Anonymous

ἀνάγω: Difference between revisions

From LSJ
11,251 bytes added ,  21 August 2017
big3_3
(SL_1)
(big3_3)
Line 24: Line 24:
{{Slater
{{Slater
|sltr=<b>ἀνᾰγω</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[bring]] up, [[raise]], [[awaken]] ἐκ λεχέων ἀνάγει φάμαν παλαιὰν εὐκλέων ἔργων sc. [[Poseidon]] (I. 4.22) ἀνὰ δ' γαγον ἐς [[φάος]] οἵαν μοῖραν ὕμνων sc. the sons of Lampon (I. 6.62) cf. [[ὅταν]] [[τις]] [[βροτήσιος]] ἀνὴρ πότμου παραδόντος αὐτὸν (= πλοῦτον) ἀνάγῃ πολύφιλον ἑπέταν (P. 5.3) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> [[put]] to [[sea]] [[with]] [[Ἀμύκλαθεν]] γὰρ [[ἔβα]] σὺν Ὀρέστᾳ, Αἰολέων στρατιὰν χαλκεντέα δεῦρ' ἀνάγων i. e. to [[Tenedos]] (N. 11.35)
|sltr=<b>ἀνᾰγω</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[bring]] up, [[raise]], [[awaken]] ἐκ λεχέων ἀνάγει φάμαν παλαιὰν εὐκλέων ἔργων sc. [[Poseidon]] (I. 4.22) ἀνὰ δ' γαγον ἐς [[φάος]] οἵαν μοῖραν ὕμνων sc. the sons of Lampon (I. 6.62) cf. [[ὅταν]] [[τις]] [[βροτήσιος]] ἀνὴρ πότμου παραδόντος αὐτὸν (= πλοῦτον) ἀνάγῃ πολύφιλον ἑπέταν (P. 5.3) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> [[put]] to [[sea]] [[with]] [[Ἀμύκλαθεν]] γὰρ [[ἔβα]] σὺν Ὀρέστᾳ, Αἰολέων στρατιὰν χαλκεντέα δεῦρ' ἀνάγων i. e. to [[Tenedos]] (N. 11.35)
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Prosodia:</b> [-ᾰ-]<br /><b class="num">A</b> indic. mov. hacia arriba<br /><b class="num">I</b> c. idea de desplazamiento<br /><b class="num">1</b> [[llevar]], [[subir]] c. ac. o abs. ἐς Ὄλυμπον a Ganimedes, Thgn.1347, a Dioniso, E.<i>Ba</i>.289, πελταστὰς πρὸς τὸ ὄρος X.<i>An</i>.3.4.28, τάλαντ' εἰς τὴν ἀκρόπολιν ἀνήγαγον D.3.24, cf. en v. pas. ὁ πέπλος ... ἀνάγεται Pl.<i>Euthphr</i>.6c, τὴν μὲν ἀνήγετ' ἄκοιτιν ἐπὶ κραναὴν Φιγάλειαν Rhian.51, αὐτὸν εἰς Ἱεροσόλυμα <i>Eu.Luc</i>.2.22, ἀνήγαγον ἐς φάος sacaron a la luz (a los Titanes desde el otro mundo)</i>, Hes.<i>Th</i>.626, cf. S.<i>Fr</i>.557.7, Pl.<i>R</i>.521C, E.<i>Alc</i>.985<br /><b class="num">•</b>c. gen. separat. τῶν φθιμένων ἀ. sacar del mundo de los muertos</i> A.<i>A</i>.1023<br /><b class="num">•</b>fig. σφ' ἀρετὴ ... ἀ. δώματος ἐξ Ἀίδεω Simon.121.4D., cf. Pl.<i>R</i>.533d.<br /><b class="num">2</b> [[llevar por alta mar]], [[conducir cruzando el mar]] γυναῖκ' εὐειδέ' ... ἐξ ἀπίης γαίης <i>Il</i>.3.48, cf. 6.292, στράτευμα ... ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα Hdt.7.10θ, χορούς τε ἀνῆγον αἱ πόλεις las ciudades enviaban coros (a Delos)</i>, Th.3.104<br /><b class="num">•</b>ἀ. ... τὰς νέας [[hacerse a la mar]] Hdt.6.12, cf. 7.100.<br /><b class="num">3</b> [[llevar tierra adentro]] τοὺς δ' ἄναγον ζωούς <i>Od</i>.14.272, de la costa de Asia Menor hacia Persia ἐς Σοῦσα Hdt.6.119, παρὰ βασιλέα X.<i>HG</i> 1.4.6, ὡς βασιλέα X.<i>An</i>.2.6.1, del Pireo a Atenas, X.<i>HG</i> 2.4.8, de las tierras bajas de Egipto, LXX <i>Nu</i>.14.13, 16.13.<br /><b class="num">II</b> c. idea de elevación<br /><b class="num">1</b> [[levantar]], [[alzar]] κάρα S.<i>Ph</i>.866, τὰς ὁφρῦς Plu.2.975c, ἂν δὲ πυκτεύοντες ἢ μαχόμενοι ... ἀνάγωσιν ἑαυτούς Plu.2.541b, βάρη ... εἰς ὕψος Papp.1024.16<br /><b class="num">•</b>fig. [[elevar]], [[hacer prosperar]], [[exaltar]] τἀνθρώπεια S.<i>Ai</i>.131, ἐκ λεχέων ... φάμαν παλαιάν Pi.<i>I</i>.3.40, τίμιον ἀνάξει πᾶσ' Ἀθηναίων πόλις (le) glorificará toda Atenas</i> E.<i>HF</i> 1333, αὐτὴν (ἀστρονομίαν) εἰς φιλοσοφίαν ἀ. elevarla (la astronomía) al nivel de la filosofía</i> Pl.<i>R</i>.529a, εἰς τιμὰς ... ἀ. elevar a posiciones de honor</i> Plu.<i>Num</i>.16.<br /><b class="num">2</b> del canto y gritos rituales [[elevar]], [[gritar]] παιᾶν' S.<i>Tr</i>.211, κωκυτόν E.<i>Ph</i>.1350, πολύδακρυν ἁδονάν E.<i>El</i>.126, ὕμνους Synes.<i>Hymn</i>.8.27.<br /><b class="num">3</b> [[hacer subir]], [[expulsar]], medic. [[expectorar]] τὸ πύον Hp.<i>Morb</i>.3.15, τὰ ἐγκέρχνοντα Hp.<i>Acut</i>.58<br /><b class="num">•</b>abs. φάρμακα ἀνάγοντα expectorantes</i> Hp.<i>Morb</i>.3.15<br /><b class="num">•</b>ἀ. τοὺς κυνόδοντας echar los dientes caninos</i> Hp.<i>Aph</i>.3.25<br /><b class="num">•</b>[[vomitar]] πλῆθος αἵματος Plu.<i>Cleom</i>.30<br /><b class="num">•</b>ἀ. τὸ μηρυκισμόν [[rumiar]] LXX <i>Le</i>.11.3.<br /><b class="num">4</b> [[hacer subir]] τὸν Νεῖλον Luc.<i>DDeor</i>.3, ἀ. ὕδωρ destilar</i> Syn.Alch.p.66<br /><b class="num">•</b>fig. abs. [[elevar]] τὸ ὕψος εἰς ὃ ἀνάγει ἡ [[ἀγάπη]] 1<i>Ep.Clem</i>.49.4.<br /><b class="num">5</b> [[hacer crecer]] ἀμπελῶνας S.<i>Fr</i>.1010<br /><b class="num">•</b>de una tierra [[plantar]] γῆν ... ἀμπέλῳ <i>POxy</i>.707.23 (II a.C.), cf. τῆς ἀναχθεί[σης] ἀμπέλου <i>PPetaus</i> 127.8 (II a.C.).<br /><b class="num">6</b> fig. [[criar]], [[educar]] θετὸν υἱόν <i>AP</i> 9.254 (Phil.).<br /><b class="num">B</b> indicando ‘de nuevo’ o ‘hacia atrás’<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[devolver]] un esclavo defectuoso, Hyp.<i>Ath</i>.15, de otras cosas εἰς πρατῆρα Pl.<i>Lg</i>.915d, cf. 916b, ἄμ μὲν ἀνάγῃ ὁ ἔχων πράτορι ... ἢ εἰς πόλιν ἔνδικον <i>Milet</i> 1(3).140.42 (III a.C.), ὁ ἔχων ἀναγέτω τῷ ἐφαπτομένῷ <i>FD</i> 1.486.2 A.15 (III a.C.), ἀνάγειν ὅθεν εἴληφας D.45.81.<br /><b class="num">2</b> [[restaurar]], [[reconstruir]] (ναόν) ἐξ ἀρχῆς [[ἄχρι]] τέλους Plu.<i>Publ</i>.15, τὴν πόλιν Plu.<i>Cam</i>.32, εἰς ἔπη καὶ ἐλεγείας Parth.proem.p.42.<br /><b class="num">II</b> [[hacer volver]], [[volver a traer]] a los que habían sido vendidos como esclavos πολλοὺς δ' Ἀθήνας πατρίδ' εἰς θεόκτιτον ἀνήγαγον πραθέντας Sol.24.9, a un desertor LXX 1<i>Ma</i>.9.58, τοὺς ἀσθενοῦντας ἀ. περὶ τὸ ἀγαθόν hacer volver a los que han flaqueado respecto al bien</i> 2<i>Ep.Clem</i>.17.2.<br /><b class="num">C</b> indicando mov. sin elevación, a veces fig.<br /><b class="num">I</b> en gener.<br /><b class="num">1</b> [[conducir]], [[llevar]] τὴν δ' ... ἀνήγαγεν ὅνδε [[δόμονδε]] <i>Od</i>.3.272, εἰς τὴν δέουσαν ἡμᾶς ὁδόν Corn.<i>ND</i> 16 (p.24.3), de ofrendas a dioses εἰς Ἑλίκην ... δῶρ' <i>Il</i>.8.203, τόδ' ἱερὸν ... ξόανον E.<i>Tr</i>.525, al sacrificio ταύρους δύο <i>OGI</i> 764.47 (Pérgamo II a.C.)<br /><b class="num">•</b>de la cárcel al tribunal, X.<i>HG</i> 3.3.11, a alguien como prisionero ἐπὶ τοὺς ἀστυνόμους <i>SEG</i> 13.521.198 (Pérgamo II a.C.), πρὸς τὸν Ἀντίοχον Plb.8.20.7, cf. 8.24.5, ἄναγε σεαυτὸν [[ἐκποδών]] Ar.<i>Ra</i>.853<br /><b class="num">•</b>de asuntos [[presentar]] εἰς τὸν δῆμον Arist.<i>Pol</i>.1292<sup>a</sup>25.<br /><b class="num">2</b> [[traer]] λαὸν ... ἐνθάδ' <i>Il</i>.9.338, cf. 15.29, μέγα κῶας ... ἐξ Αἴης Mimn.11.1, cf. Pi.<i>P</i>.5.3, ὧν (πραγμάτων) τὴν νομὴν ἐξεζήτησεν ἀναγα[γε] ῖν ὑπ' αὐ[τή] ν bienes cuya administración trató de traer a sí</i>, <i>PMasp</i>.295.1.25 (V a.C.).<br /><b class="num">3</b> [[poner en movimiento]], [[hacer danzar]] χορόν Hes.<i>Sc</i>.280, E.<i>Tr</i>.326<br /><b class="num">•</b>[[desplegar]] φάλαγγα Plu.<i>Crass</i>.23.<br /><b class="num">4</b> [[celebrar]] ὁρτήν Hdt.2.48, θυσίας Hdt.2.60, <i>Act.Ap</i>.7.41.<br /><b class="num">5</b> [[trazar]] una línea, Arist.<i>Metaph</i>.1051<sup>a</sup>25, Cleom.1.10.54<br /><b class="num">•</b>[[trazar]], [[representar]] una figura, Papp.1070.13, esp. una perpendicular a otra línea, Archim.<i>Fluit</i>.2.10 (p.49), <i>Eratosth</i>.14, Papp.66.2, 712.33, en las líneas cónicas ἀνῆκται ἡ ΖΑ τεταγμένως Apollon.Perg.<i>Con</i>.2.49.<br /><b class="num">6</b> [[tender]], [[alargar]] de fosos y obras ἐκ τῆς πόλεως τεῖχος Plu.<i>Nic</i>.18, τάφρον παλαιάν <i>PHal</i>.1.107, 110 (III a.C.).<br /><b class="num">7</b> [[imponer]] una multa τῆς διαστροφῆς καὶ ζημίας τῆς ἀνηχθείσης <i>PMasp</i>.32.92 (VI a.C.).<br /><b class="num">II</b> fig.<br /><b class="num">1</b> [[llevar atrás]], [[referir]] τὸν ... λόγον ἐπ' ἀρχήν Pl.<i>Lg</i>.626d, εἰς ἄλλας ἀρχάς Arist.<i>EN</i> 1113<sup>b</sup>20, cf. 1113<sup>a</sup>6, εἰς γνωριμώτερον Arist.<i>Metaph</i>.1040<sup>b</sup>20, εἰς ταῦτα (τὰ ὑποτεταγμένα τοῖς φθόγγοις) ἀναγαγόντες haciendo referencia a esto (a los significados de los nombres)</i> Epicur.<i>Ep</i>.[2] 37.8, πάντα ... τοῖς λογισμοῖς εἰς ἄκραν ἀσφάλειαν Plu.<i>Brut</i>.12, ἀ. ταῦτα ἐπὶ (Χριστόν) referir esto (una profecía) a Cristo</i>, <i>ZPE</i> 16.196<br /><b class="num">•</b>frec. en v. med.-pas. c. igual sent. εἰς κοινὸν ὄνομα A.D.<i>Synt</i>.266.13, cf. Procl.<i>Inst</i>.21, Olymp.<i>in Mete</i>.326.33<br /><b class="num">•</b>[[derivar]] ἀπὸ διαθέσεως ῥηματικῆς A.D.<i>Adu</i>.121.25, cf. <i>Synt</i>.23.26, Vett.Val.10.15, 73.11.<br /><b class="num">2</b> lóg. [[reducir]] de silogismos, Arist.<i>APr</i>.29<sup>b</sup>1, un argumento a silogismo, Arist.<i>APr</i>.46<sup>b</sup>40, cf. 47<sup>a</sup>21<br /><b class="num">•</b>geom. [[reducir]] un problema a teoremas ya establecidos, Procl.<i>in Euc</i>.211.20, cf. 68.10.<br /><b class="num">3</b> [[interpretar analógicamente]], [[místicamente]] la Sagrada Escritura, Origenes <i>Io</i>.1.26.<br /><b class="num">4</b> [[contar]], [[hacer el recuento o cómputo]] τὰς ἡμέρας πρὸς τὸ μαντεῖον Plu.<i>Cim</i>.18, χρόνους ... τοὺς ἐκ τῶν Ὀλυμπιονικῶν ἀναγομένους Plu.<i>Num</i>.1.<br /><b class="num">5</b> c. ἐκ, ἀπό y gen. [[proceder]], [[provenir]] ἀπὸ τῶν αὐτῶν ἀναγόμενος ἡμῖν Plu.2.592f, ἐκ τῆς παλαιᾶς φιλοσοφίας ἀνηγμένοι procedentes de la filosofía antigua</i> Porph.<i>Plot</i>.16.2, cf. S.E.<i>P</i>.2.6, <i>M</i>.1.176, 7.165.<br /><b class="num">D</b> usos intr.<br /><b class="num">I</b> [[hacerse a la mar]] πρὸς τὴν Σαλαμῖνα Hdt.8.76, cf. 3.41<br /><b class="num">•</b>esp. v. med.-pas. <i>Il</i>.1.478, Hdt.3.137, 138, A.<i>A</i>.626, Th.6.30, Hanno 2.6, Men.<i>Fr</i>.15, Heraclit.<i>All</i>.16, <i>Eu.Luc</i>.8.22, <i>Act.Ap</i>.28.11, Arr.<i>Epict</i>.3.21.12, Ael.<i>VH</i> 1.15.<br /><b class="num">2</b> [[elevarse]] en imperat. como una interj. ἄναγε μὰν [[δόμος]] ¡arriba la casa!</i> A.<i>Ch</i>.963<br /><b class="num">•</b>en v. med. πνεῦμα ἀνηγάγετο Call.<i>Epigr</i>.43.2<br /><b class="num">•</b>fig. [[llegar]], [[alcanzar]] εἰς μέτρα θ' ἥβης ὡς ἀνηγόμην cuando llegué a joven</i>, <i>IG</i> 12(7).449 (Amorgos)<br /><b class="num">•</b>[[elevarse]] con el pensamiento, Dam.<i>Pr</i>.117.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[retirarse]] ἄναγε ¡atrás!</i> Ar.<i>Au</i>.1720, <i>Carm.Pop</i>.5a.1, εἰς τάξιν Ar.<i>Au</i>.400, ὁ Κῦρος ἤδη σκοταῖος ἀναγαγών X.<i>Cyr</i>.7.1.45, ἐπὶ σκέλος retirarse cara al enemigo</i> Ar.<i>Au</i>.383, igual sentido ἐπὶ πόδα X.<i>Cyr</i>.3.3.69.<br /><b class="num">2</b> [[concernir]] οὐκ ἀνάγει μοι τοῦτο Ephr.Syr.2.84C.<br /><b class="num">III</b> usos esp. de v. med. [[disponerse]], [[prepararse]] ὡς ἐρωτήσων Pl.<i>Chrm</i>.155d, cf. <i>Erx</i>.392d. • DMic.: <i>a-na-ke-e</i>.
}}
}}