Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

munio: Difference between revisions

From LSJ
2,864 bytes added ,  15 August 2017
3_8
(Gf-D_6)
(3_8)
Line 4: Line 4:
{{Gaffiot
{{Gaffiot
|gf=(1) <b>mūnĭō</b>⁸ (arch. <b>mœnĭō</b>), īvī et ĭī, ītum, īre, tr.,<br /><b>1</b> faire un travail de terrassement, de maçonnerie : [[quod]] idoneum ad muniendum putarent, congererent Nep. Them. 6, 5, qu’ils rassemblassent tous les matériaux qu’ils jugeraient propres à la construction<br /><b>2</b> faire avec un travail de terrassement, de maçonnerie, construire : mœnia mœnire Pl. Mil. 228, construire un rempart ; [[castra]] munire Cæs. G. 1, 49, 2, faire un camp retranché, cf. Cæs. G. 2, 19, 5, etc. ; munitis castris Cæs. G. 1, 49, 5, le camp retranché étant achevé &#124;&#124; viam munire Cic. Mil. 17, construire une route ; itinera Nep. Hann. 3, 4, construire des chemins<br /><b>3</b> fortifier, garnir de fortification : locum Cæs. G. 1, 24, 3, fortifier un lieu ; [[castra]] altiore [[vallo]] Cæs. G. 5, 50, 5, fortifier le camp d’une palissade [[plus]] élevée ; Alpibus Italiam munierat [[natura]] Cic. Prov. 34, la nature avait donné à l’Italie les [[Alpes]] comme rempart &#124;&#124; locum muniunt [[undique]] parietes Sall. C. 55, 4, des murailles font de toutes parts une enceinte à ce lieu, il [[est]] entouré entièrement d’une muraille<br /><b>4</b> [fig.] <b> a)</b> abriter, protéger : [[spica]] [[contra]] [[avium]] [[morsus]] Cic. CM 51, protéger les épis contre la voracité des oiseaux ; [[turris]] munita ab omni ictu hostium Cæs. C. 2, 9, 6, tour protégée contre tous les coups de l’ennemi ; <b> b)</b> se munire ad [[aliquid]] Cic. Fam. 9, 18, 2, se fortifier contre qqch. ; se multorum [[benevolentia]] Cic. Fin. 2, 84, se faire un rempart de la bienveillance publique ; [[aliqua]] re se [[contra]] [[aliquam]] rem Cic. Fam. 4, 14, 3, se fortifier par qqch. contre qqch. ; <b> c)</b> [[sibi]] viam ad rem Cic. Verr. 2, 1, 64, se préparer la voie à qqch. ; accusandi viam alicui Cic. Mur. 48, préparer à qqn les moyens d’accuser. impf. munibat Virg. Mor. 61 ; munibant Apul. Mund. 26.<br />(2) <b>mūniō</b>, ōnis, m., sorte de pied métrique : *Cic. de Or. 1, 251.||viam munire Cic. Mil. 17, construire une route ; itinera Nep. Hann. 3, 4, construire des chemins<br /><b>3</b> fortifier, garnir de fortification : locum Cæs. G. 1, 24, 3, fortifier un lieu ; [[castra]] altiore [[vallo]] Cæs. G. 5, 50, 5, fortifier le camp d’une palissade [[plus]] élevée ; Alpibus Italiam munierat [[natura]] Cic. Prov. 34, la nature avait donné à l’Italie les [[Alpes]] comme rempart||locum muniunt [[undique]] parietes Sall. C. 55, 4, des murailles font de toutes parts une enceinte à ce lieu, il [[est]] entouré entièrement d’une muraille<br /><b>4</b> [fig.] <b> a)</b> abriter, protéger : [[spica]] [[contra]] [[avium]] [[morsus]] Cic. CM 51, protéger les épis contre la voracité des oiseaux ; [[turris]] munita ab omni ictu hostium Cæs. C. 2, 9, 6, tour protégée contre tous les coups de l’ennemi ; <b> b)</b> se munire ad [[aliquid]] Cic. Fam. 9, 18, 2, se fortifier contre qqch. ; se multorum [[benevolentia]] Cic. Fin. 2, 84, se faire un rempart de la bienveillance publique ; [[aliqua]] re se [[contra]] [[aliquam]] rem Cic. Fam. 4, 14, 3, se fortifier par qqch. contre qqch. ; <b> c)</b> [[sibi]] viam ad rem Cic. Verr. 2, 1, 64, se préparer la voie à qqch. ; accusandi viam alicui Cic. Mur. 48, préparer à qqn les moyens d’accuser. impf. munibat Virg. Mor. 61 ; munibant Apul. Mund. 26.<br />(2) <b>mūniō</b>, ōnis, m., sorte de pied métrique : *Cic. de Or. 1, 251.
|gf=(1) <b>mūnĭō</b>⁸ (arch. <b>mœnĭō</b>), īvī et ĭī, ītum, īre, tr.,<br /><b>1</b> faire un travail de terrassement, de maçonnerie : [[quod]] idoneum ad muniendum putarent, congererent Nep. Them. 6, 5, qu’ils rassemblassent tous les matériaux qu’ils jugeraient propres à la construction<br /><b>2</b> faire avec un travail de terrassement, de maçonnerie, construire : mœnia mœnire Pl. Mil. 228, construire un rempart ; [[castra]] munire Cæs. G. 1, 49, 2, faire un camp retranché, cf. Cæs. G. 2, 19, 5, etc. ; munitis castris Cæs. G. 1, 49, 5, le camp retranché étant achevé &#124;&#124; viam munire Cic. Mil. 17, construire une route ; itinera Nep. Hann. 3, 4, construire des chemins<br /><b>3</b> fortifier, garnir de fortification : locum Cæs. G. 1, 24, 3, fortifier un lieu ; [[castra]] altiore [[vallo]] Cæs. G. 5, 50, 5, fortifier le camp d’une palissade [[plus]] élevée ; Alpibus Italiam munierat [[natura]] Cic. Prov. 34, la nature avait donné à l’Italie les [[Alpes]] comme rempart &#124;&#124; locum muniunt [[undique]] parietes Sall. C. 55, 4, des murailles font de toutes parts une enceinte à ce lieu, il [[est]] entouré entièrement d’une muraille<br /><b>4</b> [fig.] <b> a)</b> abriter, protéger : [[spica]] [[contra]] [[avium]] [[morsus]] Cic. CM 51, protéger les épis contre la voracité des oiseaux ; [[turris]] munita ab omni ictu hostium Cæs. C. 2, 9, 6, tour protégée contre tous les coups de l’ennemi ; <b> b)</b> se munire ad [[aliquid]] Cic. Fam. 9, 18, 2, se fortifier contre qqch. ; se multorum [[benevolentia]] Cic. Fin. 2, 84, se faire un rempart de la bienveillance publique ; [[aliqua]] re se [[contra]] [[aliquam]] rem Cic. Fam. 4, 14, 3, se fortifier par qqch. contre qqch. ; <b> c)</b> [[sibi]] viam ad rem Cic. Verr. 2, 1, 64, se préparer la voie à qqch. ; accusandi viam alicui Cic. Mur. 48, préparer à qqn les moyens d’accuser. impf. munibat Virg. Mor. 61 ; munibant Apul. Mund. 26.<br />(2) <b>mūniō</b>, ōnis, m., sorte de pied métrique : *Cic. de Or. 1, 251.||viam munire Cic. Mil. 17, construire une route ; itinera Nep. Hann. 3, 4, construire des chemins<br /><b>3</b> fortifier, garnir de fortification : locum Cæs. G. 1, 24, 3, fortifier un lieu ; [[castra]] altiore [[vallo]] Cæs. G. 5, 50, 5, fortifier le camp d’une palissade [[plus]] élevée ; Alpibus Italiam munierat [[natura]] Cic. Prov. 34, la nature avait donné à l’Italie les [[Alpes]] comme rempart||locum muniunt [[undique]] parietes Sall. C. 55, 4, des murailles font de toutes parts une enceinte à ce lieu, il [[est]] entouré entièrement d’une muraille<br /><b>4</b> [fig.] <b> a)</b> abriter, protéger : [[spica]] [[contra]] [[avium]] [[morsus]] Cic. CM 51, protéger les épis contre la voracité des oiseaux ; [[turris]] munita ab omni ictu hostium Cæs. C. 2, 9, 6, tour protégée contre tous les coups de l’ennemi ; <b> b)</b> se munire ad [[aliquid]] Cic. Fam. 9, 18, 2, se fortifier contre qqch. ; se multorum [[benevolentia]] Cic. Fin. 2, 84, se faire un rempart de la bienveillance publique ; [[aliqua]] re se [[contra]] [[aliquam]] rem Cic. Fam. 4, 14, 3, se fortifier par qqch. contre qqch. ; <b> c)</b> [[sibi]] viam ad rem Cic. Verr. 2, 1, 64, se préparer la voie à qqch. ; accusandi viam alicui Cic. Mur. 48, préparer à qqn les moyens d’accuser. impf. munibat Virg. Mor. 61 ; munibant Apul. Mund. 26.<br />(2) <b>mūniō</b>, ōnis, m., sorte de pied métrique : *Cic. de Or. 1, 251.
}}
{{Georges
|georg=(1) mūnio<sup>1</sup> (archaist. [[moenio]]), īvī, u. iī, ītum, īre ([[moene]], [[moenia]]), I) [[mauern]], [[schanzen]], Mauern od. Schanzen [[aufführen]], [[undique]], [[quod]] idoneum ad muniendum putarent, congererent, Nep.: milites, [[qui]] muniendi gratiā [[vallum]] petierant, Auct. b. Afr.: [[utrimque]] summā vi muniunt et pugnant, Liv.: munientibus coria velaque iussit obtendi, Curt. – II) prägn., A) [[mauern]], mauernd [[aufbauen]], magna munit [[moenia]], Plaut. mil. 228: [[duovir]] [[urbis]] moeniundae, Corp. inscr. Lat. 10, 4876: mun. oppida, feste Städte [[gründen]], Hor. [[sat]]. 1, 3, 105: Albam longam, [[als]] feste [[Stadt]] [[gründen]], Verg. Aen. 1, 271. – B) [[etwas]] [[mit]] [[einer]] [[Mauer]], einem Bollwerke, [[einer]] [[Schanze]] [[befestigen]], [[verwahren]], [[verschanzen]], in [[Verteidigungszustand]] [[setzen]], 1) eig. u. übtr.: a) eig.: arcem, Nep.: palatium, Nep.: [[castra]], [[mit]] [[Wall]], [[Graben]] u. Palisaden [[umgeben]], Caes.: montem, Caes.: partem muri [[egregie]] munitam habebant, Liv. – m. Abl., locum [[muro]], Caes.: [[castra]] [[vallo]] fossāque, Caes.: [[omnia]] maceriā muniuntur, Plin. ep. – b) übtr., übh. [[verwahren]], [[decken]], [[bedecken]], [[schützen]], Alpibus Italiam munierat [[natura]], [[wie]] [[mit]] einem [[Bollwerk]] [[versehen]], Cic.: domum praesidiis, Cic.: se ligneis moenibus, Nep. – [[munito]] agmine incedere, gedecktem, Sall. – hortum ab incursu hominum, Colum.: [[quae]] (herbescens [[viriditas]]) [[contra]] [[avium]] minorum [[morsus]] munitur [[vallo]] aristarum, Cic.: hieme quaternis tunicis et tibialibus muniebatur, verwahrte, bedeckte [[sich]], Suet. – 2) bildl., [[verwahren]], in [[Verteidigungsstand]], in [[Sicherheit]] [[setzen]], [[sicherstellen]], [[decken]], [[hunc]] locum [[munio]], sichere mich [[von]] [[dieser]] [[Seite]], Cic.: m. [[imperium]], Nep.: multorum se benevolentiā tueri et munire, Cic.: [[munio]] me ad [[haec]] [[tempora]], Cic.: m. se [[contra]] perfidiam, Cic.: muniri [[adversus]] fraudes, Plin.: munire [[latus]] a domesticis hostibus, Curt. – suam meretriculis muniendis rem cogere, zur [[Versorgung]] [[von]] Buhldirnen, Plaut. – C) [[einen]] [[Weg]] usw. [[durch]] Auffüllen, Dämme usw. [[gangbar]] [[machen]], [[bahnen]], [[anlegen]], [[bauen]], viam, Cic. u.a.: itinera, Nep.: rupem, Liv. – [[ohne]] (aus dem Zshg. zu ergänzendes) Obj., muniendo fessi homines, Liv. – im Bilde, munire alci viam accusandi, [[sibi]] viam ad [[stuprum]], Cic.: munita ad consulatum [[via]], Cic.: u. so ut ad [[hoc]] [[nefarium]] [[facinus]] accederet, aditum [[sibi]] aliis sceleribus [[ante]] munivit, Cic. – / Synkop. Imperf. munibat, Ps. Verg. moret. 61. Epit. Illiad. 228: munibant, Apul. de mund. 26: [[Fut]]. munibis, Veget. mul. 1, 10, 5 ed. vulg. ([[Schneider]] munies).
}}
}}