ἀποτίνω: Difference between revisions

{{DGE

|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> arcad. [[ἀπυτείω]] <i>IG</i> 5(2).6.43 (Tegea IV a.C.)<br /><br /><b class="num">• Prosodia:</b> [jón. -ῑ, át. -ῐ-]<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [inf. pres. ἀποτινέμεν <i>Il</i>.3.286, aor. tes. ἀπῖσαι (l. ἀππ-) <i>IG</i> 9(2).1202.5 (Corope V a.C.); formas con -ε-; fut. -τείσω <i>Il</i>.1.128, etc., aor. -έτεισα <i>Il</i>.9.5.12, etc., Hes.<i>Op</i>.260, etc., tes. ἀππεισάτου <i>IG</i> 9(2).1229.28 (Falana V a.C.); plusperf. ἀπετετείκει D.41.28]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[devolver en pago]], [[compensar]], [[recompensar]] μοι τὴν κομιδήν devolvedme mis cuidados</i>, <i>Il</i>.8.186, εὐεργεσίας <i>Od</i>.22.235, ἐργασίαν LXX <i>Ru</i>.2.12, μοι ταὐτὸ τοῦτ' [[ἐκεῖ]] λαβών E.<i>Or</i>.655, cf. Zen.4.63, Call.<i>Iou</i>.37<br /><b class="num">•</b>τριπλῇ τετραπλῇ τ' ἀποτείσομεν (te) compensaremos tres y cuatro veces más</i>, <i>Il</i>.1.128.<br /><b class="num">2</b> por daños o agravios [[indemnizar]], [[resarcir]], [[pagar]]:<br /><b class="num">a)</b> con ac. int. del castigo, venganza o precio y dat. τιμὴν δ' Ἀργείοις ἀποτινέμεν <i>Il</i>.3.286, τίσιν τοιήνδε ἀποτίνει τῷ ἔρσενι Hdt.3.109, cf. A.R.4.1327, 3.393, fig. c. ac. de pers. τόνδ' ἀπέτεισεν dio en pago a este (Agamenón, por crímenes ancestrales)</i> A.<i>A</i>.1503<br /><b class="num">•</b>abs. ἵνα γνῷς ἀποτίνων para que te enteres al pagar (la apuesta perdida)</i> <i>Il</i>.23.487, ἵνα βλαφθεὶς ἀποτείσῃ para que con su daño pague</i>, <i>Il</i>.9.512, cf. Ar.<i>Pl</i>.1059, ἐπισμυγερῶς <i>Od</i>.3.195, σύν τε μεγάλῳ ἀπέτεισαν <i>Il</i>.4.161;<br /><b class="num">b)</b> sólo c. ac. del castigo μεγάλας πληγάς S.<i>Ant</i>.1352, cf. Orác. en Hdt.5.56, E.<i>IA</i> 1169;<br /><b class="num">c)</b> institucionalizado en la indemnización pecuniaria ὁ μὲν ἐν δήμῳ μένει [[αὐτοῦ]] πόλλ' ἀποτείσας el (matador) permanece en su pueblo habiendo pagado mucho</i>, <i>Il</i>.9.634, ἀποτίνει ζημίην paga una multa</i> Hdt.2.65, cf. Ar.<i>Ec</i>.45, I.<i>AI</i> 4.212, ἀξίαν Luc.<i>DMort</i>.24.1, en la ley del Talión ταῦρον ἀντὶ ταύρου LXX <i>Ex</i>.21.36, <i>AP</i> 6.263.5 (Leon.)<br /><b class="num">•</b>de fianzas μεγάλας ἐγγύας ὑπὲρ αὐτῶν Antipho 2.2.12, cf. 5.63, Isoc.3.33, Men.<i>Fr</i>.746 (ap. crít.)<br /><b class="num">•</b>en dinero χρήματα Lys.1.29, [[ἀργύριον]] Ar.<i>V</i>.1255, cf. 1263, Pl.<i>R</i>.337d, Is.4.11, Isoc.12.212, LXX <i>Ex</i>.22.16<br /><b class="num">•</b>esp. c. múltiplos y divisiones (τὸ διπλάσιον) εἰς τὸ δημόσιον <i>IG</i> 1³.1.5 (VI a.C.), τό τε μίσθωμα [[διπλεῖ]] <i>TEracl</i>.1.109 (IV a.C.), cf. I.<i>AI</i> 4.272<br /><b class="num">•</b>πεντακοσίας δραχμάς <i>IG</i> 1².78.58 (V a.C.), cf. <i>IG</i> 9(2).1202.5 (Corope V a.C.), μνᾶς χελλίας <i>IG</i> 9(2).229.28 (Falana V a.C.), χιλίας (δραχμάς) D.21.56, ἀργυρίου (τάλαντα) β' <i>PRev.Laws</i> 46.6 (III a.C.)<br /><b class="num">•</b>abs., como algo ya separado del castigo corporal παθε͂ν ἒ ἀποτεῖσαι <i>IG</i> 1³.68.52 (V a.C.), παθεῖν ἢ ἀποτίνειν Pl.<i>Plt</i>.299a, cf. <i>Apol</i>.36b, X.<i>Oec</i>.11.25, D.20.155, LXX <i>Ex</i>.21.34;<br /><b class="num">d)</b> fig. [[pagar]] τῆς ἀνοίας ... τοὺς μισθούς el precio de (su) insensatez</i> Plb.4.35.15, τὸ πεπρωμένον (pagar) el débito al destino, morir</i>, <i>IG</i> 9(2).1276.<br /><b class="num">3</b> c. ac. del delito o agravio pagar (por) ὅσσα ἔοργας <i>Il</i>.21.399, πρὶν πᾶσαν μνηστῆρας ὑπερβασίην ἀποτῖσαι antes que los pretendientes pagaran su transgresión</i>, <i>Od</i>.13.193, cf. 22.167<br /><b class="num">•</b>τοκήων ἀμπλακίας Triph.605<br /><b class="num">•</b>esp. la muerte Πατρόκλοιο δ' ἕλωρα ἀποτείσῃ <i>Il</i>.18.93, αἷμ' ἀποτείσῃ A.<i>A</i>.1338, τὸν σὸν ... φόνον E.<i>IT</i> 338, τὰ ... ὀφειλήματα Pl.<i>Lg</i>.717b, τὸ ... [[βλάβος]] Pl.<i>Lg</i>.843c<br /><b class="num">•</b>por daños y perjuicios τῷ βλαφθέντι τὸ [[βλάβος]] <i>PPetr</i>.3.26.8 (III a.C.), τὰ ἡρπασμένα <i>BGU</i> 759.23 (II d.C.).<br /><b class="num">II</b> en v. med.<br /><b class="num">1</b> [[cobrarse]], [[desquitarse]]<br /><b class="num">a)</b> c. ac. del castigo ἀπετίσατο ποινὴν ... ἑτάρων se tomó venganza (de la muerte) de sus compañeros</i>, <i>Od</i>.23.312, δίκην E.<i>Fr</i>.4.25C., cf. c. dos ac., E.<i>Heracl</i>.852, 882;<br /><b class="num">b)</b> c. ac. del delito y gen. del culpable vengar (se de), [[castigar]] κείνων γε βίας las violencias de ellos</i>, <i>Od</i>.11.118, cf. 17.540, ἀτασθαλίας βασιλέων Hes.<i>Op</i>.260, ὑπερβασίην βασιλῆος Hes.<i>Fr</i>.30.19<br /><b class="num">•</b>sólo c. ac. del delito βίας <i>Od</i>.3.216, 16.255;<br /><b class="num">c)</b> c. ac. de pers. [[vengarse de]] κείνους <i>Od</i>.5.24, 24.480, αὐτούς <i>Od</i>.13.386, πατροφονῆα Hes.<i>Fr</i>.23a.29, ἀδικήσαντα ... θεόν E.<i>Io</i> 972, cf. X.<i>Cyr</i>.5.4.35<br /><b class="num">•</b>abs. <i>Od</i>.1.268, Thgn.340, ταχέως Cratin.6.<br /><b class="num">2</b> por parte de divinidades y c. ac. del delito [[castigar]] Sol.3.16<br /><b class="num">•</b>de la divinidad en general τὰ παράνομα ... θεὸς ... ἀποτίνεται Ar.<i>Th</i>.686<br /><b class="num">•</b>c. ac. de pers. X.<i>An</i>.3.2.6.<br /><b class="num">3</b> de dinero [[cobrar]] [[δέκα]] τάλαντ' Eup.168.

}}