βρίθω: Difference between revisions

|mltxt=(Α [[βρίθω]])<br />[[είμαι]] [[κατάφορτος]], [[είμαι]] [[γεμάτος]] από [[κάτι]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> κάμπτομαι από το [[βάρος]], [[λυγίζω]]<br /><b>2.</b> [[υπερισχύω]], [[επικρατώ]]<br /><b>3.</b> [[παρέχω]] με [[αφθονία]], [[φορτώνω]] κάποιον με δώρα κ.λπ.<br /><b>4.</b> [[είμαι]] [[βαρύς]] («[[ἔρις]] βεβριθυῑα» — [[βαριά]] [[διαμάχη]]).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Τόσο το ρ. [[βρίθω]] όσο και το επίθ. [[βριαρός]] ανάγονται σε θ. <i>βρι</i>-, το οποίο απαντά σε [[γλώσσα]] του Ησυχίου και για το οποίο δεν [[είναι]] βέβαιο αν υπήρχε ως [[αυτοτελής]] [[τύπος]] ή αν έχει αποσπαστεί από σύνθετες λέξεις. Στο [[βρίθω]] το</i> θ. <i>βρι</i>-, που [[είναι]] μακρό, συντίθεται με το [[πρόσφυμα]] -<i>dh</i>-, ενώ στο [[βριαρός]] το</i> -<i>ια</i>- (-<span style="color: red;"><</span> <i>iįə</i>) και η [[βραχύτητα]] του -<i>ι</i>- δεν [[είναι]] απαραίτητα αρχική στη [[λέξη]]. Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], [[μεταξύ]] των <i>βρί</i>- και [[βριαρός]] μεσολαβεί τ. ουσ. <i>βρίαρ</i>. Τέλος [[πιθανώς]] οι τ. αυτής της οικογένειας συνδέονται με το [[βαρύς]] (<span style="color: red;"><</span> ινδοευρ. <i>g</i>^w<i>er</i>- «[[βαρύς]]»), με [[άλλη]] [[βαθμίδα]] ρίζας και [[παρέκταση]] σε -<i>ι</i>- (<i>βρῑ</i>- <span style="color: red;"><</span> <i>g</i>^w<i>r</i><i>ī</i>, <i>g</i>^w<i>er</i><i>ī</i>), [[οπότε]] [[είναι]] [[εύλογος]] και ο [[συσχετισμός]] με αρχ. ινδ. <i>gr</i><i>ī</i> στο <i>grῑ</i>-<i>smά</i>- «[[καρδιά]] του καλοκαιριού»].