3,270,824
edits
λωτός: Difference between revisions
From LSJ
m
no edit summary
m (LSJ1 replacement) |
mNo edit summary |
||
| Line 30: | Line 30: | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''λωτός:''' ὁ<br /><b class="num">1</b> [[лотос греческий]] (разновидность клевера, предполож. Trifolium melilotus) Hom.;<br /><b class="num">2</b> [[лотос киренейский]] (предполож. Zizyphus [[lotus]] или [[Rhamnus]] [[lotus]]): [[ὅστις]] λωτοῖο φάγοι μελιηδέα καρπόν, οὐκέτ᾽ νέεσθαι ἤθελεν Hom. кто ни поел медвяного плода лотоса, уже не хотел возвращаться (к своим);<br /><b class="num">3</b> [[лотос египетский]] (разновидность кувшинки - Nymphae [[lotus]] с белыми цветами и Nymphae nelumbo с розовыми цветами) Her.;<br /><b class="num">4</b> лотос африканский, «[[ливийский]]» (дерево с черной твердой древесиной);<br /><b class="num">5</b> [[свирель из древесины лотоса]] (см. 4): [[ὑμέναιος]] διὰ λωτοῦ Λίβυος Eur. брачная песнь в сопровождении ливийской свирели. | |elrutext='''λωτός:''' ὁ<br /><b class="num">1</b> [[лотос греческий]] (разновидность клевера, предполож. Trifolium melilotus) Hom.;<br /><b class="num">2</b> [[лотос киренейский]] (предполож. Zizyphus [[lotus]] или [[Rhamnus]] [[lotus]]): [[ὅστις]] λωτοῖο φάγοι μελιηδέα καρπόν, οὐκέτ᾽ νέεσθαι ἤθελεν Hom. кто ни поел медвяного плода лотоса, уже не хотел возвращаться (к своим);<br /><b class="num">3</b> [[лотос египетский]] (разновидность кувшинки - Nymphae [[lotus]] с белыми цветами и Nymphae nelumbo с розовыми цветами) Her.;<br /><b class="num">4</b> лотос африканский, «[[ливийский]]» (дерево с черной твердой древесиной);<br /><b class="num">5</b> [[свирель из древесины лотоса]] (см. 4): [[ὑμέναιος]] διὰ λωτοῦ Λίβυος Eur. брачная песнь в сопровождении ливийской свирели. | ||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''λωτὸς''': -οῦ, ὁ, [[ὄνομα]] πολλῶν φυτῶν [[ἐσφαλμένως]] [[πολλάκις]] συγχεομένων· [[πέντε]] ἰδίως δύνανται νὰ σημειωθῶσι: Ι. ὁ Ἑλληνικὸς [[λωτὸς]] φυόμενος [[ἄγριος]] ἐν τοῖς περὶ τὴν Σπάρτην καὶ Τροίαν λειμῶσι, τὸν ὁποῖον ἔτρωγον οἱ ἵπποι, [[εἶδος]] τριφυλλίου, [[ἴσως]] trifolium melilotus L, Ἰλ. Β. 776., Ξ. 348., Φ. 351., Ὀδ. Δ. 603. ΙΙ. ὁ Κυρηναϊκὸς λωτός, [[θάμνος]] τις τῆς Ἀφρικῆς, οὗ ὁ [[καρπὸς]] ἐχρησίμευεν ὡς τροφὴ φυλῶν τινων τῆς παραλίας, [[ἐντεῦθεν]] καλουμένων λωτοφάγων, Ι. 84. ἑξ., Ἡροδ. 4. 177· ἐν τῇ Ὀδυσ. ὁ [[καρπὸς]] καλεῖται [[μελιηδής]] Ι. 93 ἑξ.· ― ὁ δὲ Ἡρόδ. παραβάλλει τὸν καρπὸν [[αὐτοῦ]] ὡς πρὸς τὸ [[μέγεθος]] πρὸς τὸν τοῦ σχίνου (ἔχοντα τὸ [[μέγεθος]] ἐλαίας), κατὰ δὲ τὴν γεῦσιν πρὸς τὸν φοίνικα, καὶ λέγει ὅτι ἐξ [[αὐτοῦ]] κατεσκευάζοντο καὶ [[οἶνος]]· ― τὸ ἄνθινον [[εἶδαρ]], Ὀδ. Ι. 84, ἀναφέρεται οὐχὶ κατὰ [[γράμμα]] εἰς τὸ [[ἄνθος]] τοῦ φυτοῦ ἐσθιόμενον, ἀλλ’ εἰς τὸ φυτικὸν [[εἶδος]] τῆς τροφῆς, ἴδε ἄνθινος. ― Ἦτο δὲ χαμηλὸς [[ἀκανθώδης]] [[θάμνος]], Ἡρόδ. 2. 96, πρβλ. Schweingh. Πολύβ. 12. 2· κατὰ τὸν Sprengel, Rhamnus Lotus L.· κατὰ τὸν Wildenow, Zizyphus Lotus, [[ὅπερ]] ἔτι καὶ νῦν τιμᾶται πολὺ ἐν Τύνιδι καὶ Τριπόλει ὑπὸ τὸ [[ὄνομα]] jujube, [[καρπὸς]] τοῦ Παραδείσου ἐν τῇ Ἀραβικῇ ποιήσει. ΙΙΙ. ὁ [[Αἰγύπτιος]] λωτός, τὸ [[κρίνον]] τοῦ Νείλου, πρῶτον μνημονευόμενος ἐν Ἡροδ. 2. 92, οὗ ὑπάρχουσι [[τρία]] εἶδη: 1) [[μετὰ]] μεγάλων λευκῶν ἀνθέων· ἐξηραίνετο [[οὗτος]] εἰς τὸν ἥλιον, καὶ ἡ [[ἐντεριώνη]] [[αὐτοῦ]] ἐκοπανίζετο καὶ κατεσκευάζετο ἐξ αὐτῆς ἄρτος· ἡ [[ῥίζα]] [[ὡσαύτως]] ἐτρώγετο ἔχουσα [[μέγεθος]] καὶ [[σχῆμα]] μήλου καὶ ἡδεῖα τὴν γεῦσιν, Ἡρόδοτ. ἔνθ’ ἀνωτέρω. 2) [[μετὰ]] ῥοδοχρόων ἀνθέων καὶ καρποῦ ὀσπριώδους ὁ Αἰγυπτιακὸς [[κύαμος]], Ἀθήν. 677D, E· ὁ Ἡρόδ., ἔνθ’ ἀνωτ., περιγράφει [[αὐτοῦ]] τὰ [[ἄνθη]]: κρίνεα ῥόδοισιν ἐμφερέα. 3) [[μετὰ]] κυανῶν ἀνθέων, Ἀθήν. ἔνθ’ ἀνωτ. ― Τῶν τριῶν τούτων εἰδῶν τὸ πρῶτον νομίζεται ὅτι [[εἶναι]] Nymphaea Lotus, τὸ δεύτερον Nymphaea Nelumbo, τὸ τρίτον Nelumbium Speciosum· ἴδε Sprengel Antiq. Bot. σ. 56, Voss. Virg. Ecl. 4. 20, Schweigh. Ἡρόδ. ἔνθ’ ἀνωτ., καὶ πρβλ. [[κολοκασία]]. ― Ἐν Αἰγύπτῳ ὁ [[λωτὸς]] ἦτο ἱερὸν [[σύμβολον]] τοῦ Νείλου (κατὰ τὴν ὕψωσιν τοῦ ὁποίου ἐφαίνετο), καὶ [[ἑπομένως]] τῆς γονιμότητος· [[ἐντεῦθεν]] καὶ ἡ συνεχὴς [[αὐτοῦ]] [[χρῆσις]] ἐν ταῖς τελεταῖς τῆς Ἴσιδος καὶ τοῦ Ὀσίριδος καὶ ἡ συχνὴ [[αὐτοῦ]] εἰκόνισις ἐπὶ τῶν ἔργων τῆς ἀρχαίας τέχνης καὶ [[μάλιστα]] τῆς Αἰγυπτιακῆς, ἴδε Creuzer Sumbolik 1. 283 κἑξ., 508 κἑξ. (τῆς Γαλλικῆς μεταφρ. 1. 404, πρβλ. 525). Ὁ Ἰνδικὸς [[λωτὸς]], τὸ ἱερὸν [[σύμβολον]] τοῦ Γάγγου ποταμοῦ, κτλ., [[εἶναι]] [[ὅμοιος]] τὸ [[εἶδος]]. IV. [[δένδρον]] τι τῆς βορείου Ἀφρικῆς κατὰ τὸν Sprengel Celtis Australis L., ὅμοιον ἀπίᾳ («ἀπιδιᾷ»), ἀλλὰ [[μετὰ]] ὀδοντωτῶν φύλλων καὶ φέρον ὀσπριοειδῆ καρπὸν [[ἄνευ]] γεύσεως ἢ ὀσμῆς, Θεόφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 4. 3, 1· διακρίνεται ἐκ τοῦ σκληροῦ μέλανος ξύλου [[αὐτοῦ]], ἐξ οὗ ἀγάλματα, αὐλοὶ κττ. κατεσκευάζοντο· ― [[ἐντεῦθεν]] [[Λίβυς]] [[λωτὸς]] κεῖται παρὰ ποιηταῖς ἀντὶ τοῦ [[αὐλός]], Εὐρ. Ι. Α. 1036, Ἑλ. 170, Τρῳ. 544, κτλ., Ἀνθ. Π. 7. 182· ἀλλ’ οὐχὶ παρὰ Πινδ., Αἰσχύλ., ἢ Σοφ. Ἐπειδὴ δὲ ὁ Πλίν. Ν. Η. 13. 17 (32) λέγει ῥητῶς ὅτι τὸ [[ξύλον]] τοῦτο ἐχρησίμευε πρὸς κατασκευὴν αὐλῶν (tibiae), δὲν [[εἶναι]] [[ἀνάγκη]] νὰ νομίσωμεν ὅτι τὰ στελέχη λωτοῦ ἐσχημάτιζον φυσικοὺς αὐλοὺς ἢ σωλῆνας καθάπερ ὁ κάλαμος. Παρ’ Εὐρ. καὶ ἐν τῇ Ἀνθ. ἀείποτε συνοδεύει γαμήλιον εὐωχίαν ἢ Βακχικὴν καὶ Φρυγικὴν μανιώδη διάχυσιν. [[Κατὰ]] Σώπατρ. παρ’ Ἀθην. 165C, φαίνεται ὅτι ἦτο αὐλὸς ἀποτελῶν [[μέρος]] τοῦ Ἀσιατικοῦ μουσικοῦ ὀργάνου [[νάβλα]]. V. ἕτερον [[εἶδος]] δένδρου λωτοῦ, Diospyrus lotus, ἐφύετο ἐν Ἰταλίᾳ, εἶχε δὲ βραχὺ [[στέλεχος]] [[μετὰ]] στιλπνοῦ φλοιοῦ· τοὺς ἀφθόνους καὶ ζωηροὺς [[αὐτοῦ]] κλάδους ὄντας κληματοειδεῖς τὴν φύσιν τοὺς ἔκαμνον νὰ ἀναρριχῶνται ἐπὶ τῶν οἰκιῶν, Columell. 7. 9· καὶ τὰ μὲν φύλλα [[αὐτοῦ]] ἦσαν ᾠοειδῆ καὶ χνοώδη [[κάτωθεν]], οἱ δὲ καρποὶ ἐρυθροὶ καὶ ἡδεῖς τὴν γεῦσιν, Voss Virg. G. 2. 84. | |||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
| Line 48: | Line 51: | ||
{{elmes | {{elmes | ||
|esmgtx=ὁ bot. [[loto]] planta acuática sagrada en Egipto sobre la que se asienta la divinidad σὲ καλῶ, τὸν μέγαν ἐν οὐρανῷ, ... ἐπὶ λωτῷ καθήμενος <b class="b3">a ti te llamo, al grande del cielo, el que está sentado en el loto</b> P II 102 P II 107 P XII 87 SM 6 1 representada en un anillo ἔχε μετὰ σεαυτοῦ δάκτυλον σιδηρο<ῦ>ν, ἐφ' ὃν γέγλυπται Ἁρποκράτης ἐπὶ λωτῷ καθήμενος <b class="b3">ten un anillo de hierro, en el que esté grabado Harpócrates sentado sobre el loto</b> P LXI 32 | |esmgtx=ὁ bot. [[loto]] planta acuática sagrada en Egipto sobre la que se asienta la divinidad σὲ καλῶ, τὸν μέγαν ἐν οὐρανῷ, ... ἐπὶ λωτῷ καθήμενος <b class="b3">a ti te llamo, al grande del cielo, el que está sentado en el loto</b> P II 102 P II 107 P XII 87 SM 6 1 representada en un anillo ἔχε μετὰ σεαυτοῦ δάκτυλον σιδηρο<ῦ>ν, ἐφ' ὃν γέγλυπται Ἁρποκράτης ἐπὶ λωτῷ καθήμενος <b class="b3">ten un anillo de hierro, en el que esté grabado Harpócrates sentado sobre el loto</b> P LXI 32 | ||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[fenugreek]]=== | |||
Arabic: حُلْبَة; Moroccan Arabic: حَلبة, حُلبة; Armenian: հացհամեմ, չաման; Azerbaijani: güldəfnə, şəmbəllə; Bulgarian: сминдух; Burmese: ပဲနံ့သာ; Catalan: fenigrec, coleta; Esperanto: fenugreko; Estonian: lambalääts; Finnish: sarviapila, rohtosarviapila; French: [[fenugrec]], [[senègre]], [[senegré]]; Georgian: ულუმბო, უცხო სუნელი; German: [[Bockshornklee]]; Ancient Greek: [[αἰγίκερας]], [[αἰγόκερας]], [[αἰγόκερως]], [[βούκερας]], [[βούκερον]], [[βουκέρως]], [[κεράτιον]], [[τῆλις]]; Irish: seamair Ghréagach; Kurdish Central Kurdish: شِمڵی; Northern Kurdish: şembelîlk; Southern Kurdish: شِمِلیە; Latin: [[foenum-graecum]], [[carphos]], [[telis]]; Maltese: ħelba, fienu; Moroccan Amazigh: ⵜⵉⴼⵉⴹⴰⵚ; Norwegian Bokmål: bukkehornkløver; Persian: شنبلیله; Polish: kozieradka; Russian: [[пажитник]], [[шамбала]], [[чаман]], [[фенугрек]]; Spanish: [[fenogreco]], [[alholva]]; Swedish: bockhornsklöver; Tashelhit: ⵜⵉⴼⵉⴹⴰⵚ; Tocharian B: wetene; Turkish: çemenotu, çemen, boy otu; Walloon: sinagrêye; Welsh: groegwyran | |||
}} | }} | ||
