διακρίνω: Difference between revisions

|dgtxt=<b class="num">A</b> tr.<br /><b class="num">I</b> en sent. concr., c. ac. plu. o colect., o dos o más ac.<br /><b class="num">1</b> [[separar físicamente]] a los guerreros εἰς ὅ κε [[δαίμων]] [[ἄμμε]] διακρίνῃ <i>Il</i>.7.292, εἰ μὴ νὺξ ἐλθοῦσα διακρινέει μένος ἀνδρῶν <i>Il</i>.2.387, ὥς τ' αἰπόλια πλατέ' αἰγῶν ... διακρίνωσιν <i>Il</i>.2.475, cf. Plb.12.4.11, τὴν στρατιὴν διέκρινε organizaba las tropas</i> Hdt.8.114, κατὰ φυλὰς διεκρίνομεν τὰ ἔπιπλα X.<i>Oec</i>.9.6, τέτραχα ... ἅπαντας Orác. en <i>IGR</i> 4.360.24 (Pérgamo II d.C.), ὁ γὰρ Ταῦρος ... διακρίνει τά τε τῇ ἄρκτῳ καὶ τὰ τῇ ἀνατολῇ ἔθνη προσκείμενα Hdn.3.1.4, en v. pas. πολλὸν διακεκριμένον ἔχειν τὸ σῶμα τό τε προϋπάρχον καὶ τὸ ἐπιτραφέν Hp.<i>Nat.Hom</i>.12, συνέμισγον ... οὐ διακεκριμένοις τοῖς ἱππεῦσιν, ἀλλὰ καὶ πρὸς τοὺς πεζούς (los jinetes) entablaron batalla no sólo con los jinetes por separado, sino también con la infanteria</i> Plu.<i>Marc</i>.7, cf. D.S.17.91, τὸ δ' εἰς πλῆθος ἤδη διακρινόμενον Iambl.<i>Myst</i>.1.5, c. ἀπό y gen. νύκτα ... ἀπ' ἤματος <i>Hymn.Is</i>.34<br /><b class="num">•</b>διακρίνειν τὰς κόμας peinar la cabellera</i> Longus 1.24.3, cf. en v. med., D.Chr.21.7, en v. pas. τὴν κόμην ... διακρίνεσθαι Plu.<i>Rom</i>.15, cf. <i>Lyc</i>.22<br /><b class="num">•</b>en votaciones [[separar]] τῶν δὲ ψήφων διακρινομένων para hacer el recuento, Hld.1.14.1<br /><b class="num">•</b>c. ac. y dat. [[separar para alguien]], [[asignar]] τοιαύταν ... αἶσαν ἀστοῖς καὶ βασιλεῦσιν διακρίνειν Pi.<i>P</i>.1.68, θέρος νεάταις διακρίνας Orph.<i>H</i>.34.22.<br /><b class="num">2</b> fil., cien. en la teoría atomista de la percepción [[separar]], [[disociar partículas]] τὰ δὲ (μόρια) διακρίνοντα αὐτήν (τὴν ὄψιν) Pl.<i>Ti</i>.67d, τὸ μὲν ὦν λευκὸν διακρίνει τὰν ὄψιν Ti.Locr.101c<br /><b class="num">•</b>[[disociar]], [[disolver]] διακρίνουσαι τῇ θερμότητι τὰς συστάσεις Arist.<i>Mete</i>.340^a29, cf. <i>Metaph</i>.985^a24, τῆς διακρινούσης αὐτὸν (τὸν ἀέρα) ἀλέας Plu.<i>Caes</i>.69.<br /><b class="num">3</b> [[delimitar]] un terreno περὶ δὲ πάξαις Ἄλτιν μὲν ὅγ' ἐν καθαρῷ διέκρινε Pi.<i>O</i>.10.46, οὔπω τῶν τόπων διακεκριμένων Plu.<i>Sull</i>.35, cf. Longus 4.2.5.<br /><b class="num">II</b> de operaciones mentales<br /><b class="num">1</b> [[distinguir]] c. un ac. καί κ' ἀλαὸς ... διακρίνειε τὸ σῆμα ἀμφαφόων hasta un ciego distinguiría, palpando, la marca</i>, <i>Od</i>.8.195, οὖς ... ῥήματα διακρίνει [[LXX]] <i>Ib</i>.12.11, τὰ μὲν νόμῳ Hp.<i>Morb.Sacr</i>.14, τὰ δίκαια D.57.6, τί λίμνη καὶ τί πεδίον Ach.Tat.4.14.7<br /><b class="num">•</b>[[discernir]], [[distinguir]] una cosa de otra, c. dos ac. coord. ὄψιν ... φίλην καὶ ἐχθρὰν διακρίνει Pl.<i>R</i>.376b, τὸν προσποιούμενον ἰατρὸν εἶναι ... καὶ τὸν ὡς ἀληθῶς ὄντα ... δ. Pl.<i>Chrm</i>.170e, cf. Arist.<i>Rh</i>.1375^b6, Plu.2.50b, μὴ δ. μήτε χολώδεα μήτε φλεγματώδεα Hp.<i>Morb.Sacr</i>.2, φίλον ἢ πολέμιον D.S.19.7, cf. 13.57, τὸ δίκαιον καὶ τὸ ἄδικον <i>PMag</i>.5.103<br /><b class="num">•</b>c. ac. y gen. o prep. y gen. πῶς ἄν τις διακρίνειε τὸν κόλακα τοῦ φίλου Plu.2.48e tít., cf. Sor.107.18, τὸν ἄνθρωπον διακρῖναι ... ἀπὸ τῶν ἄλλων ζῴων S.E.<i>P</i>.2.24, ἐκ τῶν βελτίστων διακρίνει τὰ χείριστα Aristid.Quint.60.22<br /><b class="num">•</b>c. giro prep. y ac. κατὰ γένος Pl.<i>Sph</i>.253e, σαφηνίζων ἕκαστα τῶν ὄντων, καὶ διακρίνων ... εἰς τὰ πρώτιστα στοιχεῖα Gr.Thaum.<i>Pan.Or</i>.8.9<br /><b class="num">•</b>abs. [[ἅμα]] μὲν διακρίνοντες, [[ἅμα]] δὲ μεταφέροντες ἐπὶ τὰ παραπλήσια Plb.12.25i.8, ἡ διακρίνειν δυναμένη φιλοσοφία S.E.<i>M</i>.1.280<br /><b class="num">•</b>en v. med.-pas. διεκέκριτο οὐδὲν ἔτι ya no hubo distinción</i> Th.1.49<br /><b class="num">•</b>fact. [[hacer distinto]] (Ζεύς) ἄστρα διακρίνας Arat.11<br /><b class="num">•</b>en v. pas. [[ser distinguido]] τῷ χλιαρῷ τῷ ἐν τῇ γλώττῃ ... διακρίνεσθαι τοὺς χυμούς <i>Placit</i>.4.18.1 (= Alcmaeo A 9).<br /><b class="num">2</b> [[hacer diferencias]], [[distingos]] ἔφερε δὲ καὶ ἦγε πάντας διακρίνων οὐδένα las saqueaba todas sin hacer ninguna diferencia</i> Hdt.3.39, οὐδὲν διέκρινεν μεταξὺ ἡμῶν τε καὶ αὐτῶν <i>Act.Ap</i>.15.9, τίς [[γάρ]] σε διακρίνει; ¿quién te prefiere?</i>, 1<i>Ep.Cor</i>.4.7.<br /><b class="num">3</b> [[examinar]], [[reconocer]] c. ac., esp. de piedras y metales ὁ τὸν λίθον διακρίνων τεχνίτης D.S.3.12, cf. Poll.7.97<br /><b class="num">•</b>fig. c. compl. de pers. [[someter a prueba]] διέκρινεν δέ με ὥσπερ τὸ χρυσίον [[LXX]] <i>Ib</i>.23.10<br /><b class="num">•</b>[[preguntar]] τοὺς ἰατροὺς διακρίνοντος, εἰ ἤδη θανασίμως ἔχουσιν Arr.<i>Epict</i>.4.1.148.<br /><b class="num">4</b> de oráculos y presagios [[examinar]], [[interpretar]] ὡς τοῦ Ποσειδῶνος αὐτοῖς βοηθήσειν μέλλοντος διέκρινον τὸ σημεῖον D.S.17.41, τὰ τοῦ Ἀπόλλωνος μαντεῖα Iunc. en Stob.4.50.95<br /><b class="num">•</b>otros signos τὸ μὲν πρόσωπον τοῦ οὐρανοῦ γινώσκετε δ. <i>Eu.Matt</i>.16.3, τὰς γραφάς <i>Hom.Clem</i>.3.49.<br /><b class="num">III</b> <b class="num">1</b>en cont. jur., agon. y gener. [[juzgar]], [[dictar sentencia sobre]], [[resolver]] mediante veredicto o decisión διακρίνοντα θέμιστας ἰθείῃσι δίκῃσιν Hes.<i>Th</i>.85, τὰς ἐσφερομένας (δίκας) Hdt.1.100, σὺν δ' ἀέθλοις ... διακρῖναι ... ἅντινα σχήσοι τις ἡρώων dirimir mediante competiciones a cuál de ellas obtendría cada uno de los héroes</i> Pi.<i>P</i>.9.115, ὅ τι γὰρ πολὺ καὶ πολλᾷ ῥέπῃ, ὀρθᾷ διακρῖναι φρενί Pi.<i>O</i>.8.24, ὅ τι δ' ἂν διακρίνωσι, κύριον ἔστω <i>ID</i> 502A.23 (III a.C.), θανάτου μὲν οὐκ εἰσι κύριοι, τὰ δὲ λοιπὰ πάντα διακρίνουσι D.S.5.42, ἡμετέρην ἀρετὴν ἀνὰ δηιοτῆτα ... διακρινέει ... Ἄρης Q.S.7.669, cf. 6.55<br /><b class="num">•</b>frec. op. [[διαλύω]] ‘[[resolver amistosamente]], [[mediante acuerdo entre las partes]]’ τοὺς μὲν πλείστους τῶν διαφερομένων ... διέλυον συμφερόντως, τοὺς δὲ διέκρινομ μετὰ πάσης δικαιοσύνης la mayor parte de los pleitos los resolvía amistosamente de modo provechoso, los demás los juzgaba con toda justicia</i>, <i>ICos</i> ED 129.11 (III a.C.), τάς τε δίκας ... τὰς μὲν διέλυσε, τὰς δὲ διέκρινε δικαίως κατὰ τοὺς νόμους <i>FD</i> 3.220.18 (III a.C.), cf. <i>IIasos</i> 608.7 (III a.C.), en v. pas. αἰ δέ τινι τᾶν πολίων ᾖ ἀμφίλλογα, ... [[αἴτε]] περὶ ὅρων [[αἴτε]] περὶ ἄλλω τινός, διακριθῆμεν Trat. lacon. en Th.5.79, δίκῃ διακριθῆναι X.<i>HG</i> 5.2.10, τὰ συμβόλαια τὰ ὑπάρχοντα ἑκατέροις ... διακριθῆναι κατὰ τοὺς ἑκατέρων νόμους Welles, <i>RC</i> 3.25 (Teos IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>abs. [[emitir veredicto]], [[dictar sentencia]] y gener. [[decidir]] ἡ ἐργασία τοῦ γραμματεύειν καὶ δ. [[LXX]] 1<i>Pa</i>.26.29, περὶ τῶν ἀμφ[ισβητουμέν] ων συμβολαίων <i>ICos</i> ED 129.3 (III a.C.), διήκουε τῶν ... γινομένων συναλλαγμάτων καὶ διέκρινε μετὰ πολλῆς σπουδῆς Plb.26.1.6, cf. <i>IG</i> 7.3073.43 (Lebadea II a.C.), δ. ἐν ἡμέραις πέντε Aristeas 110<br /><b class="num">•</b>tb. en v. med. y suj. plu. [[resolver]], [[dirimir]] διακρινώμεθα νεῖκος ἰθείῃσι δίκῃς resolvamos nuestro pleito con sentencias justas</i> Hes.<i>Op</i>.35, ταῦτα ... αὐτοὶ πρὸς ἑαυτοὺς ὑμεῖς ... διακρινεῖσθε D.32.28.<br /><b class="num">2</b> [[juzgar en juicio de arbitraje]], [[someter a arbitraje]] sólo en v. pas. Θασίους ... καὶ Μαρωνίτας ἀναγκάσαι περὶ Στρύμης διακριθῆναι λόγοις Philipp.Maced.2.17, ἀποστεῖλαι αὐτοὺς διακριθησομένους μοι <i>PEnteux</i>.55.15, cf. 53.8 (ambos III a.C.), ὅπως διακριθῶ αὐτοῖς ἐπὶ Διοφάνους <i>PEnteux</i>.60.8 (III a.C.), ἡγούμενος δεῖν ἐπ' [[ἄλλου]] μὲν μηθενὸς αὐτῷ διακριθῆναι, ἐπὶ σοῦ δ' αὐτοῦ opinando que mi pleito con ellos no debe ser juzgado ante nadie más que ante tí mismo</i>, <i>UPZ</i> 71.15 (II a.C.).<br /><b class="num">3</b> [[decidir]], [[resolver]] en razonamientos τοιαύτην αἵρησιν Hdt.1.11, πῶς τοῦτο ... διακρίνοις ἄν; Pl.<i>Phlb</i>.58a, τί οὐ διακρίνεις ... ὁπότερος ... Ar.<i>Eq</i>.1207, τὴν ... ἀντιπολιτείαν ... διέκρινε τὸ [[διαβούλιον]] Plb.29.10.2<br /><b class="num">•</b>abs. [[tomar una decisión]] βούλει [[δῆτα]] [[ἐγώ]] σοι ... [[διακρίνω]]; Pl.<i>Plt</i>.272b, cf. X.<i>Mem</i>.1.1.9, <i>An</i>.6.1.22<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. διακρίνασθαι τὸ νῦν ζητούμενον Pl.<i>Phlb</i>.46b.<br /><b class="num">4</b> en batallas [[decidir la lucha]], [[vencer]] διὰ μὲν τῆς φάλαγγος τὰ ὅλα διακρίνας Plb.5.86.1<br /><b class="num">•</b>[[luchar]] αἱ χεῖρες αὐτοῦ διακρινοῦσιν αὐτῷ sus manos lucharán por él</i> [[LXX]] <i>De</i>.33.7<br /><b class="num">•</b>en v. pas. [[ser decidido]] διακριθήσεσθαι τὸν ... πόλεμον Hdt.7.206, D.S.11.64.<br /><b class="num">5</b> [[tener una influencia decisiva]] ὅσαπερ περὶ μαντείας διακρίνει cuanto tiene una importancia decisiva en la adivinación</i> Ar.<i>Au</i>.719<br /><b class="num">•</b>medic. [[hacer crisis]] τοὺς καυσώδεας διακρίνουσιν αἱ τεσσαρεσκαιδέκα ἡμέραι Hp.<i>Coac</i>.134, ἡ δὲ νοῦσος μάλιστα διακρίνει ἐν οὐδενί Hp.<i>Morb</i>.2.71.<br /><b class="num">B</b> intr., gener. en v. med.-pas. [[διακρίνομαι]]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[separarse]], [[retirarse]], [[alejarse]] esp. de los combatientes [[ἄλλοι]] δὲ διακρινθεῖτε τάχιστα <i>Il</i>.3.102, cf. 98, 7.306, οὐ γὰρ [[ἀναιμωτί]] γε διακρινέεσθαι ὀΐω μνηστῆρας καὶ κεῖνον no creo que se separen sin sangre los pretendientes y aquél</i>, <i>Od</i>.18.149, cf. 20.180, 24.532, διακεκριμέναι δὲ ἕκασται ἔρχατο <i>Od</i>.9.220, cf. Hdt.7.40, Th.4.14, διακριθέντες ... ἐπαλάσσοντο (los efectivos de un ejército), Hdt.7.219, νυκτὸς ἡ μάχη διεκρίθη al llegar la noche la batalla se retiró, e.e. se interrumpió</i> Plu.<i>Pyrrh</i>.29, cf. 21, πολλάκις αἰσχύναντες τὸ [[βῆμα]] διεκρίθησαν Plu.<i>Caes</i>.28<br /><b class="num">•</b>c. prep. y gen. ἐκ τῆς ναυμαχίας Hdt.8.18, ἀπ' ἀλλήλων Th.1.105, ἐπ' οἴκου Th.4.25<br /><b class="num">•</b>[[hacer defección]] ὕστερον οὐ πολλῷ διεκρίθησαν πρὸς Ἀθηναίους Th.1.18, ἀφ' ὧν διακρίνοιντο Th.3.9.<br /><b class="num">2</b> jur. [[divorciarse]] αἰ κ' ἀνε̄̀ρ καὶ γυνὰ διακρ[ί] νον[τ] αι <i>ICr</i>.4.72.2.46 (Gortina V a.C.).<br /><b class="num">3</b> [[separarse de]], [[distinguirse de]] en v. act. fig. ὡς ἄστρων διακρίνει φάη ... σελάνα como la luna deja atrás la luz de los astros</i> B.9.28, en v. med.-pas. ὀργαὶ μὲν ἀνθρώπων διακεκριμέναι μυρίαι B.<i>Fr</i>.34, οὕτω διεκρίθη γεωμετρίας ἐκπεσοῦσα μηχανική Plu.<i>Marc</i>.14, ἔχον δὲ τὰ μέγιστα διακεκριμένα Hp.<i>Epid</i>.2.2.19.<br /><b class="num">4</b> [[distinguirse]], [[diferenciarse]], [[destacar]] c. gen. o c. giro prep. (ἡ χείρ) μελέων διακέκριται ἄλλων Arat.681, μορφῇ δὲ διέκριθεν ἄλλη ἀπ' ἄλλης Q.S.10.339, cf. Sor.50.19<br /><b class="num">•</b>[[estar reconocido]] ποιητὴς ὢν κακὸς καὶ διακριθεὶς ἐν Ἀθήναις D.S.15.74.<br /><b class="num">5</b> fil. [[dividirse en componentes esenciales]] ἀπὸ ἐόντων χρημάτων συμμίσγεταί τε καὶ διακρίνεται Anaxag.B 17, συνεκρίθη καὶ διεκρίθη Epich.223, διακρινόμενον δ' ἄλλο πρὸς [[ἄλλου]] E.<i>Fr</i>.839.13, cf. en v. pas. Ar.<i>Th</i>.13, Hp.<i>Vict</i>.1.4, οὔτε διακρίνεται οὔτε συγκρίνεται (τὸ ἕν) Pl.<i>Prm</i>.157a, Dam.<i>Pr</i>.37, τηκόμενον καὶ διακρινόμενον (τὸ ὕδωρ) Pl.<i>Ti</i>.49b, cf. Arist.<i>Mete</i>.340^a10.<br /><b class="num">6</b> de los órganos [[diferenciarse]], [[separarse]] del tronco διακρίνεται τὰ μέλεα Hp.<i>Vict</i>.1.26, cf. <i>Epid</i>.2.3.17, Arist.<i>GA</i> 740^a14, διακρίνεται καθ' ἕκαστα τῶν μελέων τὸ σῶμα Hp.<i>Oct</i>.1<br /><b class="num">•</b>[[disociarse]] de un humor, Hp.<i>Nat.Hom</i>.12.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[decidir]], [[llegar a una decisión]] en combate πρὸς τοὺς ... ἀρίστους ἀνθρώπων μάχῃ διακριθῆναι Hdt.9.58, πρὸς τοὺς ἐλευθεροῦντας X.<i>Ages</i>.1.33, πρὸς τούτους Plb.2.22.11, πρὸς τοὺς πολεμίους Plu.<i>Phil</i>.9, ἐξέταζεν ὡς μάχῃ διακριθησόμενος D.S.15.84, διακριθῆναι περὶ τῶν ὅλων Plb.3.111.2, cf. D.S.18.17, διακρίνεσθαι τοῖς πολεμίοις D.S.13.111.<br /><b class="num">2</b> [[promover pleitos]] ἄνδρα δικαζόμενον καὶ διακρινόμενον [[LXX]] <i>Ie</i>.15.10<br /><b class="num">•</b>[[entrar en juicio]] διακριθήσομαι πρὸς αὐτοὺς [[ἐκεῖ]] ὑπὲρ τοῦ λαοῦ μου entraré en juicio con ellos por mi pueblo</i> [[LXX]] <i>Il</i>.4.2, cf. <i>Ez</i>.20.35.<br /><b class="num">3</b> [[discutir]], [[debatir]] περὶ τοῦ κάλλους X.<i>Smp</i>.4.20, περὶ τὸ Μωϋσέως σώματος <i>Ep.Iud</i>.9, διεκρίνοντο πρὸς αὐτόν discutían con él</i>, <i>Act.Ap</i>.11.2, cf. Cyr.S.<i>V.Sab</i>.71 (p.174).<br /><b class="num">III</b> en lit. crist. [[tener dudas]], [[dudar]] de la palabra de Dios ἐὰν ἔχητε πίστιν καὶ μὴ διακριθῆτε <i>Eu.Matt</i>.21.21, cf. <i>Eu.Marc</i>.11.23, μηδὲν διακρινόμενος <i>Act.Ap</i>.10.20, cf. <i>Ep.Iac</i>.1.6, εἰς τὴν ἐπαγγελίαν ... οὐ διεκρίθη <i>Ep.Rom</i>.4.20<br /><b class="num">•</b>tb. en act. μήπως σὺ περὶ τῆς παραδοθείσης σοι ἀληθείας διακριθῇς <i>Hom.Clem</i>.1.20<br /><b class="num">•</b>[[entrarle a uno dudas]], [[vacilar]] Cyr.S.<i>V.Euthym</i>.33, 58.