3,274,522
edits
γενναῖος: Difference between revisions
From LSJ
6_4
(13_7_2) |
(6_4) |
||
| Line 12: | Line 12: | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0483.png Seite 483]] ([[γέννα]]), auch 2 End., Eur. Hec. 592, <b class="b2">angeboren</b>, im Geschlecht liegend; Hom. einmal, Iliad. 5, 253 οὐ γάρ μοι γενναῖον ἀλυσκάζοντι μάχεσθαι οὐδὲ καταπτώσσειν, es ist nicht die Art meines Geschlechtes; Scholl. Aristonic. <b class="b2">γενναῖον</b>: σημειοῦνταί τινες ὅτι [[οὕτως]] εἴρηται ἐγγενές, πάτριον, vgl. Apollon. Lex. Homer. p. 54, 17. – Gew. von edler Abkunft, ade lig, [[ἀνήρ]], [[γυνή]], τέκνα, Aesch. Eum. 595 Ag. 600. 1278; γονῇ [[γενναῖος]] Soph. O. R. 1469, u. sonst; vgl. Thuc. 2, 97; γενναῖός τις ἑπτὰ πάππους ἔχων πλουσίους Plat. Theaet. 174 e, u. öfter mit [[πλούσιος]] vrbdn; [[ἵππος]], von edler Race, Hdn. 2, 9, 6; [[σκύλαξ]], [[κύων]], Plat. Rep. II, 375 a; Xen. Cyr. 1, 4, 15; [[ἀλεκτρυών]], ein Kampfhahn, Men. Stob. fl. 106, 8 (v. 12). Nach Arist. rhet. 2, 15 von εὐγενές unterschieden, κατὰ τὸ μὴ ἐξίστασθαι ἐκ τῆς φύσεως. Uebertr. auf Gesinnung u. Handlungsweise, edel, wacker, trefflich, [[λῆμα]] Pind. P. 8, 46; τοῖσι γενναίοισί τοι τό τ' αἰσχρὸν ἐχθρόν Soph. Phil. 473; [[ἔπος]] 1388; oft Prosa, Thuc. 1, 136; καὶ τὸ ἀγαθόν Plat. Gorg. 512 d; καὶ καλὸν [[πρᾶγμα]] 485 d; καὶ ἁπλοῦς [[ἀνήρ]] Plat. Rep. II, 361 b; Folgde; häufig in Anreden, ὦ γενναῖε, o Wackerer! [[γενναῖος]] εἶ, du bist sehr gütig, höflich ablehnend, Ar. Th. 220, oft ironisch. Auch von Dingen, was in seiner Art tüchtig ist, trefflich, edel, [[σταφυλή]] Plat. Legg. VIII, 844 e; so σῦκα, [[ἰχθύς]], [[τεῖχος]], stark, Hdn. 3, 1, 14; [[πώγων]], lang, Plut. Lys. 1; [[στόμα]], groß, Ael. H. A. 16, 4; [[χώρα]], fruchtbar, Pol. 4, 45; übh. stark, heftig, δύη Soph. Ai. 918; πολλὰ καὶ ἄλλα γενναῖα ἐποίησεν ὁ [[ἄνεμος]] Xen. Hell. 5, 4, 17, er gab Zeichen seiner Stärke, richtete Schaden an. – Adv. γενναίως, in allen diesen Bdign; γενναιότατα καὶ κάλλιστα Her. 1, 37; τὰ προσπίπτοντα γενναίως φέρειν Men. monost. 13; γενναιότατα ὠθεῖτε, tüchtig, kräftig, Eur. Cycl. 652; γενναιοτέρως Plat. Theaet. 166 c; γενναιέστατον Dinoloch. bei Eust. Od. 1441, 18. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0483.png Seite 483]] ([[γέννα]]), auch 2 End., Eur. Hec. 592, <b class="b2">angeboren</b>, im Geschlecht liegend; Hom. einmal, Iliad. 5, 253 οὐ γάρ μοι γενναῖον ἀλυσκάζοντι μάχεσθαι οὐδὲ καταπτώσσειν, es ist nicht die Art meines Geschlechtes; Scholl. Aristonic. <b class="b2">γενναῖον</b>: σημειοῦνταί τινες ὅτι [[οὕτως]] εἴρηται ἐγγενές, πάτριον, vgl. Apollon. Lex. Homer. p. 54, 17. – Gew. von edler Abkunft, ade lig, [[ἀνήρ]], [[γυνή]], τέκνα, Aesch. Eum. 595 Ag. 600. 1278; γονῇ [[γενναῖος]] Soph. O. R. 1469, u. sonst; vgl. Thuc. 2, 97; γενναῖός τις ἑπτὰ πάππους ἔχων πλουσίους Plat. Theaet. 174 e, u. öfter mit [[πλούσιος]] vrbdn; [[ἵππος]], von edler Race, Hdn. 2, 9, 6; [[σκύλαξ]], [[κύων]], Plat. Rep. II, 375 a; Xen. Cyr. 1, 4, 15; [[ἀλεκτρυών]], ein Kampfhahn, Men. Stob. fl. 106, 8 (v. 12). Nach Arist. rhet. 2, 15 von εὐγενές unterschieden, κατὰ τὸ μὴ ἐξίστασθαι ἐκ τῆς φύσεως. Uebertr. auf Gesinnung u. Handlungsweise, edel, wacker, trefflich, [[λῆμα]] Pind. P. 8, 46; τοῖσι γενναίοισί τοι τό τ' αἰσχρὸν ἐχθρόν Soph. Phil. 473; [[ἔπος]] 1388; oft Prosa, Thuc. 1, 136; καὶ τὸ ἀγαθόν Plat. Gorg. 512 d; καὶ καλὸν [[πρᾶγμα]] 485 d; καὶ ἁπλοῦς [[ἀνήρ]] Plat. Rep. II, 361 b; Folgde; häufig in Anreden, ὦ γενναῖε, o Wackerer! [[γενναῖος]] εἶ, du bist sehr gütig, höflich ablehnend, Ar. Th. 220, oft ironisch. Auch von Dingen, was in seiner Art tüchtig ist, trefflich, edel, [[σταφυλή]] Plat. Legg. VIII, 844 e; so σῦκα, [[ἰχθύς]], [[τεῖχος]], stark, Hdn. 3, 1, 14; [[πώγων]], lang, Plut. Lys. 1; [[στόμα]], groß, Ael. H. A. 16, 4; [[χώρα]], fruchtbar, Pol. 4, 45; übh. stark, heftig, δύη Soph. Ai. 918; πολλὰ καὶ ἄλλα γενναῖα ἐποίησεν ὁ [[ἄνεμος]] Xen. Hell. 5, 4, 17, er gab Zeichen seiner Stärke, richtete Schaden an. – Adv. γενναίως, in allen diesen Bdign; γενναιότατα καὶ κάλλιστα Her. 1, 37; τὰ προσπίπτοντα γενναίως φέρειν Men. monost. 13; γενναιότατα ὠθεῖτε, tüchtig, kräftig, Eur. Cycl. 652; γενναιοτέρως Plat. Theaet. 166 c; γενναιέστατον Dinoloch. bei Eust. Od. 1441, 18. | ||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''γενναῖος''': -α, -ον, [[ὡσαύτως]] ος, ον, Εὐρ. Ἑκ. 592 ([[γέννα]])·― ἁρμόζων εἰς τὴν γενεάν τινος ἤ καταγωγὴν (τὸ γενναῖόν ἐστι τὸ μὴ ἐξιστάμενον ἐκ τῆς [[αὐτοῦ]] φύσεως Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 1. 1, 32)· οὔ μοι γενναῖον ἀλυσκάζοντι μάχεσθαι Ἰλ. Ε. 253 ([[οὐδαμοῦ]] [[ἄλλοθι]] παρ’ Ὁμήρ.)· [[ἐντεῦθεν]], Ι. ἐπὶ προσώπων, ὑψηλῆς καταγωγῆς, [[εὐγενής]], Λατ. generosus, Πίνδ. II. 8. 65, Ἡρόδ. 1. 173, καὶ [[συχν]]. παρὰ Τραγ., ὦ γονῇ γενναῖε Σοφ. Ο. Τ. 1469· ἐσθλοὺς ἔκ τε γενναίων γεγῶτας ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 794· γενναῖός τις ἑπτὰ πάππους ἔχων Πλάτ. Θεαιτ. 174Ε· οἱ γενναῖοι, ἀντίθ. τῷ οἱ ἀγεννεῖς, Ἀριστ. Πολιτ. 4. 12, 2·― [[οὕτως]] ἐπὶ ζῴων, «καλῆς ῥάτσας», [[σκύλαξ]], κτλ., Πλάτ. Πολ. 375Α, Ξεν. Κύρ. 1. 4, 15· ζῴα γ., ἀντίθ. τῷ ἀγεννῆ, Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 1. 1, 32. 2) εὐγενὴς τὸ [[ἦθος]], [[μεγαλόφρων]], [[ὑψηλόφρων]], Ἀρχίλ. 96, Ἡρόδ. 3. 146, καὶ [[συχν]]. παρ’ Ἀττ.·― [[μάλιστα]] αἱ δύο ἔννοιαι [[συχνάκις]] συγχωνεύονται, ὡς παρὰ Πινδ. ἔνθ’ ἀνωτ. καὶ παρὰ Τραγ.· καὶ ὁ Ἀριστ. ἐν τῇ Ρητορ. 2. 15, 3 διακρίνει τὸ [[γενναῖος]] ἀπὸ τοῦ [[εὐγενής]], ὡς κατ’ ἀνάγκην περιέχον καὶ τὰς δύο ἐννοίας, πρβλ. Ἱστ. Ζ. ἔνθ’ ἀνωτέρω·― τὸ γ. = [[γενναιότης]], Σοφ. Ο. Κ. 569·― [[οὕτως]] ἐπὶ πράξεων, [[εὐγενής]], Ἡρόδ. 1. 37, Σοφ. Ο. Κ. 1640, πρβλ. Εὐρ. Ἀλκ. 624· ― [[ὡσαύτως]], γενν. [[ἔπος]], [[λόγος]], πόνοι Σοφ. Φ. 1402, Εὐρ. [[Ἡρακλ]]. 538, Ἡρ. Μαιν. 357. 3) ἐν χρήσει ὡς [[τύπος]] εὐγενοῦς ἀποποιήσεως ἢ ἀποκρούσεως, [[γενναῖος]] εἶ, εἶσαι πολὺ [[εὐγενής]], Ἀριστοφ. Θεσμ. 220·― [[ὡσαύτως]] εἰρωνικῶς, Wytt. Ep. Cr. σ. 233. ΙΙ. ἐπὶ πραγμάτων, καλὸς εἰς τὸ εἶδός του, [[ἔξοχος]], σῦκα Πλάτ. Νόμ. 844Ε· σημειώσεως [[ἄξιος]], πολλά… γενναῖα ἐποίησεν ὁ [[ἄνεμος]] Ξεν. Ἑλλ. 5. 4, 17· γένει γ. σοφιστικὴ Πλάτ. Σοφ. 231Β· [[γνήσιος]], «[[σωστός]]», [[δυνατός]], δύη Σοφ. Αἴ. 938, κτλ. ΙΙΙ. ἐπίρρ.–ως, εὐγενῶς, Ἡρόδ. 7. 139, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1198, Θουκ. 2. 41· συγκρ.–οτέρως Πλάτ. Θεαιτ. 166C· ὑπερθ.–ότατα Εὐρ. Κύκλ. 657. | |||
}} | }} | ||
