αμφότεροι: Difference between revisions

|mltxt=-ες, -α (ΑΜ ἀμφότεροι, -αι, -α και σπάνια στον ενικό –ος, -α, -ον)<br />και οι δύο, και ο [[ένας]] και ο [[άλλος]]<br />([[κατά]] τους ελληνιστικούς χρόνους έλαβε τη [[σημασία]] «όλοι [[μαζί]]»<br /><b>αρχ.</b><br />(<b>στον εν.</b>)<br /><b>1.</b> [[καθένας]], [[έκαστος]]<br /><b>2.</b> αυτός που μετέχει και στους δύο<br /><b>3.</b> (το ουδ. στον ενικό ή στον πληθυντικό ως [[επίρρημα]]) <i>ἀμφότερον</i>, <i>ἀμφότερα</i> και τα δύο, [[εξίσου]], ομοίως<br /><b>4.</b> στον Όμηρο και σε δυϊκό αριθμό<br /><b>5.</b> (<b>επιρρ. φρ.</b>) «ἀπ’ ἀμφοτέρων», από τις δύο πλευρές και στις δύο πλευρές «ἐπ ἀμφότερα» και [[προς]] τις δύο πλευρές, και [[προς]] τα δύο μέρη «κατ’ ἀμφότερα», και στα δύο μέρη. «μετ’ ἀμφοτέροισι», ο [[ένας]] [[μαζί]] με τον [[άλλο]]<br /><b>6.</b> στη Μυκηναϊκή το [[επίθετο]] απαντά σε [[πινακίδα]] που καταγραφεί βότανα και καρυκεύματα και σημαίνει «δύο ειδών» (<i>a</i>-<i>po</i>-<i>te</i>-<i>ra</i>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. χρησιμοποιήθηκε [[αντί]] του τ. [[ἄμφω]], τον οποίο γενικά αντικατέστησε. Στη Ν. Ελληνική η [[σημασία]] που δήλωνε το <i>ἀμφότεροι</i> εκφέρεται αναλυτικά «και οι δύο» ή «και ο [[ένας]] και ο [[άλλος]]».<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> (αρχ). [[ἀμφοτεράκις]], [[ἀμφοτέρῃ]], [[ἀμφοτερίζω]], [[ἀμφοτέρωθεν]], [[ἀμφοτέρωθι]], [[ἀμφοτέρωσε]] <b>νεοελλ.</b> [[αμφοτερότης]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> <i>ἀμφοτερόγλλωσσος</i>, [[ἀμφοτερόπλους]] <b>αρχ.-μσν.</b> [[ἀμφοτεροδέξιος]] <b>μσν.</b> [[ἀμφοτερογνώμων]], [[ἀμφοτεροδύναμος]], [[ἀμφοτερόφθαλμος]] <b>νεοελλ.</b> [[αμφοτεροβαρής]]].