3,274,216
edits
ἐνηής: Difference between revisions
From LSJ
m
LSJ1 replacement
(big3_15) |
m (LSJ1 replacement) |
||
| (27 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=eniis | |Transliteration C=eniis | ||
|Beta Code=e)nhh/s | |Beta Code=e)nhh/s | ||
|Definition= | |Definition=ἐνηές, Ep. Adj. [[kind]], [[gentle]], ἑταῖρον.. ἐνηέα τε κρατερόν τε Il.17.204; ἑτάροιο ἐνηέος ὀστέα λευκά 23.252; <b class="b3">ἑταῖρον ἐ.</b>, of Athena, Od.8.200; μευ ἀεὶ μέμνησαι ἐνηέος Il.23.648; φιλότητος ἐνηέος Hes. ''Th.''651: later in nom. ἐνηής ''IG''14.1648.8; etym. of [[Ἐνυώ]], Corn.''ND''21: pl., ἐνηῆες Opp.''C.''2.89; ἐνηέες Id.''H.''2.644; of stars, [[propitious]], Max.262, al. ([[ἐν]] and -ηής, cf. Skt. άυας 'help', 'favour', άυατι 'he helps'.) | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-ές<br /><b class="num">1</b> de pers. y abstr. [[amable]], [[complaciente]], [[amistoso]] de Patroclo ἑταῖρον ... ἐνηέα τε κρατερόν τε <i>Il</i>.17.204, cf. 23.252, de Nestor <i>Il</i>.23.648, de Atenea χαίρων οὕνεκ' ἑταῖρον ἐνηέα λεῦσσ' ἐν ἀγῶνι <i>Od</i>.8.200, φιλότης Hes.<i>Th</i>.651, en un elogio fúnebre <i>IUrb.Rom</i>.1231.8 (II d.C.?), como etim. de [[Ἐνυώ]]: κατ' εὐφημισμὸν ἀπὸ τοῦ ἥκιστα ἐ. ... εἶναι Corn.<i>ND</i> 21, ἐνηεῖ δόγματι <i>ICr</i>.4.325.5 (V d.C.).<br /><b class="num">2</b> de anim. [[manso]], [[dócil]] de los toros egipcios ὅττι βροτοὶ δ' ἐνέπουσιν, ἐνηέες ἐξανέχονται Opp.<i>C</i>.2.89<br /><b class="num">•</b>[[tranquilo]], [[pacífico]] del mújol, Opp.<i>H</i>.2.644.<br /><b class="num">3</b> de estrellas [[propicio]], [[favorable]] ἢν δὲ σὺν ἀστέρι Μήνη ἐνηέι καλὰ φαείνῃ Max.561, cf. 262.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Dud. Quizá comp. de ἐν y *ἦος < *ἆϝος, cf. ai. <i>ávas</i>-, av. <i>avah</i>- ‘[[benevolencia]]’, ‘[[ayuda]]’. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0840.png Seite 840]] ές ( | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0840.png Seite 840]] ές (<span class="ggns">Gegensatz</span> [[ἀπηνής]], also statt ἐνηνής), wohlwollend, mild u. freundlich, VLL. πρᾷος, [[προσηνής]], [[ἀγαθός]]; [[ἑταῖρος]] Il. 21, 96. 12, 204 Od. 8, 200; [[φιλότης]] Hes. Th. 651; ähnl. bei sp. D., wie Ap. Rh. 2, 1199; Opp. Cyn. 2, 89 in der Form ἐνηῆες. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ής, ές :<br />[[de bonne volonté]], [[doux]], [[aimable]].<br />'''Étymologie:''' pour *ἐνηϜής, de [[ἐν]], αἴω = *αἴϜω « qui prête l'oreille à, qui se prête à » ; sel. d'autres, de [[ἐν]], [[ἄημι]]=*ἄϜημι « au soufle favorable, propice ». | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἐνηής:''' [[ласковый]], [[кроткий]] Hom., Hes. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἐνηής''': ἐς, Ἐπ. ἐπίθ., [[σώφρων]], [[ἀγαθός]], [[προσηνής]], [[πρᾶος]], ἐν Ἰλ. ἐπὶ τοῦ Πατρόκλου (πρβλ. [[ἐνηείη]]), τοῦ δὴ ἑταῖρον ἔπεφνες ἐνηέα τε κρατερόν τε Ἰλ. Ρ. 204· κλαίοντες δ’ ἑτάροιο ἐνηέος ὀστέα λευκὰ Ψ. 352: [[οὕτως]] ἐπὶ τοῦ Νέστορος, ὥς μου ἀεὶ μέμνησαι ἐνηέος Ψ 648· ἐπὶ τῆς Ἀθηνᾶς, Ὀδ. Θ. 200· [[ὡσαύτως]]. φιλότητος ἐνηέος Ἡσ. Θ. 651· ἡ ἑνικὴ ὀνομαστικὴ ἐνηὴς ἐν Ἑλλην. Ἐπιγράμμ. 566. 8., 906. 5· πληθ. ἐνηῆες ἐν Ὀππ. Κυν. 2. 89· ἐνηέες παρὰ τῷ αὐτῷ ἐν Ἁλ. 2. 664. (Πρβλ. [[ἀπηνής]], [[προσηνής]]). | |lstext='''ἐνηής''': ἐς, Ἐπ. ἐπίθ., [[σώφρων]], [[ἀγαθός]], [[προσηνής]], [[πρᾶος]], ἐν Ἰλ. ἐπὶ τοῦ Πατρόκλου (πρβλ. [[ἐνηείη]]), τοῦ δὴ ἑταῖρον ἔπεφνες ἐνηέα τε κρατερόν τε Ἰλ. Ρ. 204· κλαίοντες δ’ ἑτάροιο ἐνηέος ὀστέα λευκὰ Ψ. 352: [[οὕτως]] ἐπὶ τοῦ Νέστορος, ὥς μου ἀεὶ μέμνησαι ἐνηέος Ψ 648· ἐπὶ τῆς Ἀθηνᾶς, Ὀδ. Θ. 200· [[ὡσαύτως]]. φιλότητος ἐνηέος Ἡσ. Θ. 651· ἡ ἑνικὴ ὀνομαστικὴ ἐνηὴς ἐν Ἑλλην. Ἐπιγράμμ. 566. 8., 906. 5· πληθ. ἐνηῆες ἐν Ὀππ. Κυν. 2. 89· ἐνηέες παρὰ τῷ αὐτῷ ἐν Ἁλ. 2. 664. (Πρβλ. [[ἀπηνής]], [[προσηνής]]). | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=έος: [[gentle]], [[amiable]], Il. 23.252, Od. 8.200. | |auten=έος: [[gentle]], [[amiable]], Il. 23.252, Od. 8.200. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{grml | ||
| | |mltxt=[[ἐνηής]], -ές (Α)<br /><b>1.</b> (για πρόσωπα [[αλλά]] και για αφηρημ. ιδιότητες ή έννοιες) [[ευπροσήγορος]], [[ευμενής]], [[πράος]], [[αγαθός]] («τοῦ δὴ ἑταῖρον ἔπεφνες ἐνηέα τε κρατερόν τε», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> (για [[αστέρι]]) [[ευοίωνος]], [[ευμενής]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Πρόκειται πιθ. για σύνθετη [[λέξη]] με α' συνθετικό την [[πρόθεση]] εν και β' συνθετικό <i>ήος</i> <span style="color: red;"><</span> <i>άFος</i>, το οποίο συνδέεται με αρχ. ινδ. <i>anas</i>-, αβεστ. <i>avah</i>- «[[ευμένεια]], [[εύνοια]], [[βοήθεια]]». Δηλ. [[ενηής]] [[είναι]] «αυτός που διακατέχεται από [[αίσθημα]] εύνοιας, ευμένειας» άρα «ο [[ευπροσήγορος]], ο [[ευμενής]]». Από άλλους η λ. συνδέθηκε με το [[αΐτης]] «ο [[νέος]] που αγαπιέται»]. | ||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''ἐνηής:''' -ές, γεν. <i>ἐνηέος</i>, [[καλός]], [[αγαθός]], [[ευγενής]], [[πράος]], [[ευγενικός]], σε Όμηρ. (Πιθ. συγγενές προς τα <i>ἀπ-ηνής</i>, <i>προσ-ηνής</i>). | |||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[mild]], [[soft]], [[benevolent]] (IG 14, 1648, 8; metrical tomb-inscription)<br />Other forms: gen. and acc. sg. [[ἐνηέος]], <b class="b3">-έα</b> (Hom., Hes.), nom. pl. <b class="b3">-ῆες</b>, <b class="b3">-έες</b> (Opp.)<br />Derivatives: [[ἐνηείη]] [[mildness]], [[benevolence]] (Ρ 670, Opp.).<br />Origin: IE [Indo-European] [77] <b class="b2">*h₂eu̯-</b> [[benevolence]], [[help]]<br />Etymology: Uncertain. Formations like <b class="b3">ἐν-τελής</b> (to [[τέλος]]) point to a second member <b class="b3">*ἦος</b>, which can be PGr. <b class="b3">*ἆϜος</b>, which differs only in ablaut from Skt. <b class="b2">ávas-</b>, Av. [[avah-]] n. [[favour]], [[benevolence]], [[help]] (to which belongs also Lat. [[aveō]] etc.); so [[ἐνηής]] is prop. [[having benevolence]] (cf. Schwyzer-Debrunner 456). For the ablaut cf. [[ἄγος]] beside Skt. <b class="b2">ā́gas-</b> (compositional lengthening?). Other possibilities in Strömberg Prefix Studies 115. - One compared [[ἀΐτης]] (s.v.), from <b class="b3">*ἄ(Ϝ)ος</b> with short <b class="b3">α-</b>. Further Pok. 77f., W.-Hofmann s. [[aveō]]. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[ἐνηής]], ές gen. ἐνηέος<br />[[kind]], [[gentle]], Hom. [Perh. [[akin]] to [[ἀπηνής]], [[προσηνής]].] | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''ἐνηής''': (''IG'' 14, 1648, 8; metrische Grabinschrift),<br />{enēḗs}<br />'''Forms''': Gen. und Akk. sg. ἐνηέος, -έα (Hom., Hes.), Nom. pl. -ῆες, -έες (Opp.)<br />'''Meaning''': [[mild]], [[sanft]], [[wohlwollend]].<br />'''Derivative''': Davon [[ἐνηείη]] [[Milde]], [[Wohlwollen]] (Ρ 670, Opp.).<br />'''Etymology''': Nicht sicher erklärt. Bildungen wie [[ἐντελής]] (zu [[τέλος]]) lassen ein Hinterglied *ἦος vermuten, das für urgr. *ἆϝος stehen kann und sich unter dieser Voraussetzung nur im Ablaut von aind. ''ávas''-, aw. ''avah''- n. [[Gunst]], [[Wohlwollen]], [[Hilfe]] (wozu noch lat. ''aveō'' usw.) unterscheidet; [[ἐνηής]] somit eig. [[Wohlwollen in sich habend]], [[mit Wohlwollen versehen]] (vgl. Schwyzer-Debrunner 456). Zum Ablaut vgl. [[ἄγος]] gegenüber aind. ''ā́gas''- (kompositionelle Dehnung ist nicht wahrscheinlich). Andere, noch unsicherere Möglichkeiten werden bei Strömberg Prefix Studies 115 erörtert. — Auch [[ἀΐτης]] [[Geliebter]] wird seit alters mit [[ἐνηής]] verbunden; dabei wäre indessen von einem kurzvokalischen Grundwort, *ἄ(ϝ)ος o. ä., auszugehen. Weitere Formen mit Lit. bei WP. 1, 19, Pok. 77f., W.-Hofmann s. ''aveō''. Ältere Lit. bei Bechtel Lex. s. v.<br />'''Page''' 1,515-516 | |||
}} | }} | ||
