Anonymous

κιννάβαρι: Difference between revisions

From LSJ
m
Text replacement - "Theophrastus" to "Thphr."
mNo edit summary
m (Text replacement - "Theophrastus" to "Thphr.")
 
(3 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=kinnavari
|Transliteration C=kinnavari
|Beta Code=kinna/bari
|Beta Code=kinna/bari
|Definition=[νᾰ], εως, τό, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[cinnabar]], [[bisulphuret of mercury]], whence [[vermilion]] is obtained, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>378a26</span>, <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Lap.</span>58</span>, Dsc.5.94; thought by some to be [[serpent's blood]], Dsc.l.c., <span class="bibl">Plin.<span class="title">HN</span>33.116</span>:—a masc.form [[κιννάβαρις]], <span class="bibl">Anaxandr.14</span>:—also τεγγάβαρι ([[quod vide|q.v.]]). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> = [[ἐρυθρόδανον]], Ps.-Dsc.3.143 (-ρις).</span>
|Definition=[νᾰ], κινναβάρεως, τό,<br><span class="bld">A</span> [[cinnabar]], [[bisulphuret of mercury]], whence [[vermilion]] is obtained, [[Aristotle|Arist.]]''[[Meteorologica|Mete.]]''378a26, [[Theophrastus|Thphr.]] ''De Lapidibus'' 58, Dsc.5.94; thought by some to be [[serpent's blood]], Dsc.l.c., Plin.''HN''33.116:—a masc.form [[κιννάβαρις]], Anaxandr.14:—also [[τεγγάβαρι]] ([[quod vide|q.v.]]).<br><span class="bld">2</span> = [[ἐρυθρόδανον]], Ps.-Dsc.3.143 (-ρις).
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=εως (τό) :<br />[[cinabre]], [[vermillon]].<br />'''Étymologie:''' DELG emprunt prob. oriental.
|btext=κινναβάρεως (τό) :<br />[[cinabre]], [[vermillon]].<br />'''Étymologie:''' DELG emprunt prob. oriental.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=εως, τό, oder nach <i>B.A</i>. 104.33 ὁ τὸν κιννάβαριν, <i>ib</i>. p. 1208; Ael. <i>N.A</i>. 4.21; <i>Zinnobererz, Zinnoberfarbe; eine [[andere]] rote [[Farbe]] aus dem [[Harze]] des Drachenblutbaumes</i>, [[κιννάβαρι]] Ἰνδικόν, = [[αἷμα]] δράκοντος, Diosc. und a. Medic. Nach Choerobosc. in <i>B.A</i>. p. 1208 <i>rote [[Tinte]]</i>, mit [[welcher]] der [[Kaiser]] schrieb. S. auch [[τιγγάβαρι]].
|ptext=κινναβάρεως, τό, oder nach <i>B.A</i>. 104.33 ὁ τὸν κιννάβαριν, <i>ib</i>. p. 1208; Ael. <i>N.A</i>. 4.21; <i>Zinnobererz, Zinnoberfarbe; eine [[andere]] rote [[Farbe]] aus dem [[Harze]] des Drachenblutbaumes</i>, [[κιννάβαρι]] Ἰνδικόν, = [[αἷμα]] δράκοντος, Diosc. und a. Medic. Nach Choerobosc. in <i>B.A</i>. p. 1208 <i>rote [[Tinte]]</i>, mit [[welcher]] der [[Kaiser]] schrieb. S. auch [[τιγγάβαρι]].
}}
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''κιννάβᾰρι:''' εως (νᾰ) τό [[киноварь]], [[сернистая ртуть]] Arst.
|elrutext='''κιννάβᾰρι:''' κινναβάρεως (νᾰ) τό [[киноварь]], [[сернистая ртуть]] Arst.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''κιννάβᾰρι''': νᾰ, εως, τό, ὀρυκτὸν μεταλλοῦχον περιέχον [[θεῖον]] καὶ ὑδράργυρον, [[ὁπόθεν]] τὸ ἐρυθρὸν [[χρῶμα]] vermilion (Λατ. minium), Ἀριστ. Μετεωρ. 3. 6, 11, Θεοφρ. π. Λίθ. 58, Διοσκ. 5. 110. ΙΙ. «τὸ [[αἷμα]] τοῦ δράκοντος», βαφὴ λαμβανομένη ἐκ τοῦ κόμμεος δένδρου φέροντος τὸ [[ὄνομα]] τοῦτο, Διοσκ. ἔνθ’ ἀνωτ., Πλίν. 33. 38. ― Ἀρσεν. [[τύπος]] κιννάβαρις, ἀπαντᾷ παρ’ Ἀναξανδρ. ἐν «Ζωγράφῳ» 2, πρβλ. Ἰακώψιον εἰς Αἰλ. π. Ζ. 4. 21· [[ὡσαύτως]] τεγγάβαρι, ὃ ἴδε. 2) ὡς συνώνυμ. τοῦ ἐρυθροδάνου, Διοσκ. 3. 160.
|lstext='''κιννάβᾰρι''': νᾰ, κινναβάρεως, τό, ὀρυκτὸν μεταλλοῦχον περιέχον [[θεῖον]] καὶ ὑδράργυρον, [[ὁπόθεν]] τὸ ἐρυθρὸν [[χρῶμα]] vermilion (Λατ. [[minium]]), Ἀριστ. Μετεωρ. 3. 6, 11, Θεοφρ. π. Λίθ. 58, Διοσκ. 5. 110. ΙΙ. «τὸ [[αἷμα]] τοῦ δράκοντος», βαφὴ λαμβανομένη ἐκ τοῦ κόμμεος δένδρου φέροντος τὸ [[ὄνομα]] τοῦτο, Διοσκ. ἔνθ’ ἀνωτ., Πλίν. 33. 38. ― Ἀρσεν. [[τύπος]] κιννάβαρις, ἀπαντᾷ παρ’ Ἀναξανδρ. ἐν «Ζωγράφῳ» 2, πρβλ. Ἰακώψιον εἰς Αἰλ. π. Ζ. 4. 21· [[ὡσαύτως]] τεγγάβαρι, ὃ ἴδε. 2) ὡς συνώνυμ. τοῦ ἐρυθροδάνου, Διοσκ. 3. 160.
}}
}}
{{eles
{{eles
Line 26: Line 26:
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=το (ΑΜ [[κιννάβαρι]], -εως, Α και [[τιγγάβαρι]] και τιγγάβαρυ)<br />θειούχο [[ορυκτό]] του υδραργύρου, ερυθρού χρώματος, αλλ. [[κινναβαρίτης]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> το κόκκινο [[χρώμα]] που εξάγεται από το [[ορυκτό]] αυτό<br /><b>2.</b> κόκκινο [[μελάνι]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ονομασία]] διαφόρων [[φυτών]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Πρόκειται για δάνεια λ., πιθ. ανατολικής προελεύσεως. Τη λ. δανείστηκε η λατ. με τη [[μορφή]] <i>cinnabaris</i>].
|mltxt=το (ΑΜ [[κιννάβαρι]], κινναβάρεως, Α και [[τιγγάβαρι]] και τιγγάβαρυ)<br />θειούχο [[ορυκτό]] του υδραργύρου, ερυθρού χρώματος, αλλ. [[κινναβαρίτης]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> το κόκκινο [[χρώμα]] που εξάγεται από το [[ορυκτό]] αυτό<br /><b>2.</b> κόκκινο [[μελάνι]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ονομασία]] διαφόρων [[φυτών]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Πρόκειται για δάνεια λ., πιθ. ανατολικής προελεύσεως. Τη λ. δανείστηκε η λατ. με τη [[μορφή]] <i>cinnabaris</i>].
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=-εως<br />Grammatical information: n. (Arist., Thphr. usw.), also <b class="b3">-ις</b> m. (Anaxandr. 14, Ps.-Dsk. 3, 14 3)<br />Meaning: [[cinnabar]] (Arist., Thphr. usw.), also <b class="b3">-ις</b> m. (Anaxandr. 14, Ps.-Dsc. 3, 14 3) serpent's blood' (painter's colour); also as plant-name = [[ἐρυθρόδανον]] (Ps.-Dsc.).<br />Derivatives: [[κινναβάριον]] name of [[an ointment for the eye]] (Gal.), <b class="b3">-άρινος</b> [[cinnabarred]], [[vermillion]] (Arist.), <b class="b3">-αρίζω</b> [[be cinnabarred]] (Dsc.).<br />Origin: LW [a loanword which is (probably) not of Pre-Greek origin] orient.X<br />Etymology: Foreign word of unknown oriental source; cf. Schrader-Nehring Reallex. 2, 701f. From Greek Lat. [[cinnabaris]] with MHG [[zinober]] etc. - A remarkable side-form is [[τιγγάβαρι]] (Diocl. Com. 9, 10, Theognost. Kan. 120, H.) with [[τιγγαβάρινος]] (Dam. Isid. 203), with ki- > ḱi- > tsi-?.
|etymtx=κινναβάρεως<br />Grammatical information: n. (Arist., Thphr. usw.), also <b class="b3">-ις</b> m. (Anaxandr. 14, Ps.-Dsk. 3, 14 3)<br />Meaning: [[cinnabar]] (Arist., Thphr. usw.), also <b class="b3">-ις</b> m. (Anaxandr. 14, Ps.-Dsc. 3, 14 3) serpent's blood' (painter's colour); also as plant-name = [[ἐρυθρόδανον]] (Ps.-Dsc.).<br />Derivatives: [[κινναβάριον]] name of [[an ointment for the eye]] (Gal.), <b class="b3">-άρινος</b> [[cinnabarred]], [[vermillion]] (Arist.), <b class="b3">-αρίζω</b> [[be cinnabarred]] (Dsc.).<br />Origin: LW [a loanword which is (probably) not of Pre-Greek origin] orient.X<br />Etymology: Foreign word of unknown oriental source; cf. Schrader-Nehring Reallex. 2, 701f. From Greek Lat. [[cinnabaris]] with MHG [[zinober]] etc. - A remarkable side-form is [[τιγγάβαρι]] (Diocl. Com. 9, 10, Theognost. Kan. 120, H.) with [[τιγγαβάρινος]] (Dam. Isid. 203), with ki- > ḱi- > tsi-?.
}}
}}
{{wkpen
{{wkpen
Line 55: Line 55:
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''κιννάβαρι''': -εως<br />{kinnábari}<br />'''Forms''': auch -ις m. (Anaxandr. 14, Ps.-Dsk. 3, 143)<br />'''Grammar''': n. (Arist., Thphr. usw.),<br />'''Meaning''': [[Drachenblut]] (Malerfarbe), [[Zinnober]], auch als Planzenname = [[ἐρυθρόδανον]] (Ps.-Dsk.),<br />'''Derivative''': mit [[κινναβάριον]] N. einer Augensalbe (Gal.), -άρινος [[zinnoberrot]] (Arist. u. a.), -αρίζω [[zinnoberrot sein]] (Dsk.).<br />'''Etymology''': Fremdwort aus unbekannter orientalischer Quelle; vgl. Schrader-Nehring Reallex. 2, 701f. Aus dem Griech. lat. ''cinnabaris'' mit mhd. ''zinober'' usw. — Eine eigentümliche Nebenform ist [[τιγγάβαρι]] (Diokl. Kom. 9, 10, Theognost. ''Kan''. 120, H.) mit [[τιγγαβάρινος]] (Dam. ''Isid''. 203).<br />'''Page''' 1,855
|ftr='''κιννάβαρι''': κινναβάρεως<br />{kinnábari}<br />'''Forms''': auch -ις m. (Anaxandr. 14, Ps.-Dsk. 3, 143)<br />'''Grammar''': n. (Arist., Thphr. usw.),<br />'''Meaning''': [[Drachenblut]] (Malerfarbe), [[Zinnober]], auch als Planzenname = [[ἐρυθρόδανον]] (Ps.-Dsk.),<br />'''Derivative''': mit [[κινναβάριον]] N. einer Augensalbe (Gal.), -άρινος [[zinnoberrot]] (Arist. u. a.), -αρίζω [[zinnoberrot sein]] (Dsk.).<br />'''Etymology''': Fremdwort aus unbekannter orientalischer Quelle; vgl. Schrader-Nehring Reallex. 2, 701f. Aus dem Griech. lat. ''cinnabaris'' mit mhd. ''zinober'' usw. — Eine eigentümliche Nebenform ist [[τιγγάβαρι]] (Diokl. Kom. 9, 10, Theognost. ''Kan''. 120, H.) mit [[τιγγαβάρινος]] (Dam. ''Isid''. 203).<br />'''Page''' 1,855
}}
}}
{{elmes
{{elmes