πυρίτιδα: Difference between revisions

|mltxt=η / πυρῑτις, -ίτιδος, ΝΜΑ<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> «άκαπνη [[πυρίτιδα]]» — εκρηκτική ύλη από νιτροβάμβακα σχετικά χαμηλής περιεκτικότητας σε [[άζωτο]], που διαλύεται πλήρως σε [[μίγμα]] αιθέρα-αιθυλικής αλκοόλης στην οποία προσέθεταν παλιότερα μια μικρή [[ποσότητα]] διφαινυλαμίνης, η οποία δρα ως [[σταθεροποιητής]], ενώ [[σήμερα]] ως πρώτη ύλη χρησιμοποιείται [[σχεδόν]] αποκλειστικά καθαρή [[κυτταρίνη]] προερχόμενη από την [[κατεργασία]] ξύλων, [[αντί]] τών ινών του βαμβακιού που χρησιμοποιούνταν παλιότερα<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />η πρώτη εκρηκτική ύλη που παρασκεύαζε ο [[άνθρωπος]] και η οποία [[είναι]] [[μίγμα]] νίτρου, θείου και ξυλάνθρακα χρησιμοποιούμενη [[σήμερα]] σε περιορισμένες εφαρμογές λόγω της εμφανούς υπεροχής της άκαπνης πυρίτιδας, αλλ. μαύρη [[πυρίτιδα]], κν. [[μπαρούτι]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το [[φυτό]] [[πύρεθρο]]<br /><b>2.</b> [[άγνωστος]] [[πολύτιμος]] [[λίθος]]<br /><b>3.</b> το [[φυτό]] [[νάρδος]] ορεινή.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>πῦρ</i> <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>ῖτις</i>, θηλ. του -[[ίτης]]].