ἐξαιρέω: Difference between revisions

|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [med. impf. 1^a sg. ἐξαιρεύμην <i>Od</i>.14.232; tard. fut. ind. 3^a sg. ἐξελεῖ D.H.7.56, med. 3^a plu. ἐξελοῦνται Alciphr.1.9.3; aor. 3^a plu. ἔξελον <i>Il</i>.16.56, ἐξεῖλον Th.3.50, med. 3^a sg. ἐκ ... ἔλετο Alc.336 (tm.), ἐξείλετο Decr. en D.18.90, A.R.3.844, ἐξείλατο <i>Act.Ap</i>.7.10; med. perf. part. [[ἐξαραιρημένος]] Hdt.1.148, plu. neutr. ἐχσɛ̄ιρɛ̄μένα <i>IG</i> 1³.46.14 (V a.C.)]<br /><b class="num">A</b> tr., en v. act. o med.<br /><b class="num">I</b> indic. ‘[[separación]]’ ‘[[hacia fuera]]’<br /><b class="num">1</b> c. ac. de bienes (incluidos esclavos o prisioneros) [[reservar]], [[apartar]], [[poner aparte]]:<br /><b class="num">a)</b> como botín de guerra κούρην, ἣν [[ἄρα]] μοι [[γέρας]] ἔξελον υἷες Ἀχαιῶν <i>Il</i>.16.56, cf. <i>Od</i>.7.10, en v. pas. Δημοσθένει ἐξῃρέθησαν τριακόσιαι πανοπλίαι Th.3.114;<br /><b class="num">b)</b> como regalo o atención para personajes destacados θυγατέρ' Ἀρσινόου ..., ἥν οἱ Ἀχαιοὶ ἔξελον <i>Il</i>.11.627, Κύρῳ δ' ἐξῃρηκότες ... τὴν Σουσίδα γυναῖκα X.<i>Cyr</i>.4.6.11, en v. pas. τὰς μουσουργούς, αἵπερ ἐξῃρημέναι ἦσαν Κυαξάρῃ X.<i>Cyr</i>.5.5.3;<br /><b class="num">c)</b> como parte reservada a los dioses τριακοσίους (κλήρους) τοῖς θεοῖς ἱεροὺς ἐξεῖλον Th.3.50, ἐπεὶ ... θεοῖσί τ' ἀκροθίνι' ἐξέλῃς E.<i>Rh</i>.470, en v. pas. χῶρος ἱρὸς ... [[ἐξαραιρημένος]] ὑπὸ Ἰώνων Ποσειδέωνι Hdt.1.148, cf. <i>IG</i> [[l.c.]];<br /><b class="num">d)</b> como lote en repartos de poder o herencias τῷ βασιλέϊ ... τεμένεα ἐξελὼν καὶ ἱερωσύνας Hdt.4.161, Νίσῳ τὴν ὅμαυλον ἐξαιρεῖ χθόνα Σκίρωνος ἀκτῆς S.<i>Fr</i>.24.4;<br /><b class="num">e)</b> como privilegio para el sacerdote u otras castas τὰ νομιζόμενα γέρα τῷ ἱερεῖ <i>SEG</i> 45.1508a.9 (Bargilia II/I a.C.), en v. pas. γέρεα δέ σφι ἦν τάδε ἐξαραιρημένα μούνοισι Αἰγυπτίων Hdt.2.168;<br /><b class="num">f)</b> partidas de dinero para algún gasto ὁ δὲ συλλογεὺς ἀνοί[ξας] τὸν θησαυρόν ... ἐξελέτω τὸ γινό[μενον] [[ἀνάλωμα]] <i>IOropos</i> 324.34 (III a.C.), cf. 290.15 (IV a.C.), <i>Milet</i> 1(3).145.64 (II a.C.).<br /><b class="num">2</b> c. ac. de pers. [[exceptuar]], [[quitar]], [[dejar aparte]] τὰς μητέρας ἐξελόντες poniendo aparte a sus madres</i> Hdt.3.150, cf. X.<i>Mem</i>.1.4.15, c. rég. de gen. esp. en la locución ἐξαίρειν λόγου: Σωκράτη δ' ἐξαιρῶ λόγου a Sócrates, en cambio, lo dejo aparte</i> Pl.<i>Smp</i>.176c, cf. <i>Phdr</i>.242b, <i>R</i>.492e, en v. pas. ἐξῃρήσθων τοῦ λόγου Θόας τε καὶ [[Ἀνδρόνικος]] Synes.<i>Ep</i>.79 (p.145), cf. <i>Dio</i> 14, (πόλιν) ἐξῃρημένη<ν> τοῦ τύπου <i>IAphrodisias</i> 1.15.13 (II d.C.), οὓς (θεούς) ... ἐκ τοῦ λέγειν καὶ τοῦ γράφειν ... ἐξαιρῶ Pl.<i>Tht</i>.162e<br /><b class="num">•</b>jur. c. pred. [[absolver]] ὅταν [[ἄνθρωπος]] ... ἑαυτὸν δὲ ἀεὶ ἀναίτιον ἐξαιρῇ cuando un hombre se absuelve a sí mismo como inocente</i> Pl.<i>Lg</i>.727b.<br /><b class="num">3</b> c. ac. de pers. y anim. [[expulsar]], [[echar]] τούτους (τοὺς Αἰθίοπας) Hdt.2.30, τοὺς ἐν τῇ λίμνῃ κατοικημένους Hdt.5.16, τοὺς στρουθούς Hdt.1.159, en v. pas. οἱ δραπέται ... μόλις ἐξαιρεθέντες ὑπὸ Ῥωμαίων Str.6.2.6, c. ἐκ y gen. ὡς ἄν μιν ἐξέλωμεν ἐκ τῆς χώρας Hdt.1.36.<br /><b class="num">4</b> c. ac. de cosa y gen. separat., c. o sin prep., o adv. de lugar [[extraer]], [[sacar]], [[retirar de]] φαρέτρης ... πικρὸν ὀϊστόν <i>Il</i>.8.323, cf. B.5.74, ἐξαιρεῖ ... Σπαρτιάτης ... τῆς ἀσπίδος τὸν πόρπακα Critias B 37, τὴν πνοὴν τῆς κύστιδος Aen.Tact.31.11, γλαφυρῆς ἐξείλετο φωριαμοῖο φάρμακον A.R.3.844, τῶν τειχῶν ... πυλίδας Polyaen.1.40.4, ἐξελὼν ... <ἐκ> τοῦ λυχνούχου τὸν λύχνον Alex.107.1, [[ἔνθεν]] (τῶν φωριαμῶν) [[δώδεκα]] ... ἔξελε πέπλους de allí (de los arcones) sacó doce vestidos</i>, <i>Il</i>.24.229, raro c. ac. de pers. ἐπεί νιν καθαροῦ λέβητος ἔξελε Κλωθώ a Pélope, Pi.<i>O</i>.1.26, en v. pas. δοκῶν τῶν ἐξαιρεθε[ι] σῶν ἐκ τοῦ Ἰνωποῦ <i>ID</i> 354.18 (III a.C.), φιάλας ἐκ πλινθείων ἐξῃρημένας <i>ID</i> 442B.15 (II a.C.)<br /><b class="num">•</b>sin indic. expresa del origen πρὶν ἀνταράξας πῖαρ ἐξεῖλεν [[γάλα]] antes de que, después de batir la leche, hubiese sacado la manteca</i> Sol.25.7, κοιλίην μὲν ... πᾶσαν ἐξ ὦν [[εἷλον]] Hdt.2.40 (tm.), πυκινὰ ἐξαιρεῖν τὸν πρίονα en la trepanación, Hp.<i>VC</i> 21, cf. Hdt.2.87, τὸν ὀφθαλμόν <i>Eu.Matt</i>.5.29, 18.9, Plu.2.373e, Hld.2.16.1, τὰ νεῦρα Plu.2.373c, τὴν κόλλαν Orib.4.8.1, en v. pas. διαπίπτουσι γὰρ ἐξαιρεθέντες οἱ σύνεγγυς κείμενοι τόνοι τῆς ἐπιζυγίδος Ph.<i>Bel</i>.60.18, κάρυα τῶν ἐλύτρων ἐξῃρημένα nueces sacadas de sus cáscaras, e.e., peladas</i> Alciphr.3.39.1, οἱ κυνόδοντες ζῶντος (λύκου) ἐξαιρεθέντες Afric.<i>Cest</i>.1.10<br /><b class="num">•</b>[[sacar]], [[descargar]] ἐξελέσθαι τὰ μεγάλα ἱστία quitar las grandes velas</i> X.<i>HG</i> 1.1.13, esp. cargamentos, mercancías ὅκως τὸν λίθον ἐξέλοιεν Hdt.2.125, ἐπεὰν ἀπίκωνται καὶ ἐξέλωνται τὰ φορτία Hdt.4.196, ἐς ἣν (στοάν) καὶ τὸν σῖτον ἠνάγκαζον πάντας ... ἐξαιρεῖσθαι en el cual (pórtico) también obligaban a todos a descargar el trigo</i> Th.8.90, τὰ ἀγώγιμα ... ἐξαιρούμενοι X.<i>An</i>.5.1.16, ἃ μὲν ἄν τις βούληται ἐξελέσθαι ἢ εἰσαγαγεῖν ἢ ἐξαγαγεῖν <i>SEG</i> 39.1180.45 (Éfeso I d.C.), en v. pas. ὁ ... κέραμος ... ἐξαιρεόμενος ἐν Αἰγύπτῳ Hdt.3.6, ἐπειδὰν ... ἐξαιρεθῇ τὰ χρήματα tan pronto como hubiesen sido descargadas las mercancías</i> D.34.8, abs. ἐξελόμενοι ὅπου ἂν μὴ σῦλαι ὦσιν Ἀθηναίοις descargando donde no haya represalias para los atenienses</i> D.35.13.<br /><b class="num">5</b> c. ac. de abstr. [[sacar]], [[obtener]] μεγάλαν τ' [ἀ] θανάτων ἔσς ἕλε τιμάν Corinn.1(a).1.17-18 (tm.). αὐτοὶ (οἱ ὁρισμοί) ... τὰς ἰδέας ἐξαιροῦσι τῆς ὕλης Ascl.<i>in Metaph</i>.84.27.<br /><b class="num">II</b> indic. ‘[[eliminación]]’<br /><b class="num">1</b> c. ac. de pers. y gen. o compl. separat. [[liberar]], [[librar de]] ἐξελέσθαι τοῦ πολέμου τοὺς Μαμερτίνους Plb.1.11.11, τὸ [[βάπτισμα]] αὐτοῦ πυρὸς ἡμᾶς ἐξείλετο Clem.Al.<i>Ex.Thdot</i>.76, ὑμᾶς ... οὐδεὶς ἐξαιρήσεται τῆς γεέννης Chrys.M.59.162. ἐξείλετο ἁμὲ ἐκ τῶν μεγάλων κινδύνων Decr. en D.18.90, τῶν πολιτῶν [ἕ] να ... ἐξείλετο ἐκ τοῦ δεσμωτηρίου <i>IRhamn</i>.17.23 (III a.C.), cf. <i>PPetr</i>.3.36a.re.21 (III a.C.), ἐξείλατό με ἐκ χειρὸς Φαραω [[LXX]] <i>Ex</i>.18.4, αὐτὸν ἐκ παραπτώματος [[LXX]] <i>Sap</i>.10.1, σε ἐκ πάσης κακώσεως [[LXX]] <i>Si</i>.29.12, cf. <i>Act.Ap</i>.7.10, <i>Ep.Gal</i>.1.4, ἐκ τῆς πικρᾶς τῶν ἀγορανόμων ἐξελοῦνται ἡμᾶς χειρός nos librarán de la amarga mano de los agoranomos</i> Alciphr.1.9.3.<br /><b class="num">2</b> c. ac. abstr. [[abolir]], [[suprimir]], [[eliminar]] Λαΐου θέσφατ' ἐξαιροῦσιν ἤδη S.<i>OT</i> 908, cf. D.23.36, τοὺς ὀδυρμοὺς [[ἄρα]] ἐξαιρήσομεν ...; ¿eliminaremos también los gemidos?</i> Pl.<i>R</i>.387d, ἀναγκαίως ἔχει τὴν ἄγνοιαν ἐξαιρεῖν Pl.<i>Lg</i>.771e, τὸν ἔρωτα Pl.<i>Smp</i>.186d, τὴν ἀπιστίαν X.<i>An</i>.2.5.4, ἐξαιρῶν τὴν σύγκρουσιν suprimiendo el hiato</i> Demetr.<i>Eloc</i>.71, cf. 268, ὃ ἐξαιροῦντες τὴν ὕλην λέγουσιν prescindiendo de lo cual hablan de la materia</i> Arist.<i>Metaph</i>.1043^b12, en cláusulas legales [[ἐάν]] τι πρὸς ... τὰς συνθήκας ... προσθεῖναι ἢ ἐξελεῖν βούλωνται <i>IKibyra</i> 1.8 (II a.C.), cf. <i>ICr.App</i>.43.43 (Lato II a.C.), c. gen. o ἐκ y gen. ἐὰν οὖν τις ἐξέλῃ τὸ δέλτα τοῦ ὀνόματος τῆς ἀνδρείας Pl.<i>Cra</i>.413e, τῶν λέξεων ἐξαιρεῖ τὸ ῑ πολλάκις, οἷον [[ἀπόδεξις]] ref. al dialecto jonio, Sch.D.T.468.15, τῆς ... γενικῆς ... νομοθεσίας ... ἐξαιροῦμεν τὰ περιγινόμενα ... πράγματα <i>Cod.Iust</i>.1.3.41.8, cf. 11.1.1, en v. pas. ὅτι ἐκ τοῦ ἐνιαυτοῦ τὸ [[ἔαρ]] αὐτῇ (Ἑλλάδι) [[ἐξαραίρηται]] Hdt.7.162, cf. Arist.<i>Rh</i>.1365^a33, ὅτι γε τῶν πρὸς τοὺς θεοὺς ἐξῃρημένων porque exceptuadas las cosas que se refieren a los dioses</i> D.Chr.31.7<br /><b class="num">•</b>[[poner fin]], [[resolver]] πᾶν γὰρ ἐξαιρεῖ λόγος E.<i>Ph</i>.516, τὸ νεῖκος E.<i>Med</i>.904.<br /><b class="num">3</b> c. ac. de animados, gener. plu. o colect. [[eliminar]], [[acabar con]] τοὺς Ἡρακλείους παῖδας ἐξελεῖν θέλει E.<i>HF</i> 39, θῆρα ... ἑλὼν βραχίονός φησ' ἀγχόναισιν ἐξελεῖν E.<i>HF</i> 154, (Ἀθηναίους) ἐξαιρεῖν X.<i>HG</i> 2.2.19, c. gen. θῆρας ἐξαιρεῖ χθονός E.<i>Hipp</i>.18<br /><b class="num">•</b>de donde ref. ciu., territorios [[conquistar]], [[tomar por las armas]] τὴν πόλιν ... θέλων ἐξελεῖν Hdt.1.103, Ἀμπρακίαν ... εἰ ἐβουλήθησαν ... ἐξελεῖν Th.3.113, τὴν Νίσαιαν Th.4.69, χωρία D.18.30, cf. 23.115, τὸ φρούριον D.H.8.86, τὰ Ἱεροσόλυμα I.<i>BI</i> 4.658, abs. βίῃ τε οὐχ οἷόν τε εἶναι ἐξαιρέειν Arr.<i>Ind</i>.27.9, fig. κατὰ κράτος ... οἰκίδιον τοῦτ' ... ἐξαιρήσομεν Men.<i>Pc</i>.389, οὐκ ἂν δύναιντο δ' ἐξελεῖν νεοττιὰν χελιδόνων Men.<i>Pc</i>.528.<br /><b class="num">4</b> c. ac. de cosa y ac., gen. o dat. de pers. [[arrebatar]], [[quitar]], [[arrancar]], [[privar de]]<br /><b class="num">a)</b> c. ac. de pers. μιν ... ἐξείλετο θυμόν <i>Il</i>.15.460, 17.678, παῖδας ... ἐκ φίλον εἵλετο θυμόν μαινόμενος ref. a Heracles, Mosch.4.15 (tm.), βίᾳ γυναῖκα τήνδε σ' ἐξαιρήσεται E.<i>Alc</i>.69, εἴ τίς με τὴν σὴν θυγατέρ' ἐξαιρήσεται E.<i>IA</i> 972, en v. pas. ἐξαιρεθέντες τὸν Δημοκήδεα Hdt.3.137, οἱ δὲ τὸ ἐπιθυμοῦν τοῦ πλοῦ οὐκ ἐξῃρέθησαν ὑπὸ τοῦ ὀχλώδους τῆς παρασκευῆς pero a ellos lo complicado de los preparativos no les quitó el deseo de navegar</i> Th.6.24, ἀνθρώπους ..., ἐξαιρεθέντας μὲν ἀδικίαν ὑπὸ τοῦ διδασκάλου Pl.<i>Grg</i>.519d, μήλων κυδωνίων ἐξαιρεθέντων τὰ σπέρματα Dsc.5.21;<br /><b class="num">b)</b> c. gen. de pers. μευ φρένας ἐξέλετο Ζεύς <i>Il</i>.19.137, cf. Hes.<i>Sc</i>.89, σεῦ ... ψυχήν <i>Il</i>.24.754, σὺ [[γάρ]] μου τέρψιν ἐξείλου βίου E.<i>Alc</i>.347, πατρὸς ἐξεῖλον φόβον E.<i>Ph</i>.991, ὑμῶν ἐξελέσθαι τὴν διαβολὴν ... ταύτην Pl.<i>Ap</i>.19a, cf. 24a, τοὺς πολλοὺς φόβους ἐξαίρει τῶν πολιτῶν Isoc.2.23, τὸ νοσοῦν ... τῆς πόλεως μέρος D.H.l.c.;<br /><b class="num">c)</b> c. dat. de pers. Γλαύκῳ Κρονίδης φρένας ἐξέλετο <i>Il</i>.6.234, τοι ... ἐκ θυμὸν ἐλέσθαι <i>Il</i>.11.381 (tm.), μοι ... ἐκ θυμὸν ἕλοιο <i>Od</i>.20.62 (tm.), τῇ ... ἐκ [[δέος]] εἵλετο <i>Od</i>.6.140 (tm.), ἐκ Ϝ' ἔλετο φρένας Alc.336 (tm.), οἷσι τέκνα ἀγρόται ἐξείλοντο (a aves) a las que los campesinos privaron de sus crías</i>, <i>Od</i>.16.218;<br /><b class="num">d)</b> sólo c. ac. ἄγοιμ' ἄν, εἴ τις τάσδε μὴ 'ξαιρήσεται habla el heraldo egipcio sobre las Danaides, A.<i>Supp</i>.924, οὔτι καὶ νῦν ἐστὶν αὐτὴν ὅστις ἐξαιρήσεται no hay ahora quien pueda quitármela</i> Ar.<i>Pax</i> 316, μὴ 'ξέλῃ τὰ φίλτατα no me arranques lo que más quiero</i> habla Electra, S.<i>El</i>.1208.<br /><b class="num">III</b> c. sent. propio de v. med.<br /><b class="num">1</b> [[escoger]], [[elegir para sí como botín]]:<br /><b class="num">a)</b> c. ac. de pers. Λεσβίδας, ἃς ... αὐτὸς ἐξελόμην lesbias que yo mismo escogí</i>, <i>Il</i>.9.130, c. ac. de pers. y ἐκ c. gen. τὴν ἐκ Λυρνησσοῦ ἐξείλετο a la que había elegido de Lirneso para sí</i>, <i>Il</i>.2.690, c. ac. de pers. y pred. τὴν δὲ μίαν [[ἕκαστος]] σιτοποιὸν ἐξαιρέετο cada uno escogía a una como cocinera</i> Hdt.3.150, ταύτας ... ἐξείλεθ' αὑτῷ κτῆμα S.<i>Tr</i>.245;<br /><b class="num">b)</b> c. ac. de cosa y gen. τῶν ἐξαιρεύμην μενοεικέα de entre los que yo escogía abundante botín</i>, <i>Od</i>.l.c., ἐδεξάμην [[δῶρον]] ὃ ... πόλεος ἐξελέσθαι S.<i>OC</i> 541, c. ac. de cosa y ἐκ c. gen. ἐκ τούτων πάντων τοῦτον ἂν τὸν τρόπον ἐξελοίμεθα X.<i>An</i>.2.5.20.<br /><b class="num">2</b> [[reclamar]], [[reivindicar]] como [[hombre]] [[libre]], [[ciudadano]] o [[propietario]], c. ac. de pers. ὃς ἐξαιρήσοιτο αὐτὸν εἰς ἐλευθερίαν Lys.23.9, τοῦτον ἐξαιρούμενος εἰς ἐλευθερίαν Isoc.17.14, cf. Is.<i>Fr</i>.66, πάντας ἀνθρώπους εἰς ἐλευθερίαν D.8.42, cf. 10.14, Gr.Nyss.<i>Or.Catech</i>.57.25.<br /><b class="num">B</b> intr., en v. med.-pas.<br /><b class="num">1</b> [[apartarse]], [[salir]] c. gen. separat. σκώληκας, οἳ ἐξαιρεθέντες τοῦ ζέοντος καὶ ἀέρι ὁμιλήσαντες ἐκλείπουσι Eust.1263.32.<br /><b class="num">2</b> fil. [[trascender]] c. gen. οὐδενὸς ἐξῃρημένου αὐτῆς (ψυχῆς) Plot.6.4.16, τὴν μονάδα ... ἐξῃρημένην τοῦ τῶν ὄντων πλήθους Procl.<i>in Prm</i>.710, οὐσίας ὁ θεὸς ἐξῄρηται καὶ ἔστιν ὑπερουσίως Dion.Ar.<i>DN</i> 4.20, cf. 2.7, Cyr.Al.M.77.1132B, ψυχαὶ ... τῶν σωμάτων ἐξῃρημέναι Simp.<i>in Epict</i>.14.58, abs. ἑνάδες ἐξῃρημέναι unidades trascendentes</i> Procl.<i>in Prm</i>.727, cf. Dam.<i>Pr</i>.7, αἱ ἰδέαι Ascl.<i>in Metaph</i>.84.19, 21, part. neutr. subst. τὸ μᾶλλον ἐξῃρημένον μᾶλλον καὶ χωρεῖ διὰ τῶν ἄλλων Dam.<i>in Prm</i>.325, τὸ ἐξῃρημένον αὐτοῦ ἀπὸ τῆς κτίσεως Didym.<i>Trin</i>.2.4, cf. Simp.<i>in Epict</i>.14.56.

|lstext='''ἐξαιρέω''': μέλλ. -ήσω (μεταγεν. ἐξελῶ Διον. Ἁλ. 7. 56)˙ ἀόρ. ἐξεῖλον καὶ Ἐπικ. ἔξελον, ἀπαρ. ἐξελεῖν. - Μέσ., μέλλ. ἐξαιρήσομαι Αἰσχύλ. Ἱκ. 924, μεταγεν. ἐξελοῦμαι Ἀλκίφρων 1. 9. ἀόρ. ἐξειλόμην καὶ σπανίως ἐξῃρησάμην Ἀριστοφ. Θεσμ. 761 ([[ἔνθα]] ὁ Meineke ἀντὶ τοῦ σοὐξῃρήσατο προτείνει σου διεχρήσατο). -Παθ., πρκμ. -ῄρημαι, καὶ Ἰων. -αραίρημαι, Ἡρόδ. Λαμβάνω τι ἔκ τινος, ἀφαιρῶ τι ἔκ τινος, τί τινος Ὅμ. κλ., οὐκ ἂν φθάνοιτε τὴν ταχίστην [[ὀπίσω]] ἀπαλλασσόμενοι καὶ ἀγγέλλοντες τῇ Ἑλλάδι ὅτι ἐκ τοῦ ἐνιαυτοῦ τὸ ἔαρ αὐτῇ ἐξαραίρηται Ἡρόδ. 7. 162, κτλ.˙ [[ἁπλῶς]], [[ἐξάγω]], [[ἐκβάλλω]], τὴν κοιλίην, τὴν νηδὺν ὁ αὐτ. 2. 40, 87˙ τῶν δὲ ἀργυρευόντων τινές... ἐν τρισὶν ἡμέραις Εὐβοϊκὸν ἐξαιροῦσι (διάφ. γρ. ἐξαίρουσι) [[τάλαντον]] Διόδ. 5. 36. 2) Μέσ., [[ἐξάγω]] τι πρὸς ἐμὴν χρῆσιν, ὁ μὲν φαρέτρης ἐξείλετο πικρὸν ὀϊστόν, ἐξήγαγεν ἐκ τῆς [[ἑαυτοῦ]] φαρέτρας, Ἰλ. Θ. 323˙ ἐξελομένοις τὰ μεγάλα ἱστία, ἀφοῦ ἐξαγάγωσι τὰ ἑαυτῶν μεγάλα ἱστ., Ξεν. Ἑλλ. 1. 1, 13˙ ἐς τοὺς ἐπεὰν ἀπίκωνται καὶ ἐξέλωνται τὰ φορτία, [[ὅταν]] φθάσωσιν εἰς αὐτοὺς καὶ ἐκβάλωσι τὰ ἑαυτῶν φορτία, Ἡρόδ. 4. 196˙ τὰ ἀγώγιμα Ξεν. Ἀν. 5. 1, 16˙ τὸν σῖτον ἐς τὴν στοὰν ἐξαιρεῖσθαι Θουκ. 8. 90˙ ἀπόλ., Ψήφισμα παρὰ Δημ. 927. 4, κλ. - Παθ., ἐξάγομαι, ἐπὶ φορτίου, Ἡρόδ. 3. 6, Δημ. 909. 17. ΙΙ. [[ἐκλέγω]], [[διαλέγω]], Λατ. exsortem facere, sorti excipere, κούρην ἣν ἄρα μοι [[γέρας]] ἔξελον υἷες Ἀχαιῶν Ἰλ. Π. 56˙ Ἀλκινόῳ δ’ αὐτὴν [[γέρας]] ἔξελον Ὀδ. Η. 10, πρβλ. Ἰλ. Λ. 627˙ [[οὕτως]], ἐξαιρεῖν [[τέμενος]] βασιλέϊ Ἡρόδ. 6. 161˙ Νίσῳ ἐξ. χθόνα Σοφ. Ἀποσπ. 19, πρβλ. 187˙ θεοῖσιν ἀκροθίνια Εὐρ. Ρῆσ. 470˙ κλήρους τοῖς θεοῖς Θουκ. 3. 50˙ σπανίως μετὰ διπλῆς αἰτιατ., ὡς τὸ ἀφαιρέομαι, ἴδε ἐν λ. [[πῖαρ]]. - Μέσ., [[ἐκλέγω]] δι’ ἐμαυτόν, [[ἀποφέρω]] ὡς λείαν, τὴν ἐκ Λυρνησσοῦ ἐξείλετο Ἰλ. Β. 690, πρβλ. Ι. 129, 133˙ [[ἐκλέγω]], τῶν ἐξαιρεύμην μενοεικέα Ὀδ. Ξ. 232˙ μίαν [[ἕκαστος]] σιτοποιὸν ἐξαιρέετο, ἐξέλεγε δι’ ἑαυτόν, Ἡρόδ. 3. 150, πρβλ. Ξεν. Ἀν. 2. 5, 20˙ ταύτας ἐξείλεθ’ αὑτῷ [[κτῆμα]] Σοφ. Τρ. 245˙ [[δῶρον]]... πόλεος ἐξελέσθαι, δέξασθαι ὡς ἐξαίρετον [[δῶρον]] παρὰ τῆς πόλεως, ὁ αὐτὸς Ο. Κ. 541. - Παθ., δίδομαι ὡς ἰδιαιτέρα [[τιμή]], ἐπὶ λαφύρων, Δημοσθένει ἐξῃρέθησαν Θουκ. 3. 114˙ ἐπὶ ἱεροῦ χώρου, [[ἐξαραιρημένος]] ὑπὸ Ἰώνων Ποσειδέωνι, ἀφιερωμένος τῷ Ποσειδῶνι, Ἡρόδ. 1. 148˙ [[γέρεα]]... σφι ἦν τάδε ἐξαραιρημένα ὁ αὐτ. 2. 167˙ ἐξῃρημένος [[ἱππόδρομος]] ἦν αυτοῖς, ἀποκεχωρισμένος δι’ αὐτούς, Πλάτ. Κριτί. 117C˙ πρβλ. [[ἐξαίρετος]]. 2) [[κάμνω]] ἐξαίρεσιν, ἐξαιρῶ, τὰς μητέρας ἐξελόντες Ἡρόδ. 3. 150˙ Σιμίαν ἐξαιρῶ λόγου Πλάτ. Φαῖδρ. 242Β, πρβλ. Ξεν. Ἀπομν. 1. 4, 15. ΙΙΙ. [[ἀποδιώκω]] τινὰ ἀπὸ τῆς θέσεώς του, [[ἐκβάλλω]], ὡς τὸ ἐξιστάναι, ἐξαίρεε τοὺς στρουθοὺς κτλ., Ἡρόδ. 1. 159., 2. 30, Θουκ. 5. 43, κτλ. 2) [[ἐξάγω]], μετακινῶ, τὸν λίθον Ἡρόδ. 2. 125˙ ἐξελὼν ἐκ τοῦ λυχνούχου τὸν [[λύχνον]] Ἄλεξ. ἐν «Κηρυττομένῳ» 1˙ πατρὸς φόβον Εὐρ. Φοίν. 991, τοὺς πολλοὺς φόβους ἐξαίρει τῶν πολιτῶν, ἀφαίρει ἐκ τῶν πολιτῶν, Ἰσοκρ. 19C˙ [[ὅπως]], εἰ δυναίμεθα, ἐξέλοιμεν [[ἀλλήλων]] τὴν ἀπιστίαν Ξεν. Ἀν. 2. 5, 4˙ ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, χρόνῳ δὲ [[νεῖκος]] πατρὸς ἐξαιρουμένη Εὐρ. Μήδ. 904˙ καὶ [[ἐπιχειρητέον]] ὑμῶν ἐξελέσθαι τὴν διαβολήν... ταύτην, νὰ [[ἐκβάλλω]] τὴν διαβολὴν ταύτην ἐκ τῆς ἡμετέρας διανοίας, Πλάτ. Ἀπολλ. 18Ε, πρβλ. 24 Α. 3) ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, ἀποστερῶ, ἀφαιρῶ, ψυχήν, θυμόν, φρένας ἐξελέσθαι, μετ’ αἰτ. προσ., εἴ μιν ἀριστεύοντα βαλὼν ἐξείλετο θυμὸν Ἰλ. Ο. 460, πρβλ. Ρ. 678 ([[ὅπερ]] [[εἶναι]] καὶ Ἀττικόν, Εὐριπ. Ἄλκ. 69, Ι. Α. 972)˙ ἢ μετὰ γεν. προσ., καί μευ φρένας ἐξέλετο [[Ζεύς|Ζεὺς]] Ἰλ. Τ. 137, πρβλ. Ω. 754˙ οὐ γάρ μου τέρψιν ἐξείλου βίου, δηλ. θανοῦσα ἀφεῖλες τὴν ἐν τοῖς τοιούτοις τέρψιν τοῦ βίου, Εὐρ. Ἄλκ. 347, κτλ. ἢ σπανίως, μετὰ δοτ. προσ., Γλαύκῳ φρένας ἐξέλετο [[Ζεύς|Ζεὺς]] Ἰλ. Ζ. 234, πρβλ. Ὀδ. Π. 218˙ [[οὕτως]] ἐν τμήσει, ἐκ θυμὸν ἐλέσθαι, ἐκ [[δέος]] εἵλετο γυίων Ἰλ. Λ. 381, Ὀδ. Ζ. 140˙ ἐκ θυμὸν ἕλοιο Υ. 62: - Μέσ., ἀφαιρῶ τι ἀπό τινος [[ὅπερ]] θεωρεῖ πολύτιμον, μὴ ’ξέλῃ τὰ φίλτατα Σοφ. Ἠλ. 1208. - Παθ. ἐξαιρεθέντες τὸν Δημοκήδεα (οἱ Πέρσαι) ἔπλεον [[ὀπίσω]] ἐς τὴν Ἀσίην, ἀφοῦ ὁ Δ. ἀφῃρέθη ἐκ τῶν χειρῶν αὐτῶν, ἀπέπλευσαν [[ὀπίσω]] εἰς τὴν Ἀσίαν, Ἡρόδ. 3. 137· τὸ ἐπιθυμοῦν τοῦ πλοῦ οὐκ ἐξῃρέθησαν, δὲν ἀφῃρέθη ἐξ αὐτῶν ἡ ἐπιθυμία τοῦ πλοῦ, Θουκ. 6. 24, πρβλ. Πλάτ. Γοργ. 519D, κτλ. IV. ἐν τῷ μέσ. τύπῳ, [[καθίστημι]] ἐλεύθερον, σῴζω, ἐλευθερῶ, ἄγοιμ’ ἄν, εἴ τις τάσδε μὴ ’ξαιρήσεται Αἰσχύλ. Ἱκ. 924, Ἀριστοφ. Εἰρ. 316· ἐξείλετο ἀμὲ ἐκ τῶν μεγάλων κινδύνων, [[ψήφισμα]] Βυζαντίων παρὰ Δημ. 256. 2· ἐξαιρεῖσθαι εἰς ἐλευθερίαν, Λατ. vindicare in libertatem, ἀντιποιεῖσθαί τινος ὡς ἐλευθέρου, Λυσ. 107. 20, Δημ. 135. 9, κτλ., πρβλ. [[ἐξαίρεσις]] ΙΙΙ. V. [[ἀφανίζω]], [[καταστρέφω]], ὡς ἄν μιν ἐξέλωμεν ἐκ τῆς χώρης, [[ὅπως]] ἀπαλλάξωμεν τὴν χώραν ἐξ αὐτοῦ, Ἡρόδ. 1. 36, Εὐρ. Ἱππ. 18, Ἡρ. Μαιν. 39, 154, Ξεν. Ἑλλην. 2. 2, 19, κτλ.· Λαΐου θέσφατ’ ἐξειροῦσιν, καταστρέφουσιν, ἐξαφανίζουσι, Σοφ. Ο. Τ. 908, πρβλ. Δημ. 631. 24. 2) ἐξ. πόλιν, ἐντελῶς καταστρέφειν, κατασκάπτειν, Ἡρόδ. 1. 103, πρβλ. Θουκ. 3. 113., 4. 69, Δημ. 235. 27. 3) [[φέρω]] εἰς [[πέρας]], ἐκτελῶ, πᾶν γὰρ ἐξαιρεῖ [[λόγος]], ὃ καὶ [[σίδηρος]] πολεμίων δράσειεν ἂν Εὐρ. Φοίν. 516. - Τὸ [[ῥῆμα]] τοῦτο [[συχνάκις]] συγχέεται πρὸς τὸ [[ἐξαίρω]].