διατρίβω: Difference between revisions

|dgtxt=<b class="num">• Prosodia:</b> [-ῑ-]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [pas. aor. διετρίβην Th.8.87, part. διατριβείς Vett.Val.453.12]<br /><b class="num">A</b> tr.<br /><b class="num">I</b> concr.<br /><b class="num">1</b> [[aplastar]], [[majar para aplicar como remedio en medic.]] ῥίζαν ... χερσὶ διατρίψας <i>Il</i>.11.847, ἴγνυν οἴνῳ Hp.<i>Nat.Mul</i>.88, cf. <i>Superf</i>.41<br /><b class="num">•</b>[[presionar sobre]], [[palpar]], [[manipular]] εἴ τις αὐτὰ (σαρκία) διατρίβοι τοῖσι δακτύλοισι Hp.<i>VC</i> 1, en v. pas. τὸ πῦον ... διατριβόμενον ἐν τοῖσι δακτύλοισι σκληρὸν ... γίνεται el pus al ser presionado con los dedos resulta duro</i> Hp.<i>Morb</i>.2.49.<br /><b class="num">2</b> [[raspar]] τοῦδε λίθοιο διατρίψαντα κέλευσα λεπταλέην ἄχνην ἐπιπασσέμεν ἕλκεϊ Orph.<i>L</i>.454<br /><b class="num">•</b>[[frotar]] ποτήριόν τι ὑαλοῦν ... θλασθὲν ... χερσὶ διατρίψας D.C.57.21.7, τὼ χεῖρε Hld.7.28.5<br /><b class="num">•</b>tb. c. intención de curar, c. ac. del miembro afectado [[frotar, aplicar sobre]] τοὺς ὀφθαλμούς [[LXX]] <i>To</i>.11.12, cf. 8.<br /><b class="num">3</b> [[hollar]], [[pisar]] διέτριβε κέλευθα τοῖα πέλωρα hollaba el sendero dejando huellas monstruosas</i>, <i>h.Merc</i>.348.<br /><b class="num">4</b> [[gastar]], [[consumir]] riquezas, recursos πάντα διατρίβουσιν Ἀχαιοί <i>Od</i>.2.265, χρήματα Thgn.921, ἵνα διατρίβῃ ... τὰ τῶν Πελοποννησίων para agotar los recursos de los peloponesios</i> Th.8.87, en v. pas. κινδυνεύειν διατριβῆναι exponerse a ser vencidos por agotamiento</i> Th.8.78<br /><b class="num">•</b>de abstr. [[reducir]] εἰς αἰτίας ἀλόγους καὶ δυνάμεις ἀπρονοήτους ... δ. τὸ θεῖον reducir la divinidad a causas irracionales y fuerzas ciegas</i> Plu.<i>Nic</i>.23.<br /><b class="num">II</b> rel. c. el tiempo<br /><b class="num">1</b> [[poner trabas]], [[retrasar]] de acciones ἐμὸν χόλον <i>Il</i>.4.42, μητρὸς γάμον <i>Od</i>.20.341, cf. 2.204, [[ἄριστον]] Ar.<i>Fr</i>.517<br /><b class="num">•</b>c. part. διέτριψεν ... ἱερὸν γάμον φάσκων ... Men.<i>Fr</i>.265<br /><b class="num">•</b>c. ac. de pers. [[entretener]] εἰς τὸ μὴ διατρέψαι (l. -τρῖ-) αὐτόν <i>BGU</i> 1208.21 (I a.C.).<br /><b class="num">2</b> c. ac. temp. [[pasar]], [[emplear]] θερείην Hdt.1.189, χρόνον Aristox.<i>Harm</i>.30.6, Thphr.<i>Char</i>.25.4, τινας ἡμέρας X.<i>HG</i> 6.5.49, cf. <i>An</i>.4.6.9, [[LXX]] <i>Le</i>.13.46, <i>Act.Ap</i>.16.12, D.C.69.18.2, ἓξ ἔτη Isoc.4.141, τὸν πολλὸν τοῦ χρόνου ... παρὰ Περιάνδρῳ Hdt.1.24, ἐν δὲ ταῖς ὁδοῖς ... πολὺν χρόνον X.<i>Mem</i>.2.1.15, cf. Is.6.21, Hyp.<i>Fr</i>.70.2, D.L.5.78.<br /><b class="num">B</b> intr.<br /><b class="num">I</b> rel. c. el tiempo [[demorarse]], [[dejar pasar el tiempo]], [[entretenerse]] c. gen. μὴ ... διατρίβωμεν ὁδοῖο <i>Od</i>.2.404, c. giro prep. περὶ τὴν θήραν X.<i>Cyr</i>.1.2.11, περὶ τοὺς τροπικοὺς διατρίβων del sol, Posidon.210, διατρίβουσιν ἐν τῷ τιμωρεῖσθαι τῇ διανοίᾳ se entretienen en vengarse con la imaginación</i> Arist.<i>Rh</i>.1378^b8, c. part. pred. ὀρρωδῶν διέτριβεν [[ἀεί]] Ar.<i>Eq</i>.541, cf. 515, αἱ ... φυλαὶ διατρίβουσι μελετῶσαι X.<i>Cyr</i>.1.2.12<br /><b class="num">•</b>en el discurso o relato [[alargarse]] καθ' ἓν ἕκαστον λέγων Isoc.3.35, cf. D.1.9, Is.7.43, Plu.2.8b, abs. οὐ γὰρ χρὴ ... διατρίβειν <i>Il</i>.19.150, cf. Hp.<i>VC</i> 19, ἐπανέμειναν γὰρ οἱ Ἀθηναῖοι διατρίβοντες Hdt.8.141, νομίσας οὐχ οἷόν τε εἶναι διατρίβειν Th.7.42, cf. 43, 47, σπεύδων ... καὶ οὐ διατρίβων X.<i>An</i>.1.5.9, cf. Arist.<i>Rh</i>.1415^b23<br /><b class="num">•</b>esp. en el diálogo διατρίβεις Ar.<i>V</i>.849, <i>Ec</i>.790, 1151, <i>Pl</i>.622, λέγε καὶ μὴ διάτριβε Pl.<i>R</i>.472b, διατέτριφα he dejado pasar el tiempo</i>, he perdido el tiempo</i> Pl.<i>Tht</i>.143a, cf. D.8.14<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent., c. gen. πείρης A.R.2.883<br /><b class="num">•</b>en v. med.-pas. ἐνιαυτὸς οὐ διετρίβη no había pasado un año</i> Th.1.125.<br /><b class="num">II</b> sin rel. c. el tiempo<br /><b class="num">1</b> c. determ. locales [[frecuentar]], [[permanecer]], [[estar]] c. giro prep. o adv. de lugar ἐν γυμνασίοις Ar.<i>Nu</i>.1002, ἐν τῇ πολεμίᾳ (γῇ) X.<i>An</i>.7.3.13, ἐν τῷ Πανόρμῳ Plb.1.40.1, ἐν κόλποις ... καὶ κλινιδίοις γυναικῶν Plu.2.751a, cf. Philostr.<i>VA</i> 8.30, Arr.<i>Epict</i>.3.24.5, ὁ στόλος ἐν Σάμῳ διατρίβει D.S.13.38, cf. X.Eph.5.10.6, ἐπὶ τῆς πυρίης Hp.<i>Steril</i>.230, τοὺς σοφοὺς ... ἐπὶ ταῖς τῶν πλουσίων θύραις διατρίβοντας (dijo Simónides que veía) a los sabios rondando las puertas de los ricos</i> Arist.<i>Rh</i>.1391^a11, [[ἔνδον]] Pl.<i>Prt</i>.311a, αὐτοῦ περὶ τὸ τέμενος Plb.4.35.2, cf. Thphr.<i>HP</i> 4.4.4, [[ἐνθάδε]] <i>POxy</i>.3813.7 (III/IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>c. prep. y pers. παρὰ Πιτταλάκῳ ... διατρίβοντα Τίμαρχον a Timarco que vivía en casa de Pitálaco</i> Aeschin.1.68, παρὰ Λυσιμάχῳ Lys.3.11, παρὰ τῷ βασιλεῖ Λυσιμάχῳ <i>IG</i> 11(4).542.7 (III a.C.), παρὰ Ἀντιγόνῳ διατρίβων pasando el tiempo junto a Antígono</i> Ach.Tat.<i>Intr.Arat</i>.35, cf. D.S.14.39, [[ἐκεῖ]] ... μετ' αὐτῶν <i>Eu.Io</i>.3.22<br /><b class="num">•</b>abs. σὺ διάτριβε tú quédate</i> Men.<i>Dysc</i>.134<br /><b class="num">•</b>c. idea de permanencia [[residir]], [[habitar]], incluso [[vivir]] ἐν ἀγρῷ Philem.74.6, ἐν ἄστει Antipho 1.14, ἐν πόλει Ph.2.312, cf. <i>PHal</i>.1.182 (III a.C.), Euagr.Pont.<i>Cap.Pract</i>.41.2, ὄφις καὶ κάρκινος ἐν ταὐτῷ διέτριβον Aesop.211, ἐν ἀλλοτρίᾳ πόλει <i>BGU</i> 267.11 (II d.C.), cf. <i>PStras</i>.22.6 (III d.C.), c. otros giros prep. περὶ τὴν θάλατταν Arist.<i>HA</i> 534^a7, εἰς [[ἀεί]] Vett.Val.331.32, c. adj. pred. εἰ δὲ ποτ' ... εἰρηναῖος διατρίψῃ Ar.<i>Eq</i>.805<br /><b class="num">•</b>de instancias oficiales [[residir]], [[tener su sede]] ἐν τῇ αὐτῇ πόλει ἐν ᾗ οἱ δικασταὶ διατρίβουσι <i>POxy</i>.3285.26 (II d.C.), ὁ πραιπόσιτος ὁ ἐν Σοήνῃ διατρίβων <i>ISyène</i> 252.4 (III/IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>tb. [[residir temporalmente]], [[estar de paso]] ἐπ' Ἀλεξανδρίας <i>POxy</i>.2756.9 (I d.C.).<br /><b class="num">2</b> c. determ. de abstr. [[ocuparse]], [[dedicarse]] frec. desde el punto de vista intelectual, c. giros prep.: περὶ y ac.: περὶ τὰς ἔριδας Isoc.10.1, cf. 1.4, περὶ τοὺς ἀντιλογικοὺς λόγους Pl.<i>Phd</i>.90c, περὶ ὠνὴν καὶ πρᾶσιν Arist.<i>Pol</i>.1291^b20, cf. <i>Rh</i>.1391^a5, περὶ τὰς θεολογίας Arist.<i>Mete</i>.353^a35, περὶ τὸ μὴ ὄν Arist.<i>Metaph</i>.1064^b30, περὶ φαύλας καὶ ἀσήμους πράξεις D.H.1.3, cf. D.Chr.32.89, περὶ τὰς μεθόδους Vett.Val.l.c.<br /><b class="num">•</b>ἐν y dat. ἐν ζητήσει Pl.<i>Ap</i>.29c, ἐν φιλοσοφίᾳ Pl.<i>Tht</i>.173c, cf. D.6.4, ἐν μέθῃ Plb.15.25.25, cf. 21.27.9, Str.1.1.23<br /><b class="num">•</b>c. otros giros πρὸς ἱππικῇ Pl.<i>Prm</i>.126c, πρὸς φιλοσοφίᾳ Pl.<i>R</i>.540b, Arist.<i>Pol</i>.1309^a8, ἐπὶ τῷ πράγματι Pl.<i>Euthd</i>.305a, cf. Isoc.3.19, D.2.16, ἀμφὶ πώλευσιν διατρίβειν dedicarse a la doma de potros</i> X.<i>Eq</i>.2.1<br /><b class="num">•</b>c. part. περὶ ἐκεῖνα πραγματευόμενος δ. Pl.<i>Prm</i>.130d.<br /><b class="num">3</b> sólo c. determ. de la actividad intelectual [[practicar]], [[ejercitarse]] ἐν ᾧ δοκεῖ [[βέλτιστος]] αὐτὸς ... εἶναι, [[ἐνταῦθα]] διατρίβειν en lo que cree que es el mejor, en ello se afana</i> Arist.<i>Rh</i>.1371^b31, οἱ περὶ τὴν εὐσέβειαν διατρίβοντες en la India los que practican el dharma</i> Asoka <i>Edict</i>.17S.<br /><b class="num">•</b>como algo susceptible de ser enseñado y aprendido τὰς ἐν τῷ Λυκείῳ καταλιπὼν διατριβὰς [[ἐνθάδε]] νῦν διατρίβεις περὶ τὴν τοῦ βασιλέως στοάν Pl.<i>Euthphr</i>.2a, ἐν τῇ Ἐρυμνέως ... σχολῇ διέτριβέ τις Posidon.253.13<br /><b class="num">•</b>[[asistir a una escuela]], [[estudiar]] ἐν ταῖς τρισὶν αἱρέσεσι διατρίψας D.L.4.67.<br /><b class="num">III</b> fig., ref. al trato o rel. recíproca<br /><b class="num">1</b> [[conversar]], [[platicar]] c. μετά y gen. de pers. μετ' ἀλλήλων Pl.<i>Phd</i>.59d, μετ' ἐκείνου X.<i>Mem</i>.4.1.1, μετὰ Ἀπολλωνίου <i>PEnteux</i>.84.4 (III a.C.).<br /><b class="num">2</b> [[tener trato]] sexual ὁ ἀρρὴν οὐ πρὸς μιᾷ διατρίβει el (ciervo) macho no tiene trato con una sola hembra</i> Arist.<i>HA</i> 578^b11.