3,277,301
edits
εἶμι: Difference between revisions
From LSJ
m
no edit summary
m (Text replacement - " Vermutung" to " Vermutung") |
mNo edit summary |
||
| Line 30: | Line 30: | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[εἶμι]] ([[εἶμι]] coni., <br /> <b>1</b> εἶσιν, εἶσ; [[[ἴθι]] (O. 14.21) ], [[ἴτω]], [[ἴτε]], [[ἰόντων]]; [[ἰών]], ἰόντι, ἰόντες; [[ἴμεν]].) go, [[come]] ([[but]] in the indicative, [[probably]] a [[future]] [[sense]] is required, cf. [[ἔπειμι]].)<br /> <b>a</b> of [[living]] things. Οὔλυμπόνδ' ἰὼν (O. 3.36) μετὰ στέφανον [[ἰών]] (O. 4.23) ἀλλὁ μὲν Πυθῶνάδ' ᾤχετ ἰὼν (O. 6.38) “[[ὄρσο]], [[τέκνον]], [[δεῦρο]] πάγκοινον ἐς χώραν [[ἴμεν]]” (O. 6.63) [[ἀβάπτιστος]] [[εἶμι]] φέλλος ὣς [[ὑπὲρ]] [[ἕρκος]] ἅλμας (Schnitzer: [[εἰμί]] codd.) (P. 2.80) [[τάχα]] δεὐθὺς ἰὼν (P. 4.83) μοι ὑπάντασεν ἰόντι γᾶς ὀμφαλὸν παρ' ἀοίδιμον (P. 8.59) ναυσὶ δοὔτε πεζὸς [[ἰών]] κεν εὕροις ὁδόν (P. 10.29) Κάδμου κόραι, [[ἴτε]] πὰρ Μελίαν χρυσέων ἐς [[ἄδυτον]] τριπόδων θησαυρόν (P. 11.3) ἐν τεμένεσσι δόμον [[ἔχει]] τεοῖς, ἀμφοτέρας ἰὼν χειρός (v. [[ἀμφότερος]]) (N. 7.94) [[τις]] Τελεσάρχου παρὰ [[πρόθυρον]] ἰὼν ἀνεγειρέτω κῶμον (I. 8.3) μοι ἰόντι τηλαυγἔ ἀγ κορυφὰν[ (Pae. 7.12) τρι]πτὸν κατ' ἀμαξιτὸν ἰόντες[ Πα. 7B. 12. [[ῥίμφα]] δ' εἶσιν [[Ἄρτεμις]] Δ. 2. 1. ἀγλαὸν ἐς [[φάος]] ἰόντες δίδυμοι παῖδες (i. e. [[being]] [[born]]) Πα. 12. 1. [[ὄλβιος]] [[ὅστις]] ἰδὼν κεῖν' εἶσ ὑπὸ χθόν fr. 137. 1. Σθενέλοιό μιν υἱὸς κέλευσεν μόνον [[ἄνευ]] συ[μμ]αχίας [[ἴμεν]] fr. 169. 46. c. cogn. acc., ἦῤ, ὦ φίλοι, κατ' ἀμευσίπορον τρίοδον ἐδινάθην, ὀρθὰν κέλευθον ἰὼν τὸ [[πρίν]] (P. 11.39) <br /> <b>b</b> of [[inanimate]] things. τὸ δὲ σαφανὲς ἰὼν [[πόρσω]] κατέφρασεν (Χρόνος) (O. 10.55) “[[ὄνειρος]] ἰὼν φωνεῖ” (P. 4.163) “[[ἰόντων]] δ' ἐς ἄφθιτον [[ἄντρον]] εὐθὺς Χίρωνος αὐτίκ ἀγγελίαι” (I. 8.41) met.: τὸ δ' ἐν [[ποσί]] μοι τράχον [[ἴτω]] τεὸν [[χρέος]] i. e. [[proceed]], [[pursue]] its [[course]] (P. 8.33) | |sltr=[[εἶμι]] ([[εἶμι]] coni., <br /> <b>1</b> εἶσιν, εἶσ; [[[ἴθι]] (O. 14.21) ], [[ἴτω]], [[ἴτε]], [[ἰόντων]]; [[ἰών]], ἰόντι, ἰόντες; [[ἴμεν]].) go, [[come]] ([[but]] in the indicative, [[probably]] a [[future]] [[sense]] is required, cf. [[ἔπειμι]].)<br /> <b>a</b> of [[living]] things. Οὔλυμπόνδ' ἰὼν (O. 3.36) μετὰ στέφανον [[ἰών]] (O. 4.23) ἀλλὁ μὲν Πυθῶνάδ' ᾤχετ ἰὼν (O. 6.38) “[[ὄρσο]], [[τέκνον]], [[δεῦρο]] πάγκοινον ἐς χώραν [[ἴμεν]]” (O. 6.63) [[ἀβάπτιστος]] [[εἶμι]] φέλλος ὣς [[ὑπὲρ]] [[ἕρκος]] ἅλμας (Schnitzer: [[εἰμί]] codd.) (P. 2.80) [[τάχα]] δεὐθὺς ἰὼν (P. 4.83) μοι ὑπάντασεν ἰόντι γᾶς ὀμφαλὸν παρ' ἀοίδιμον (P. 8.59) ναυσὶ δοὔτε πεζὸς [[ἰών]] κεν εὕροις ὁδόν (P. 10.29) Κάδμου κόραι, [[ἴτε]] πὰρ Μελίαν χρυσέων ἐς [[ἄδυτον]] τριπόδων θησαυρόν (P. 11.3) ἐν τεμένεσσι δόμον [[ἔχει]] τεοῖς, ἀμφοτέρας ἰὼν χειρός (v. [[ἀμφότερος]]) (N. 7.94) [[τις]] Τελεσάρχου παρὰ [[πρόθυρον]] ἰὼν ἀνεγειρέτω κῶμον (I. 8.3) μοι ἰόντι τηλαυγἔ ἀγ κορυφὰν[ (Pae. 7.12) τρι]πτὸν κατ' ἀμαξιτὸν ἰόντες[ Πα. 7B. 12. [[ῥίμφα]] δ' εἶσιν [[Ἄρτεμις]] Δ. 2. 1. ἀγλαὸν ἐς [[φάος]] ἰόντες δίδυμοι παῖδες (i. e. [[being]] [[born]]) Πα. 12. 1. [[ὄλβιος]] [[ὅστις]] ἰδὼν κεῖν' εἶσ ὑπὸ χθόν fr. 137. 1. Σθενέλοιό μιν υἱὸς κέλευσεν μόνον [[ἄνευ]] συ[μμ]αχίας [[ἴμεν]] fr. 169. 46. c. cogn. acc., ἦῤ, ὦ φίλοι, κατ' ἀμευσίπορον τρίοδον ἐδινάθην, ὀρθὰν κέλευθον ἰὼν τὸ [[πρίν]] (P. 11.39) <br /> <b>b</b> of [[inanimate]] things. τὸ δὲ σαφανὲς ἰὼν [[πόρσω]] κατέφρασεν (Χρόνος) (O. 10.55) “[[ὄνειρος]] ἰὼν φωνεῖ” (P. 4.163) “[[ἰόντων]] δ' ἐς ἄφθιτον [[ἄντρον]] εὐθὺς Χίρωνος αὐτίκ ἀγγελίαι” (I. 8.41) met.: τὸ δ' ἐν [[ποσί]] μοι τράχον [[ἴτω]] τεὸν [[χρέος]] i. e. [[proceed]], [[pursue]] its [[course]] (P. 8.33) | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=[[εἶμι]] (Α)<br />Ι. 1. [[έρχομαι]] («[[εἶμι]] δεῡρο», [[εἶμι]] [[εἴσω]]»)<br /><b>2.</b> [[πηγαίνω]] (α. «[[εἶμι]] [[οἴκαδε]]» β. «[[πάλιν]] [[εἶμι]]» — [[επιστρέφω]], [[ξαναγυρίζω]])<br /><b>3.</b> [[πορεύομαι]] («ὁδὸν [[εἶμι]]» — [[ακολουθώ]] [[πορεία]])<br /><b>4.</b> [[διέρχομαι]], [[περνώ]] [[ανάμεσα]] («[[εἶμι]] τὸ [[μέσον]] τοῦ οὐρανοῦ»)<br /><b>5.</b> κινούμαι, [[ταξιδεύω]], μετακινούμαι κ.λπ. (α. «ἐπὶ νηὸς [[εἶμι]]» — [[ταξιδεύω]] με [[πλοίο]]<br />β. «ἔθνεα μελισσάων [[εἶσι]]» — όπως πετούν τα [[σμήνη]] τών [[μελισσών]]<br />γ. «[[οἷος]] δ' ἀστὴρ [[εἶσι]] μετ' ἀστράσι... [[ἕσπερος]]» — όπως διαγράφει την [[τροχιά]] του [[ανάμεσα]] στ' άστρα ο [[έσπερος]])<br /><b>6.</b> ετοιμάζομαι να... («[[εἶμι]] θύσων»)<br />II. <b>φρ.</b><br /><b>1.</b> «[[εἶμι]] εἰς χεῖρας» — [[έρχομαι]] στα χέρια, συμπλέκομαι<br /><b>2.</b> «[[εἶμι]] εἰς πόλεμον, εἰς συμμαχίαν» — [[λαμβάνω]] [[μέρος]] στον πόλεμο, στη [[συμμαχία]]<br /><b>3.</b> «ὁδὸν ἄδικον [[εἶμι]]» — [[ακολουθώ]] άδικο δρόμο, [[συμπεριφέρομαι]] άδικα<br /><b>4.</b> «[[εἶμι]] ἐς τὰ παραγγελλόμενα» — [[υπακούω]] στις διαταγές<br /><b>5.</b> (οι τύποι της προστακτικής <i>ἴθι</i>, <i>ἴτω</i>, <i>ἴτε</i>)<br />α) (ως μόρια παρακελευσματικά) [[εμπρός]], [[εμπρός]] [[λοιπόν]] (ἴτε, παῖδες Ἑλλήνων ἐλευθεροῦτε [[πατρίδα]]») β) <i>ἴτω</i><br />ας [[είναι]], [[πάει]] καλά.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. [[είμι]] έχει σημ. ενεστώτα [[κυρίως]] στον Όμηρο, ενώ στην αττική διάλεκτο χρησιμοποιείται ως [[μέλλοντας]], ο δε ενεστ. εκφράζεται με τον τ. [[έρχομαι]] (αόρ. <i>ήλθον</i>, παρακμ. <i>ελήλυθα</i>). Τα [[είμι]], <i>ει</i> (<span style="color: red;"><</span> <i>εί</i>-<i>si</i>), <i>εί</i>-<i>σι</i> ταυτίζονται τόσο μορφολογικά όσο και σημασιολογικά με τα αρχ. ινδ. <i>e</i>-<i>mi</i>, <i>e</i>-<i>si</i>, <i>e</i>-<i>ti</i> ([[πρβλ]]. [[επίσης]] λιθ. <i>ei</i>-<i>mi</i>, <i>ei</i>-<i>si</i>, <i>eĩ</i>-<i>ti</i> και χεττ. <i>p</i><i>ā</i><i>i</i>-<i>mi</i>, <i>p</i><i>ā</i><i>i</i>-<i>ši</i>, <i>p</i><i>ā</i><i>i</i>-<i>zi</i>, με προθηματ. <i>pe</i>-, <i>pa</i>-). To α' πληθ. πρόσ. <i>ίμεν</i> αντιστοιχεί στο αρχ. ινδ. <i>i</i>-<i>mas</i>, η προστ. <i>ί</i>-<i>θι</i> στο αρχ. ινδ. <i>i</i>-<i>hi</i> και ο ομηρ. πρτ. <i>ήϊα</i> με το αρχ. ινδ. <i>ā</i><i>yam</i>. Με το [[είμι]] εξάλλου συνδέονται και ορισμένοι ονοματικοί τ. όπως <i>ί</i>-<i>θματα</i>, [[ισθμός]], [[ιτός]], [[ιταμός]] [[καθώς]] και τα <i>εξ</i>-[[ίτηλος]], <i>εισ</i>-<i>ιτήριο</i>(-<i>ν</i>).<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[άνειμι]], [[άπειμι]], [[δίειμι]], [[είσειμι]], [[έξειμι]], [[έπειμι]], [[κάτειμι]], [[μέτειμι]], [[πάρειμι]], [[περίειμι]], [[πρόειμι]], [[πρόσειμι]], [[σύνειμι]], <i>ύπειμι</i>].<br /><b>βλ.</b> [[είμαι]]. | |||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
