3,276,318
edits
λείχω: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "mdlsjtxt=<br />" to "mdlsjtxt="
(13_4) |
m (Text replacement - "mdlsjtxt=<br />" to "mdlsjtxt=") Tags: Mobile edit Mobile web edit |
||
| (41 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=leicho | |Transliteration C=leicho | ||
|Beta Code=lei/xw | |Beta Code=lei/xw | ||
|Definition=fut. | |Definition=fut. λείξω [[LXX]] ''Mi.''7.17: aor. ἔλειξα A. (v. infr.), Ar. (v. infr.):—Pass., aor. part. ἐκλειχθέν Dsc.3.36:—[[lick up]], [[Herodotus|Hdt.]]4.23, A.''Eu.''106, ''Ag.''828; λ. δημιόπρατα [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''103; simply, [[lick]], ἅλα [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''580b31; βοῦς ὁπλὴν λ. Thphr.''Sign.''15. (Cf. Skt. lih- 'lick', etc.) | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0027.png Seite 27]] lecken, auflecken; [[ἄδην]] ἔλειξε αἵματος τυραννικοῦ Aesch. Ag. 802; Eum. 106; ἐπίπαστα λείξας [[δημιόπρατα]] Ar. Equ. 103; ἅλα Arist. H. A. 6 extr.; Sp.; in obscönem Sinne, Ar. Equ. 1285. S. auch [[λιχμάω]]. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0027.png Seite 27]] lecken, auflecken; [[ἄδην]] ἔλειξε αἵματος τυραννικοῦ Aesch. Ag. 802; Eum. 106; ἐπίπαστα λείξας [[δημιόπρατα]] Ar. Equ. 103; ἅλα Arist. H. A. 6 extr.; Sp.; in obscönem Sinne, Ar. Equ. 1285. S. auch [[λιχμάω]]. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>f.</i> λείξω, <i>ao.</i> ἔλειξα, <i>pf. inus.</i><br />[[lécher]].<br />'''Étymologie:''' R. Λικ, lécher ; cf. <i>lat.</i> [[lingo]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''λείχω:''' [[лизать]], [[слизывать]] (τι Her.; αἵματος Aesch., Arst.). | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''λείχω''': μέλλ. λείξω, Ἑβδ., ἀόρ. ἔλειξα Αἰσχύλ., Ἀριστοφ. [[ἔνθα]] κατωτ. - Παθ., ἀόρ. μετοχ. ἐκλειχθὲν Διοσκ. 3. 44. (Ἐκ τῆς ÖΛΙΧ παράγονται [[ὡσαύτως]] αἱ λ. λιχανός, λιχ-[[μάομαι]], [[λιχμάζω]], λίχνος, καὶ ἐκτεταμ. ἐν τῷ λείχω· πρβλ. Σανσκρ. lih ἢ rih· Λατ. ling-o, lig-urio· Γοτθ. bi-laig-ôn (ἐπιλείχειν)· Ἀρχ. Γερμ. lecch-ôn (lecken)· Σλαυ. liz-ati· Λιθ. liz-us ([[λιχανός]]).) «γλείφω», «καταγλείφω», Ἡρόδ. 4. 34, Αἰσχύλ. Εὐμ. 106 (πρβλ. [[ἅδην]])· λ. τὰ [[δημιόπρατα]] Ἀριστοφ. Ἱππ. 103· [[ἁπλῶς]] «γλείφω», ἅλα Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 6. 37, 5, Θεοφρ. Σημ. 1. 15. 2) ἡ ἀνώμαλ. μετοχ. πρκμ. παρ’ Ἡσυχ. Θ. 826 κεῖται ἐπὶ τῆς ἐννοίας τοῦ [[λιχμάω]] (ὃ ἴδε), γλώσσῃσι [[λελειχμότες]], παίζοντες μὲ τὰς γλώσσας των. | |||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=[[λείχω]] (Α)<br />[[γλείφω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. [[λείχω]] ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>leiĝh</i>- «[[γλείφω]]», στην οποία ανάγονται και άλλες ΙΕ λέξεις με ανάλογη σημ. [[αλλά]] με διαφορετικό σχηματισμό ([[πρβλ]]. λατ. <i>lingo</i>, αρχ. ινδ. <i>lihati</i>, αρμεν. <i>lizum</i>, <i>lizem</i>, <i>lizanem</i>, γοτθ. <i>bilaigon</i>, ιρλδ. <i>ligim</i>). Τα παρ. [[λιχανός]], [[λίχνος]], <i>λιχμῶμαι</i>, που εμφανίζουν τη μηδενισμένη [[βαθμίδα]] <i>λιχ</i>-, οδηγούν στην [[υπόθεση]] ότι το ρ. θα σχημάτιζε ρηματικούς τ. από το ίδιο θ. (<i>λιχ</i>-). Από το σύνθ. <i>εκ</i>-[[λείχω]] σχηματίστηκε το [[γλείφω]]. Τα σύνθ., [[τέλος]], του τ. -<i>λοιχός</i> εμφανίζουν την ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] του θ. ([[πρβλ]]. [[αιματολοιχός]], [[τραπεζολοιχός]]).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[λειξούρα]], [[λειχήν]](<i>ας</i>), [[λιχανός]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[λιχάς]], [[λιχμάζω]], [[λιχμαίνω]], [[λιχμάς]], [[λιχμώ]], [[λίχνος]]<br /><b>μσν.</b><br />[[λείξουρος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>λείξη</i>, [[λειξιάρης]], [[λειχούδης]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[λειχήνωρ]], [[λειχομύλη]], [[λειχοπίναξ]]. (Β' συνθετικό) [[περιλείχω]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[αναλείχω]], [[απολείχω]], [[διαλείχω]], [[εκλείχω]], <i>ελλείχω</i>, [[επιλείχω]]]. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''λείχω:''' μέλ. <i>λείξω</i>, αόρ. <i>ἔλειξα</i>·<br /><b class="num">1.</b> [[γλείφω]], σε Ηρόδ., Αισχύλ., Αριστοφ.<br /><b class="num">2.</b> ανώμ. μτχ. παρακ., γλώσσῃσι [[λελειχμότες]], αυτοί που παίζουν με τις γλώσσες τους, σε Ησίοδ. | |||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[lick]] (IA).<br />Other forms: aor. [[λεῖξαι]], fut. [[λείξω]],<br />Compounds: also with <b class="b3">περι-</b>, <b class="b3">δια-</b>, <b class="b3">ἀνα-</b>, <b class="b3">ἐκ-</b> a.o.. As 1. member in <b class="b3">Λειχ-ήνωρ</b> a. other parodising PN (Batr.).<br />Derivatives: [[λειχήν]], <b class="b3">-ῆνος</b> m. "the licker", [[lichen]], [[efflorescence]], [[moss]] (A., Hp., Thphr.; on the formation Schwyzer 487, Chantraine Form. 167) with <b class="b3">λειχήν-η</b> plantname = [[μυρτάκανθος]] (Dsc.), <b class="b3">-ώδης</b>, <b class="b3">-ικός</b> [[lichen-like]] resp. [[belonging to moss]] (medic.), <b class="b3">-ιάω</b> <b class="b2">have the λ.</b> (Thphr.). - <b class="b3">ἔκλειγ-μα</b> (:<b class="b3">ἐκ-λείχω</b>) [[tablette]], [[bonbon]], <b class="b3">ἐκλεικ-τόν</b> <b class="b2">id.</b> (medic.). - With diff. ablaut: 1. [[λιχανός]] ([[δάκτυλος]]) m. [[the lick-]], [[i.e. forefinger]] (Hp., pap.), with oppositive accent (Schwyzer 380) [[λίχανος]] m. [[the string stricken by the forefinger]] (Aristox., Arist.); [[λιχάς]], <b class="b3">-άδος</b> f. [[the distance between the forefinger and the thumb]] (Hero, Poll.), after [[διχάς]], [[πεντάς]] a. o. (s. Chantraine 358) for expected <b class="b3">*λιχανάς</b>. 2. [[λιχμάομαι]], <b class="b3">-άω</b>, also with <b class="b3">ἀπο-</b>, <b class="b3">περι-</b> a. o., [[lick]] (since Φ 123; [[λελιχμότες]] Hes. Th. 826 prob. analogical innovation with Leumann Hom. Wörter 218; hardly for <b class="b3">*λελοιχότες</b> to [[λείχω]] with Fraenkel Mél. Boisacq 1, 378) with <b class="b3">λιχμ-ήμων</b>, <b class="b3">-ήρης</b> [[licking]] (Nic.), <b class="b3">λιχμάς θρῖναξ</b>. <b class="b3">καὶ ἁπαλη πόα καὶ χαμαιπετής</b>, <b class="b3">ἥν τὰ ἐρπετὰ ἐπιλείχουσι</b> H.; lengthened forms [[λιχμάζω]] (Hes. Sc. 235, Nic.), <b class="b3">-αινω</b> (Opp.) <b class="b2">id.</b> 3. [[λίχνος]] [[fond of sweets]], [[greedy]], [[rapacious]], [[sweet]] (Att., hell.) with [[λιχνώδης]] <b class="b2">id.</b> (Ael.), [[λιχνότης]] [[greediness]] (sch.); denom.. verb [[λιχνεύω]], <b class="b3">-ομαι</b>, also with <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b3">περι-</b>, [[be greedy]], [[swallow]] (D. H., Ph., Plu.) with [[λίχνευμα]] [[titbit]] (Sophr.), [[λιχνεία]] [[dainty]], [[rapacity]] (Pl., X.).<br />Origin: IE [Indo-European] [668] <b class="b2">*leiǵh-</b> [[lick]]<br />Etymology: Beside the thematic rootpresent [[λείχω]], from which all other stemforms derive, there are in the related languages several formations: full grade yotpresent in Lith. <b class="b2">liežiù</b>, OCS <b class="b2">ližǫ</b>; nasalpresent in Lat. [[lingō]]; iterative-formations in Goth. [[bi-laigon]], Lith. <b class="b2">laižýti</b> (IE <b class="b2">*loiǵh-</b>); several full grade formtions in Arm. [[liz-um]], [[-em]], [[-anem]]; zero grade form in OIr. [[ligim]], with expressive gemination in OHG [[lecchōn]] [[lecken]]' etc. An athematic presens with old ablaut is retained in Skt. <b class="b2">léh-mi</b>, 1. pl. <b class="b2">lih-más</b> (IE <b class="b2">*léiǵh-mi</b>, <b class="b2">*liǵh-més</b>); that Greek also once had zero grade verbal forms, is shown by the nouns [[λιχανός]] (:[[πιθανός]] a.o.; Chantraine Form. 197), [[λίχνος]] (with remarkable barytonesis, Schwyzer 489) and the denominative [[λιχμάομαι]], which presupposes an <b class="b3">μ-</b>stem <b class="b3">λιχ-μ-</b> (Schwyzer 725 n. 9). - More forms in WP. 2, 400f., Pok. 668, W.-Hofmann s. [[lingō]], Fraenkel s. <b class="b2">liẽžti</b>, Vasmer s. <b class="b2">lizátь</b>. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=<b class="num">1.</b> to [[lick]] up, Hdt., Aesch., Ar.<br /><b class="num">2.</b> irreg. [[part]]. perf., γλώσσηισι [[λελειχμότες]] playing with [[their]] tongues, Hes. | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''λείχω''': {leíkhō}<br />'''Forms''': Aor. λεῖξαι, Fut. λείξω,<br />'''Grammar''': v.<br />'''Composita''': auch mit περι-, δια-, ἀνα-, ἐκ- u.a., [[lecken]] (ion. att.). Als Vorderglied in Λειχήνωρ u. anderen parodierenden PN (Batr.).<br />'''Derivative''': Davon [[λειχήν]], -ῆνος m. "der Lecker", [[Flechte]], [[Ausschlag]], [[Moos]] (A., Hp., Thphr. u. a.; zur Bildung Schwyzer 487, Chantraine Form. 167) mit [[λειχήνη]] Pflanzenname = [[μυρτάκανθος]] (Dsk.), -ώδης, -ικός [[flechtenartig]] bzw. [[zur Flechte gehörig]] (Mediz.), -ιάω [[die Mooskrankheit haben]] (Thphr.). — [[ἔκλειγμα]] (:[[ἐκλείχω]]) [[Tablette]], [[Bonbon]], [[ἐκλεικτόν]] ib. (Mediz.). — Daneben, im Ablaut abweichend: 1. [[λιχανός]] ([[δάκτυλος]]) m. ‘der Leck-, d.i. Zeigefinger’ (Hp., Pap. u. a.), mit oppositivem Akzent (Schwyzer 380) [[λίχανος]] m. [[die vom Zeigefinger angeschlagene Saite]] (Aristox., Arist. u. a.); [[λιχάς]], -άδος f. [[der Abstand zwischen dem Zeigefinger und dem Daumen]] (Hero, Poll.), nach [[διχάς]], [[πεντάς]] u. a. (s. Chantraine 358) für erwartetes *λιχανάς. 2. λιχμάομαι, -άω, auch mit ἀπο-, περι- u. a., [[lecken]], [[züngeln]] (seit ''F'' 123; λελιχμότες Hes. ''Th''. 826 wohl analogische Neubildung mit Leumann Hom. Wörter 218; kaum für *λελοιχότες zu [[λείχω]] mit Fraenkel Mél. Boisacq 1, 378) mit [[λιχμήμων]], -[[ήρης]] [[leckend]], [[züngelnd]] (Nik.), [[λιχμάς]]· [[θρῖναξ]]. καὶ ἁπαλὴ [[πόα]] καὶ [[χαμαιπετής]], ἥν τὰ ἐρπετὰ ἐπιλείχουσι H.; erweiterte Formen [[λιχμάζω]] (Hes. ''Sc''. 235, Nik. u. a.), -αινω (Opp.) ib. 3. [[λίχνος]] [[naschhaft]], [[lüstern]], [[gefräßig]], [[lecker]] (att., hell. u. sp.) mit [[λιχνώδης]] ib. (Ael.), [[λιχνότης]] [[Lüsternheit]] (Sch.); denom. Verb [[λιχνεύω]], -ομαι, auch mit ἐπι-, περι-, [[lüstern sein]], [[schwelgen]] (D. H., Ph., Plu. u. a.) mit [[λίχνευμα]] [[Leckerbissen]] (Sophr.), [[λιχνεία]] [[Leckerei]], [[Gefräßigkeit]] (Pl., X. usw.).<br />'''Etymology''': Dem thematischen Wurzelpräsens [[λείχω]], von dem alle übrigen Themaformen ausgehen, stehen in den verwandten Sprachen verschiedene Bildungen gegenüber: hochstufiges Jotpräsens in lit. ''liežiù'', aksl. ''ližǫ''; Nasalpräsens in lat. ''lingō''; Iterativbildungen in got. ''bi''-''laigon'', lit. ''laižýti'' (idg. ''loiĝh''-); mehrere hochstufige Bildungen in arm. ''liz''-''um'', -''em'', -''anem''; schwundstufige Form in air. ''ligim'', mit expressiver Gemination in ahd. ''lecchōn'' ’''lecken''’ u. a. m. Ein athematisches Präsens mit alter Abstufung ist in aind. ''léh''-''mi'', 1. pl. ''lih''-''más'' (idg. *''léiĝh''-''mi'', *''liĝh''-''més'') erhalten; daß auch das Griechische einmal schwundstufige Verbalformen besessen hat, zeigen die Nomina [[λιχανός]] (:[[πιθανός]] u.a.; Chantraine Form. 197), [[λίχνος]] (mit auffallender Barytonese, Schwyzer 489) und das denominative λιχμάομαι, das einen μ-Stamm λιχμ- voraussetzt (Schwyzer 725 A. 9). — Weitere Formen m. reicher Lit. bei WP. 2, 400f., Pok. 668, W.-Hofmann s. ''lingō'', Fraenkel s. ''liẽžti'', Vasmer s. ''lizátь''.<br />'''Page''' 2,102 | |||
}} | |||
{{Chinese | |||
|sngr='''原文音譯'''：¢pole⋯cw 阿坡-累何<br />'''詞類次數'''：動詞（1）<br />'''原文字根'''：從-舐<br />'''字義溯源'''：餂淨，餂，舐；由（[[ἀπό]] / [[ἀπαρτί]] / [[ἀποπέμπω]]）*=從，出，離）與（[[λειτουργός]]）X*=舔，舐）組成。（註：和合本以 （[[ἐπιλείχω]]）代替 （[[ἀπολείχω]] / [[ἐπιλείχω]] / [[λείχω]] / [[περιλείχω]]））<br />'''出現次數'''：總共（1）；路（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 舐（1） 路16:21 | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[γλείφω]]). Ἀπό ρίζα λιχ- καί μέ μετάπτωση λείχ-ω = [[λείχω]].<br><b>Παράγωγα:</b> [[λιχανός]] (=τό δάχτυλο μέ τό ὁποῖο γλείφει κάποιος, ὁ [[δείκτης]]), λιχμάομαι (=[[γλείφω]]), [[λιχμάζω]] (=[[γλείφω]]), [[λίχνος]] (=[[λαίμαργος]], [[λιχούδης]]), [[λιχνεία]] (=[[λιχουδιά]], [[λαιμαργία]]), [[λιχνεύω]] (=[[γλείφω]], εἶμαι [[λαίμαργος]]). | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[lick]]=== | |||
Ainu: ケㇺ; Albanian: lëpij; Arabic: لَحَسَ, لَعِقَ; Egyptian Arabic: لحس; South Levantine Arabic: لحس; Armenian: լիզել, լպստել; Assamese: চেলেক; Asturian: llamber; Azerbaijani: yalamaq; Bashkir: ялау; Belarusian: лізаць; Bengali: চাটা; Bikol Central: dilot; Bulgarian: лижа; Burmese: လျက်; Buryat: долёохо; Catalan: llepar; Cebuano: dila, tila, tilap; Cherokee: ᎠᎦᎾᏗᎠ; Chinese Mandarin: 舔, 舐; Czech: lízat, líznout; Danish: slikke; Dutch: [[likken]]; Esperanto: leki; Estonian: lakkuma; Even: дал-; Faroese: sleikja; Finnish: nuolla; French: [[lécher]]; Friulian: lecâ, lenzi; Galician: lamber; Georgian: ლოკვა; German: [[lecken]]; Gothic: 𐌱𐌹𐌻𐌰𐌹𐌲𐍉𐌽; Greek: [[γλείφω]]; Ancient Greek: [[λείχω]]; Hawaiian: palu; Hebrew: לִקֵּק; Hindi: चाटना; Hungarian: nyal; Hunsrik: lecke; Icelandic: sleikja; Indonesian: jilat; Irish: ligh; Old Irish: ligid; Italian: [[leccare]]; Japanese: 舐める, 舐ぶる; Kalmyk: долаах; Kazakh: жалау; Khmer: លិឍ, លិទ្ធ; Korean: 핥다; Kyrgyz: жалоо; Lao: ເລຍ; Latgalian: lyzguot; Latin: [[lambo]], [[lingo]]; Latvian: laizīt; Lithuanian: laižyti; Lombard: leccà; Macedonian: лиже; Malay: jilat; Manchu: ᡳᠯᡝᠮᠪᡳ; Middle English: likken, licken; Mongolian: долоох; Nanai: илэ-; Neapolitan: liccà; Norman: litchi; Norwegian Bokmål: slikke, sleike; Nynorsk: slikke, sleike, sleikje; Occitan: lecar; Old Church Slavonic Cyrillic: лизати; Old East Slavic: лизати; Old English: liccian; Pashto: څټل; Pela: jaʔ³¹; Persian: لیسیدن; Polish: lizać; Portuguese: [[lamber]]; Quechua: llaqway, lampiy, llagwai, llunk'uy; Romanian: linge; Russian: [[лизать]], [[облизывать]], [[лизнуть]], [[полизать]]; Sanskrit: लिहति; Scottish Gaelic: imlich; Serbo-Croatian Cyrillic: лизати, лизнути; Roman: lizati, liznuti; Sicilian: alliccari, liccari, lìnciri; Slovak: lízať; Slovene: lizati, polizati; Sorbian Lower Sorbian: lizaś; Upper Sorbian: lizać; Spanish: [[lamer]], [[lamber]]; Swedish: slicka; Sylheti: ꠟꠤꠀꠘꠤ; Tajik: лесидан; Tamil: நக்கு; Telugu: నాకు; Thai: เลีย; Tibetan: ལྡག་པ, ལྕེ་ལྡག་རྒྱག, ལྕེ་ལྡག་བརྒྱབ; Turkish: yalamak; Turkmen: ýalamak; Ukrainian: лизати; Urdu: چاٹنا; Uyghur: يالىماق; Uzbek: yalamoq; Vietnamese: liếm; Vilamovian: łakia; Welsh: llyfu; Yakut: салаа; Yiddish: לעקן; Zazaki: lêsen | |||
}} | }} | ||
