3,274,917
edits
ἥμισυς: Difference between revisions
From LSJ
6_6
(13_7_2) |
(6_6) |
||
| Line 12: | Line 12: | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1170.png Seite 1170]] εια, υ, ion. fem. ἡμισέη u. ἡμισέα, was sich vielleicht auch bei den Att. findet, Inscr. 103; – gen. ἡμίσεος, Her. 2, 126; so Plat. Charm. 168 c Conv. 205 a, mit der v. l. ἡμίσεως Tim. 56 e; vgl. Lob. zu Phryn. 247; Sp. zsgzgn ἡμίσους, auch ἡμίσεως, wie D. Hal. 4, 17; Plut. Mar. 34; – plur. neutr. nach den Atticisten nur ἡμίσεα; ἡμίση findet sich Ael. V. H. 6, 1 Theophr. char. 11 Ath. XII, 534 f; gen. ἡμίσεων, Od. 24, 463; vgl. Butim. gr. Gr. II p. 409; – <b class="b2">halb</b>, zur Hälfte; bei Hom. im plur. adj., ἡμίσεες λαοί, Il. 21, 7 Od. 3, 155, im sing. gew. ἥμισύ τινος, substantivisch, z. B. τιμῆς, ἐνάρων, ἀρετῆς, Il. 9, 612. 17, 231 Od. 17, 322; – ἥμισυ μὲν – ἥμισυ δέ, Pind. N. 10, 87; vgl. Hes. Th. 298. – Adj., [[λόγος]] Aesch. Eum. 428; [[τεῖχος]], Thuc. 2, 78; [[ἀριθμός]] Plat. Legg. XII, 946 a; [[μέρος]] Soph. 223 d. – Subst., οἱ ἡμίσεες τοῦ στρατοῦ Her. 9, 51; vgl. Thuc. 3, 20; Plat. Legg. VI, 756 e; Xen. Cyr. 2, 1, 6; seltener im sing. masc., ὁ [[ἥμισυς]] τοῦ ἀριθμοῦ Plat. Phaed. 104 a; τὸν ἥμισυν τοῦ χρόνου Dem. Lept. 8, wo Wolf zu vergleichen; bes. im neutr. τὸ ἥμισυ, Il. 13, 565, die Hälfte; τοῦ στρατοῦ Thuc. 3, 83; τοῦ βλάβους Plat. Legg. VI, 767 e; τοῦ χρόνου Xen. Cyr. 3, 3, 47 (Sp. auch μυριάδων ἑπτὰ ἡμίσους, um 7<sup>1</sup>/<sub>2</sub> Myriaden, d. i. 75000, Plut. Mar. 34; vgl. Cat. min. 44; Strab. VIII, 379; δυοῖν δραχμῶν καὶ ἡμίσο υς, um drittehalb Drachmen, Ath. VI, 274 c); im plur., τὰ ἡμίσεα τῆς χορείας Plat. Legg. II, 672 c; ἄρτων Xen. An. 1, 9, 26, wofür τοὺς ἡμίσεις τῶν ἄρτων Cyr. 4, 5, 4 steht; – ἡ [[ἡμίσεια]], die Hälfte, Thuc. 5, 31; Xen. Cyr. 1, 2, 9; τοῦ τιμήματος Plat. Legg. XII, 956 d; Sp., wie D. Hal. 4, 25; – ἐφ' ἡμισείᾳ, zur Hälfte, Dem. 19, 277. -Adv. ἡμισέως, zur Hälfte, Plat. Rep. X, 601 c. – Uebertr., wie bei uns, τέλεον καὶ οὐδ' ἥμισυν [[δεῖν]] τὸν νομοθέτην εἶναι Plat. Legg. VII, 806 c. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1170.png Seite 1170]] εια, υ, ion. fem. ἡμισέη u. ἡμισέα, was sich vielleicht auch bei den Att. findet, Inscr. 103; – gen. ἡμίσεος, Her. 2, 126; so Plat. Charm. 168 c Conv. 205 a, mit der v. l. ἡμίσεως Tim. 56 e; vgl. Lob. zu Phryn. 247; Sp. zsgzgn ἡμίσους, auch ἡμίσεως, wie D. Hal. 4, 17; Plut. Mar. 34; – plur. neutr. nach den Atticisten nur ἡμίσεα; ἡμίση findet sich Ael. V. H. 6, 1 Theophr. char. 11 Ath. XII, 534 f; gen. ἡμίσεων, Od. 24, 463; vgl. Butim. gr. Gr. II p. 409; – <b class="b2">halb</b>, zur Hälfte; bei Hom. im plur. adj., ἡμίσεες λαοί, Il. 21, 7 Od. 3, 155, im sing. gew. ἥμισύ τινος, substantivisch, z. B. τιμῆς, ἐνάρων, ἀρετῆς, Il. 9, 612. 17, 231 Od. 17, 322; – ἥμισυ μὲν – ἥμισυ δέ, Pind. N. 10, 87; vgl. Hes. Th. 298. – Adj., [[λόγος]] Aesch. Eum. 428; [[τεῖχος]], Thuc. 2, 78; [[ἀριθμός]] Plat. Legg. XII, 946 a; [[μέρος]] Soph. 223 d. – Subst., οἱ ἡμίσεες τοῦ στρατοῦ Her. 9, 51; vgl. Thuc. 3, 20; Plat. Legg. VI, 756 e; Xen. Cyr. 2, 1, 6; seltener im sing. masc., ὁ [[ἥμισυς]] τοῦ ἀριθμοῦ Plat. Phaed. 104 a; τὸν ἥμισυν τοῦ χρόνου Dem. Lept. 8, wo Wolf zu vergleichen; bes. im neutr. τὸ ἥμισυ, Il. 13, 565, die Hälfte; τοῦ στρατοῦ Thuc. 3, 83; τοῦ βλάβους Plat. Legg. VI, 767 e; τοῦ χρόνου Xen. Cyr. 3, 3, 47 (Sp. auch μυριάδων ἑπτὰ ἡμίσους, um 7<sup>1</sup>/<sub>2</sub> Myriaden, d. i. 75000, Plut. Mar. 34; vgl. Cat. min. 44; Strab. VIII, 379; δυοῖν δραχμῶν καὶ ἡμίσο υς, um drittehalb Drachmen, Ath. VI, 274 c); im plur., τὰ ἡμίσεα τῆς χορείας Plat. Legg. II, 672 c; ἄρτων Xen. An. 1, 9, 26, wofür τοὺς ἡμίσεις τῶν ἄρτων Cyr. 4, 5, 4 steht; – ἡ [[ἡμίσεια]], die Hälfte, Thuc. 5, 31; Xen. Cyr. 1, 2, 9; τοῦ τιμήματος Plat. Legg. XII, 956 d; Sp., wie D. Hal. 4, 25; – ἐφ' ἡμισείᾳ, zur Hälfte, Dem. 19, 277. -Adv. ἡμισέως, zur Hälfte, Plat. Rep. X, 601 c. – Uebertr., wie bei uns, τέλεον καὶ οὐδ' ἥμισυν [[δεῖν]] τὸν νομοθέτην εἶναι Plat. Legg. VII, 806 c. | ||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''ἥμῐσυς''': -εια, υ γεν, [[ἡμίσεος]], Ἡρόδ. 2. 126, Θουκ. 2. 78., 4. 83, Πλάτ., κλ. (οὕτω καὶ ἐν ταῖς Ἀττ. Ἐπιγρ), Ξεν. Οἰκ. 18, 8· παρὰ μεταγεν. συνῃρ. ἡμίσους, Διον. Ἁλ. 4. 17, Πλούτ., κλ. ὀνομ. καὶ αἰτ. πληθ. ἀρσ. Ἰων. ἡμίσεες, -εας, Ἀττ. συνῃρ. ἡμίσεις· ἀλλὰ τὸ ἡμίσεας εὕρηται ἐν ἱκανοῖς χειρογρ. τοῦ Θουκ. 8. 64, καὶ προτιμᾶται ὑπὸ τοῦ Φρυν. ἐν Α. Β. 41· - οὑδ. πλήθ. ἡμίσεα, παρὰ μεταγενεστ. Ἀττικοῖς ἡμίση, ἴδε Δινδ. Δημ. προοιμ. ΧΙ· - τὸ Ἰων. θηλ. ἡμισέα. (Περί τῆς ῤίζης ἴδε ἡμι-). Ἥμισυς, «μισός», Λατ. semis, ἐν χρήσει καὶ ὡς ἐπίθετον καὶ ὡς οὐσιαστικόν: 1) ὡς ἐπίθετον, ἡμίσεες λαοί, οἱ ἡμίσεις ἄνθρωποι, Ἰλ. Φ. 7· ἡμ, δ’ ἄρα λαοὶ ἐρητύοντο... ἡμ. δ’ ἀναβάντες έλαύνομεν Ὀδ. Γ. 155 κἑξ. (ἀλλαχοῦ ὁ Ὅμ. μεταχειρίζεται μόνον τὸ οὐδ. ἥμισυ ὡς οὑσιαστ., ἴδε κατωτ. ΙΙ)· τούς ἡμίσεας ἀποστέλλειν Ἠρόδ. 9. 51, πρβλ. Θουκ. 3. 20, Ξεν. Κύρ. 2. 1, 6, κτλ· [[ἥμισυς]] [[λόγος]], τὸ ἥμισυ τῆς διηγήσεως, Αἰσχύλ. Εὐμ. 428· τὸ ἥμισυ [[τεῖχος]] Θουκ. 2. 78· ὁ ἥμ. ἀριθμός Πλάτ. Νόμ. 946Α· - [[μετὰ]] γεν. ὡς συγκρ., τὸ [[τεῖχος]] ἥμισυ ἐτελέσθη οὗ διενοεῖτο, ἥμισυ ἐκείνου, [[ὅπερ]] εἶχε κατὰ νοῦν. Θουκ. 1. 93· - μεταφ., τέλεον καὶ οὐδ’ ἥμισυν δεῖ τὸν νομοθέτην [[εἶναι]], καὶ οὐχὶ «μισός» ἐν τοῖς νομεθετήμασι, Πλάτ. Νόμ. 806C, προβ. 674D. 2) παρὰ πεζοῖς [[ὡσαύτως]] [[μετὰ]] τοῦ οὐσιαστ. κατὰ γεν., οὗτὸ γένος καὶ τὸν ἀριθμὸν λαμβάνει τὸ ἐπίθετον [[ἥμισυς]]· τῶν νήσων τὰς ἡμισέας Ἡρόδ. 2. 10, τῶν ἀνδραπόδων τὰ ἡμίσεα ὁ αὐτ. 6. 23· ἐπί τῇ ἡμισείᾳ τῆς γῆς Θουκ. 5. 31· αἱ ἡμίσειαι τῶν νεῶν, «τὰ μισὰ πλοῖα», τὸ ἥμισυ τῶν πλοίων, ὁ αὐτ. 8. 8· οἱ ἡμίσεις τῶν ἄρτων Ξεν. Κύρ. 4. 5, 4· ὁ [[ἥμισυς]] τοῦ ἀριθμοῦ Πλάτ. Φαίδων. 104Α· τοῦ χρόνου Δημ. 459. 14· παραλειπομένης τῆς γεν., οἱ ἡμ., τὸ ἥμισυ αὐτῶν, Θουκ. 3. 20. ΙΙ. ὡς οὐσιαστ., 1) οὐδ. οὐσιαστ. ἥμισυ, τὸ ἥμισυ [[τιμῆς]], ἐνάρων, ἀρετῆς Ἰλ. Ι. 616, Ρ. 231, Ὀδ. Ρ. 322· τὸ μὲν..., τὸ δ’ ἥμισυ Ἰλ. Ν. 565· πλέον ἥμισυ παντὸς Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 40, πρβλ. Πλάτ. Πολ. 466D· [[ὑπὲρ]] ἥμισυ πάντων Ξεν. Κύρ. 3. 3, 47· ἥμισυ οὗ δεῖ Πλάτ. Φαίδων 77C, κτλ.· ἀλλὰ συνήθ. [[μετὰ]] τοῦ ἄρθρ., τὸ ἥμ. τοῦ στρατοῦ Θουκ. 4. 83, οὕτω Πλάτ. κλπ.· [[ὡσαύτως]], [[θὤμισυ]] (δηλ. τὸ ἥμισυ) Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 557· θἤμισυ Ἀριστοφ. Λυσ. 116· - ἐν τῷ πληθ., τὰ ἡμίσεα τῆς χορείας Πλάτ. Νόμ. 672Ε· ἄρτων ἡμίσεα Ξεν. Ἀν. 1. 9. 26 - ἐν χρήσει [[μετὰ]] τὰ ἀριθμητ., δεκατεττάρων καὶ ἡμίσους Στράβ. 134· μνῶν... [[δώδεκα]] καὶ ἡμίσους Διον. Ἁλ. 4. 17· καὶ [[ἄνευ]] τοῦ καὶ μυριάδων ἑπτὰ ἡμίσους Πλούτ. Μαρ. 34· [[ὡσαύτως]], τριῶν ἥμισυ σταδίων Στράβ. 379, πρβλ. Πλούτ. Κάτωνι Νεωτ. 44· - [[ὡσαύτως]] ἐν χρήσει ἀπολ. ὡς ἐπίρρ., ἥμισυ μέν νύμφην... ἥμισυ δ’ [[αὖτε]] ὄφιν Ἡσ. Θ. 298, πρβλ. Πίνδ. Ν. 10. 163, 165· καὶ ἐν τῷ πληθ., τὰ μὲν ἡμίσεα [[φιλόπονος]], τὰ δὲ ἡμίσεα [[ἄπονος]] Πλάτ. Πολ. 535D· - [[μετὰ]] προθ., οὐδ’ εἰς ἥμισυ, [[οὔτε]] τὸ ἥμισυ, Ἀριστοφ. Θεσμ. 452· ἐφ’ [[ἡμίσεος]], κατὰ το ἥμισυ τελειωμένος, Πλάτ. Πολ. 601C (κοινῶς ἡμισέως ὡς ἐπίρρ.). 2) ὡς θηλ. ἡ [[ἡμίσεια]] (ἐνν. [[μοῖρα]]), τῇ ἡμισείᾳ τῆς γῆς Θουκ. 5. 31· τοῦ τιμήματος, Πλάτ. Νόμ. 956D· ἐφ’ ἡμισείᾳ, [[μέχρι]] τοῦ [[ἡμίσεος]], Δημ. 430. 8· ἐξ ἡμισείας Λουκ., κτλ. Ἐν ταῖς Ἀττ. Ἐπιγρ. εὕρηται καὶ ἥμυσυς καὶ θηλ. ἡμίσεα, Meisterh 28, 5., 150. 12. | |||
}} | }} | ||
