Anonymous

μεταβολή: Difference between revisions

From LSJ
m
LSJ1 replacement
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(btext.*?<\/b>) ([a-zA-ZÀ-ÿŒ'œ ]+) :" to "$1 $2 :")
m (LSJ1 replacement)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=metavoli
|Transliteration C=metavoli
|Beta Code=metabolh/
|Beta Code=metabolh/
|Definition=ἡ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[change]], [[changing]], μεταβολαὶ ἱστίων <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.292</span>; ἱματίων μεταβολαί <span class="bibl">X.<span class="title">Lac.</span>2.1</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[exchange]], [[barter]], <b class="b3">ἐπὶ μεταβολῇ</b> with a view to [[traffic]], <span class="bibl">Th.6.31</span>: metaph., οὔ τιν' ἀπαλλαγὴν τῶν κακῶν ἀλλὰ μ. μειζόνων <span class="bibl">Epicur.<span class="title">Fr.</span>479</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[turnover]] in business, <span class="bibl"><span class="title">PSI</span>5.495.20</span> (iii B. C.). </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[payment by transfer in an account]], PLond.3.1129b7 (ii A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> (from Med.) [[transition]], [[change]], <b class="b3">ἀρχὰ κινήσιος καὶ μεταβολᾶς</b> [Philol.] <span class="bibl">21</span>, cf. <span class="bibl">Chrysipp.Stoic.2.160</span>; μετάστασις καὶ μ. <span class="bibl">D.2.13</span>; ἐκ μεταβολῆς <span class="bibl">Men.712</span>, <span class="bibl">Plb.1.61.7</span>, <span class="bibl">D.S.13.24</span>; πάλιν ἐκ μ. <span class="bibl">Aeschin. 2.9</span>: freq. in plural, [[changes]], [[vicissitudes]], τῶν ὡρέων <span class="bibl">Hdt.2.77</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>596b23</span>; τῆς τύχης <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>554</span>; αἱ μ. κάτω τε καὶ ἄνω γιγνόμεναι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phlb.</span>43b</span>, cf. <span class="bibl">Antipho 2.4.9</span>; αἱ πλεῖσται μ. μάλιστα τέρπουσιν <span class="bibl">Hp.<span class="title">Vict.</span>1.18</span>; ἦμαρ &lt;ἕν&gt; τοι μ. πολλὰς ἔχει <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>549</span>; τῆς γῆς ἡ ἀρίστη αἰεὶ τὰς μ. τῶν οἰκητόρων εἶχεν <span class="bibl">Th.1.2</span>: c. gen. objecti, [[change from]] a thing, μεταβολὰ κακῶν <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>735</span>; rarely, [[change to]]... ἀπραγμοσύνης μ. <span class="bibl">Th.6.18</span>: more freq. with Preps., μ. ἐκ φιλοτίμου εἰς φιλοχρήματον <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>553d</span>; <b class="b3">ἐκ προστάτου ἐπὶ τύραννον</b> ib.<span class="bibl">565d</span>; ἐκ τοῦ εἶναι ἐπὶ τὸ μὴ εἶναι <span class="bibl">Id.<span class="title">Prm.</span>162c</span>; ἡ ἐπὶ τὸ χεῖρον μ. <span class="bibl">Diph.104</span>; <b class="b3">ἡ ἐναντία μ</b>. [[change to]] the contrary, <span class="bibl">Th.2.43</span>; <b class="b3">ἅμα τῇ μ. τῇ ἐς Ἕλληνας</b> their [[going over]] to the Greeks, <span class="bibl">Hdt.1.57</span>; ἡ πρὸς Ῥωμαίους μ. <span class="bibl">Plb.9.26.2</span>; μ. μεταβάλλειν <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>404a</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Po.</span>1449a14</span>: [[proverb|prov.]], μ. πάντων γλυκύ <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>234</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1371a28</span>, <span class="bibl">Antiph.207.5</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[eclipse]], <span class="bibl">Hdt.1.74</span>; but <b class="b3">μ. ἄστρων καὶ ἡλίου</b> [[reversal]] of motion, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span>271c</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">αἱ μ. τῶν πολιτειῶν</b> [[changes]] of government, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1292b18</span>; [[πολιτῶν]] ([[varia lectio|v.l.]] -ειῶν) <span class="bibl">Th.6.17</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[migration]], [τὰ ζῷα] ποιούμενα τὰς μ. <span class="bibl">Arist. <span class="title">HA</span>597a3</span>: euphemism for [[death]], <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VA</span>8.31</span>, <span class="title">Corp.Herm.</span>11.15,12.6. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> as Military term, [[wheeling about]], being a double κλίσις, ἡ εἰς τοὔπισθεν μ. <span class="bibl">Plb.18.30.4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">6</span> of literary style, [[variety]], Caecil.Calact. ap. Quint.9.3.38; μ. καὶ ποικίλον <span class="bibl">D.H.<span class="title">Pomp.</span>3</span>: pl., Longin.5, 23.1. </span><span class="sense"><span class="bld">7</span> in Music, [[modulation]], e.g. of [[τόνος]] or [[γένος]], <span class="bibl">Aristox.<span class="title">Harm.</span>p.38</span> M., <span class="bibl">Cleonid.<span class="title">Harm.</span>13</span>, <span class="bibl">Bacch.<span class="title">Harm.</span>50</span>, Aristid. Quint.1.11, <span class="bibl">Ptol.<span class="title">Harm.</span>2.6</span>.</span>
|Definition=ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[change]], [[changing]], μεταβολαὶ ἱστίων Pi.''P.''4.292; ἱματίων μεταβολαί X.''Lac.''2.1.<br><span class="bld">2</span> [[exchange]], [[barter]], <b class="b3">ἐπὶ μεταβολῇ</b> with a view to [[traffic]], Th.6.31: metaph., οὔ τιν' ἀπαλλαγὴν τῶν κακῶν ἀλλὰ μ. μειζόνων Epicur.''Fr.''479.<br><span class="bld">3</span> [[turnover]] in business, ''PSI''5.495.20 (iii B. C.).<br><span class="bld">4</span> [[payment by transfer in an account]], PLond.3.1129b7 (ii A. D.).<br><span class="bld">II</span> (from Med.) [[transition]], [[change]], <b class="b3">ἀρχὰ κινήσιος καὶ μεταβολᾶς</b> [Philol.] 21, cf. Chrysipp.Stoic.2.160; μετάστασις καὶ μ. D.2.13; ἐκ μεταβολῆς Men.712, Plb.1.61.7, D.S.13.24; πάλιν ἐκ μ. Aeschin. 2.9: freq. in plural, [[changes]], [[vicissitudes]], τῶν ὡρέων Hdt.2.77, cf. Arist.''HA''596b23; τῆς τύχης E.''Fr.''554; αἱ μ. κάτω τε καὶ ἄνω γιγνόμεναι [[Plato|Pl.]]''[[Philebus|Phlb.]]'' 43b, cf. Antipho 2.4.9; αἱ πλεῖσται μ. μάλιστα τέρπουσιν Hp.''Vict.''1.18; ἦμαρ τοι μ. πολλὰς ἔχει E.''Fr.''549; τῆς γῆς ἡ ἀρίστη αἰεὶ τὰς μ. τῶν οἰκητόρων εἶχεν Th.1.2: c. gen. objecti, [[change from]] a thing, μεταβολὰ κακῶν E.''HF''735; rarely, [[change to]]... ἀπραγμοσύνης μ. Th.6.18: more freq. with Preps., μ. ἐκ φιλοτίμου εἰς φιλοχρήματον [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 553d; <b class="b3">ἐκ προστάτου ἐπὶ τύραννον</b> ib.565d; ἐκ τοῦ εἶναι ἐπὶ τὸ μὴ εἶναι Id.''Prm.''162c; ἡ ἐπὶ τὸ χεῖρον μ. Diph.104; <b class="b3">ἡ ἐναντία μ.</b> [[change to]] the contrary, Th.2.43; <b class="b3">ἅμα τῇ μ. τῇ ἐς Ἕλληνας</b> their [[going over]] to the Greeks, Hdt.1.57; ἡ πρὸς Ῥωμαίους μ. Plb.9.26.2; μ. μεταβάλλειν [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 404a, Arist.''Po.''1449a14: [[proverb|prov.]], μ. πάντων γλυκύ E.''Or.''234, cf. Arist.''Rh.''1371a28, Antiph.207.5.<br><span class="bld">2</span> [[eclipse]], Hdt.1.74; but <b class="b3">μ. ἄστρων καὶ ἡλίου</b> [[reversal]] of motion, [[Plato|Pl.]]''[[Politicus|Plt.]]'' 271c.<br><span class="bld">3</span> <b class="b3">αἱ μ. τῶν πολιτειῶν</b> [[changes]] of government, Arist.''Pol.''1292b18; [[πολιτῶν]] ([[varia lectio|v.l.]] -ειῶν) Th.6.17.<br><span class="bld">4</span> [[migration]], [τὰ ζῷα] ποιούμενα τὰς μ. Arist. ''HA''597a3: euphemism for [[death]], Philostr.''VA''8.31, ''Corp.Herm.''11.15,12.6.<br><span class="bld">5</span> as Military term, [[wheeling about]], being a double κλίσις, ἡ εἰς τοὔπισθεν μ. Plb.18.30.4.<br><span class="bld">6</span> of literary style, [[variety]], Caecil.Calact. ap. Quint.9.3.38; μ. καὶ ποικίλον D.H.''Pomp.''3: pl., Longin.5, 23.1.<br><span class="bld">7</span> in Music, [[modulation]], e.g. of [[τόνος]] or [[γένος]], Aristox.''Harm.''p.38 M., Cleonid.''Harm.''13, Bacch.''Harm.''50, Aristid. Quint.1.11, Ptol.''Harm.''2.6.
}}
}}
{{pape
{{pape
Line 23: Line 23:
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=η (ΑM [[μεταβολή]], Α δωρ. τ. μεταβολά) [[μεταβάλλω]]<br /><b>1.</b> η [[μετάβαση]] από τη μια [[κατάσταση]] στην [[άλλη]], [[μετατροπή]], [[αλλαγή]] (α. «[[μεταβολή]] της θερμοκρασίας» β. «αἱ μεταβολαὶ [[κάτω]] τε καὶ ἄνω γιγνόμεναι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[γυμναστική]] ή στρατιωτική [[κίνηση]] [[κατά]] την οποία ο γυμναζόμενος ή ο [[στρατιώτης]] αλλάζει [[μέτωπο]] με ημιπεριφερειακή [[στροφή]] [[γύρω]] από τον εαυτό του<br /><b>2.</b> το σχετικό [[παράγγελμα]] για την [[εκτέλεση]] αυτής της κίνησης<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «[[μεταβολή]] [[διαρκής]]»<br /><b>βιολ.</b> κληρονομική [[αλλαγή]] που προκαλείται από το [[περιβάλλον]] σε ορισμένους μικροοργανισμούς και που μπορεί να διατηρηθεί επί αρκετές γενεές [[αλλά]] υπό ορισμένες συνθήκες εξαφανίζεται<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[μεταμφίεση]], [[ηθοποιία]]<br /><b>2.</b> [[απόλαυση]], [[διασκέδαση]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[μετάφραση]], [[εξήγηση]]<br /><b>2.</b> [[μετάνοια]]<br /><b>3.</b> <b>μουσ.</b> [[μετατροπία]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[τροποποίηση]] («ἱματίων μεταβολαί» <b>Ξεν.</b>)<br /><b>2.</b> [[ανταλλαγή]] εμπορευμάτων, [[εμπόριο]], [[συναλλαγή]]<br /><b>3.</b> [[υποκατάσταση]] αγαθού ή κακού με [[άλλο]]<br /><b>4.</b> (κατ' ευφημισμόν) ο [[θάνατος]]<br /><b>5.</b> [[μετοίκηση]] («τὰ μὲν ζώα καὶ ἐκ τῶν [[ἐγγὺς]] τόπων ποιούμενα τὰς μεταβολάς», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>6.</b> (ως στρατ. όρος) [[μεταστροφή]] του μετώπου στο αντίθετο<br /><b>7.</b> <b>(ρητ.)</b> η [[ποικιλία]] του λόγου για [[αποφυγή]] της μονοτονίας<br /><b>8.</b> <b>αστρον.</b> α) [[έκλειψη]]<br />β) [[μετατροπή]] [[κατά]] την [[κίνηση]] τών ουράνιων σωμάτων<br /><b>9.</b> <b>φρ.</b> α) «μεταβολὰς ἔχω» — [[επιδέχομαι]] μετατροπές<br />β) «[[μεταβολή]] πολιτείας» — [[αλλαγή]] του πολιτεύματος, [[ανατροπή]] του καθεστώτος, [[επανάσταση]]·γ) «ἐκ μεταβολῆς» — αντιστρόφως<br /><b>10.</b> [[αποστασία]] («ἡ πρὸς Ρωμαίους [[μεταβολή]]», <b>Πολ.</b>).
|mltxt=η (ΑM [[μεταβολή]], Α δωρ. τ. μεταβολά) [[μεταβάλλω]]<br /><b>1.</b> η [[μετάβαση]] από τη μια [[κατάσταση]] στην [[άλλη]], [[μετατροπή]], [[αλλαγή]] (α. «[[μεταβολή]] της θερμοκρασίας» β. «αἱ μεταβολαὶ [[κάτω]] τε καὶ ἄνω γιγνόμεναι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[γυμναστική]] ή στρατιωτική [[κίνηση]] [[κατά]] την οποία ο γυμναζόμενος ή ο [[στρατιώτης]] αλλάζει [[μέτωπο]] με ημιπεριφερειακή [[στροφή]] [[γύρω]] από τον εαυτό του<br /><b>2.</b> το σχετικό [[παράγγελμα]] για την [[εκτέλεση]] αυτής της κίνησης<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «[[μεταβολή]] [[διαρκής]]»<br /><b>βιολ.</b> κληρονομική [[αλλαγή]] που προκαλείται από το [[περιβάλλον]] σε ορισμένους μικροοργανισμούς και που μπορεί να διατηρηθεί επί αρκετές γενεές [[αλλά]] υπό ορισμένες συνθήκες εξαφανίζεται<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[μεταμφίεση]], [[ηθοποιία]]<br /><b>2.</b> [[απόλαυση]], [[διασκέδαση]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[μετάφραση]], [[εξήγηση]]<br /><b>2.</b> [[μετάνοια]]<br /><b>3.</b> <b>μουσ.</b> [[μετατροπία]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[τροποποίηση]] («ἱματίων μεταβολαί» <b>Ξεν.</b>)<br /><b>2.</b> [[ανταλλαγή]] εμπορευμάτων, [[εμπόριο]], [[συναλλαγή]]<br /><b>3.</b> [[υποκατάσταση]] αγαθού ή κακού με [[άλλο]]<br /><b>4.</b> (κατ' ευφημισμόν) ο [[θάνατος]]<br /><b>5.</b> [[μετοίκηση]] («τὰ μὲν ζώα καὶ ἐκ τῶν [[ἐγγὺς]] τόπων ποιούμενα τὰς μεταβολάς», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>6.</b> (ως στρατ. όρος) [[μεταστροφή]] του μετώπου στο αντίθετο<br /><b>7.</b> <b>(ρητ.)</b> η [[ποικιλία]] του λόγου για [[αποφυγή]] της μονοτονίας<br /><b>8.</b> <b>αστρον.</b> α) [[έκλειψη]]<br />β) [[μετατροπή]] [[κατά]] την [[κίνηση]] τών ουράνιων σωμάτων<br /><b>9.</b> <b>φρ.</b> α) «μεταβολὰς ἔχω» — [[επιδέχομαι]] μετατροπές<br />β) «[[μεταβολή]] πολιτείας» — [[αλλαγή]] του πολιτεύματος, [[ανατροπή]] του καθεστώτος, [[επανάσταση]]·γ) «ἐκ μεταβολῆς» — αντιστρόφως<br /><b>10.</b> [[αποστασία]] («ἡ πρὸς Ρωμαίους [[μεταβολή]]», <b>Πολ.</b>).
}}
}}
{{lsm
{{lsm