Anonymous

δεύτερος: Difference between revisions

From LSJ
Bailly1_1
(6_4)
(Bailly1_1)
Line 15: Line 15:
{{ls
{{ls
|lstext='''δεύτερος''': -α, -ον, [[εἶναι]] πράγματι [[εἶδος]] συγκριτικοῦ τοῦ δύο, ὡς τὸ δεύτατος, [[εἶναι]] τὸ ὑπερθ. Buttm. Ausf. Gr. §41n· (ἴδε ἐν λ. δύο). Ι. ὡς πρὸς τὴν τάξιν, ἀλλὰ μετά τινος ἐννοίας χρόνου, παρ’ Ὁμ. ([[οὐδαμοῦ]] ἐν τῇ Ὀδ.) ἐπὶ τοῦ ἐρχομένου δευτέρου ἐν ἀγῶνι, Ἰλ. Ψ. 265· [[δεύτερος]] ἐλθεῖν Χ. 207· δ. αὖ… προΐει… [[ἔγχος]], [[μετὰ]] [[ταῦτα]], Υ. 273, κτλ.· οὔ μ’ ἔτι δεύτερον ὧδε ἵξετ’ [[ἄχος]], οὐδεμία μετ’ αὐτὴν [[θλῖψις]] ὁμοία πρὸς τὴν παροῦσαν, Ψ. 46· [[ἐνίοτε]] ὡς πραγματικὸν συγκριτικόν, ἐμεῖο δεύτεροι, [[μετὰ]] τὸν ἰδικόν μου καιρόν, αἰτ. 248· σοὶ δεύτερον ἔσται, θὰ δοθῇ εἰς σὲ ὡς δευτέρα [[ἐκλογή]]· δηλ. θὰ παραχωρηθῇ εἰς σέ, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 34· παρ’ Ἀττ. [[ὡσαύτως]] [[μετὰ]] τοῦ ἄρθρ., ὁ [[δεύτερος]] Σοφ. Ο. Κ. 1315, κτλ.· αἱ δεύτεραι φροντίδες, δεύτεραι σκέψεις, Εὐρ. Ἱππ. 436· παροιμ., τὸν δ. πλοῦν, [[δοκιμάζω]] τὸν δεύτερον παρουσιαζόμενον εἰς ἐμὲ τρόπον, Πλάτ. Φαίδ. 99D, κτλ.· ἑρμηνευόμενον ὑπὸ τοῦ Μενάνδ. Θρασ. 2, ὁ δ. [[πλοῦς]] ἐστι [[δήπου]] λεγόμενος, ἂν ἀποτύχῃ τις πρῶτον, ἐν κώπαισι [[πλεῖν]]. 2) μεθ’ Ὅμηρ. ἐπ’ [[αὐτοῦ]] τοῦ χρόνου, δευτέρῳ χρόνῳ, εἰς τὸν [[μετέπειτα]] χρόνον, Πίνδ. Ο. 1. 69· δευτέρῃ ἡμέρῃ, τῇ ἑπομένῃ ἡμέρᾳ, Ἡρόδ. 1. 82 (πρβλ. [[δευτεραῖος]])· δευτέρῳ ἔτεϊ τούτων, κατὰ τὸ [[μετὰ]] τοῦτο [[ἔτος]], [[αὐτόθι]] 6. 46· - οὕτω [[πολλάκις]] κατ’ οὐδέτερ. ὡς ἐπίρρ. δεύτερον αὖ, δεύτερον [[αὖτις]], δεύτερον, [[μετὰ]] [[ταῦτα]], [[πάλιν]], δευτέραν φοράν, ἀντίθετον τῷ πρῶτον, Ὅμ., Ἀττ.· παρὰ πεζοῖς [[ὡσαύτως]] δεύτερα, [[ὅπερ]] ὁ [[Ὅμηρος]] ἔχει [[ἅπαξ]], Ἰλ. Ψ. 538· [[ὡσαύτως]] [[μετὰ]] τοῦ ἄρθρ., τὸ δεύτερον Ἡρόδ. 1. 79, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1082, κτλ.· τὰ δεύτερα Θουκ. 6. 78· μεταγεν., ἐκ δευτέρου, δευτέραν φοράν, Λατ. denuo, Εὐαγγ. κ. Μᾶρκ. ιδ΄, 71·- ὁμαλ. ἐπίρ. δευτέρως Πλάτ. Νόμ. 955Ε, κτλ. ΙΙ. ἐν σχέσει πρὸς τὴν τάξιν ἢ ἀξίαν καὶ σπουδαιότητα, [[ἄνευ]] οὐδεμιᾶς ἐννοίας χρόνου, [[δεύτερος]], [[ὕστερος]], δ. μετ’ ἐκεῖνον Ἡρόδ. 1. 31, πρβλ. Ξεν. Κύρ. 2. 2, 4, κτλ.· δ. [[πρός]] τι Σοφ. Ἀποσπ. 325· πολὺ δ. μετά τι, κατὰ πολὺ [[κατώτερος]], πολὺ [[ὀπίσω]], Θουκ. 2. 97· οὕτω μ. γεν. [[δεύτερος]] οὐδενός, [[κατώτερος]] οὐδενός, Ἡρόδ. 1. 23· δ. παιδὸς σῆς Εὐρ. Τρῳ. 614· δεύτερα τῶν προσδοκιῶν, κατωτέρω τῶν ἐλπίδων, Δημ. 348. 22· ἡγεῖσθαι δεύτερον, [[νομίζω]] τι δευτερεῦον, δευτέρου λόγου ἄξιον, Σοφ. Ο. Κ. 351· οὕτω, δ. ἄγειν, ποιεῖσθαι, τίθεσθαι Λουκ. Λαπ. 9, Πλούτ. 2. 162Ε, πρβλ. ὁ αὐτ. Φαβ. 24. 2) ὁ [[δεύτερος]] ἐκ δύο, δευτέρη αὐτή, αὐτὴ καὶ ἄλλη τις, Ἡρόδ. 4. 113· πρβλ. Α. Β. 89· ἑπτὰ δεύτεροι σοφοί, [[μετὰ]] τοὺς γνωστοὺς πρώτους [[ἑπτά]], Εὔφρ. Ἀδελφ. 1 12· εἷς καὶ [[δεύτερος]], unus et alter, μόνον παρὰ μεταγεν., Sch äf. Διον. Ἁλ. π. Συν. σ. 174· ἕν τι… ἢ δεύτερον Δίων Χρ. 2. 4· δ. καὶ [[τρίτος]], δύο-[[τρεῖς]], Πολύβ. 26. 10, 2. ΙΙΙ. ὡς οὐσιαστ., τὰ δεύτερα, = [[δευτερεῖα]], τὸ δεύτερον [[βραβεῖον]] ἢ ἡ δευτέρα [[θέσις]], τὰ δ. φέρεσθαι Ἰλ. Ψ. 538, Ἡρόδ. 8. 104, πρβλ. Valck. 9. 78. 2) τὸ [[ὕστερον]] (ἀκόλουθον) τῆς γέννας, Διοσκ. 1. 58.
|lstext='''δεύτερος''': -α, -ον, [[εἶναι]] πράγματι [[εἶδος]] συγκριτικοῦ τοῦ δύο, ὡς τὸ δεύτατος, [[εἶναι]] τὸ ὑπερθ. Buttm. Ausf. Gr. §41n· (ἴδε ἐν λ. δύο). Ι. ὡς πρὸς τὴν τάξιν, ἀλλὰ μετά τινος ἐννοίας χρόνου, παρ’ Ὁμ. ([[οὐδαμοῦ]] ἐν τῇ Ὀδ.) ἐπὶ τοῦ ἐρχομένου δευτέρου ἐν ἀγῶνι, Ἰλ. Ψ. 265· [[δεύτερος]] ἐλθεῖν Χ. 207· δ. αὖ… προΐει… [[ἔγχος]], [[μετὰ]] [[ταῦτα]], Υ. 273, κτλ.· οὔ μ’ ἔτι δεύτερον ὧδε ἵξετ’ [[ἄχος]], οὐδεμία μετ’ αὐτὴν [[θλῖψις]] ὁμοία πρὸς τὴν παροῦσαν, Ψ. 46· [[ἐνίοτε]] ὡς πραγματικὸν συγκριτικόν, ἐμεῖο δεύτεροι, [[μετὰ]] τὸν ἰδικόν μου καιρόν, αἰτ. 248· σοὶ δεύτερον ἔσται, θὰ δοθῇ εἰς σὲ ὡς δευτέρα [[ἐκλογή]]· δηλ. θὰ παραχωρηθῇ εἰς σέ, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 34· παρ’ Ἀττ. [[ὡσαύτως]] [[μετὰ]] τοῦ ἄρθρ., ὁ [[δεύτερος]] Σοφ. Ο. Κ. 1315, κτλ.· αἱ δεύτεραι φροντίδες, δεύτεραι σκέψεις, Εὐρ. Ἱππ. 436· παροιμ., τὸν δ. πλοῦν, [[δοκιμάζω]] τὸν δεύτερον παρουσιαζόμενον εἰς ἐμὲ τρόπον, Πλάτ. Φαίδ. 99D, κτλ.· ἑρμηνευόμενον ὑπὸ τοῦ Μενάνδ. Θρασ. 2, ὁ δ. [[πλοῦς]] ἐστι [[δήπου]] λεγόμενος, ἂν ἀποτύχῃ τις πρῶτον, ἐν κώπαισι [[πλεῖν]]. 2) μεθ’ Ὅμηρ. ἐπ’ [[αὐτοῦ]] τοῦ χρόνου, δευτέρῳ χρόνῳ, εἰς τὸν [[μετέπειτα]] χρόνον, Πίνδ. Ο. 1. 69· δευτέρῃ ἡμέρῃ, τῇ ἑπομένῃ ἡμέρᾳ, Ἡρόδ. 1. 82 (πρβλ. [[δευτεραῖος]])· δευτέρῳ ἔτεϊ τούτων, κατὰ τὸ [[μετὰ]] τοῦτο [[ἔτος]], [[αὐτόθι]] 6. 46· - οὕτω [[πολλάκις]] κατ’ οὐδέτερ. ὡς ἐπίρρ. δεύτερον αὖ, δεύτερον [[αὖτις]], δεύτερον, [[μετὰ]] [[ταῦτα]], [[πάλιν]], δευτέραν φοράν, ἀντίθετον τῷ πρῶτον, Ὅμ., Ἀττ.· παρὰ πεζοῖς [[ὡσαύτως]] δεύτερα, [[ὅπερ]] ὁ [[Ὅμηρος]] ἔχει [[ἅπαξ]], Ἰλ. Ψ. 538· [[ὡσαύτως]] [[μετὰ]] τοῦ ἄρθρ., τὸ δεύτερον Ἡρόδ. 1. 79, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1082, κτλ.· τὰ δεύτερα Θουκ. 6. 78· μεταγεν., ἐκ δευτέρου, δευτέραν φοράν, Λατ. denuo, Εὐαγγ. κ. Μᾶρκ. ιδ΄, 71·- ὁμαλ. ἐπίρ. δευτέρως Πλάτ. Νόμ. 955Ε, κτλ. ΙΙ. ἐν σχέσει πρὸς τὴν τάξιν ἢ ἀξίαν καὶ σπουδαιότητα, [[ἄνευ]] οὐδεμιᾶς ἐννοίας χρόνου, [[δεύτερος]], [[ὕστερος]], δ. μετ’ ἐκεῖνον Ἡρόδ. 1. 31, πρβλ. Ξεν. Κύρ. 2. 2, 4, κτλ.· δ. [[πρός]] τι Σοφ. Ἀποσπ. 325· πολὺ δ. μετά τι, κατὰ πολὺ [[κατώτερος]], πολὺ [[ὀπίσω]], Θουκ. 2. 97· οὕτω μ. γεν. [[δεύτερος]] οὐδενός, [[κατώτερος]] οὐδενός, Ἡρόδ. 1. 23· δ. παιδὸς σῆς Εὐρ. Τρῳ. 614· δεύτερα τῶν προσδοκιῶν, κατωτέρω τῶν ἐλπίδων, Δημ. 348. 22· ἡγεῖσθαι δεύτερον, [[νομίζω]] τι δευτερεῦον, δευτέρου λόγου ἄξιον, Σοφ. Ο. Κ. 351· οὕτω, δ. ἄγειν, ποιεῖσθαι, τίθεσθαι Λουκ. Λαπ. 9, Πλούτ. 2. 162Ε, πρβλ. ὁ αὐτ. Φαβ. 24. 2) ὁ [[δεύτερος]] ἐκ δύο, δευτέρη αὐτή, αὐτὴ καὶ ἄλλη τις, Ἡρόδ. 4. 113· πρβλ. Α. Β. 89· ἑπτὰ δεύτεροι σοφοί, [[μετὰ]] τοὺς γνωστοὺς πρώτους [[ἑπτά]], Εὔφρ. Ἀδελφ. 1 12· εἷς καὶ [[δεύτερος]], unus et alter, μόνον παρὰ μεταγεν., Sch äf. Διον. Ἁλ. π. Συν. σ. 174· ἕν τι… ἢ δεύτερον Δίων Χρ. 2. 4· δ. καὶ [[τρίτος]], δύο-[[τρεῖς]], Πολύβ. 26. 10, 2. ΙΙΙ. ὡς οὐσιαστ., τὰ δεύτερα, = [[δευτερεῖα]], τὸ δεύτερον [[βραβεῖον]] ἢ ἡ δευτέρα [[θέσις]], τὰ δ. φέρεσθαι Ἰλ. Ψ. 538, Ἡρόδ. 8. 104, πρβλ. Valck. 9. 78. 2) τὸ [[ὕστερον]] (ἀκόλουθον) τῆς γέννας, Διοσκ. 1. 58.
}}
{{bailly
|btext=α, ον :<br /><b>1</b> second, deuxième : τὰ δεύτερα, le second prix, le second rang (dans un concours) ; <i>adv.</i> • δεύτερον, pour la seconde fois ; • δεύτερον [[αὖ]], et en second lieu, et ensuite ; • δεύτερον [[αὖτε]], <i>m. sign.</i> ; • δεύτερον [[αὖτις]], pour la seconde fois, encore ; • δεύτερα, en second lieu (<i>ou</i> le second prix, <i>v. ci-dessus</i>) ; <i>avec l’art.</i> • τὸ δεύτερον, • τὰ δεύτερα, <i>m. sign.</i> ; [[ἐκ]] δευτέρης BABR pour la seconde fois ; δευτέρη [[αὐτή]] HDT elle-même seconde, <i>càd</i> elle avec un autre;<br /><b>2</b> qui vient après <i>en gén.</i> ; inférieur : οὐδενὸς [[δεύτερος]], qui n’est inférieur à personne ; πολὺ [[δεύτερος]] [[μετά]] [[τι]] THC qui vient tout à fait en seconde ligne après qch, de beaucoup inférieur à qch ; <i>abs.</i> secondaire : τινα δεύτερόν τινος ἄγειν LUC, ποιεῖσθαι PLUT mettre une personne en seconde ligne après une autre, la juger comme inférieure à une autre ; ἡγεῖσθαι δεύτερον SOPH regarder comme chose secondaire ; [[ἐν]] δευτέρῳ [[τί]] τινος τίθεσθαι PLUT <i>ou</i> [[ἐν]] δευτέρᾳ τάξει τινὸς ποιεῖσθαι PLUT mettre une chose au second rang après une autre ; <i>avec idée de temps</i> ultérieur, postérieur : δεύτερον [[ἐλθεῖν]] IL venir seulement après, venir plus tard ; ἐμεὶο [[δεύτερος]] IL, μετ’ ἐμὲ [[δεύτερος]] XÉN qui arrive après moi ; δευτέρῳ ἔτει τούτων HDT l’année qui suivit ces événements ; δευτέρῃ ἡμέρῃ HDT le jour suivant.<br />'''Étymologie:''' Cp. de [[δύο]] ; cf. [[δεύτατος]].
}}
}}