καρτερός: Difference between revisions

|Definition=καρτερά, καρτερόν, ([[κάρτος]])<br><span class="bld">A</span> = [[κρατερός]] ([[quod vide|q.v.]]), [[strong]], [[staunch]], φάλαγγες Il.5.592; καὶ εἰ μάλα καρτερόν ἐστιν [Hector] 13.316; [[Ἡρακλῆς]] ὁ καρτερός Ar.Ra.464: c. inf., καρτερός ἐστι μάχῃ ἔνι φῶτας [[ἐναίρειν]] = [[mighty]] is he to [[slay]] men in [[battle]] Il.13.483; πολέμῳ ἔνι κ. ἐσσι 9.53; Ζεὺς Τυφῶ καρτερώτερος μάχῃ A.Th.517; [[τὰ καρτερώτατα]] = [[the strongest]], S.Aj.669.<br><span class="bld">2</span> c. gen., [[possessed of]], [[in control of]], [[master of]], Ἀσίης Archil.26; οὐκέτι τῆς αὑτοῦ γλώσσης κ. οὔτε νόου Thgn.480; ἁμῶν Theoc.15.94; παθῶν D.H.5.8; γῆς καὶ οἰκίων SIG45.28 (Halic., V B.C.); Θηβαίων Arr.Fr.91 J.<br><span class="bld">3</span> = [[καρτερικός]], [[steadfast]], [[patient]], πρὸς πάντα X.Cyr.1.6.25; [[obstinate]], καρτερώτατος ἀνθρώπων πρὸς τὸ [[ἀπιστεῖν]] Pl.Phd.77a; καρτερὸς πρὸς τὸ [[λέγειν]] = [[mighty]] in [[disputation]], Id.Tht.169b.<br><span class="bld">4</span> of things, [[mighty]], [[potent]], ὅρκος Il.19.108; καρτερὰ [[ἔργα]] = [[deed]]s [[of might]], 5.872; καρτερὸν [[ἕλκος]] = [[severe]], 16.517; καρτερὰ [[μάχη]] = [[strongly contested]], [[sharp]], [[severe]], [[Herodotus|Hdt.]]1.76, Th.4.43; [[ναυμαχίη]] [[Herodotus|Hdt.]]8.12; [[ἀγών]] Plb.1.27.11; [[ἀλαλά]], [[μέριμνα]]ι, Pi.I.7(6).10, 8(7).13; [[λίθος]] Id.O.1.58, E.Fr.1044; [[κτύπος]] A.Pr.923; καρτερώτατον [[βέλος]] Pi.O.1.112; [[τὸ καρτερόν]] = [[force]], [[violence]], A.Supp.612; but [[τόλμη]]ς εἶμι πρὸς τὸ καρτερόν = [[the utmost verge of]]... E.Med.394; [[κατὰ τὸ καρτερόν]] in Adv. sense, [[Herodotus|Hdt.]]1.212, 3.65, Ar.Ach.622, etc.; [[πρὸς τὸ καρτερόν]] A.Pr.214: abs., [[τὸ καρτερόν]] Theoc.1.41.<br><span class="bld">5</span> of place, [[strong]], [[Herodotus|Hdt.]]9.9, Th.4.3; τὸ καρτερώτατον τοῦ χωρίου Id.5.10; [[λόφος]] καρτερός Id.4.131.<br><span class="bld">6</span> = [[κύριος]], [[fixed]], [[determined]], τοῦτο καρτερὸν εἶναι SIG45.22 (Halic., V B.C.).<br><span class="bld">II</span> Adv. [[καρτερῶς]] = [[strongly]], [[violently]], [[LXX]] 4 Ma.15.31, Arr.An.2.23.7, Luc.Somn.6; [[καρτερῶς ὑπνοῦσθαι]] = to [[sleep]] [[sound]], [[Herodotus|Hdt.]] 3.69.<br><span class="bld">2</span> [[resolutely]], Ach.Tat.8.17; [[καρτερῶς]] ὑπόμενε Luc.Prom.21.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1330.png Seite 1330]] = [[κρατερός]], was zu vgl., [[stark]], [[gewaltig]], [[mutig]], [[tapfer]]; Beiwort der Helden, καὶ εἰ [[μάλα]] [[καρτερός]] ἐστιν, von Hektor, Il. 13, 316, vgl. 1, 178; c. inf., ὃς [[μάλα]] [[καρτερός]] ἐστι μάχῃ ἔνι φῶτας ἐναίρειν 13, 483; ἐν πολέμῳ 9, 53; φάλαγγες Il. 5, 592; von Sachen, [[καρτερὰ ἔργα]], [[Gewaltthaten]], 5, 872; [[ὅρκος]], gewaltiger, festbindender Schwur, 19, 108 Od. 4, 253; [[ἕλκος]], starke, schwere [[Wunde]], Il. 16, 517. – Von Helden auch Pind. Ol. 13, 81 N. 7, 26; [[ἀλαλά]] I. 6, 10; [[ὅρκος]] P. 4, 166; [[λίθος]], der gewaltige Stein, Ol. 1, 57; [[μέριμνα]] I. 7, 13; εἰ [[Ζεύς]] γε Τυφῶ καρτερώτερος μάχῃ Aesch. Spt. 500; καρτερὰ φρονήματα, der gewaltige, trotzige Muth, Prom. 207; καὶ γὰρ τὰ δεινὰ καὶ τὰ καρτερώτατα τιμαῖς ὑπείκει, selbst das Gewaltige, Mächtige weicht den höheren Ehren, Soph. Ai. 635. – In Prosa oft mit [[πρός]], z. B. καρτερὸς πρὸς τὸ λέγειν Plat. Theaet. 169 b; καρτερώτατος ἀνθρώπων ἐστὶ πρὸς τὸ ἀπιστεῖν τοῖς λόγοις, er ist der hartnäckigste, Phaed. 77 a; καρτερὸς πρὸς πάντα Xen. Cyr. 1, 6, 25; ἐν πολέμοις Luc. D. Mort. 24, 1; καὶ [[ἐῤῥωμένος]] Tox. 10. – Bes. auch τινός, einer Sache mächtig, Herr u. Meister davon, herrschend, vgl. Od. 15, 553 ὑμετέρου δ' οὐκ ἔστι [[γένος]] βασιλεύτερον ἄλλο ἐν δήμῳ Ἰθάκης, ἀλλ' [[ὑμεῖς]] καρτεροὶ [[αἰεί]]; Theocr. 15, 94, u. bes. in sp. Prosa, wie Arr. An. 7, 11, 5 D. Hal. 5, 8. – Uebh. stark, fest, dauerhaft, haltbar; [[τεῖχος]] Her. 9, 9; Xen. Hell. 7, 4, 22; [[χωρίον]] Thuc. 5, 65; Sp.; [[μάχη]], heftige, gewaltige [[Schlacht]], Her. 1, 76. 8, 12, wie Sp., z. B. Plut. Alc. 31. – Τὸ καρτερόν, substantivisch, σθένει κατὰ τὸ καρτερὸν ἀνασώσασθαι τὴν [[ἀρχήν]], durch Muth u. Gewalt, Her. 3, 65, vgl. 1, 212; οὐ κατ' ἰσχύν, οὐδὲ πρὸς τὸ καρτερόν, δόλῳ δέ Aesch. Prom. 212; καὶ ναυσὶ καὶ πεζοῖσι κατὰ τὸ κ. Ar. Ach. 597, wie Plut. Conv. 217 c; Sp.; τόλμης [[εἶμι]] πρὸς τὸ καρτερόν, zum gewalt tigen Wagestück, Eur. Med. 394. – Adv. [[καρτερῶς]], bes. Sp., καὶ βιαίως Luc. somn. 6.

|elnltext=καρτερός -ά -όν [~ κράτος] [[krachtig]], [[sterk]], van pers.:; πολέμῳ ἔνι κ. sterk in de oorlog Il. 9.53; κ. πρὸς τὸ λέγειν sterk in het spreken Plat. Tht. 169b; van zaken:; κ. ὅρκος een krachtige eed Il. 19.108; καρτερώτατον βέλος het sterkste wapen Pind. O. 1.112; subst. n. [[τὸ καρτερόν]] = [[geweld]]:; πρὸς τὸ κ. op gewelddadige wijze Aeschl. PV 212; κατὰ τὸ κ. met geweld Hdt. 1.212.2; τόλμης εἶμι πρὸς τὸ καρτερόν ik ga tot het uiterste in mijn durf Eur. Med. 394; adv. καρτερῶς met geweld:. εἵλκόν με... καρτερῶς zij wilden mij met geweld meesleuren Luc. 32.6. heersend over, met gen:. κ. ἁμῶν meester over ons Theocr. 15.94. [[volhardend]]:; καρτερώτατος ἀνθρώπων ἐστὶν πρὸς τὸ ἀπιστεῖν van alle mensen is hij het hardnekkigst in ongeloof Plat. Phaed. 77a; ὑπόμενε οὖν καρτερῶς onderga het nu standvastig Luc. 23.21; overdr.. [[καρτερῶς ὑπνοῦσθαι]] = [[vast slapen]] Hdt. 3.69.6.