διΐστημι: Difference between revisions

|dgtxt=<b class="num">A</b> intr., en pres. y fut. med., aor. rad. y perf. act.<br /><b class="num">I</b> de individuos diferentes, c. mov. <br /><b class="num">1</b> [[separarse]], [[apartarse]] Φοῖβε, τίη δὴ νῶϊ διέσταμεν; <i>Il</i>.21.436, cf. 17.391, οἱ δὲ διέστησαν y ellos se apartaron, e.e. le abrieron paso</i>, <i>Il</i>.24.718, διέστησαν αὐτοῖς ἐκείνοις οἱ τὰς ἀναβάσεις κατέχοντες Plu.<i>Cat.Mi</i>.27, de los combatientes después de la batalla οὐδέτεροι νικήσαντες διέστησαν Hdt.1.76, cf. 8.16, 18, ref. a un miembro de un grupo διέστη ἀπ' αὐτῶν <i>Eu.Luc</i>.24.51, a perras de caza συνιστάμεναι ταχύ, διιστάμεναι X.<i>Cyn</i>.6.16, τοξεύει μικρὸν διαστάς Babr.1.9, cf. Philost.<i>HE</i> 10.9.<br /><b class="num">2</b> fig. [[enemistarse]] διαστήτην ἐρίσαντε Ἀτρεΐδης ... καὶ δῖος [[Ἀχιλλεύς]] <i>Il</i>.1.6, τῶν ἄλλων Ἑλλήνων εἴ τινές που διασταῖεν Th.1.18, Πομπηίου δὲ καὶ Καίσαρος διαστάντων Plu.2.205c<br /><b class="num">•</b>[[oponerse]], [[ponerse en contra]] τοὺς δὲ πρώτους ἄνδρας ... διαστῆναι πρὸς αὐτόν Plb.3.8.3, tb. en v. med. ὀρθῶς οὖν καθ' ὑπερβολὴν διίστω te pusiste en contra con muchísima razón</i> Welles, <i>RC</i> 56.6 (Pesinunte II a.C.).<br /><b class="num">3</b> milit. [[dispersarse]], [[batirse en retirada]] οἱ δ' ἐπεὶ προΐδοιεν, διίσταντο X.<i>An</i>.1.8.20, οἱ μὲν πολέμιοι καταπλαγέντες διέστησαν los enemigos se dispersaron espantados</i> Plb.10.3.6<br /><b class="num">•</b>[[colocarse a intervalos]] φυλακαὶ ... διεστεῶσαι puestos de guardia colocados a intervalos</i> Hdt.3.72, τοσοῦτοι ἵπποι τε καὶ ἄνδρες διεστᾶσι Hdt.8.98, διάστηθι ¡mantén la distancia!</i> voz de mando, Ael.<i>Tact</i>.42.1, τὸ μὲν πρῶτον ἐταράχθησαν ... ἔπειτα δὲ διιστάμενοι D.C.40.2.4<br /><b class="num">•</b>[[dividirse]] διέστησαν κατὰ διακοσίους καὶ πλείους se dividieron en compañías de doscientos y de más</i> Th.4.32.<br /><b class="num">4</b> lóg. y ret., en perf. act. [[diferir]] una cosa de otra, c. gen. πλούτου ἀρετὴ διέστηκεν Pl.<i>R</i>.550e, c. giro prep. οἱ βίοι πρὸς ἄλληλα διεστᾶσιν Arist.<i>Pol</i>.1256^a29, ἡ τραγῳδία πρὸς τὴν κωμῳδίαν διέστηκεν Arist.<i>Po</i>.1448^a17, ἀὴρ πρὸς ὕδωρ Arist.<i>Ph</i>.215^b7, ἡ γὰρ [[ἀριστοκρατία]] διέστηκεν ἀπὸ ταύτης πολὺ τῆς πολιτείας (τῆς ὀλιγαρχίας) Arist.<i>Pol</i>.1289^b3, cf. Plb.3.6.6, τὸ ‘[[ἐγώ]]’ τοῦ ‘νῶϊ’ διέστηκε κατὰ πολύ A.D.<i>Synt</i>.48.3, cf. 87.13, 16<br /><b class="num">•</b>esp. part. [[diferente]], [[distinto]] γραμμαὶ [[γάρ]] εἰσιν ἐκ διεστώτων δύο pues son dos líneas procedentes de distintos lugares</i> E.<i>Fr</i>.382.11, ἓν συνίσταται σῶμα ... ἐκ διεστώτων σωμάτων Chrysipp.<i>Stoic</i>.2.124, cf. 3.24, ἡ [[αὔξησις]] ... ταύτῃ (τῇ ἐπιμονῇ) τῆς πίστεως διεστῶσα la amplificación es diferente en esto (en la insistencia) de la prueba</i> Longin.12.2, cf. 8.2, σχήματά τινα ἐκ διεστώτων εἰς ἑνότητα παραλαμβάνεται A.D.<i>Adu</i>.175.29, cf. 176.1, (σώματα) διεστῶτα δέ, ὡς χορός (cuerpos) diferenciados, como un coro</i> op. [[συνημμένα]] Ach.Tat.<i>Intr.Arat</i>.14.<br /><b class="num">II</b> de colectivos, continuos, c. mov. real o fig.<br /><b class="num">1</b> [[separarse en partes]], [[abrirse]] θάλασσα διίστατο <i>Il</i>.13.29, Q.S.3.589, cf. Ph.2.109, Opp.<i>H</i>.5.214, Q.S.12.457, τὸ νερτέρων ... διαστὰν γῆς ... [[βάθρον]] S.<i>OC</i> 1662, τὰ διεστεῶτα ὑπὸ σεισμοῦ Hdt.7.129, cf. Apollod.1.7.2, Q.S.14.652<br /><b class="num">•</b>fig. de grupos humanos [[dividirse]] τὸ ἄλλο Ἑλληνικὸν ἐς ξυμμαχίαν ἑκατέρων διέστη el resto de Grecia se dividió para aliarse con uno u otro bando</i> Th.1.15, ἡ Πελοπόννησος ἅπασα διειστήκει D.18.18, περίεστι τοίνυν ὑμῖν ἀλλήλοις ἐρίζειν καὶ διεστάναι os queda el querellaros mutuamente y el estar divididos</i> D.2.29, ὁ δῆμος διέστη el pueblo se dividió</i> Plu.<i>Mar</i>.34, c. distrib. κατὰ πόλεις δὲ διέσταμεν Th.4.61, διεστηκότων εἰς δύο ... τῶν ἐν ταῖς πόλεσι D.10.4, en figuras geométricas τὰς δὲ λοιπὰς (γωνίας) διισταμένας Procl.<i>in Euc</i>.171.24, καὶ ἡ ἐντὸς συνάγεται, καὶ ἡ ἐκτὸς ἐπὶ πλέον διίσταται Procl.<i>in Euc</i>.310.2<br /><b class="num">•</b>[[descomponerse]] καὶ ὁ κυκεὼν διίσταται <μὴ> κινούμενος Heraclit.B 125, τὰ οὖρα διεστηκότα orina descompuesta</i> e.e., no homogénea por presentar capas de sedimentación diferente, Hp.<i>Aph</i>.7.33<br /><b class="num">•</b>[[romperse]], [[quebrarse]] ὁ βωμὸς τῆς Ἀρτέμιδος διέστη εἰς μέρη πολλά <i>A.Io</i>.42.2.<br /><b class="num">2</b> [[extenderse]], [[alargarse]] ἔχει τὰς ἁρμονίας ... διεστώσας tiene armonías distendidas</i> op. [[συμπεπυκνωμένας]] D.H.<i>Dem</i>.43.2<br /><b class="num">•</b>del tiempo [[alargarse]], [[transcurrir]] ἔτους διεστῶτος al cabo de un año</i> Welles, <i>RC</i> 4.11 (Teos IV a.C.), διαστάσης ὡσεὶ ὥρας μιᾶς <i>Eu.Luc</i>.22.59.<br /><b class="num">III</b> en sent. estático<br /><b class="num">1</b> [[distar]], [[estar separado]] τὸ (ὄρος) δέ οἱ [[δίχα]] πουλὺ διέστη Call.<i>Iou</i>.31, μήτε μὴν ἥττων παραφυλακὴ ἀπὸ παραφυλακῆς μείζονος τεσσαράκοντα σταδίων ... διεστηκέτω y que un puesto de aduana pequeño no diste de uno grande más de cuatrocientos estadios</i>, <i>SEG</i> 39.1180.40 (Éfeso I d.C.), αἱ ὀροφαὶ ... διέστησαν ἀπ' ἀλλήλων Agath.5.3.9, cf. D.S.1.7<br /><b class="num">•</b>cien. αἱ μὲν (ἄτομοι) εἰς μακρὰν ἀπ' ἀλλήλων διιστάμεναι Epicur.<i>Ep</i>.[2] 43, τὰ κέντρα τοῦ βάρεος ἴσα ἀπ' ἀλλάλων διέστακεν Archim.<i>Aequil</i>.1.6, τὸ ... στερεὸν τριχῇ διαστάν el sólido de tres dimensiones</i> Procl.<i>in Euc</i>.99.8, Ὀιστὸς, ἔξω δὲ τοῦ βορείου πόλου οὐ πολὺ διεστώς Vett.Val.13.12.<br /><b class="num">2</b> [[estar en pie]], [[estar tieso]] ἐπ' ἄκρων δὲ διίσταται τῶν ποδῶν ἀνακλώμενος Luc.<i>Ner</i>.7, χιτὼν ... ὥσπερ ἐλασθέντος διεστηκώς τοῦ χρυσοῦ una túnica rígida como de oro batido</i> Lyd.<i>Mag</i>.2.2.<br /><b class="num">3</b> [[detenerse]] de astros οὐδεὶς διὰ τῶν ζ (ἀστέρες) διέστηκεν Vett.Val.223.10.<br /><b class="num">B</b> tr., en pres., fut. y aor. sigm.<br /><b class="num">I</b> de individuos diferentes<br /><b class="num">1</b> [[separar]] τοὺς λόχους Th.4.74, (αὐτούς) εἰς μέρη πολλά D.18.61, ζῶντας ... ἡμᾶς οὐθὲν ἀλλήλων διέστησε estando vivos no hubo nada que nos separara unos de otros</i> Plu.<i>Ant</i>.84, cf. <i>Pomp</i>.19, τὰ ... τρίγωνα de dos figuras originariamente unidas, Papp.58, c. ac. y gen. o gen. c. prep. διαστῆσαι ... τὰ χείλη τῶν ὀδόντων Gal.18(2).597, ὀνόματα ἀπ' ἀλλήλων διιστάναι D.H.<i>Dem</i>.38.3, en v. pas. τὰ ... διϊστάμενα κατὰ συμφύσιας, ἀδύνατα ὁμοιωθῆναι las partes separadas en las sínfisis no pueden ser reunidas</i> Hp.<i>Mochl</i>.41<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. ἐπὶ γὰρ γῆς βεβῶτες γεώδη [[γένη]] διιστάμενοι pues cuando andamos sobre la tierra separando substancias térreas</i> Pl.<i>Ti</i>.63c<br /><b class="num">•</b>c. dos ac., fig. [[considerar por separado]] ἐὰν διαστησώμεθα τόν τε δικαιότατον καὶ τὸν ἀδικώτατον Pl.<i>R</i>.360e.<br /><b class="num">2</b> [[distinguir]] c. ac. y gen. de cosa ὁ [[Ἀριστοτέλης]] ... διιστὰς αὐτὴν (τὴν θυννίδα) τοῦ θύννου Ath.303d, sólo c. ac. διαστήσαις ἂν τὰ ξυμμεμειγμένα Aret.<i>SA</i> 2.2.15<br /><b class="num">•</b>abs. [[hacer una distinción]] κατ' εἴδη διιστάς Pl.<i>Phlb</i>.23d.<br /><b class="num">3</b> fig., de pers. [[poner en desacuerdo]], [[enfrentar]] c. ac. y gen. de pers. o gen. c. prep. τοὺς μὲν λόγοις ἡμῶν διιστάναι enfrentar a los unos con nosotros por medio de discursos</i> Th.6.77, διιστάναι τοὺς πένητας ἀπὸ τῶν εὐπόρων D.H.9.17.<br /><b class="num">II</b> [[de colectivos]], [[continuos y plu]].<br /><b class="num">1</b> [[dividir]], [[partir]] σφῆνες ... διίστασαν τὸ ξύλον Paus.6.14.8, βοῦν ... διαστήσας παρὰ βωμῷ Nonn.<i>D</i>.4.351<br /><b class="num">•</b>fig. [[dividir]] internamente, [[desunir]] τὴν Ἑλλάδα Hdt.9.2, τὸν δῆμον ἡμῶν Ar.<i>V</i>.41, οὐ γὰρ ὁ θεὸς διέστησεν ... τὴν οὐσίαν Plu.2.430e, en v. pas. τῆς ὕλης ἐπ' ἀμφότερα διισταμένης Plu.2.429c<br /><b class="num">•</b>[[dividir en dos partes]] προσέταξε τοῖς ὑπηρέταις διαστῆσαι τὸ πλῆθος ordenó a los lictores que dividieran a la multitud en dos partes</i> App.<i>Hisp</i>.36, τὴν θάλασσαν διέκοψαν καὶ διέστησαν Clem.Al.<i>Ecl</i>.6, διαζευκτικοὶ δέ εἰσιν ὅσοι τὴν μὲν φράσιν ἐπισυνδέουσιν, ἀπὸ δὲ πράγματος εἰς πρᾶγμα διιστᾶσιν D.T.642.31<br /><b class="num">•</b>c. suj. abstr. ἡ δὲ πολυφιλία διίστησι καὶ ἀποσπᾷ καὶ ἀποστρέφει Plu.2.95a.<br /><b class="num">2</b> [[extender en todas direcciones]] ἀράχνια δ' εἰς ὅπλ' ἀράχναι λεπτὰ διαστήσαιντο que las arañas extiendan sobre las armas en todas direcciones sus tenues telas</i> Theoc.16.97<br /><b class="num">•</b>[[distender]] διίστησι γὰρ τὸ στόμα la pronunciación de la ómicron, D.H.<i>Comp</i>.14.13<br /><b class="num">•</b>[[hinchar]] τοὺς μὲν κενοὺς ἀσκοὺς τὸ πνεῦμα διΐστησι· τοὺς δ' ἀνοήτους ἀνθρώπους τὸ οἴημα los odres vacíos los infla el viento; a los hombres imbéciles la arrogancia</i> Demoph.<i>Sim</i>.57.<br /><b class="num">III</b> con énf. en lo estático<br /><b class="num">1</b> [[poner distancia entre]] τὰ ἁμαρτήματα ὑμῶν διιστῶσιν ἀνὰ μέσον ὑμῶν καὶ τοῦ θεοῦ [[LXX]] <i>Is</i>.59.2<br /><b class="num">•</b>en sent. temp. [[dejar pasar]] μικρὸν ... διαστήσαντα χρόνον Plu.2.119a, μέσας διαστήσας ἡμέρας δύο <i>Col.Memn</i>.23.7 (II d.C.), διαστήσαντες ὀλίγον Clem.Al.<i>Paed</i>.1.6.35, βραχὺ διαστήσαντες medic. en <i>BKT</i> 3.20.<br /><b class="num">2</b> [[acordar]], [[convenir]] en v. med. διαστησαμένου μου πρὸς αὐτὸν ἐφ' ᾧ ἀποδώσειν μοι ... <i>PTeb</i>.805.10 (II a.C.), περὶ ὧν σοι διεστάμην περὶ τῆς γῆς <i>PTeb</i>.22.4 (II a.C.), más frec. en v. pas., en part. οὐθὲν τῶν διασταθέντων μοι πρὸς αὐτὸν ἐπὶ τέλος ἤγαγεν no cumplió ninguno de los acuerdos entre nosotros</i>, <i>PLugd.Bat</i>.22.11.13 (II a.C.), τὸ διεστάμενον πρὸς αὐτὸν κεφάλαιον <i>PTeb</i>.711.6 (II a.C.), τῷ διασταθέ(ντι) τρόπῳ <i>BGU</i> 1781.10 (I a.C.), ἡ διεσταμένη τιμή <i>BGU</i> 1837.10 (I a.C.), τὸ διεσταμένον παραχωρητικὸν ἀργυρικὸν κεφάλαιον <i>Stud.Pal</i>.20.1.12, cf. <i>PRoss.Georg</i>.2.14.7 (ambos I d.C.).