βαίνω: Difference between revisions

|Definition=<span class="bld">A</span> (inf. βαίμεναι [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]), fut. βήσομαι Il.2.339, etc., Dor. βᾱσεῦμαι Theoc.2.8, etc.: pf. βέβηκα Il.15.90, etc., Dor. βέβᾱκα Pi.''I.''4(3).41, etc., with shortened forms βεβάᾱσι Il.2.134, contr. βεβᾶσι A.''Pers.'' 1002 (lyr.), ''Eu.''76, etc.; subj. [[βεβῶσι]] ([[ἐμβαίνω]]) Pl.''Phdr.''252e; inf. βεβάμεν Il.17.359, βεβάναι E.''Heracl.''610 (lyr.); part. βεβαώς, βεαυῖα Il.14.477, Hom.''Epigr.''15.10, contr. [[βεβώς]]: plpf. ἐβεβήκειν Il.11.296, etc., Ep. [[βεβήκειν]] 6.495; sync. 3pl. βέβᾰσαν 17.286, etc.: aor. 2 ἔβην Il. 17.112, etc., Dor. ἔβᾱν Pi.''O.''13.97, etc.; Ep. 3sg. βῆ Il.13.297, Ep. 3dual <b class="b3">βάτην</b> [ᾰ] 1.327, 3pl. ἔβαν A.''Pers.''18 (lyr.), (κατ-) S.''Tr.''504 (lyr.), Ep. [[βάν]] Il.20.32; imper. [[βῆθι]], Dor. [[βᾶθι]] S.''Ph.''1196 (lyr.); βᾱ in compds. [[ἔμβα]], [[κατάβα]], etc., 2pl. βᾶτε A.''Supp.''191, ''Eu.''1033 (lyr.); subj. [[βῶ]], Ep. 3sg. [[βήῃ]] ([[ὑπερβαίνω]]) Il.9.501, βήω 6.113, ἐμβέῃ ''GDI''5075.4 (Cret.), Dor. [[βᾶμες]] (for [[βῶμεν]]) Theoc.15.22; opt. [[βαίην]]; inf. [[βῆναι]] (Att. Prose only in compds.), Ep. [[βήμεναι]] Od.19.296, Dor. [[βᾶμεν]] Pi.''P.''4.39; part. <b class="b3">βάς βᾶσα βάν</b>, Dor. pl. ἐκβῶντας Th.5.77:—Med., Ep.aor.1 [[ἐβήσετο]] ([[ἀποβαίνω]]) Il.1.428:—Pass., pres. (v. infr.A.11.1): in compds., aor. ἀνεβάθην, παρεβάθην, ξυνεβάθην, X.''Eq.''3.4, Th.3.67, 4.30; later παρεβάνθην D.C.48.2,al.; <b class="b3">ἀναβέβαμαι, παραβέβαμαι, ξυμβέβαμαι</b>, X.''Eq.Mag.''1.4, Th.1.123, 8.98; παραβέβασμαι D.17.12: fut. παρα-βαθήσομαι Sch.E. ''Hec.''802.—For the Act. fut. and aor. 1, v. infr. B; for pres. part. [[βιβάς]], v. [[βίβημι]].—In correct Att. Prose the pres. [[βαίνω]] is almost the only tense in use; but in compds. Prose writers used all tenses freely.<br><span class="bld">A</span> in the above tenses,<br><span class="bld">I</span> intr., [[walk]], [[step]], prop. of motion [[on foot]], ποσὶ βήσετο Il.5.745, etc.; but also of all motion [[on ground]], the [[direction]] being commonly determined by a Prep.:—the kind of motion is often marked by a part., <b class="b3">βῆ φεύγων, βῆ ἀΐξασα</b>, Il.2.665, 4.74: c. part. fut., denoting [[purpose]], <b class="b3">βῆ ῥ' Ἶσον… ἐξεναρίξων</b> he went to [[slay]], Il.11.101: with neut. Adj. as adverb, σαῦλα ποσὶν β. ''h.Merc.''28; ἁβρὸν β. παλλεύκῳ ποδί E.''Med.''1164, cf. 830 (lyr.); [[ἴσα]] or <b class="b3">ὁμοίως β. τινί</b>, D.19.314, X.''Eq.''1.3; ἐν ποικίλοις β. A.''Ag.''936, cf. 924; [[march]] or [[dance]], <b class="b3">μετὰ ῥυθμοῦ, ἐν ῥυθμῷ</b>, Th.5.70, Pl.''Lg.''670b: freq. c. inf. in Hom., <b class="b3">βῆ δ' ἰέναι</b> [[set out]] to [[go]], [[went]] his [[way]], Il.4.199, etc.; βῆ δ' ἴμεν 5.167, etc.; <b class="b3">βῆ δὲ θέειν</b> [[started]] to run, 2.183, etc.; βῆ δ' ἐλάαν 13.27: c. acc. loci, νέας Od.3.162, cf. S.''OT''153 (lyr.), ''OC''378; <b class="b3">ἐπὶ νηὸς ἔβαινεν</b> was [[go]]ing on [[board]] [[ship]], Od.11.534; but ἐν δὲ ἑκάστῃ [νηῒ]… ἑκατὸν καὶ εἴκοσι βαῖνον were [[on board]], Il.2.510; <b class="b3">ἐφ' ἵππων βάντες</b> having [[mount]]ed the [[chariot]], 18.532; <b class="b3">ἐπὶ πώλου βεβῶσα</b> [[mounted]] on... S.''OC''313; ἐς δίφρον Il.5.364; ἐς ἅρματα E.''El.''320; <b class="b3">βαίνειν δι' αἵματος</b> [[wade]] in [[blood]], Id.''Ph.'' 20.<br><span class="bld">2</span> in pf., [[stand]] or [[be]] in a place, χῶρος ἐν ᾧ βεβήκαμεν S.''OC''52; <b class="b3">βεβηκὼς σφόδρα</b> [[firmly]] [[poise]]d (opp. [[κρεμάμενος]]) Pl.''Ti.''62c; <b class="b3">β. μάχη</b> [[steady]] fight, Plu.''Phil.''9: freq. almost, = [[εἰμί]] ([[sum]]), [[εὖ βεβηκώς]] = [[on a good footing]], [[well established]], [[prosperous]], [θεοὶ] εὖ βεβηκότας ὑπτίους κλίνουσ' Archil.56.3; τυραννίδα εὖ βεβηκυῖαν [[Herodotus|Hdt.]]7.164, cf. S.''El.''979; <b class="b3">εὖ βίου βεβηκότα</b> prob. for ἐν βίῳ βεβιωκότα Nicom. Com.2; ἀσφαλέως βεβηκὼς ποσσί Archil.58.4; ἐπισφαλῶς βεβ. [[LXX]] ''Wi.''4.4; ἄγαλμα βεβηκὸς ἄνω τὰ κάτω δὲ κεχηνός Eub.107.23; <b class="b3">οἱ ἐν τέλει ἐόντες, βεβῶτες</b>, they who [[are]] in [[office]], [[Herodotus|Hdt.]]9.106, S.''Ant.''67; <b class="b3">τοῦτον οὐχ ὁρῇς ὅκως βέβη-[κεν] ἀνδριάντα</b>; Herod.4.36; [λίθους] ἐν ταῖς ἰδίαις χώραις βεβηκότας ''IG''7.3073.163 (Lebad.); ἐν κακοῖς βεβ. S.''El.''1057; <b class="b3">μοίρᾳ οὐκ ἐν ἐσθλᾷ β.</b> ib.1095 (lyr.); <b class="b3">βοῦς, κλεὶς ἐπὶ γλώσσῃ βέβηκεν</b>, v. [[βοῦς]] IV, [[κλείς]] 4; φρόνει βεβὼς ἐπὶ ξυροῦ τύχης S.''Ant.''996.<br><span class="bld">b</span> Geom. of figures, [[stand]] on a base, ἐπί τινος Arist.''IA''709a24, cf. Apollon.Perg.''Con.''3.3; πυραμὶς ἐπὶ τετραγώνου βεβηκυῖα Hero ''*Stereom''.1.31; of an [[angle]], [[stand]] on an [[arc]], <b class="b3">ἐπί τινος, πρός τινι</b>, Euc.3''Def.''9, cf. 16.26.<br><span class="bld">c</span> <b class="b3">βεβηκὼς ῥυθμός</b> [[stately]] [[rhythm]], Syrian.''in Hermog.''1p.69R.; [[ἀνάπαυσις]] ib.p.18 R.<br><span class="bld">3</span> [[go away]], [[depart]], ἐν νηυσὶ φίλην ἐς πατρίδ' Il.12.16; <b class="b3">ἔβαν ἄγοντες, ἔβαν φέρουσαι</b>, [[have gone]] and taken away, 1.391, 2.302; ἄφαρ βέβακεν S.''Tr.'' 134; θανάσιμος βέβηκεν Id.''OT''959, cf. 832; βεβᾶσι φροῦδοι E.''IT''1289; [[βέβηκα]] euphemism for [[τέθνηκα]], A.''Pers.''1002 (lyr.); of things, <b class="b3">ἐννέα ἐνιαυτοὶ βεβάασι</b> [[nine]] [[year]]s [[have]] [[come]] and [[gone]], Il.2.134; <b class="b3">πῇ ὅρκια βήσεται</b>; ib.339, cf. 8.229.<br><span class="bld">4</span> [[come]], τίπτε βέβηκας; 15.90; [[arrive]], S.''OT''81, ''Aj.''921.<br><span class="bld">5</span> [[go on]], [[advance]], <b class="b3">ἐς τόδε τόλμης, ἐς τοσοῦτον ἐλπίδων</b>, Id.''OT''125,772; ἐπ' ἔσχατα Id.''OC''217 (lyr.).<br><span class="bld">6</span> c. part. as [[periphrasis]] for fut., βαίνω καταγγέλλων ''PMag.Par.''1.2474.<br><span class="bld">II</span> c. acc., [[mount]], Hom. only in aor. Med. βήσασθαι δίφρον Il.3.262, Od.3.481: in Act. (fut. part. Med. βησόμενος Them.''Or.''21.248b), of the male, [[mount]], [[cover]], Pl.''Phdr.''250e, Achae.28, Arist.''HA''575a13, etc.:—in Pass., <b class="b3">ἵπποι βαινόμεναι</b> [[brood]] [[mare]]s, [[Herodotus|Hdt.]]1.192.<br><span class="bld">2</span> c. acc. cogn., β. Δωρίαν κέλευθον ὕμνων Pi.''Fr.''191; Καλλαβίδας Eup.163; <b class="b3">ἔβα ῥόον</b> went [[down]] [[stream]], i.e. [[die]]d, Theoc.1.140.<br><span class="bld">b</span> metaph. of metre, [[scan]], [[Dionysius of Halicarnassus|D.H.]]''[[De Compositione Verborum|Comp.]]''21 (Pass.), Aristid. Quint.1.23,24, etc.; βαίνεται τὸ [[ἔπος]] = is [[scan]]ned, [[Aristotle|Arist.]]''[[Metaphysics|Metaph.]]''1093a30.<br><span class="bld">3</span> <b class="b3">χρέος ἔβα με</b> [[debt]]s came on me, Ar.''Nu.''30; ὀδύνα μ' ὀδύνα βαίνει E.''Hipp.''1371 (lyr.).<br><span class="bld">4</span> Poet. with acc. of the instrument of motion, βαίνειν πόδα E.''El.''94, 1173 (lyr.).<br><span class="bld">5</span> [[βαίνειν]]· [[φιλεῖν]], [[κολακεύειν]], [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]<br><span class="bld">B</span> Causal, in fut. βήσω, (ἐπι-) Il.8.197, (εἰσ-) E.''IT''742: aor. 1 ἔβησα—[[make to go]], <b class="b3">φῶτας βῆσεν ἀφ' ἵππων</b> he made them [[dismount]], Il.16.810; <b class="b3">ἀμφοτέρους ἐξ ἵππων βῆσε κακῶς</b> he [[brought]] them [[down]] from the chariot in sorry plight, 5.164; ὄφρα βάσομεν ὄκχον Pi.''O.'' 6.24.—Rare in Trag. (exc. in compds.), E.''Med.''209 (lyr.).—The simple Verb is uncommon in later Gr. (For [βάμ-yω, cf. Lat. [[venio]], Skt. gamyáte; [[βάσκω]] corresponds to Skt. gácchati (gu̯ṃ-sk-); root gu̯em- in OHG. quëman 'come'; [[ἔβην]], [[βήσομαι]] fr. root gu̯ā-, Skt. jigāti, aor. ágāt.)  

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0425.png Seite 425]] (entst. aus βανίω; vom Thema βάω, Cratin. Belkk. An. 1 p. 371, 3 προβῶντες Meineke C. G. F. 2, 1 p. 88), fut. βήσομαι, dor. βασεῦμαι Theocr. 2, 8; aor. [[ἔβην]], Hom. auch βάτην, z. B. Il. 1, 327; [[ὑπέρ]] βασαν 12, 469; conj. βείω 6, 113; καταβείομεν 10, 97; ἐπιβέωμεν Her. 7, 50; in derselben Bdtg aor. med. [[βήσετο]] Hom. Iliad. 3, 262. 312. 5, 745. 8, 389 Odyss. 3, 481, ἐ[[βήσετο]] Iliad. 14, 229 Odyss. 7, 135. 13, 75. 15, 284, v. [[varia lectio|v.l.]] l. βήσατο, ἐβήσατο, vgl. Scholl. Didym. Iliad. 3, 262 προκρίνει μὲν τὴν διὰ τοῦ ε γραφὴν <b class="b2">[[βήσετο]]</b>, πλὴν οὐ μετατίθησιν ἀλλὰ διὰ τοῦ α γράφει Ἀρίσταρχος; idem Scholl. Iliad. 14, 229 Ζηνόδοτος καὶ Ἀριστοφάνης <b class="b2">ἐς πόντον ἐ[[βήσετο]]·</b> καὶ [[μήποτε]] [[ἄμεινον]]; – perf. βέβηκα, mit den synkop. Formen, meist bei Dichtern, βεβάασιν, βεβᾶσι, conj. ἐμβεβῶσι, inf. βεβάναι u. ep. [[βεβάμεν]], partic. βεβαώς, βεβαυῖα, zsgz. [[βεβώς]], βεβῶσα, auch in Prosa; perf. pass. [[παραβεβάσθαι]]; aor. p. παρεβάθην, s. unten. Das factitive fut. u. aor. βήσω, ἔβησα s. unten. Auf die Wurzel βάω zurückzuführen sind vielleicht die Formen βάτω Soph. Ai. 1414 im Anap., [[βᾶτε]] Aesch. Suppl. 191 im Trim., die Imperat. [[ἔμβα]], κατάβα u. ä. – 1) Eigtl. den Fuß heben, [[ausschreiten]], Hom. βῆ δ' [[ἴμεν]], er hob den Fuß zu gehen, er machte sich auf und ging, auch βῆ δὲ θέειν, er begann zu laufen, Il. 11, 617; βῆ δ' ἐλάαν 13, 27; περὶ τρόπιος βεβαῶτα Od. 5, 130; ἀμφ' ἑνὶ δούρατι βαῖνε, er spreitete die Beine aus um einen Balken, 5, 371. Uebh. schreiten, [[gehen]], wandeln; nähere Bestimmungen werden hinzugefügt, a) mit praeposit. wird die Richtung bezeichnet, wohin, ὡς u. [[πρός]] bei Personen, ἐπί bei Personen u. Sachen im feindlichen Sinn, εἰς bei Sachen. Bei Dichtern, bes. Tragg., auch sp. D., steht auch der bloße acc., καὶ νῦν μ' ὀδύνα βαίνει, kommt über mich, Eur. Hipp. 1371; αἶνον ἔβα [[κόρος]], Sättigung folgte dem Lobe, Pind. Ol. 2, 95; τί [[χρέος]] ἔβα με Ar. Nub. 30, aus einem Trag. entlehnt; [[μετά]] τι, nach etwas gehen, um es zu holen; μετ' ἴχνια βαῖνε θεοῖο Odyss. 2, 406, er folgte der Göttin, u. ä. – b) partic. bestimmen die Art u. Weise des Gehens, so ist βῆ φεύγων Iliad. 2, 665 = er floh, βῆ ἀίξασα Iliad. 4, 74 = sie eilte fort; das partic. fut. drückt die Absicht aus, βῆ ἐξεναρίξων 11, 101. – c) Zuweilen steht ein wirklicher Objects-Accus. dabei, wie κέλευθον Pind. frg. 201; ὁδόν Sp.; Aesch. sagt umgekehrt πόροι βαίνουσι Ch. 71. Anders ist πόδα βαίνειν, den Fuß in Bewegung setzen, zu fassen, Eur. El. 94. 1173; anders ἔβαν [[νέας]] Od. 3, 162, οἱ μὲν ἀποστρέψαντες ἔβαν [[νέας]] ἀμφιελίσσας, entweder ἔβαν [[νέας]] = sie gingen zu den Schiffen, oder zu verbinden ἀποστρέψαντες [[νέας]]. – d) Aehnl. mit adject., bes. im neutr. plur., die Art u. Weise des Gehens bestimmend, ἶσα Πυθοκλεῖ, ebenso wie P. gehen, gleichen Schritt mit ihm halten, Dem. 19, 314, was oft in VLL. citirt u. von aufgeblasenen Menschen verstanden wird; falsch faßte es Ath. V, 113 e auf; ἁβρά (s. [[ἁβρός]]), μεγάλα, Luc. D. Mort. 29, 1, große Schritte machen, einherstolzieren; εὔρυθμα D. Deor. 2, 2; σαῦλα H. h. Merc. 28; ἁβρὸν β. Eur. Med. 1264. Auch μετὰ ῥυθμοῦ, im Takt marschiren, Thuc. 5, 70; ἐν ῥυθμῷ Plat. Legg. II, 670 b. – 2) dem Zusammenbange nach ist es öfter a) [[weggehen]], dahingehen, entfliehen; Hom. Odyss. 3, 131 βῆμεν δ' ἐν νήεσσι, zu Schiffe fortgehen; [[ἐννέα]] δὴ βεβάασι Διὸς ἐνιαυτοί, sind hingegangen, vergangen, Il. 2, 134; κύματα βάντ' ἐπιόντα τ' [[ἰδεῖν]] Soph. Tr. 115; ἔβα, er floh, Ant. 120 u. öfter; ἐκ βροτῶν βῆναι, aus dem Leben, aus der Welt gehen, O. R. 805 u. so öfter bes. Eur. für sterben, dahingehen, z. B. Suppl. 1163; auch Sp.; so ἰκμὰς ἔβη, die Feuchtigkeit verschwand, Il 17. 392; übertr., πῇ ὅρκια βήσεται ἥμιν; wo werden sie hingehen? was wird aus ihnen werden? 2, 339. – b) ankomm en, ὡς [[ἀκμαῖος]], εἰ βαίη, μὁλοι, wie käme er zu rechter Zeit, Soph. Ai. 904; so ist 36 [[ἔβην]] = ἥκω; vgl. O. C. 314. 845 u. a. O. – c) ein Vordringen, in der Vbdg ἐς [[τόδε]] τόλμης Soph. O. R. 125; ἐς τοσοῦτον ἐλπίδων 772, so weit in seiner Hoffnung. Vgl. ἐπὶ τοσαύτης βεβηκότες εὐτυχίας Dion. Hal. 6, 71. – 3) Uebh. [[sich befinden]], wie versari, zu mannigfachen Umschreibungen dienend, δι' ὀδύνης βαίνειν, im Schmerz wandeln, sich in Schmerz befinden, Eur. Phoen. 1554; aber ibd. 20 πᾶς [[οἶκος]] βήσεται δι αἵματος, wird untergehen, eigtl. durch Blut od. Mord wandeln; διὰ μόχθων Heracl. 625; διὰ δίκας ἔβα [[νέμεσις]] ἐς Ἑλέναν, strafend erreichte sie die Hel., Or. 1361. – 4) das perf. drückt bes. [[das Sein an einem Orte]], [[das sich in einem Zustande Befinden]] aus; ἐν κάλλεσιν Aesch. Ag. 898; ἐν κακοῖς Soph. El. 1046; ἐν πόνῳ O. C. 1361; εὖ βεβηκώς, sich in gutem Zustande befinden, gut stehen, Archil. frg. 32; Soph. El. 967; τυραννὶς εὖ βεβηκυῖα Her. 7, 164. Bes. festen Fuß gefaßt habend, fest stehend (VLL. βεβαίως ἑστηκώς); ἐπὶ τῆς γῆς βεβηκότες, dem ἐφ' ἵππων κρέμασθαι entggstzt, Xen. An. 3, 2, 19; vgl. βεβηκυίας τῆς οἰκίας ἐν δαπέδῳ Oec. 8, 17; στασιμωτέρως βέβηκε Plat. Tim. 55 e; ἐπὶ μέσου Parm. 138 c; ἐπὶ σμικροτάτου ποδός Polit. 270 a; ἐπὶ γῆς βεβῶτες Tim. 63 c. So auch Sp., [[γωνία]] ἐπί τινος βεβ. Pol 54, 6; βεβηκυῖα [[μάχη]] Plut. u. A.; τὸ βεβηκός, Festigkeit, Beständigkeit, Sp. Damit ist zu vgl. βοῦς ἐπὶ γλώσσῃ [[μέγας]] βέβηκεν Aesch. Ag. 36, liegt auf der Zunge, verschließt den Mund, wie χρυσέα κλῂς ἐπὶ γλώσσῃ βέβ. Soph. O. C. 1055; βεβὼς ἐπὶ ξύρου τύχης Ant. 983, Eur. Herc. Fur. 630 u. öfter bei Sp., sich in dem entscheidenden Moment, in der höchsten Gefahr befinden; οἱ ἐν τέλει βεβῶτες, = ὄντες, Soph. Ant. 67; ἐν μάχῃ [[βεβώς]] Eur. Suppl. 850. – 5) bei Gramm. =<b class="b2"> scandiren,</b> nach B. A. p. 85 ἐπὶ τοῦ ῥυθμοῦ, τὸν στίχον; [[μέτρον]] κατὰ πόδα δακτυλικὸν βαινόμενον Dion. Hal. C. V. 4. – 6) in trans. Bdtg, [[besteigen]], vom Begatten bes. der Thiere, βαίνειν καὶ παιδοσπορεῖν Plat. Phaedr. 250 e; pass., besprungen werden, ἵπποι βαινόμεναι Her. 1, 192; vgl. Arist. H. A. 5, 14. – Sonst gehören der trans. Bdtg »in Bewegung setzen«, »gehen machen« das fut. βήσω u. der aor. ἔβησα an; φῶτας βῆσεν ἀφ' ἵππων, ließ sie absteigen, warf sie hinab, Il. 16, 810; ἐξ ἵππων βῆσε κακῶς ἀέκοντας, brachte sie vom Wagen herunter, 5, 164; βάσομεν ὄκχον κελεύθῳ ἐν καθαρᾷ Pind. Ol. 6, 24; ἔβησεν ἐς Ἑλλάδα Eur. Med. 209; El. 589; βῆσα Ἠμαθίην ἐς Ἄρεα Add. 9 (VII, 238). Vgl. [[βήσετο]] [[δίφρον]] Il. 3, 262, er bestieg den Wagen. – Die 3. pers. sing. plusqpft. activ. βεβήκει und ἐβεβήκει gebraucht Hom. als einfaches praeterit., aor. oder imperfect.; daneben ist die Auffassung als eines wirklichen plusquamperf. nur an einigen Stellen statthaft, vielleicht an keiner nothwendig; wobei noch zu bedenken, daß Hom. auch den eigentlichen aor. überall als plusquamperf. gebraucht; s. βεβήκει Iliad. 1, 221. 6, 313. 495. 16, 751. 856. 864. 17, 137. 706. 22, 362 Odyss. 1, 360. 3, 410. 6, 11. 8, 361. 10, 388. 12, 312. 13, 164. 14, 483. 15, 464. 17, 26. 61. 18, 185. 20, 144. 21, 354. 22, 433. 23, 292, ἐβεβήκει Iliad. 6, 513. 11, 296. 446. 13, 156. 20, 161. 22, 21. 23, 391 ([[varia lectio|v.l.]] κοτέουσα βεβήκει Scholl.); in allen diesen Stellen ist βεβήκει ἐβεβήκει. Versende. Die anderen Personen dieses plusquamperf. außer βεβήκει kommen bei Hom. nicht vor. Vgl. die dem βεβήκει ähnliche u. ähnlich gebrauchte Form βεβλήκει s. v. [[βάλλω]].

|btext=<i>f.</i> [[βήσομαι]], <i>ao. tr.</i> [[ἔβησα]], <i>ao.2 intr.</i> [[ἔβην]], <i>pf.</i> [[βέβηκα]];<br /><b>A.</b> <i>intr.</i><br /><b>I.</b> <i>propr.</i> écarter les jambes;<br /><b>1</b> <i>abs.</i> ἀμφὶ δούρατι OD, περὶ [[τρόπιος]] OD enfourcher une poutre, une quille de navire <i>en parl. de naufragés</i>;<br /><b>2</b> écarter les jambes pour marcher : [[βῆ]] δ' [[ἰέναι]] IL, [[βῆ]] δ' [[ἴμεν]] IL il se mit en marche pour aller ; [[βῆ]] δὲ [[θέειν]] IL il se mit en marche pour courir, il se mit à courir;<br /><b>II.</b> marcher, <i>d'où</i><br /><b>1</b> [[aller]] <i>en gén.</i> : ἐς δίφρον IL, ἐφ' ἵππων IL monter sur un char ; ἐπὶ [[νηός]] OD monter sur un navire ; προτὶ [[ἄστυ]] IL aller vers la ville ; κατὰ [[νῆας]] IL descendre vers les navires ; μετ' ἴχνια OD suivre les pas ; δόμον [[Ἄϊδος]] [[εἴσω]] IL, OD aller dans la demeure d'Hadès ; οἰκόνδε IL aller dans sa maison ; <i>avec un participe</i> : ἔβη ἀΐξασα IL elle s'élança <i>litt.</i> elle alla s'étant élancée ; ἁβρὸν β. EUR marcher d'une allure efféminée ; [[μεγάλα]] β. LUC marcher d'un grand air, d'un air hautain ; β. [[ἐπί]] τινι IL marcher contre qqn (<i>mais</i> β. [[ἐπί]] τινι IL se dresser au-dessus d'un cadavre pour le défendre) ; πόροι ἐκ μιᾶς ὁδοῦ βαίνοντες ESCHL chemins qui partent d'une seule et même route ; <i>fig.</i> καὶ [[νῦν]] μ' ὀδύνα βαίνει EUR et maintenant la douleur vient sur moi, <i>càd</i> m'atteint;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> venir, arriver : [[ὡς]] [[ἀκμαῖος]], [[εἰ]] βαίη, ἂν μόλοι SOPH comme il serait arrivé à point, s'il était venu ! <i>fig.</i> en venir à : ἐς [[τόδε]] τόλμης SOPH, ἐς τοσοῦτον ἐλπίδων SOPH en venir à ce degré d'audace, réduit à cette unique espérance;<br /><b>3</b> [[s'en aller]] : [[ἐξ]] οἴκου OD hors de la maison ; ἀπὸ πύργου [[χαμᾶζε]] IL descendre d'une tour à terre ; κατ' Οὐλύμποιο καρήνων IL, OD descendre des sommets de l'Olympe ; [[ἐν]] νηυσὶ ἐς πατρίδα IL s'en retourner sur des navires dans sa patrie ; <i>abs.</i> avec un part. [[ἔβαν]] ἄγοντες IL ils sont partis emmenant ; [[βῆ]] φεύγων IL il s'enfuit <i>litt.</i> il s'en alla fuyant ; ἐκ βροτῶν [[βῆναι]] SOPH disparaître d'entre les mortels ; [[θανάσιμος]] βέβηκεν SOPH mortel il s'en est allé ; [[βεβᾶσι]] ESCHL ils sont partis, <i>càd</i> ils sont morts ; <i>en parl. de choses</i> [[ἐννέα]] βεβάασι ἐνιαυτοί IL neuf années se sont écoulées ; [[πῆ]] ὅρκια βήσεται ; IL où s'en iront les serments ?;<br /><b>4</b> [[venir sur]], [[monter]], [[saillir]] : ἵπποι βαινόμεναι HDT cavales que l'on fait saillir;<br /><b>5</b> <i>au pf.</i> [[βέβηκα]] <i>et</i> [[βέβαα]], <i>et au pqp.</i> [[ἐβεβήκειν]] : être venu ; se trouver, être : [[ἐν]] χώρῳ SOPH dans un lieu ; <i>fig.</i> φρόνει [[βεβώς]] SOPH sache que tu es ; [[βεβώς]] SOPH qui séjourne ; β. [[ἐν]] τέλει HDT, SOPH être en charge, exercer une charge ; [[ἐν]] κακοῖς SOPH être dans le malheur ; être établi, être fixé : [[ἐν]] δαπέδῳ XÉN dans le sol ; <i>fig.</i> τυραννὶς [[εὖ]] βεβηκυῖα HDT royauté solidement établie ; βεβηκυῖα [[μάχη]] PLUT combat de pied ferme;<br /><b>B.</b> <i>tr. (seul. ao.</i> [[ἔβησα]]) faire aller, acc. : τινα ἀφ' ἵππωνIL <i>οu</i> [[ἐξ]] ἵππων IL faire tomber <i>ou</i> renverser un guerrier de son char;<br /><i><b>Moy.</b> seul. ao. 3ᵉ sg.</i> [[ἐβήσετο]] <i>ou</i> [[βήσετο]];<br /><b>1</b> <i>tr.</i> faire aller : δίφρον IL son char (près de qqn);<br /><b>2</b> <i>intr.</i> aller.<br />'''Étymologie:''' R. Βα, aller, développée en Βαν ; cf. <i>lat.</i> ven-io.