μέγας: Difference between revisions

|Definition=<b class="b3">μεγάλη [ᾰ], μέγα [ᾰ]</b>, gen. [[μεγάλου]], [[ης]], ου, dat. [[μεγάλῳ]], [[ῃ]], [[ῳ]], acc. <b class="b3">μέγᾰν, μεγάλην, μέγα [ᾰ]</b>; dual [[μεγάλω]], [[α]], [[w]]; pl. [[μεγάλοι]], [[μεγάλαι]], [[μεγάλα]], etc.: the stem [[μεγάλο]]- is never used in sg. nom. and acc. masc. and neut., and only once in voc. masc.,<br><span class="bld">A</span> ὦ μεγάλε Ζεῦ A.''Th.'' 822 (anap.).<br><span class="bld">I</span> [[big]], of bodily size: freq. of stature, εἶδος.. μ. ἦν ὁράασθαι Od.18.4; κεῖτο μ. μεγαλωστί Il.16.776; ἠΰς τε μ. τε Od.9. 508; <b class="b3">φῶτα μέγαν καὶ καλόν</b> ib.513; καλή τε μεγάλη τε 15.418; κάρτα μεγάλη καὶ εὐειδής Hdt.3.1; <b class="b3">φύσιν τίν' εἶχε φράζε</b>; Answ. μέγας S.''OT''742.<br><span class="bld">b</span> [[full-grown]], of age as shown by stature, νῦν δ' ὅτε δὴ μ. εἰμί Od.2.314; μήτε μέγαν μήτ' οὖν νεαρῶν τινα A.''Ag.''358 (anap.); later, [[elder]] of two persons of the same name, Wilcken ''Chr.''305 (iii B. C.); Σκιπίων ὁ μ. Plb.18.35.9.<br><span class="bld">c</span> of animals, <b class="b3">μ. ἵπποι, βοῦς, σῦς</b>, Il.2.839, 18.559, Od.19.439; αἰετός Pi.''I.''6(5).50.<br><span class="bld">2</span> generally, [[vast]], [[high]], [[οὐρανός]], [[ὄρος]], [[πύργος]], Il.1.497, 16.297, 6.386; [[wide]], <b class="b3">πέλαγος, λαῖτμα θαλάσσης</b>, Od.3.179, 5.174; [[long]], [[ἠϊών]], [[αἰγιαλός]], Il.12.31,2.210: sometimes opp. ὀλίγος, κῦμα οὔτε μέγ' οὔτ' ὀ. Od.10.94; but usually opp. [[μικρός]] or σμικρός, πρὸς ἑαυτὸ ἕκαστον καὶ μ. καὶ σμικρόν Anaxag. 3; τὸ ἄπειρον ἐκ μεγάλου καὶ μικροῦ Arist.''Metaph.''987b26, etc.<br><span class="bld">II</span> of quality or degree, [[great]], [[mighty]], freq. [[epithet]] of gods, ὁ μ. Ζεύς A. ''Supp.''1052 (lyr.), etc.; <b class="b3">μεγάλα θεά</b>, of Demeter and Persephone, S. ''OC''683 (lyr.); <b class="b3">θεοὶ μεγάλοι</b>, of the Cabiri, ''IG''12(8).71 (Imbros), etc.; <b class="b3">Μήτηρ μ</b>., of Cybele, ''SIG''1014.83 (Erythrae, iii B. C.), 1138.3 (Delos, ii B. C.); Μήτηρ θεῶν μ. ''OGI''540.6 (Pessinus), etc.; Ἴσιδος μ. μητρὸς θεῶν ''PStrassb.''81.14 (ii B.C.); μ. ἡ Ἄρτεμις Ἐφεσίων ''Act.Ap.''19.28; <b class="b3">τίς θεὸς μ. ὡς ὁ θεὸς ἡμῶν</b>; [[LXX]] ''Ps.''76(77).13; ὁ μ. θεός ''Ep.Tit.''2.13; of men, μ. ἠδὲ κραταιός Od.18.382; ὀλίγος καὶ μ. Callin.1.17, etc.; <b class="b3">μέγας ηὐξήθη</b> rose [[to greatness]], D.2.5; <b class="b3">ἤρθη μ</b>. ib.8; <b class="b3">βασιλεὺς ὁ μ</b>., i. e. the King of Persia, Hdt.1.188, etc. (<b class="b3">θεῶν β. ὁ μ</b>., of Zeus, Pi.''O.'' 7.34); βασιλεὺς μ. A.''Pers.''24 (anap.); as a title of special monarchs, Ἀρδιαῖος ὁ μ. Pl.''R.''615c; ὁ μ. Ἀλέξανδρος Ath.1.3d; ὁ μ. ἐπικληθεὶς Ἀντίοχος Plb.4.2.7, etc.; μ. φίλος E.''Med.''549; πλούτῳ τε κἀνδρείᾳ μ. Id.''Tr.''674; ἐπὶ μέγα ἦλθεν ἰσχύος Th.2.97.<br><span class="bld">2</span> [[strong]], of the elements, etc., [[ἄνεμος]], [[λαῖλαψ]], [[Ζέφυρος]], Od.19.200, 12.408, 14.458; of properties, passions, qualities, feelings, etc., of men, [[θάρσος]], [[πένθος]], [[ποθή]], etc., 9.381, Il.1.254, 11.471, etc.; ἀρετή Od.24.193, Pi. ''O.''8.5; θυμός Il.9.496, E.''Or.''702; κλέος Il.6.446; ἄχος 9.9; πυρετός ''Ev.Luc.''4.38 (incorrect acc. to Gal.7.275); <b class="b3">ἡ μ. νοῦσος</b> [[epilepsy]], Hp. ''Epid.''6.6.5, cf. Gal.17(2).341.<br><span class="bld">3</span> of sounds, [[great]], [[loud]], <b class="b3">ἀλαλητός, ἰαχή, πάταγος, ὀρυμαγδός</b>, Il.12.138, 15.384, 21.9, 256; [[θόρυβοι]], [[κωκυτός]], S.''Aj.''142 (anap.), E.''Med.''1176; οὐκ ἔστι ὅκως τι νεῖκος ἔσται ἢ μέγα ἢ σμικρόν Hdt.3.62; μὴ φώνει μέγα S.''Ph.''574.<br><span class="bld">4</span> generally, [[great]], [[mighty]], ὅρκος Il.19.113; [[ὄλβος]], [[τιμά]], Pi.''O.''1.56, ''P.''4.148; <b class="b3">μ. λόγος, μῦθος</b>, a [[great]] story, rumour, A.''Pr.''732, S.''Aj.''226 (lyr.); [[ἐρώτημα]] a [[big]], i. e. [[difficult]], question, Pl.''Euthd.''275d, ''Hp.Ma.'' 287b; [[weighty]], [[important]], τόδε μεῖζον Od.16.291; <b class="b3">μέγα ποιέεσθαί τι</b> to esteem [[of great importance]], Hdt.3.42, cf. 9.111; μέγα γενέσθαι εἴς τι X.''HG''7.5.6; μ. ὑπάρχειν πρός τι Id.''Mem.''2.3.4; μέγα διαφέρειν εἴς τι Pl.''Lg.''78oc; <b class="b3">οὐκ ἂν εἴη παρὰ μέγα τὸ δικολογεῖν</b> not of [[great importance]], Phld.''Rh.''2.85 S.; <b class="b3">τὸ δὲ μέγιστον</b> and what is [[most important]], Th.4.70, cf. 1.142; <b class="b3">οἱ μέγιστοι καιροί</b> the [[most pressing]] emergencies, D.20.44; <b class="b3">μ. ὠνησάμενοι χρημάτων</b> for [[large]] sums, Plb. 4.50.3, etc.<br><span class="bld">5</span> with a bad sense, [[over-great]], <b class="b3">μέγα εἰπεῖν</b> to speak [[big]], and so provoke divine wrath, Od.22.288; λίην μέγα εἶπες 3.227, 16.243; μέγα ἔργον 3.261, Pi.''N.''10.64; ἔργων μ. A.''Ag.''1546 (anap.); ὠμὸν τὸ βούλευμα καὶ μ. Th.3.36; <b class="b3">ἔπος μ., μ. λόγοι</b>, S.''Aj.'' 423 (lyr.), ''Ant.''1350 (anap.); <b class="b3">μ. γλῶσσα</b> ib.127 (anap.); μηδὲν μέγ' εἴπῃς Id.''Aj.''386; μὴ μέγα λέγε Pl.''Phd.''95b; μὴ μεγάλα λίαν λέγε Ar.''Ra.''835; μέγα φρονεῖν S.''OT''1078, E.''Hipp.''6; μεγάλα φρονεῖν Ar.''Ach.''988; <b class="b3">μεγάλα, μεῖζον ἢ δικαίως πνεῖν</b>, E.''Andr.''189, A.''Ag.''376 (lyr.); μέγα τι παθεῖν X.''An.''5.8.17; μὴ μέγα λέγων μεῖζον πάθῃς E. ''HF''1244.<br><span class="bld">6</span> of style. [[impressive]], Demetr.''Eloc.''278; [[μεῖζον]] [[more striking]], ib.103.<br><span class="bld">7</span> of days, [[long]], Gal.12.714.<br><span class="bld">B</span> Adv. <b class="b3">μεγάλως</b> [ᾰ] [[greatly]], [[mightily]], Od.16.432, Hes.''Th.'' 429, Hdt.1.16,30, al., X.''Cyr.''8.2.10, Parth.28.1, etc.; strengthened, μάλα μ. Il.17.723; δμαθέντες μ. A.''Pers.''907 (lyr.); with Adjs., Hdt. 1.4, 7.190.<br><span class="bld">II</span> more freq. neut. sg. [[μέγα]] as adverb, [[very much]], [[exceedingly]], <b class="b3">μ. χαῖρε</b> [[all]] hail!, [[varia lectio|v.l.]] for [[μάλα]] in Od.24.402; esp. with Verbs expressing strong feeling, μ. κεν κεχαροίατο Il.1.256; μ. κήδεται 2.27, etc.: with Verbs expressing power, might, μ. πάντων… κρατέει 1.78; ὃς μ. πάντων.. ἤνασσε 10.32; πατρὸς μ. δυναμένοιο Od.1.276, cf. Hom.''Epigr.''15.1, A.''Eu.''950 (anap.), E.''Hel.''1358 (lyr.), Ar.''Ra.''141, Pl.''R.''366a; μ. δύνασθαι παρά τινι Th.2.29; πλουτέειν μ. Hdt.1.32; or those expressing sound, [[loudly]], <b class="b3">μ. ἰάχειν, ἀῧσαι, βοῆσαι, εὔξασθαι, ἀμβῶσαι</b>, Il.2.333, 14.147, 17.334, Od.17.239, Hdt.1.8 (also pl., μεγάλ' εὔχετο Il.1.450; <b class="b3">μ. αὐδήσαντος, μ. ἤπυεν</b>, Od.4.505, 9.399): strengthened, μάλα μ. Il.15.321; μ. δ' ἔβραχε φήγινος ἄξων 5.838, etc.: so in Trag. with all kinds of Verbs, <b class="b3">μ. στένειν, σθένειν, χλίειν</b>, A.''Ag.''711 (lyr.), 938, ''Ch.''137: also in plural, μεγάλα.. δυστυχεῖς Id.''Eu.''791 (lyr.).<br><span class="bld">2</span> of Space, [[far]], μέγα προθορών Il.14.363; <b class="b3">ἄνευθε μέγα</b> [[far]] away, 22.88; οὐκ ἂν μέγα τι τῆς ἀληθείας παρεξέλθοις Pl.''Phlb.''66b.<br><span class="bld">3</span> with Adjs., as <b class="b3">μέγ' ἔξοχος, μέγα νήπιος</b>, Il.2.480, 16.46; <b class="b3">μ. νήπιε</b> Orac. ap. Hdt.1.85; μ. πλούσιος Id.1.32, 7.190; ὦ μέγ' εὔδαιμον κόρη A.''Pr.''647: with Comp. and Sup., [[by far]], <b class="b3">μέγ' ἀμείνονες, ἄριστος, φέρτατος</b>, Il.4.405, 2.82, 16.21.<br><span class="bld">C</span> degrees of Comparison (regul. <b class="b3">μεγαλώτερος, -ώτατος</b> late, ''EM''780.1,2):<br><span class="bld">1</span> Comp. [[μείζων]], [[ον]], gen. ονος, Ep., Att. (also Delph., ''SIG''246 ''H''260 (iv B. C.)); Ion., Arc., Dor., Aeol. [[μέζων]], [[ον]], Heraclit. 25, Hp.''Acut.''44, Hdt.1.26, ''IG''7.235.16 (Oropus), 5(2).3.18 (Tegea), Epich.62 (also early Att., ''IG''12.22.65, but [<b class="b3">με] ίζων</b> ib.6.93, by analogy of [[ὀλείζων]] ib.76,95); dat. pl. μεζόνεσσι Diotog. ap. Stob.4.7.62: written [[μέσδων]] in Sapph.''Supp.''7.6, Plu.''Lyc.''19: cf. μέττον· [[μεῖζον]], Hsch. (dub.); later μειζότερος ''3 Ep.Jo.''4 (used as title, [[elder]], POxy. 943.3 (vi A. D.), etc.); μειζονώτερος A.''Fr.''434:—[[greater]], [[longer]], [[taller]], Il.3.168, 9.202, etc.; freq. also, [[too great]], γέρας Pl.''Sph.''231a; <b class="b3">Μηνόφιλος μείζων</b> M. [[the elder]], Ostr.Bodl.v''C'' 2 (ii A. D.); as title, μειζων [[κώμης]] [[headman]] of a village, ''POxy.''1626.5 (iv A. D.), etc.: generally, [[the higher authority]], PLond.2.214.22 (iii A. D.), ''POxy.''1204.17 (pl., iii A. D.); <b class="b3">οὔτε μεῖζον οὔτε ἔλαττον</b>, a strong form of denial, [[nothing whatever]], D.H.''Comp.''4; οὐδαμὰ προὔφηνεν οὔτε μείζον' οὔτ' ἐλάττονα S.''Tr.''324. Adv. μειζόνως E.''Hec.''1121, Th.1.130, X.''Cyn.''13.3, Isoc.9.21, etc.; Ion. μεζόνως Hdt.3.128, Herod.4.80, etc.: neut. as adverb, μεῖζον σθένειν S.''Ph.''456, E.''Supp.''216; μ. ἰσχύειν D.''Ep.''3.28; ἐπὶ μ. ἔρχεται S.''Ph.''259.<br><span class="bld">2</span> Sup. [[μέγιστος]], [[η]], [[ον]], Il.2.412, etc.: neut. as adverb, μέγιστον ἴσχυσε S.''Aj.''502; <b class="b3">δυνάμενος μ</b>., c. gen., Hdt.7.5, 9.9: with another Sup., μέγιστον ἐχθίστη E.''Med.''1323: in plural, χαῖρ' ὡς μέγιστα S.''Ph.''462; θάλλει μ. Id.''OC''700 (lyr.); τὰ μέγιστ' ἐτιμάθης Id.''OT''1203 (lyr.); <b class="b3">ἐς μέγιστον</b> ib.521; ἐς τὰ μ. Hdt.8.111:—late Sup. μεγιστότατος ''PLond.''1.130.49 (i/ii A. D.). (Cf. Skt. [[majmán]]- 'greatness', Lat. [[magnus]], Goth. [[mikils]] 'great'.)

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0109.png Seite 109]] μεγάλη, μέγα ([[magnus]], [[mächtig]]), acc. μέγαν, μεγάλην, μέγα, alle übrigen Casus von der Grundform μεγάλοσ, welche nicht mehr vorkommt, der voc., μεγάλε Ζεῦ, nur einmal, Aesch. Spt. 824; – [[groß]], zunächst – a) von körperlicher Größe belebter Wesen u. anderer Dinge, häufig von der Leibesgröße des Mannes, verbunden ἠΰς τε [[μέγας]] τε u. [[καλός]] τε [[μέγας]] τε, seltener von Frauen, καλή τε μεγάλη τε, Od. 15, 418; νῦν δ' ὅτε δὴ [[μέγας]] ἐσσὶ καὶ ἥβης [[μέτρον]] ἱκάνεις 18, 216, vgl. 2, 314, wie unser »da du groß geworden«, als Ausdruck des Erwachsenseins; von Thieren, [[μέγας]] σῦς, 4, 457 u. A.; [[αἰετός]], Pind. I. 5, 48; oft auch von Waffen, Il.; [[δρῦς]], Pind. P. 4, 264, πόλεις, 4, 19; πεδία, Aesch. Spt. 715; Her. sagt auch μεγέθεϊ [[μέγας]], [[μέγιστος]], an Größe groß, 1, 51. 7, 117, wie auch μεγάθει [[σμικρός]] 2, 74 gesagt ist. – b) von allen Ausdehnungen nach den verschiedenen Richtungen; hoch, [[οὐρανός]], [[Ὄλυμπος]], [[ὄρος]], πέτρη, [[πύργος]] u. ä., Hom.; [[αἰθήρ]], Soph. Ai. 1172, öfter; – von der Ausdehnung in die Länge, [[ἠϊών]], [[ποταμός]], [[τάφρος]], Hom.; – weit, geräumig, [[πέλαγος]], [[λαῖτμα]], [[ὄρχατος]], [[τέμενος]] u. ä., Hom., u. eben so bei den Folgdn. – Übertr. in mannigfachen Beziehungen; – groß, gewaltig, mächtig, von den Göttern u. Königen, bes. [[Ζεύς]], Hom., Aesch. Ch. 243, Soph. Tr. 398, der [[μέγας]] θεῶν [[βασιλεύς]] heißt, Pind. Ol. 2, 34; [[βασιλεύς]], Aesch. Pers. 24, welches in Prosa sehr gewöhnliche Bezeichnung des Perserkönigs ist, der Großkönig, auch häufig ohne Artikel, Xen. An. u. Hell.; Soph. [[εὐδαίμων]] ἀνύσει καὶ [[μέγας]], Phil. 711; ὴ μεγάλη Μοῖρα, 1466; ἐν ὅρκῳ [[μέγας]], O. R. 653; – μεγάλαι θεαί sind besonders Demeter u. Persephone; – Ἀρδιαῖος ὁ [[μέγας]], der mächtige, Plat. Rep. X, 615 c; vgl. ὁ [[μέγας]] ἀνὴρ ἐν πόλει, Legg. V, 630 d; – τὰ μεγάλα, große, wichtige Dinge, Xen. u. A. – So von Naturkräften, [[ἄνεμος]], [[λαῖλαψ]], ζέφυρος, heftiger, großer Sturm, Hom. u. A.; ὁ ποταμὸς [[μέγας]] ἐῤῥύη, ging hoch mit Wasser, Dem. 59, 99; u. übertr. von menschlichen Verhältnissen und Gemüthszuständen, in vielen Beziehungen, [[κράτος]], [[ἀλκή]], [[κλέος]], κῦδος, [[τιμή]], [[ἀρετή]], [[σθένος]], [[μένος]], [[θυμός]], [[ποθή]], ἄτη, [[ἄχος]], [[πένθος]], [[πῆμα]] u. ä., Hom.; ἀρετά, Pind. P. 5. 98, [[νόος]], 5, 122, [[ἐλπίς]], 8, 93, [[ὄλβος]], Ol. 1, 56, τιμά, κῦδος u. ä.; [[ὠφέλημα]], Aesch. Prom. 251, ἄχη, Spt. 78, πλοῦτος, Pers. 159, ὀμώμοται γὰρ [[ὅρκος]] ἐκ θεῶν [[μέγας]], Ag. 1257, wie Pind. Ol. 6, 20, [[τύχη]], [[πένθος]] u. ä.; [[χόλος]], Soph. Phil. 327, [[θόρυβος]], Ai. 142, wie Pind. Ol. 11, 76; bei Hom. von allen starken Eindrücken, auch des Gehörs, laut, [[ἰαχή]], [[ἀλαλητός]], [[ὀρυμαγδός]], [[πάταγος]]; [[κωκυτός]], Soph. Ai. 838; μεγάλῃ τῇ φωνῇ, Plut. u. A.; τῇ φωνῇ μέγα λέγων, laut sprechend, Plat. Prot. 310 b; μέγα βοᾶν, Conv. 212 d; ᾄ δειν, Legg. IX, 854 d; ähnl. μέγα στενάζειν, Eur. I. T. 953, στένειν, Med. 291; μέγα στενάξας, Dem. 27, 69, u. sonst in Prosa (s. unten). – Es enthält auch einen tadelnden Nebenbegriff des zu Großen, Übermäßigen, wie Od. 22, 287, [[μήποτε]] [[πάμπαν]] εἴκων ἀφραδίῃς μέγα εἰπεῖν ἀλλὰ θεοῖσιν μῦθ ον ἐπιτρέψαι, Etwas sagen, das über die Schranken der Sterblichen hinausgeht u. womit man sich gegen die Götter versündigt; [[λίην]] μέγα εἰπεῖν, 16, 243; μηδὲν μέγ' εἴπης, Soph. Ai. 379, wie μεγάλοι λόγοι, stolze, übermüthige Reden, Ant. 1329 (vgl. [[μεγαληγορέω]] u. ä. compp.); μὴ μέγα λέγε, Plat. Phaed. 95 b; Soph. 238 u. A. Eben so φρονεῖν μέγα, Soph. Ant. 475; Eur. Phoen. 41 Or. 806; εἴς τινα, Hipp. 6, gegen Einen stolz sein; auch μεγάλα λέγειν u. φ ρονεῖν, Sp., τὰ τῶν βαρβάρων μεγάλα ποιεῖν, groß machen, preisen, Isocr. 4, 143; μέγα ποιεύμενος ταῦτα, es hoch anschlagend, Her. 3, 42; c. partic., 9, 111, wie Xen. Cyr. 5, 3, 19; μέγα ἐσ τί τι εἴς τι, [[πρός]] τι, es ist wichtig, von Bedeutung für Etwas, Xen. Mem. 2, 3, 4 Hell. 7, 5, 6. – Adv. ist [[μεγάλως]], Od. 16, 432; [[μάλα]] [[μεγάλως]], Il. 17, 723; ὄλωλεν, Aesch. Pers. 976; Τροίαν ἐπύργωσαν, Eur. Troad. 843; auch in Prosa, καὶ θαυμασίως εἴρηκας, Plat. Hipp. mai. 291 e; τοὺς μεγάλους [[μεγάλως]] λέγουσι, Euthyd. 284 e. Häufiger ist μέγα bes. bei Hom. so gebraucht, auch μεγάλα, sehr, stark, gewaltig, μέγα χαῖρε, sei sehr gegrüßt, Od. 24, 402; oft μέγα κρατεῖν, ἀνάσσειν, δύνασθαι, stark, gewaltig herrschen, viel vermögend sein, vgl. Lob. zu Phryn. p. 197; μέγα σθένει, Aesch. Ag. 912, wie Soph. O. C. 738; πλουτεῖν, Ant. 1153; ὀλβισθείς, Eur. Troad. 1253; τὸν μεγάλα δυνάμενον, Plat. Rep. I, 343 c; bei den Verbis, die das Hervorbringen eines Lautes bezeichnen, μέγα ἀϋτεῖν, ἰάχειν, βοᾶν, ὀχθεῖν, εὔχεσθαι u. dergl., [[laut]], Hom., der bei diesen Verbis auch μεγάλα sagt, u. Folgde (s. oben); τιμᾶν, σεβίζειν, Aesch. Ch. 253 Eum. 12; στέργειν, Soph. O. R. 1023; vom Raume, [[weit]], μέγα προθορών, Il. 14, 363, μέγα [[ἄνευθε]], weit entfernt, 22, 88; οὐκ ἂν μέγα τι τῆς ἀληθείας παρεξέλθοις, Plat. Phil. 66 b; bei adj., [[sehr]], sowohl beim posit., μέγα [[νήπιος]], Il. 16, 46, μέγα [[ἔξοχος]], 2, 480 Od. 15, 227, als auch beim compar. u. superl., μέγ' [[ἀμείνων]], [[ἄριστος]], μέγα [[φέρτατος]], Hom.; so auch die Folgdn, ὦ μέγ' [[εὐδαίμων]] [[κόρη]], Aesch. Prom. 650, τὸν μέγα στυγούμενον, 1006; κατὰ μέγα u. κατὰ μεγάλα, Plat. Phaedr. 262 a Tim. 65 a; σοφὸς τὰ μεγάλα, in großen Dingen, Rep. IV, 426 c; τὰ μεγάλα νικᾶν τοὺς φίλους εὖ ποιοῦντα, Xen. An. 1, 9, 24. – Compar. μείζων, ον, Hom. u. Att.; ion. [[μέζων]], Her., dor. [[μέσδων]] u. böot. μέσσων, Sp. auch μειζότερος u. bei Byz. μειζονότερος, [[größer]], in allen den beim Positiv erwähnten Beziehungen; μείζω ἐκτενῶ λόγον, die Rede ausdehnen, Soph. Tr. 676; ἐνέχει τύχᾳ τᾷδ' ἀπὸ μείζονος, Phil. 1086, von einem Größeren, Mächtigern, d. i. von einem Gotte; τοῦ θεοῦ μεῖζον σθένειν, Eur. Suppl. 216; – μεῖζον φθέγγεσθαι, Plat. Prot. 334 c; auch [[zugroß]], größer oder mehr als billig, φρονείτω μεῖζον ἢ κατ' ἄνδρα, Soph. Ant. 764; vgl. Eur. Phoen. 710; μεῖ. ζον ἢ καθ' ἡμᾶς, Plat. Tim. 404 (vgl. [[κατά]]), auch μείζω τινὰ δύναμιν εἶναι ἢ ἀνθρωπείαν, Crat. 438 c; [[οὔτε]] μεῖζον [[οὔτε]] ἔλαττον ist eine starke Verneinung, vgl. Soph. Tr. 323; Schäfer zu D. Hal. C. V. p. 71. – Superl. [[μέγιστος]], Hom. u. Folgde. Bei sehr Sp. auch μεγαλώτατος, s. Lob. Phryn. p. 93; πάντων μεγίστῳ Ζηνί, Aesch. Ch. 243 u. sonst; μεγίστη [[Παλλάς]], Soph. O. C. 167; adverbialisch, χαῖρ' ὡς μέγιστα, Phil. 460; μέγιστον ἴσχυσε στρατοῦ, Ai. 497, τὰ μέγιστ' ἐτιμάθης, O. R. 1202. – In Prosa bes. oft τὸ μέγιστον, was das wichtigste, die Hauptsache ist, entweder τὸ μὲν μέγιστον ὅτι, Plat. Conv. 196 b Rep. III, 407 b, oder für sich stehend, parenthetisch, Plut. u. A.; τὸ μὲν μέγιστον αἰσχυνόμενος, Xen. An. 1, 3, 10. 5, 6, 29 Cyr. 3, 1, 1 u. öfter, was die Hauptsache betrifft; τὸ δὲ μέγιστον· οἷς γὰρ κ. τ. λ., Isocr. 3, 21 (vgl. γάρ); καὶ τὸ μέγιστον, u. was das wichtigste ist, Thuc. 4, 70. So auch noch Sp., wie Luc. D. D. 20, 13 Nigr. 2. – Adverbialisch, βοῶντα μέγιστον Plat. Euthyd. 300 b, ὡς μέγιστα καὶ ὡς κάλλιστα Conv. 198 e; Eur. verbindet es auch mit einem superl., μέγιστον [[ἔχθιστος]], Med. 1320.

|sltr=<b>μέγᾰς</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> ([[μέγας]], -αν, -άλοι, -άλων; -άλα, -άλας, -άλᾳ, -άλαν, -άλαι, -αλᾶν, -άλαις, -άλας; [[μέγα]], μεγάλῳ, [[μέγα]], μεγάλων, [[μεγάλα]].)<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[great]] in [[size]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>I</b> of [[people]], animals. τὸν μέγαν πολεμιστὰν ἔκπαγλον Ἀλκυονῆ (N. 4.27) ἀρχὸν οἰωνῶν μέγαν αἰετόν (I. 6.50) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>II</b> of things, μέγαν ὄλβον (O. 1.56) θό- ρυβον μέγαν (O. 10.73) μεγάλας [[δρυός]] (P. 4.264) “μέγαν [[ἄλλοθι]] κλᾶρον [[ἔχω]]; (Pae. 4.48) ]ἐσελθὼν [[μέγα]][ (''[[sc.]]'' [[στέγος]], simm.) fr. 169. 18. λιπαρᾶν τε Θηβᾶν μέγαν [[σκόπελον]] fr. 196.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b><br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>I</b> of [[people]], [[mighty]], [[sovereign]] †ἄλλοισι δ' ἄλλοι μεγάλοι (ἐπ' ἄλλοισι coni. byz.) (O. 1.113) πατὴρ [[μέγας]] (Π: γᾶς codd.: Kronos) (O. 2.76) [[θεῶν]] βασιλεὺς ὁ [[μέγας]] [[Zeus]] (O. 7.34) σεμνᾷ μὲν κατάρχει Ματέρι πὰρ μεγάλᾳ ῥόμβοι τυπάνων Δ. 2. . Ματρὸς μεγάλας fr. 95. 3. μεγάλας θεοῦ Great Mother fr. 96. 1.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>II</b> of things, [[great]] μεγάλων ἀέθλων ἁγνὰν κρίσιν (O. 3.21) μέγαν ὅρκον ὀμόσσαις (O. 6.20) [[θεῶν]] δ' ὅρκον μέγαν μὴ παρφάμεν (O. 7.65) μεγάλαν ἀρετὰν (O. 8.5) [[μέγα]] [[τοι]] [[κλέος]] αἰεὶ (O. 8.10) μεγάλαις ἀρεταῖς (O. 11.6) εἴ τι καὶ φλαῦρον παραιθύσσει, [[μέγα]] [[τοι]] φέρεται πὰρ [[σέθεν]] pr. [[weighty]] (P. 1.87) ἔδωκεν [[μέγα]] [[κῦδος]] (P. 2.89) ὁ [[μέγας]] [[πότμος]] (P. 3.86) σμικρὸς ἐν σμικροῖς, [[μέγας]] ἐν μεγάλοις [[ἔσσομαι]] (P. 3.107) “μεγαλᾶν [[πολίων]]” (P. 4.19), (P. 5.16) “μεγάλας Λακεδαίμονος” (P. 4.48) “μεγάλαν προγόνων τιμὰν” (P. 4.148) μεγαλᾶν δ' ἀρετᾶν ([[varia lectio|v.l.]] μεγάλαν δ' ἀρετὰν) (P. 5.98) [[Διός]] [[τοι]] [[νόος]] [[μέγας]] (P. 5.122) ὁ δὲ [[καλόν]] τι [[νέον]] λαχὼν ἁβρότατος [[ἔπι]] μεγάλας ἐξ ἐλπίδος πέταται ([[perhaps]] ἀπὸ κοινοῦ [[with]] ἁβρότατος and ἐλπίδος) (P. 8.89) “μεγάλαν δύνασιν” (P. 9.30) ἀρεταὶ δ' αἰεὶ μεγάλαι πολύμυθοι (P. 9.76) [[θέμεν]] αἶνον ἀελλοπόδων μέγαν ἵππων pr. (N. 1.6) μεγάλων δ' ἀέθλων (N. 1.11) ἐν κορυφαῖς ἀρετᾶν μεγάλαις (N. 1.34) ταῖς μεγάλαις Ἀθήναις (N. 2.8) Ἀχιλεὺς [[παῖς]] ἐὼν ἄθυρε [[μεγάλα]] ἔργα (N. 3.44) [[αἰδέομαι]] [[μέγα]] [[εἰπεῖν]] (N. 5.14) ἔλπομαι [[μέγα]] εἰπὼν σκοποῦ [[ἄντα]] [[τυχεῖν]] ὥτ' ἀπὸ τόξου ἱείς having made a [[proud]] [[claim]] (N. 6.27) [[ἀλλά]] τι προσφέρομεν ἔμπαν ἢ μέγαν νόον [[ἤτοι]] φύσιν ἀθανάτοις (N. 6.4) ἀρετὰς ἀποδεικνύμενοι μεγάλας (N. 6.47) ταὶ μεγάλαι γὰρ ἀλκαὶ (N. 7.12) παρὰ μέγαν ὀμφαλὸν εὐρυκόλπου μόλεν χθονός (N. 7.33) καὶ [[μέγα]] [[ἔργον]] ἐμήσαντ' [[ὠκέως]] (N. 10.64) μεγάλαι δ' ἀρεταὶ (I. 3.4) μή μοι [[μέγας]] ἕρπων κάμοι [[ἐξοπίσω]] [[χρόνος]] [[ἔμπεδος]] (Pae. 2.26) ]ν ἐν Ἄργει μεγάλῳ Δ. 1. . ἀρχὰ μεγάλας ἀρετᾶς fr. 205. ὁ [[μέγας]] [[κίνδυνος]] (O. 1.81) [[ἔπαθον]] [[μεγάλα]] (O. 2.23) ταύταν μεγάλαν ἀυάταν (P. 3.24) πεδὰ μέγαν κάματον (P. 5.47) ἡσυχίαν καμάτων μεγάλων ποινὰν λαχόντ' ἐξαίρετον (N. 1.70) ἐκ μεγάλων δὲ πενθέων λυθέντες (I. 8.6) πρὸ πόνων δέ κε μεγάλων (Pae. 6.90) τὸν μονοκρήπιδα [[πάντως]] ἐν φυλακᾷ σχεθέμεν μεγάλᾳ (P. 4.75) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>III</b> n. s. pro adv., [[greatly]] συγγενεῖ δέ [[τις]] εὐδοξίᾳ [[μέγα]] βρίθει (N. 3.40) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>IV</b> frag. ]ιαντα μεγαν[ fr. 169. 14.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b> comp., [[μείζων]]. (-ων, -ω; -ονα acc.) greater κτίσεν δ' ἄλσεα μείζονα [[θεῶν]] (P. 5.89) δαέντι δὲ καὶ [[σοφία]] [[μείζων]] [[ἄδολος]] τελέθει (pr.: v. von d. Mühll, M. H., 1963, 200) (O. 7.53) ἦ μὰν [[πολλάκι]] καὶ τὸ σεσωπαμένον εὐθυμίαν μείζω φέρει (I. 1.63) ]κε μεζον θε[ (Π&#774;{S}: μεγα Π.) P. Oxy. 2445, fr. 6.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>3</b> superl., [[μέγιστος]]. (-ῳ, -ον, -οι; -αν, -αις; -ον nom., acc., -α acc.)<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> of [[people]], mightiest πατρὶ μεγίστῳ [[Zeus]] (O. 10.45), cf. (O. 9.61) Δαναῶν [[ἧσαν]] μέγιστοι &lt;¯˘¯&gt; the sons of Talaos (N. 9.17) σθένει κραιπνοὶ σοφίᾳ τε μέγιστοι [[ἄνδρες]] αὔξοντ fr. 133. 4.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> of things, preeminent, [[foremost]] ἑορταῖς [[θεῶν]] μεγίσταις (O. 5.5) τεθμόν τε μέγιστον ἀέθλων (O. 6.69) τιμὰν μεγίσταν πράγματι παντὶ φέρειν (P. 4.278) τὸ μὲν μέγιστον [[τόθι]] χαρμάτων ὤπασας (P. 8.64) τὰ μέγιστ' ἀέθλων [[ἕλῃ]] τόλμᾳ τε καὶ σθένει (P. 10.24) μέγιστον δ' αἰόλῳ ψεύδει [[γέρας]] ἀντέταται (N. 8.25) ἀστῶν γενεᾷ μέγιστοι [[κλέος]] αὔξων pr. (I. 7.29) ἔχεν δὲ [[σπέρμα]] μέγιστον [[ἄλοχος]] (i. e. τοῦ μεγίστου, of [[Zeus]]) (O. 9.61) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>c</b> fragg. ὁ μέγιστ[ος Πα. 7. a. 3. ]μεγιστων[ fr. 215c. 2.

|astxt=[[μέγας]], [[μεγάλη]], [[μέγα]], [in [[LXX]] [[chiefly]] for גָּדֹול, [[also]] for מַרְבֶּה,רַב (incl. [[μείζων]]), רֹב ([[μέγιστος]]);] <br />[[great]];<br /><b class="num">1.</b>of [[external]] [[form]], [[bodily]] [[size]], [[measure]], [[extent]]: [[λίθος]], Mt 2:60; [[δράκων]], Re 12:3; [[ἰχθῦς]], Jo 21:11; [[πόλις]], Re 11:8; [[μάχαιρα]], Re 6:4, al. <br /><b class="num">2.</b>Of [[intensity]] and [[degree]]: [[δύναμις]], Ac 4:33; [[φόβος]], Mk 4:41; [[ἀγάπη]], Jo 15:13; [[ἄνεμος]], ib. 6:18; [[κραυγή]], Ac 23:9; [[φῶς]], Mt 4:16; [[πυρετός]], Lk 4:38; θλίψις, Mt 24:21. <br /><b class="num">3.</b>Of [[rank]];<br /><b class="num">(a)</b>of persons: [[θεός]] (MM, xvi), Tit 2:13; [[Ἄρτεμις]], Ac 19:27; compar. (v. infr.), Mt 18:1 (cf. Dalman, Words, 113f.); neut. for masc. (Bl., §32, 1), Mt 12:6; <br /><b class="num">(b)</b>of things: [[ἁμαρτία]], Jo 19:11; [[μυστήριον]], Eph 5:32; = μεγίστη (v. infr., and cf. Field, Notes, 16f.), Mt 22:36; compar. for superl. (M, Pr., 78), I Co 13:13. <br /><b class="num">4.</b><br /><b class="num">(a)</b>Compar., [[μείζων]]: Mt 11:11 23:17, al.; neut. pl., μείζονα, contr. μείζω, Jo 1:51; [[double]] compar., μειζότερος (M, Pr., 236; Bl., §11, 4), III Jo 4; <br /><b class="num">(b)</b>superl, [[μέγιστος]] (Deiss., BS, 365), II Pe 1:4.

|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[great]], [[big]],<br />Other forms: [[μεγάλη]], [[μέγα]]<br />Dialectal forms: Myc. [[mezo]]<br />Compounds: Comp. [[μέζων]], Att. [[μείζων]] (after [[κρείττων]], [[ἀμείνων]] a. o.; cf. Schwyzer 538), sup. [[μέγιστος]] (Il.); cf. Seiler Steigerungsformen 63. Compp., e.g. <b class="b3">μεγά-θυμος</b> [[with great mind]] (Hom.), <b class="b3">μεγαλ-ήτωρ</b> [[magnanimous]] (Il.; Sommer Nominalkomp. 135), <b class="b3">μεγαλό-φρων</b> [[magnanimous]] (Att.; Hom. <b class="b3">μέγα φρονέων</b>, cf. Leumann Hom. Wörter 119f.), <b class="b3">μεγιστό-τιμος</b> [[with highest honour]] (A.).<br />Derivatives: 1. From <b class="b3">μεγα-</b>: [[μέγεθος]] (cf. <b class="b3">πλῆ-θος</b>; <b class="b3">-ε-</b> vowelassim. ? Schwyzer 255), Hdt. [[μέγαθος]], n. [[greatness]], [[sublimity]] (Il.) with <b class="b3">μεγεθ-ικός</b> [[quantitative]] (Arist.-Comm.), <b class="b3">-ύνω</b> [[magnify]], pass. [[become exalted]] (after [[μεγαλύνω]], late), <b class="b3">-όομαι</b> = [[μεγαλύνομαι]] (medic., S. E.); PN [[Μέγης]] with patron. [[Μεγάδης]] (Il.). 2. From <b class="b3">μεγαλο-</b>: <b class="b3">μεγαλ-εῖος</b> <b class="b2">grand(iose)</b> (Pl., X., Plb.; after [[ἀνδρεῖος]] enlarged) with <b class="b3">-ειότης</b> [[highness]], [[majesty]] (LXX); <b class="b3">μεγάλ-ωμα</b> n. [[greatness]], [[power]] (LXX; direct from <b class="b3">μεγαλο-</b>, cf. Chantraine Form. 187; diff. Georgacas Glotta 36, 169), <b class="b3">-ωσύνη</b> <b class="b2">id.</b> (LXX, Aristeas; <b class="b3">-ω-</b> analog., Schwyzer 529), <b class="b3">-ωστί</b> adv. [[magnificently]] (Schwyzer 624, Chantraine Gramm. hom. 1, 250). 3. From [[μέγιστος]]: [[μεγιστᾶνες]] m. pl. (rarely <b class="b3">-άν</b> sg.) [[great lords]], [[magnates]] (Men., LXX, NT; after the PN in <b class="b3">-ᾶνες</b>, Björck Alpha impurum 55, 278ff.; diff. Schaeder in Schwyzer 521 n. 5), PN <b class="b3">Μεγιστ-ώ</b> f. (Emp. [personification], pap.), <b class="b3">-ίας</b>, <b class="b3">-εύς</b> (Boßhardt 92); [[μεγιστεύω]] <b class="b2">be(come) very great</b> (App.).<br />Origin: IE [Indo-European] [708] <b class="b2">*meǵh₂-</b><br />Etymology: With [[μέγα]], [[μέγας]] agrees Arm. [[mec]] [[great]], instr. [[meca-w]], ([[a-]]stem); also Skt. <b class="b2">máhi</b> n. [[great]] (with h from [[-gh₂-]]; cf. below) can be equated as IE <b class="b2">*mégh₂-</b>. In Germanic the word lives on in OWNo. <b class="b2">mjǫk</b> [[very]], PGm. <b class="b2">*meḱu</b>, with secondary [[-u]] after <b class="b2">*felu</b>, Goth. [[filu]] [[many]] (s. [[πολύς]]). A reshaping after the [[i-]]stems shows Hitt. [[me-ik-ki]] n. [[very]], [[-iš]] [[great]]. Here also the Illyr. PN [[Mag-aplinus]] (Krahe IF 57, 117 f.). -- The final <b class="b3">-α</b> from [[-h₂]] is the zero grade of [[-ā]] in Skt. [[mahā-]] [[great]] (as 1. member), [[mahā-nt-]] <b class="b2">id.</b>; the effect of a laryngeal ([[h₂]]) after g was aspiration in Skt (with [[gh]] > h . As innovations to [[μέγα]], [[μέγας]], <b class="b3">-αν</b> [[are immediately understandable]]; the other forms have an [[l-]]enlargement which makes the inflection easier, which is found in Germanic, e.g. Goth. [[mikils]] [[grat]] (PGm. <b class="b2">*mekilaz</b>) and in the synonymous Lith. <b class="b2">dìdelis</b> [[grat]] (from <b class="b2">dìdis</b> <b class="b2">id.</b>). Against the assumption of a common origin (Brugmann, Osthoff, Schulze a. o.) Walde(-P.) 2, 257, who rather assumes independent innovations (after [[χθαμαλός]] resp. from <b class="b2">*mikins</b>; rather then with Thurneysen KZ 48, 61 after [[leitils]] [[small]]). -- Further forms, for Greek uninteresting, in WP. 2, 257ff., Pok. 708f., W.-Hofmann s. [[magnus]]. Cf. <b class="b3">ἀγα-</b>. On [[μεγαίρω]] s. v.