κρατέω: Difference between revisions

{{ls

|lstext='''κρατέω''': μέλλ. -ήσω. ― Μέσ. ἀόρ. ἐπικρατησάμενοι Γαλην. ― Παθ. μέλλ. κρατηθήσομαι Θουκ. 3. 30· ([[κράτος]]) Εἶμαι [[ἰσχυρός]], [[κραταιός]], [[δυνατός]]· [[ὅθεν]], Ι. ἀπολ., ἔχω τὸ [[κράτος]], τὴν ἐξουσίαν, βασιλεύω, Ἤλιδα... ὅθι κρατέουσιν Ἐπειοὶ Ὀδ. Ν. 275., Ο. 298· μέγα κρατέων ἤνασσε, [[μετὰ]] [[μεγάλης]] ἐξουσίας..., Ἰλ. Π. 172 [[ἅπας]] δὲ [[τραχύς]], [[ὅστις]] ἂν νέον κρατῇ Αἰσχύλ. Πρ. 35· ὁ κρατῶν, ὁ κυβερνῶν, ὁ αὐτ. ἐν Ἀγ. 951, 1664, Σοφ. Ἀντ. 738, κτλ., πρβλ. [[θώπτω]]· οἱ κρατοῦντες Αἰσχύλ. Χο. 265, Σοφ. Ο. Τ. 530, κτλ.· τὸ κρατοῦν Εὐρ. Ἀνδρ. 133, Πλάτ. Νόμ. 714C· ἡ κρατοῦσα, ἡ [[οἰκοδέσποινα]], Αἰσχύλ. Χο. 734. 2) παρὰ ποιηταῖς [[μετὰ]] δοτ., ἔχω ἰσχύν, [[ἡγεμονεύω]] [[μεταξύ]], μέγα κρατέεις νεκύεσσιν, ἔχεις μέγα [[κράτος]], μεγάλην ἰσχύν, Ὀδ. Λ. 485· ἀνδράσι καὶ θεοῖσι Π. 265· [[ὡσαύτως]] κρ. Φθίᾳ, βασιλεύω ἐν..., Πινδ. Ν. 4. 81· ἐν Ἰλιάδι χθονὶ Εὐρ. Ἠλ. 4· πρβλ. [[ἀνάσσω]]. 3) [[μετὰ]] γεν., εἶμαι κύριός τινος, [[κυβερνήτης]], [[δεσπότης]], ἡγεμὼν ἐπί τινος, πάντων Ἀργείων, πάντων Ἰλ. Α. 79, 288, πρβλ. Ὀδ. Ο. 274, Αἰσχύλ. Πρ. 150, κτλ.· κρ. δωμάτων ὁ αὐτ. ἐν Ἀγ. 1673· ὅπλων Σοφ. Αἴ. 1337· κρ. βίου, εἶμαι [[κύριος]]..., Ἀνδοκ. 18. 5· κ. αὑτοῦ Σοφ. Αἴ. 1099, πρβλ. Ο. Κ. 405, Ἀντιφῶν 132. 31· ἡδονῶν καὶ ἐπιθυμιῶν Πλάτ. Συμπ. 196C, κτλ.· τῶν πραγμάτων Δημ. 25, τέλ.· εἰς τὸ [[μήποτε]] ὀργὴν μὴ πείθεσθαι τοῖς νόμοις κρατῆσαι, εἰς τὸ νὰ μὴ ὑπερισχύῃ ποτὲ ἡ ὀργὴ [[οὕτως]] [[ὥστε]] νὰ μὴ πείθωνται εἰς τοὺς νόμους, Ξεν. Λακ. 4, 6. ΙΙ. νικῶ, [[κατισχύω]], [[ὑπερισχύω]], ἀπολ., Αἰσχύλ. ἐν Ἀγ. 324, κτλ.· πολλῷ ἐκράτησαν Ἡρόδ. 5, 77· εἰ τὰ τοῦ Μήδου κρατήσειε Θουκ. 3. 62· ὁ μὴ πειθόμενος κρατεῖ Πλάτ. Φαῖδρ. 272Β· [[ἔνθα]] τἀναιδὲς κρατεῖ Δίφιλ. ἐν Ἀδήλ. 29, κτλ.· [[μετὰ]] δοτ. τρόπου, κρ. γνώμῃ, [[ὑπερισχύω]] διὰ τῆς γνώμης μου, Ἡρόδ. 9. 42· πάλᾳ, ἱπποδρομίᾳ Πινδ. Ο. 8. 26, Ι. 3. 21· τῇ μάχῃ Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 612· ταῖς ναυσὶ Ἀριστοφ. Ἀχ. 648· [[ὡσαύτως]], θουρίῳ ἐν Ἄρει Σοφ. Αἴ. 614· ἐν τοῖς πολέμοις Ἀριστοφ. Πλ. 184· [[ὡσαύτως]] [[μετὰ]] συστοίχ. αἰτ., κρ. νίκην Εὐρ. ἐν Bgk εἰς Λυρ. σ. 434· τὸν ἀγῶνα Δημ. 520, τέλ.· τὴν μάχην Διόδ. 18. 30· πάντα, εἰς ὅλα τὰ πράγματα, Σοφ. Ο. Τ. 1522· πρβλ. [[νικάω]] ἐν τέλ.· οἱ κρατοῦντες, οἱ νικηταί, Ξεν. Ἀν. 3. 2, 26, κτλ.· ([[φράσις]] ἣν οἱ Ἐκκλ. συγγραφεῖς ἐφήρμοσαν εἰς τοὺς Χριστιανούς, πιθανῶς ἐκ τῆς πρὸς Θεσσ. Β΄ 2. 15)· ἀντίθετ. τῷ οἱ κρατούμενοι, Ἀριστ. Πολ. 1. 6, 1· τὸ κρατοῦν, ἡ κυβερνῶσα [[ἀρχή]], [[ἐξουσία]], [[δύναμις]], [[αὐτόθι]] 3. β) εἶμαι [[ἀνώτερος]], πλήθους [[ἕκατι]] Αἰσχύλ. Πέρσ. 338. γ) ἔχω δίκαιον, φρονῶ ὀρθῶς, ὁ μὴ πειθόμενος κρατεῖ Πλάτ. Φαῖδρ. 272Β· ― εἶμαι ὁ ἄριστος, Κριτίας 1. 7. δ) ἐπὶ φημῶν, κτλ., ἐπικρατῶ, [[γίνομαι]] [[κοινός]], [[φάτις]] κρατεῖ Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 295· Σοφ. Αἴ. 978, πρβλ. Αἰσχύλ. Πέρσ. 738· [[νόμιμα]] δὲ τὰ Χαλκιδικὰ ἐκράτησεν Θουκ. 6. 5· κρατεῖ [[φήμη]] Πολύβ. 9. 26, 11· (οὕτω καὶ ἐν τῷ μέσ. τύπῳ, δεῖ [[ταῦτα]] κρατεῖσθαι Ἀριστ. Πολ. 7. 13, 2, πρβλ. Ποιημ. 18, 11, ([[ἔνθα]] τὰ Ἀντίγραφα κροτεῖσθαι). 2) μετ’ ἀπαρ., [[ὑπερισχύω]] [[ὥστε]]..., κρατοῦντες [[ὥστε]] μὴ τὰς πύλας ἀνοίγεσθαι Θουκ. 4. 104· ― ἀπρόσ., κατθανεῖν κρατεῖ, [[εἶναι]] καλλίτερον νὰ..., Αἰσχύλ. Ἀγ. 1364· κρατεῖ μὴ γιγνώσκοντ’ ἀπολέσθαι Εὐρ. Ἱππ. 248. 3) [[μετὰ]] γεν., νικῶ, [[ὑπερισχύω]], τῶν ἐναντίων Σοφ. Ἀποσπ. 106, πρβλ. Ο. Κ. 646, Αἰσχύλ. Θήβ. 960, κτλ.· κρ. τινος τὸν ἀγῶνα Φιλόστρ. 677· ― μεταφ., κρ. τῆς διαβολῆς, νικῶ αὐτήν, Λυσ. 156. 58· ὁ [[λόγος]] τοῦ ἔργου ἐκράτει, ὑπερέβαινεν, ὑπερέβαλλε, Θουκ. 1. 69· ἡ [[φύσις]]... τῶν διδαγμάτων κρατεῖ, [[εἶναι]] καλλιτέρα, Μένανδρ. ἐν Μονοστίχ. 213, πρβλ. 169· ― ἐπὶ ἐδεσμάτων, νικῶ αὐτά, τὰ «[[χωνεύω]]», Μνησίθ. παρ’ Ἀθην. 54Β, Φιλοτίμ. [[αὐτόθι]] 79C· τῆς τροφῆς μὴ κρατηθείσης Πλούτ. 2. 654Β. 4) μετ’ αἰτ., νικῶ, [[κυριεύω]], ὑπερτερῶ, [[ὑπερβάλλω]], Πινδ. Ν. 10. 46, Αἰσχύλ. Πρ. 213, Θήβ. 189, Εὐρ. Ἄλκ. 490, Ἀριστοφ. Νεφ. 1346, Ὄρν. 419, Ξεν. Ἀν. 7. 6, 32, κτλ.· τῇ μάχῃ, τῷ πολέμῳ τινὰ Θουκ. 6. 2, Αἰσχίν. 32. 14· τῷ λόγῳ τινὰ Ἀριστοφ. Σφ. 539· πάχει μάκει τε... Πινδ. Π. 4. 436, πρβλ. Ξεν. Ἱέρ. 11, 5· κρατεῖ δὲ ὁ τῆς ἡδονῆς [[βίος]] τὸν τῆς φρονήσεως Πλάτ. Φίληβ. 11Ε. ― Παθ., νικῶμαι, καταβάλλομαι, Αἰσχύλ. Θήβ. 750, κτλ.· ὕπνῳ ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 148· ὑπὸ τοῦ ὕπνου Ἡρόδ. 2. 121, 4· ὑπὸ τῶν ἡδονῶν Πλάτ. Νόμ. 633Ε. ΙΙΙ. [[γίνομαι]] κύριός τινος, [[λαμβάνω]] ὑπὸ τὴν κατοχήν μού τι, τῆς ἀρχῆς, τῶν νεκρῶν Ἡρόδ. 1. 92., 4. 111· μηδενὸς ὁ αὐτ. 9. 16· [[σέθεν]] Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 387· τῆς γῆς Θουκ. 3. 6· ναυσὶ τῆς θαλάσσης Πλάτ. Μενέξ. 239Ε· κρ. τῆς λέξεως, [[κατέχω]], εἶμαι [[κύριος]] τῆς γλώσσης, Ἀθήν. 275Β. IV. [[λαμβάνω]], πιάνω, «κρατῶ», «βαστῶ», τῆς χειρὸς Εὐαγγ. κ. Ματθ. θ΄, 25, κτλ.· τινὰ τῆς χειρός, «ἀπὸ τὸ χέρι», Εὐαγγ. κ. Μάρκ. θ΄, 27. 2) μετ’ αἰτ. πράγμ., [[καταλαμβάνω]], [[κυριεύω]] τι καὶ κρατῶ αὐτό, [[κυρίως]] διὰ τῆς βίας, πᾶσαν αἶαν Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 255· θρόνους Σοφ. Ο. Κ. 1381· «πιάνω», [[συλλαμβάνω]], κρατῶ ἰσχυρῶς, τινὰ Βατραχομυομαχ. 63. 236, Πολύβ. 8. 20, 8, Καιν. Διαθ.· ― [[ὑποστηρίζω]], διατηρῶ, τινὰ Διον. Ἁλ. 4. 38· ― διατηρῶ στρατιωτικήν τινα θέσιν, Ξεν. Ἀν. 5. 6, 7· ― [[κατέχω]] ἐν τῇ χειρί, ἔχω, κρατῶ, τι Πλούτ. 2. 99D, Ἀθήν. 289C. V. κυβερνῶ, διοικῶ, Αἰσχύλ. Ἀγ. 10, πρβλ. Εὐρ. Ἑκάβ. 282. ― Παθ., ὅσα γάρ ἐστιν ἐνθάδ’ αἰσχρὰ τῷ νόμῳ κρατούμενα, ἐμποδιζόμενα ὑπὸ τοῦ νόμου..., Ἀριστοφ. Ὄρν. 755 κρατεῖσθαι ὑπὸ τοῦ προβουλεύματος Διον. Ἁλ. 9. 52.

}}