Anonymous

σαλεύω: Difference between revisions

From LSJ
1,907 bytes removed ,  25 August 2023
m
LSJ1 replacement
m (Text replacement - "τοῦ" to "τοῦ")
m (LSJ1 replacement)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=saleyo
|Transliteration C=saleyo
|Beta Code=saleu/w
|Beta Code=saleu/w
|Definition=fut. <span class="sense"><span class="bld">A</span> σαλεύσω <span class="bibl">[[LXX]] <span class="title">Wi.</span>4.19</span>: aor. ἐσάλευσα <span class="bibl">Isoc.8.95</span>, <span class="title">AP</span>11.83:— Pass., fut. σαλευθήσομαι <span class="bibl">[[LXX]] <span class="title">Si.</span>16.18</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ev.Luc.</span>21.26</span>: aor. ἐσαλεύθην <span class="bibl">[[LXX]] <span class="title">1 Ma.</span>9.13</span>, <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>4.31</span>, <span class="bibl"><span class="title">2 Ep.Thess.</span>2.2</span>, [[varia lectio|v.l.]] in Isoc. [[l.c.]]: pf. [[σεσάλευμαι]] (v. infr.): (σάλος):—[[cause to rock]], [[make to vibrate]] or [[oscillate]], c. acc., [τὰς ἀγκύρας] οὐδεὶς χειμὼν σαλεύει Pythag. ap. Stob.3.1.29; <b class="b3">σ. τρικυμίᾳ πέδον</b>, of the sea, Lyc.475; of an earthquake, <span class="title">AP</span>11.83 (Lucill.), cf. <span class="bibl">259</span> (Id.): metaph., <b class="b3">δόξαν σ</b>. Plu.2.1123f, cf. <span class="bibl">S.E.<span class="title">M.</span> 8.56</span>, <span class="bibl">337</span>, etc.; σ. τινὰ ἐκ θεμελίων <span class="bibl">[[LXX]] <span class="title">Wi.</span>4.19</span>; ἐπιστολαὶ δυνάμεναι λίθον σαλεῦσαι [[heartrending]], POxy.528.12 (ii A.D.); <b class="b3">σ. τοὺς ὄχλους</b> [[stir]] them [[up]], Act.Ap.17.13, cf. <span class="bibl">[[LXX]] <span class="title">Si.</span>28.14</span>:—Pass., [[to be shaken to and fro]], [[waver]], [[totter]], [[reel]], χθὼν σεσάλευται <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>1081</span>; κύκλος σαλευόμενος <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>79e</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mech.</span>857a7</span>, <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Lass.</span>11</span>; of teeth or nails, to [[be loosened]], Gal.12.871, Dsc.5.3; of persons, ἐκ Βρομίου γυῖα σαλευόμενον <span class="title">AP</span>11.26 (Marc.Arg.), cf. 12.31 (Phan.); <b class="b3">ὑφ' ἡδονῆς σαλευομένη κορώνη</b> Sch.<span class="bibl">Arat.1009</span> (wrongly attributed to <span class="bibl">Archil., <span class="title">Fr.</span> 102</span>); later simply, [[stir]], [[move]], κατεσχέθην νόσῳ . . ὡς μὴ δύνασθαι μηδὲ σαλεύεσθαι <span class="bibl"><span class="title">PSI</span>4.299.4</span> (iii A.D.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[shake in measuring]], so as to give good measure, μέτρον σεσαλευμένον <span class="bibl"><span class="title">Ev.Luc.</span>6.38</span>; cf. [[σαλάσσω]] ''ΙΙ''. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> intr., [[move up and down]], [[roll]], [[toss]], especially of ships in a stormy sea or persons in them, σ. ἐν πλοίοις <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>8.17</span>, cf. <span class="bibl">Hld.10.4</span>, etc.: generally, [[put out to sea]], <span class="bibl">App.<span class="title">Mith.</span>77</span>: metaph., [[toss like a ship at sea]], [[to be tempest-tossed]], [[be in sore distress]], πόλις γὰρ . . ἄγαν ἤδη σαλεύει <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>23</span>; πρόδοτος δὲ . . σ. Ἠλέκτρα <span class="bibl">Id.<span class="title">El.</span>1074</span> (lyr.); ὅταν . . σαλεύῃ πόλις <span class="bibl">E.<span class="title">Rh.</span>249</span> (lyr.), cf. <span class="title">OGI</span>515.47 (Mylasa, iii A.D.); <b class="b3">ἐν νόσοις ἢ γήρᾳ σ</b>. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>923b</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>883a34</span>; <b class="b3">ἐν κινδύνῳ σ</b>. <span class="bibl">D.H.10.11</span>; σ. ὑπὲρ ἑαυτοῦ <span class="bibl">Ael.<span class="title">Fr.</span>48</span>; to [[be unstable]], <span class="bibl">Poll.6.121</span>; [[flicker]], of the eye-balls in nystagmus, Gal.18(2).68; [[oscillate]], of the λόγος ἐνδιάθετος, ἐν τούτοις <span class="bibl">S.E.<span class="title">P.</span>1.65</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of ships also, <b class="b3">ἐπ' ἀγκυρῶν</b> [[ride]] at anchor, <span class="bibl">Polyaen.2.2.7</span>: metaph., <b class="b3">ὡς ἐπ' ἀγκύρας τῆς φύσεως σ</b>. Plu.2.493d; σ. ἐπὶ τῶν ἐλπίδων <span class="bibl">Hld.1.26</span>; also <b class="b3">ὁρῶν ἡμᾶς ἐπὶ τούτῳ μόνῳ</b> (''[[sc.]]'' <b class="b3">τῷ υἱῷ</b>) σαλεύοντας <span class="bibl">Plu.<span class="title">Demetr.</span>38</span>; <b class="b3">γραῦν ἐπὶ ἑνὶ γομφίῳ σ</b>. <span class="bibl">Alciphr.3.28</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>472.50</span> (ii A.D.); ἐπὶ τοιούτοις παραγγέλμασιν <span class="bibl">S.E.<span class="title">M.</span>2.12</span> (hence later in a causal sense, <b class="b3">σ. ἐπί τινι τὰς ἐλπίδας</b> [[anchor]] them upon... <span class="bibl">Hld.2.33</span>). </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> metaph., [[roll like a ship]], [[roll in one's walk]], of persons with the hip-joints far apart, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Art.</span>56</span>.</span>
|Definition=<span class="bld">A</span> fut. σαλεύσω [[LXX]] ''Wi.''4.19: aor. ἐσάλευσα Isoc.8.95, ''AP''11.83:—Pass., fut. σαλευθήσομαι [[LXX]] ''Si.''16.18, ''Ev.Luc.''21.26: aor. ἐσαλεύθην [[LXX]] ''1 Ma.''9.13, ''Act.Ap.''4.31, ''2 Ep.Thess.''2.2, [[varia lectio|v.l.]] in Isoc. [[l.c.]]: pf. [[σεσάλευμαι]] (v. infr.): ([[σάλος]]):—[[cause to rock]], [[make to vibrate]] or [[oscillate]], c. acc., [τὰς ἀγκύρας] οὐδεὶς χειμὼν σαλεύει Pythag. ap. Stob.3.1.29; <b class="b3">σ. τρικυμίᾳ πέδον</b>, of the sea, Lyc.475; of an earthquake, ''AP''11.83 (Lucill.), cf. 259 (Id.): metaph., <b class="b3">δόξαν σ.</b> Plu.2.1123f, cf. S.E.''M.'' 8.56, 337, etc.; σ. τινὰ ἐκ θεμελίων [[LXX]] ''Wi.''4.19; ἐπιστολαὶ δυνάμεναι λίθον σαλεῦσαι [[heartrending]], POxy.528.12 (ii A.D.); <b class="b3">σ. τοὺς ὄχλους</b> [[stir]] them [[up]], Act.Ap.17.13, cf. [[LXX]] ''Si.''28.14:—Pass., to [[be shaken to and fro]], [[waver]], [[totter]], [[reel]], χθὼν σεσάλευται A.''Pr.''1081; κύκλος σαλευόμενος Pl.''Ti.''79e, cf. Arist.''Mech.''857a7, [[Theophrastus]] ''Lass.''11; of teeth or nails, to [[be loosened]], Gal.12.871, Dsc.5.3; of persons, ἐκ Βρομίου γυῖα σαλευόμενον ''AP''11.26 (Marc.Arg.), cf. 12.31 (Phan.); <b class="b3">ὑφ' ἡδονῆς σαλευομένη κορώνη</b> Sch.Arat.1009 (wrongly attributed to Archil., ''Fr.'' 102); later simply, [[stir]], [[move]], κατεσχέθην νόσῳ.. ὡς μὴ δύνασθαι μηδὲ σαλεύεσθαι ''PSI''4.299.4 (iii A.D.).<br><span class="bld">2</span> [[shake in measuring]], so as to give good measure, μέτρον σεσαλευμένον ''Ev.Luc.''6.38; cf. [[σαλάσσω]] ''ΙΙ''.<br><span class="bld">II</span> intr., [[move up and down]], [[roll]], [[toss]], especially of ships in a stormy sea or persons in them, σ. ἐν πλοίοις X.''Oec.''8.17, cf. Hld.10.4, etc.: generally, [[put out to sea]], App.''Mith.''77: metaph., [[toss like a ship at sea]], to [[be tempest-tossed]], [[be in sore distress]], πόλις γὰρ.. ἄγαν ἤδη σαλεύει S.''OT''23; πρόδοτος δὲ.. σ. Ἠλέκτρα Id.''El.''1074 (lyr.); ὅταν.. σαλεύῃ πόλις E.''Rh.''249 (lyr.), cf. ''OGI''515.47 (Mylasa, iii A.D.); <b class="b3">ἐν νόσοις ἢ γήρᾳ σ.</b> Pl.''Lg.''923b, cf. Arist.''Pr.''883a34; <b class="b3">ἐν κινδύνῳ σ.</b> D.H.10.11; σ. ὑπὲρ ἑαυτοῦ Ael.''Fr.''48; to [[be unstable]], Poll.6.121; [[flicker]], of the eye-balls in nystagmus, Gal.18(2).68; [[oscillate]], of the λόγος ἐνδιάθετος, ἐν τούτοις S.E.''P.''1.65.<br><span class="bld">2</span> of ships also, <b class="b3">ἐπ' ἀγκυρῶν</b> [[ride]] at anchor, Polyaen.2.2.7: metaph., <b class="b3">ὡς ἐπ' ἀγκύρας τῆς φύσεως σ.</b> Plu.2.493d; σ. ἐπὶ τῶν ἐλπίδων Hld.1.26; also <b class="b3">ὁρῶν ἡμᾶς ἐπὶ τούτῳ μόνῳ</b> (''[[sc.]]'' <b class="b3">τῷ υἱῷ</b>) σαλεύοντας Plu.''Demetr.''38; <b class="b3">γραῦν ἐπὶ ἑνὶ γομφίῳ σ.</b> Alciphr.3.28, cf. ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''472.50 (ii A.D.); ἐπὶ τοιούτοις παραγγέλμασιν S.E.''M.''2.12 (hence later in a causal sense, <b class="b3">σ. ἐπί τινι τὰς ἐλπίδας</b> [[anchor]] them upon... Hld.2.33).<br><span class="bld">3</span> metaph., [[roll like a ship]], [[roll in one's walk]], of persons with the hip-joints far apart, Hp.''Art.''56.
}}
}}
{{pape
{{pape
Line 17: Line 17:
}}
}}
{{elnl
{{elnl
|elnltext=σαλεύω [σάλος] met acc. aan het wankelen brengen:; τὴν οἰκίαν σ. het huis doen schudden NT Luc. 6.48; pass..; χθὼν σεσάλευται de aarde trilt op haar grondvesten Aeschl. PV 1081; overdr..; τοὺς ὄχλους σ. de menigten ophitsen NT Act. Ap. 17.13; pass.. εἰς τὸ μὴ ταχέως σαλευθῆναι ὑμᾶς ἀπὸ τοῦ νοός opdat u niet zo snel uw bezinning verliest NT 2 Thes. 2.2. intrans. deinen (op de golven); overdr. schommelen:; σαλεύουσιν ἐν τῇ ὁδοιπορίῃ ἔνθα καὶ ἔνθα zij schommelen bij het wandelen heen en weer Hp. Art. 56; overdr.. μόνα σαλεύει παίς in haar eentje verkeert het meisje (Electra) in grote moeilijkheden Soph. El. 1074; ἐπί τούτῳ μόνῳ σ. op hem (de zoon) alleen zijn wankele hoop stellen Plut. Demetr. 38.7.
|elnltext=σαλεύω [σάλος] met acc. aan het wankelen brengen:; τὴν οἰκίαν σ. het huis doen schudden NT Luc. 6.48; pass..; χθὼν σεσάλευται de aarde trilt op haar grondvesten Aeschl. PV 1081; overdr..; τοὺς ὄχλους σ. de menigten ophitsen NT Act. Ap. 17.13; pass.. εἰς τὸ μὴ ταχέως σαλευθῆναι ὑμᾶς ἀπὸ τοῦ νοός opdat u niet zo snel uw bezinning verliest NT 2 Thes. 2.2. intrans. deinen (op de golven); overdr. schommelen:; σαλεύουσιν ἐν τῇ ὁδοιπορίῃ ἔνθα καὶ ἔνθα zij schommelen bij het wandelen heen en weer Hp. Art. 56; overdr.. μόνα σαλεύει παίς in haar eentje verkeert het meisje (Electra) in grote moeilijkheden Soph. El. 1074; ἐπί τούτῳ μόνῳ σ. op hem (de zoon) alleen zijn wankele hoop stellen Plut. Demetr. 38.7.
}}
}}
{{elru
{{elru
Line 35: Line 35:
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''σᾰλεύω:''' αόρ. αʹ <i>ἐσάλευσα</i> — Παθ., μέλ. <i>σαλευθήσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐσαλεύθην</i>, παρακ. <i>σεσάλευμαι</i>· ([[σάλος]])·<br /><b class="num">I.</b> κάνω [[κάτι]] να σείεται, να δονείται, κουνάω εδώ κι [[εκεί]], [[ταλαντώνω]], [[ταράζω]], [[πάλλω]], [[τραντάζω]], σε Ευρ., Ανθ.· [[σαλεύω]] τοὺς ὄχλους, τους [[υποκινώ]], σε Καινή Διαθήκη — Παθ., κουνιέμαι πέρα [[δώθε]], [[κλυδωνίζομαι]], δονούμαι, ταλαντεύομαι, [[τρεκλίζω]]· <i>χθὼν σεσάλευται</i>, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II.</b> αμτβ., κινούμαι πάνω-[[κάτω]], περιστρέφομαι, αναταράζομαι, κυμαίνομαι, [[παραδέρνω]] στη [[φουρτούνα]], [[σκαμπανεβάζω]], όπως στη [[θάλασσα]], σε Ξεν.· μεταφ.,<br /><b class="num">1.</b> [[κλυδωνίζομαι]] όπως το [[πλοίο]] στη [[θάλασσα]], βρίσκομαι σε [[κατάσταση]] τρικυμίας, είμαι φουρτουνιασμένος, βρίσκομαι σε [[μεγάλη]] ψυχική [[αναταραχή]], σε Σοφ., Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για [[πλοίο]] επίσης, είμαι αγκυροβολημένος· μεταφ., [[σαλεύω]] [[ἐπί]] τινι, [[κρέμομαι]] στα χέρια του φίλου μου, στηρίζομαι, βασίζομαι σ' αυτόν, σε Πλούτ.
|lsmtext='''σᾰλεύω:''' αόρ. αʹ <i>ἐσάλευσα</i> — Παθ., μέλ. <i>σαλευθήσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐσαλεύθην</i>, παρακ. <i>σεσάλευμαι</i>· ([[σάλος]])·<br /><b class="num">I.</b> κάνω [[κάτι]] να σείεται, να δονείται, κουνάω εδώ κι [[εκεί]], [[ταλαντώνω]], [[ταράζω]], [[πάλλω]], [[τραντάζω]], σε Ευρ., Ανθ.· [[σαλεύω]] τοὺς ὄχλους, τους [[υποκινώ]], σε Καινή Διαθήκη — Παθ., κουνιέμαι πέρα [[δώθε]], [[κλυδωνίζομαι]], δονούμαι, ταλαντεύομαι, [[τρεκλίζω]]· <i>χθὼν σεσάλευται</i>, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II.</b> αμτβ., κινούμαι πάνω-[[κάτω]], περιστρέφομαι, αναταράζομαι, κυμαίνομαι, [[παραδέρνω]] στη [[φουρτούνα]], [[σκαμπανεβάζω]], όπως στη [[θάλασσα]], σε Ξεν.· μεταφ.,<br /><b class="num">1.</b> [[κλυδωνίζομαι]] όπως το [[πλοίο]] στη [[θάλασσα]], βρίσκομαι σε [[κατάσταση]] τρικυμίας, είμαι φουρτουνιασμένος, βρίσκομαι σε [[μεγάλη]] ψυχική [[αναταραχή]], σε Σοφ., Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για [[πλοίο]] επίσης, είμαι αγκυροβολημένος· μεταφ., [[σαλεύω]] [[ἐπί]] τινι, [[κρέμομαι]] στα χέρια του φίλου μου, στηρίζομαι, βασίζομαι σ' αυτόν, σε Πλούτ.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj