σημεῖον: Difference between revisions

{{ls

|lstext='''σημεῖον''': τό, Ἰων. [[σημάτιον]], Δωρ. σαμᾷον (ὃ ἴδε) = [[σῆμα]] ἐν πάσῃ ἐννοίᾳ, καὶ συνηθέστερον [[αὐτοῦ]] ἐν τῷ πεζῷ λόγῳ, ἀλλ’ [[οὐδαμοῦ]] παρ’ Ὁμήρῳ ἢ Ἡσιόδῳ· [[σημεῖον]], «σημάδι» διὰ τοῦ ὁποίου γνωρίζεταί τι, Ἡρόδ. 2. 38· σημεῖα τῶν δεδικασμένων ..., σημεῖα πάντων ὧν ἔπραξαν Πλάτ. Πολ. 614C· καὶ τοῦ μέλλοντος, τυραννίδος σ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 1355· σ. λαβεῖν ἔκ τινος Εὐρ. Ἱππ. 514· ἴχνη, «σημάδια», σημεῖα δ’ [[οὔτε]] θηρὸς [[οὔτε]] καταβάσεως Ξεν. Ἀνάβ. 6. 2, 2· ἐπὶ τοῦ ἐπιπλέοντος φελλοῦ, Παυσ. 8. 12, 1. 2) [[σημεῖον]] ἐκ μέρους τῶν θεῶν, [[οἰωνός]], Σοφ. Ο. Κ. 94· σ. ἀπὸ θεῶν Ἀντιφῶν 139. 2· πρβλ. Πλάτ. Φαῖδρ. 244C, Ἀπολογ. 40Β, Ξεν. Κύρ. 1. 6, 1· - [[μάλιστα]] ἐπὶ τῶν ἀστερισμῶν, οἵτινες ἐθεωροῦντο ὡς σημεῖα, δύεται τὰ σημεῖα Εὐρ. Ρῆσ. 529, πρβλ. Ἴωνα 1157.<br />30 [[σημεῖον]] [[ὅπως]] πράξῃ τίς τι, γενόμενον διὰ σημαιῶν, ἀνέδειξε [[σημήιον]] τοῖς ἄλλοις ἀνάγεσθαι, ἔκαμεν, ὕψωσε [[σημεῖον]] πρὸς τοὺς λοιποὺς διὰ νὰ ἐκπλεύσωσιν, Ἡρόδ. 7. 128· αἴρειν, κατασπᾶν τὸ σ., ὑψώνω ἢ [[καταβιβάζω]] τὸ [[σημεῖον]] τῆς μάχης, Θουκ. 1. 49, 63, κτλ.· καθαιρεῖν τὸ σ., καταβιβάζειν τὴν σημαίαν, - [[ὅπερ]] ἦν [[σημεῖον]] τῆς διαλύσεως τῆς ἐκκλησίας, Ἀνδοκ. 6. 4· [[ὕστερος]] ἐλθεῖν τοῦ σημείου Ἀριστοφ. Σφ. 690· [[καθόλου]], [[σημεῖον]] συμπεφωνημένον, σ. ὑποδηλοῦν τινι ὅτι ... Ἀριστοφ. Θεσμ. 1111· τὰ σημεῖα αὐτοῖς ἤρθη, τὰ προηγούμενα συμφωνηθέντα, Θουκ. 4. 42· τὸ σ. τοῦ [[πυρός]], ὡς εἴρητο, ἀνέσχον [[αὐτόθι]] 111. 4) [[σημαία]] ἐπὶ τοῦ πλοίου τοῦ ναυάρχου, Ἡρόδ. 8. 92· ἐπὶ τῆς σκηνῆς τοῦ στρατηγοῦ, Ξεν. Κύρ. 8. 5, 13· - ἀκολούθως [[καθόλου]], [[σημαία]], Εὐρ. Ι. Α. 255· ἔξω τῶν σημείων, ἔξω τῆς γραμμῆς, τῆς παρατάξεως, Ξεν. Κύρ. 8. 3, 19· [[ἐντεῦθεν]], [[ὅριον]], σύνορον, ἔξω τῶν σ. τοῦ ὑμετέρου ἐμπορίου, ἔξω τῶν ὁρίων τοῦ ἐμπορίου σας, Δημ. 932. 15· ἐπὶ τῶν λίθων τῶν δηλούντων τὰ μίλια, Πλουτ. Γ. Γράκχ. 7. 5) εἰκὼν ἢ [[χάραγμα]] ἐπὶ ἀσπίδος, Ἡρόδ. 1. 171, Εὐρ. Φοίν. 143. 1114· ἐπὶ πλοίων, ὡς αἱ κατὰ τὴν πρῷραν κεφαλαὶ ἢ παραστάσεις καὶ τὰ τοιαῦτα, Ἀριστοφ. Ἱππ. 952, Σφ. 585, Πλάτ. Θεαίτ. 191D, κ. ἀλλ., Ξεν. Ἑλλ. 5. 1, 30, πρβλ. Δημ. 1039. 11· - [[εἰκών]], [[παράστασις]], σ. Διὸα κτησίου Ἀντικλ. παρ’ Ἀθην. 473Β· εἰργασμένα ἐπὶ ταπήτων, Ἡσύχ. ἐν λ. [[ἱππαλεκτρυών]]· - [[δεῖγμα]] τοῦ ἀξιώματος, «[[παράσημον]]», τρίαιναν σ. θεοῦ Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 218· - ἐν τῷ πληθ., γραπτὰ σημεῖα, γράμματα, γράψαι σημήια .. φωνῆς Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 580. 11. 6) [[σύνθημα]] τῶν φρουρῶν ἢ τῶν μαχομένων, Πολύβ. 5. 69, 8· ἀπὸ σημείου ποιεῖν τι Θουκ. 2. 90, 4, πρβλ. Ξεν. Ἑλλ. 6. 2, 28. ΙΙ. [[σημεῖον]], [[ἔνδειξις]], [[φανέρωσις]] ὅτι πρᾶγμά τι [[εἶναι]] ἢ θὰ [[εἶναι]], Σοφ. Ο. Τ. 1059, Εὐρ. Φοίν. 1332· σ. φαίνεις ἐσθλὸς ... γεγὼς Σοφ. Ἠλ. 24, πρβλ. Ο. Τ. 710· τέχνης σ. τῆς ἐμῆς ὁ αὐτ. ἐν Ἀντ. 998· - ἐν τῇ λογικῇ, [[σημεῖον]] ἢ [[ἀπόδειξις]], Ἀριστοφ. Νεφ. 369, Θουκ. 1. 6, 10, κτλ., Ἀνδοκ. 22. 42, κτλ.· σ. ἐπιδεικνύναι ὅτι .. Αἰσχίν. 41. 35., 60. 8· ὅτι ἀγαθὸς ἦν, τοῦτο μέγιστον σ. ὁ αὐτ. ἐν Μίν. 321Β· τὸ μὴ ἐκδοθῆναι οὐδὲν σ. ἐστι, δὲν [[εἶναι]] [[ἀπόδειξις]] τοῦ ἐναντίου, Ἀντιφῶν 117. 2· [[ὡσαύτως]], [[παράδειγμα]], Ἱππ. π. Ἀρχ. Ἰητρ. 17· - [[σημεῖον]] δέ· ἢ [[σημεῖον]] γάρ· προξαγγέλλει [[ἐπιχείρημα]] λογικὸν (πρβλ. [[τεκμήριον]] ΙΙ. 2), Δημ. 563. 6, Ἰσοκρ. 58C, 63Α, κτλ. 2) ἐν τῇ Λογικῇ τοῦ Ἀριστ. τὸ [[σημεῖον]] [[εἶναι]] πιθανὸν [[ἐπιχείρημα]], εἰς ἀπόδειξιν τοῦ συμπεράσματος, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[τεκμήριον]] ([[ἀπόδειξις]] βεβαία, [[ἐπιχείρημα]] ἀποδεικτικόν), ἴδε Ἀναλυτ. Πρότ. 2. 27, 2, Σοφιστ. Ἔλεγχ. 5. 9, Ρητορ. 1. 2, 16. 3) παρὰ τοῖς ἰατρ, συγγραφεῦσι, [[σύμπτωμα]], Ἀρετ., κλπ. ΙΙΙ. = [[στιγμή]], τὸ μαθηματικὸν [[σημεῖον]], Ἀριστ. Ἀναλυτ. Ὕστ. 1. 10, 3, Τοπ. 6. 4, 5, Φυσ. 8. 8, 6, Εὐκλ. Ὅρ.· [[ὡσαύτως]], σ. χρόνου, punctum temporis, ὁ αὐτ. π. Οὐρ. 1. 12, 19, Φυσ. 8. 8, 20 κἑξ. 2) ἐν τῇ προσῳδίᾳ καὶ τῇ μουσικῇ, [[χρόνος]], ἡ μονὰς τοῦ χρόνου, Λατ. mora, Ἀριστόξ. σ. 39· πρβλ. Ἑρμανν. Πονημάτ. 2. 108. - Καθ’ Ἡσύχ.: «[[σημεῖον]]· [[τέρας]]. ἢ [[σφραγίς]]». - Κατ’ Ἀμμών. π. διαφ. λέξ. σ. 127 «ἐν τῇ τέχνῃ τὰ μὲν παρῳχημένα σημείοις πιστοῦνται, τὰ δὲ μέλλοντα τεκμηρίοις».

}}