3,274,917
edits
παραβολή: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "D.S." to "D.S."
(strοng) |
m (Text replacement - "D.S." to "D.S.") |
||
| (49 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=paravoli | |Transliteration C=paravoli | ||
|Beta Code=parabolh/ | |Beta Code=parabolh/ | ||
|Definition=ἡ, < | |Definition=ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[juxtaposition]], [[comparison]], τῶν βίων Pl.Phlb.33b; παραβολὴ καὶ [[σύγκρισις]] Plb.1.2.2; [[ἐν παραβολῇ]] = [[by juxtaposition]], Arist.Top.104a28, cf. 157a14; ἐκ παραβολῆς Id.Rh.1420a4.<br><span class="bld">2</span> [[comparison]], [[illustration]], [[analogy]], τὴν παραβολὴν ἀπρεπῆ πεποιῆσθαι Isoc.12.227; παραβολὴ δὲ τὰ Σωκρατικά = [[comparison]] is illustrated by the [[saying]]s of [[Socrates]] (distinguished from [[λόγος]], [[apologue]]) Arist.Rh.1393b3; ἐκ τῶν θηρίων ποιεῖσθαι τὴν παραβολὴν Id.Pol.1264b4.<br><span class="bld">3</span> [[NT]], [[parable]], Ev.Marc.12.1, al.; [[type]], Ep. Hebr.9.9, 11.19.<br><span class="bld">4</span> [[by-word]], [[proverb]], [[LXX]] Ez.18.2, Ev.Luc.4.23; in bad sense, ἔθου ἡμᾶς εἰς παραβολὴν ἐν τοῖς ἔθνεσι = you made us into a [[byword]] among the [[nation]]s [[LXX]] Ps.43(44).14, cf. Wi.5.3.<br><span class="bld">5</span> [[objection]] to an [[argument]], Phld.Rh.1.5 S.<br><span class="bld">II</span> [[moving]] [[side by side]], ἐκ παραβολῆς [νεῶν] μάχεσθαι to [[fight]] a [[sea]]-[[fight]] [[broadside]] to [[broadside]], Plb.15.2.13, cf. [[Diodorus Siculus|D.S.]]14.60.<br><span class="bld">III</span> [[sidelong direction]], [[obliquity]], διὰ πολλῶν ἑλιγμῶν καὶ παραβολῶν Plu.Arat.22.<br><span class="bld">IV</span> [[venture]], [[Diodorus Siculus|D.S.]]27.17, [[varia lectio|v.l.]] in Th.1.131.<br><span class="bld">V</span> Astron., [[conjunction]], παραβολαὶ ἀλλήλων Pl.Ti.40c, cf. Procl. in Ti.3.146 D., Plot.3.1.5, Iamb.Myst.9.4: also [[falsa lectio|f.l.]] for [[περιβολή]], τοῦ ἡλίου Max.Tyr.17.9.<br><span class="bld">VI</span> Math., [[division]], opp. [[multiplication]], Dioph.4.22; [[quotient]], ib.10: hence, [[section]] produced by [[division]] of a [[line]], Nicom.Ar.2.27.<br><span class="bld">VII</span> Geom., [[application]], παραβολὴ τῶν χωρίων Pythag. ap. Procl.in Euc.p.419 F.; τὰ ἐκ τῆς παραβολῆς γενηθέντα σημεῖα = the points resulting from the [[application]] of axes to a [[surface]], of the foci of an [[ellipse]] or [[hyperbola]], points found by [[application]] of an area to the [[axis]], Apollon.Perg.Con.3.45, cf. 48.<br><span class="bld">2</span> [[parabola]], because the [[square]] on the [[ordinate]] is [[equal]] to a [[rectangle]] whose [[height]] is [[equal]] to the [[abscissa]] applied to the [[parameter]], ib.1.11.<br><span class="bld">VIII</span> = [[παράβολον]] (v. [[παράβολος]] III. ''1''), Arist.Oec.1348b13 ([[variae lectiones|vv.ll.]] [[παράβολον]], [[παραβόλιον]]), OGI41.5 (Samos, iii B. C., pl.). PPetr.3p.232 (iii B. C., pl.). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0472.png Seite 472]] ἡ, das Nebeneinander- oder Zusammenstellen, bes. die Vergleichung; ἐν τῇ παραβολῇ τῶν βίων, Plat. Phil. 33 b; καὶ [[σύγκρισις]], Pol. 1, 2, 2; auch παραβολὴν ποιεῖσθαι [[πρός]] τι, mit Etwas vergleichen, Isocr. 12, 227; – bei den Rhetoren ein erdichtetes Gleichniß, eine Parabel, Arist. rhet. 2, 20 u. Rhett.; – das Nebeneinanderstellen, Zusammentreffen, Plat. Tim. 40 c; ἐκ παραβολῆς (νεῶν) μάχεσθαι, ein Seetreffen liefern, wenn die Schiffe dicht an einander liegen, Pol. 15, 2, 13; vgl. D. Sic. 14, 60; – das aufs Spiel setzen, Wagniß, Plut. Arat. 22. – Bei den Mathem. der Kegelschnitt, die Parabel. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0472.png Seite 472]] ἡ, das Nebeneinander- oder Zusammenstellen, bes. die Vergleichung; ἐν τῇ παραβολῇ τῶν βίων, Plat. Phil. 33 b; καὶ [[σύγκρισις]], Pol. 1, 2, 2; auch παραβολὴν ποιεῖσθαι [[πρός]] τι, mit Etwas vergleichen, Isocr. 12, 227; – bei den Rhetoren ein erdichtetes Gleichniß, eine Parabel, Arist. rhet. 2, 20 u. Rhett.; – das Nebeneinanderstellen, Zusammentreffen, Plat. Tim. 40 c; ἐκ παραβολῆς (νεῶν) μάχεσθαι, ein Seetreffen liefern, wenn die Schiffe dicht an einander liegen, Pol. 15, 2, 13; vgl. D. Sic. 14, 60; – das aufs Spiel setzen, Wagniß, Plut. Arat. 22. – Bei den Mathem. der Kegelschnitt, die Parabel. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=ῆς (ἡ) :<br /><b>1</b> [[comparaison]], [[rapprochement]] ; rapport, ressemblance ; parabole, discours allégorique;<br /><b>2</b> [[action de s'écarter du droit chemin]].<br />'''Étymologie:''' [[παραβάλλω]]. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=παραβολή -ῆς, ἡ [παραβάλλω] [[het naast elkaar leggen]], [[vergelijking]]:; ἐν τῇ παραβολῇ τῶν βίων in de vergelijking van de leefwijzen Plat. Phlb. 33b; ἐκ παραβολῆς op grond van een vergelijking Aristot. Rh. 1420a4; vergelijking (als stijlfiguur). christ. [[parabel]], [[gelijkenis]]:; ἐν παραβολαῖς λαλεῖν in gelijkenissen spreken NT Marc. 12.1; [[gezegde]], spreuk. bocht. [[conjunctie]] (van sterren). | |||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''παραβολή:''' ἡ<br /><b class="num">1</b> [[сопоставление]], [[сравнение]] (τῶν βίων Plat.): π. καὶ σύγνρισις Polyb. сопоставление и сравнение; παραβολὴν ποιεῖσθαι πρός τι Isocr. и ἔκ τινος Arst. сравнивать с чем-л.;<br /><b class="num">2</b> [[образ]], [[подобие]] (εἰς τὸν καιρὸν τὸν ἐνεστηκότα NT);<br /><b class="num">3</b> рит. [[парабола]], [[аллегорический рассказ]], [[притча]] Arst., NT;<br /><b class="num">4</b> [[приближение]], [[сближение]]: παραβολαὶ [[ἀλλήλων]] Plat. взаимное сближение; ἐκ παραβολῆς (''[[sc.]]'' [[νεῶν]]) μάχεσθαι Polyb. вести ближний бой на море;<br /><b class="num">5</b> [[отклонение]] (от прямого пути), петля (ἑλιγμοὶ καὶ παραβολαί Plut.);<br /><b class="num">6</b> мат. [[парабола]] (коническое сечение). | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
|strgr=from [[παραβάλλω]]; a [[similitude]] ("[[parable]]"), i.e. (symbolic) [[fictitious]] [[narrative]] (of [[common]] [[life]] conveying a [[moral]]), apothegm or [[adage]]: [[comparison]], [[figure]], [[parable]], [[proverb]]. | |strgr=from [[παραβάλλω]]; a [[similitude]] ("[[parable]]"), i.e. (symbolic) [[fictitious]] [[narrative]] (of [[common]] [[life]] conveying a [[moral]]), apothegm or [[adage]]: [[comparison]], [[figure]], [[parable]], [[proverb]]. | ||
}} | |||
{{Thayer | |||
|txtha=παραβολῆς, ἡ ([[παραβάλλω]], [[which]] [[see]]), the Sept. for מָשָׁל;<br /><b class="num">1.</b> a placing of [[one]] [[thing]] by the [[side]] of [[another]], juxtaposition, as of ships in [[battle]], [[Polybius]] 15,2, 13; Diodorus 14,60.<br /><b class="num">2.</b> [[metaphorically]], a comparing, [[comparison]] of [[one]] [[thing]] [[with]] [[another]], [[likeness]], [[similitude]] ([[Plato]], Isocrates, [[Polybius]], [[Plutarch]]): [[universally]], B. D., [[see]] [[under]] the words, Fable, Parable (and references [[there]]; [[add]] [[Aristotle]], rhet. 2,20, 2ff and Cope's notes)): Winer's Grammar, § 30,1a.): τοῦ σπείροντος, τῶν ζιζανίων, [[τήν]] βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐν [[παραβολή]] τιθέναι ([[literally]], to [[set]] [[forth]] the [[kingdom]] of God in a [[parable]]), to [[illustrate]] (the [[nature]] and [[history]] of) the [[kingdom]] of God by the [[use]] of a [[parable]], L [[text]] T Tr [[text]] WH.<br /><b class="num">3.</b> "a [[pithy]] and [[instructive]] [[saying]], involving [[some]] [[likeness]] or [[comparison]] and having preceptive or [[admonitory]] [[force]]; an [[aphorism]], a [[maxim]]": Proverbs, [[παραβολή]] is<br /><b class="num">4.</b> a [[proverb]]: an [[act]] by [[which]] [[one]] exposes [[himself]] or his possessions to [[danger]], a [[venture]], [[risk]] (in [[which]] [[sense]] the plural seems to be used by [[Plutarch]], [[Aratus]] 22: [[διά]] πολλῶν ἑλιγμων καί παραβολῶν περαινοντες [[πρός]] τό [[τεῖχος]] (cf. Diodorus Siculus [[fragment]] [[book]] 30:9,2; [[also]] variant in [[Thucydides]] 1,131, 2 (and Poppo at the [[passage]]))); ἐν [[παραβολή]], in risking him, i. e. at the [[very]] [[moment]] [[when]] he [[exposed]] his [[son]] to [[mortal]] [[peril]] ([[see]] [[παραβολεύομαι]]), Hesychius ἐκ παραβολῆς. ἐκ παρακινδυνευματος); others [[with]] [[less]] [[probability]] [[explain]] it, in a [[figure]], i. e. as a [[figure]], [[either]] of the [[future]] [[general]] [[resurrection]] of [[all]] men, or of Christ offered up to God and [[raised]] [[again]] from the [[dead]]; others [[otherwise]]. | |||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=η, ΝΜΑ [[παραβάλλω]]<br /><b>1.</b> [[παράθεση]] και [[σύγκριση]] δύο ή περισσότερων πραγμάτων, [[αντιπαραβολή]] (α. «[[παραβολή]] αρχαίων χειρογράφων» β. «εἰσὶ δ' αἱ τῆς παραβολῆς ἄξιαι καὶ συγκρίσεως αὗται», <b>Πολ.</b>)<br /><b>2.</b> αλληγορική [[αφήγηση]] γεγονότων που [[είτε]] συνέβησαν [[είτε]] θα μπορούσαν να συμβούν, η οποία περιέχει υψηλό ηθικό ή θρησκευτικό [[δίδαγμα]] («η [[παραβολή]] του ασώτου»)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>ναυτ.</b> [[χειρισμός]] προσπελάσεως ενός πλοίου [[κατά]] [[μήκος]] προκυμαίας ή μώλου ή και άλλου πλοίου με σκοπό την πρόσδεσή του για [[φορτοεκφόρτωση]], ανεφοδιασμό ή [[διακίνηση]] επιβατών, το [[πλεύρισμα]]<br /><b>2.</b> <b>μαθ.</b> α) η [[τομή]] μιας κωνικής επιφάνειας με ένα επίπεδο που [[είναι]] παράλληλο [[προς]] μία [[γενέτειρα]] και που τέμνει μόνο το ένα [[μέρος]] της κωνικής επιφάνειας<br />β) [[γεωμετρικός]] [[τόπος]] σημείων ενός επιπέδου τα οποία έχουν ίση [[απόσταση]] από ένα σταθερό [[σημείο]] το οποίο καλείται [[εστία]] και από μια σταθερή [[ευθεία]] που καλείται <i>διευθετούσα</i><br /><b>3.</b> ακραίο [[τμήμα]] αγρού ή και [[αγρός]] ο [[οποίος]] αποτελείται από μικρή και στενή [[λωρίδα]] γης που δεν [[είναι]] δυνατόν να αροτριωθούν<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[αναλογία]]<br /><b>2.</b> (για ρήτορα) [[ομιλία]] με [[αναφορά]] γνωστών πραγμάτων και γεγονότων («[[παραβολή]] δὲ τὰ Σωκρατικά», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>3.</b> συμβολική [[παράσταση]]<br /><b>4.</b> [[παροιμιώδης]] [[λόγος]], [[παροιμία]]<br /><b>5.</b> (για επιχειρήματα) [[αντίκρουση]] ή [[αντίρρηση]]<br /><b>6.</b> παράλληλη, παράπλευρη [[κίνηση]] («ἐκ παραβολῆς [νεῶν] μάχεσθαι», <b>Πολ.</b>)<br /><b>7.</b> [[πλάγια]], λοξή [[κατεύθυνση]] ή [[πορεία]] («διὰ πολλῶν ἐλιγμῶν και παραβολῶν», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>8.</b> ριψοκίνδυνη [[ενέργεια]]<br /><b>9.</b> <b>αστρον.</b> α) [[συζυγία]]<br />β) [[προέκταση]] ή [[προβολή]] αστέρα<br /><b>10.</b> <b>μαθ.</b> α) [[διαίρεση]]<br />β) πηλίκο<br />γ) (σχετικά με [[γραμμή]]) [[τμήμα]] προερχόμενο από [[διαίρεση]]<br /><b>11.</b> <b>(γεωμ.)</b> [[εφαρμογή]], [[επίθεση]]<br /><b>12.</b> κωνική [[τομή]] που έλαβε αυτή την [[ονομασία]] [[επειδή]] ο άξονάς της ήταν [[παράλληλος]] [[προς]] την πλευρική [[επιφάνεια]] του κώνου<br /><b>13.</b> [[παράβολο]], [[καταβολή]] χρηματικού ποσού σε δικαστικές περιπτώσεις ως [[εγγύηση]] ή [[ενέχυρο]]<br /><b>14.</b> [[γρίφος]], [[αίνιγμα]]<br /><b>15.</b> [[διακοπή]]. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''παραβολή:''' ἡ ([[παραβάλλω]])·<br /><b class="num">1.</b> [[παράθεση]], [[σύγκριση]], [[αντιπαραβολή]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> [[σύγκριση]], [[παράδειγμα]], [[αναλογία]],<br /><b class="num">3.</b> [[παραβολή]], δηλ. [[πλαστή]] [[διήγηση]] από την οποία συνάγεται κάποιο ηθικό ή θρησκευτικό [[δίδαγμα]], σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">4.</b> [[αλληγορία]], [[παροιμία]], στο ίδ. | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''παραβολή''': ἡ, ([[παραβάλλω]]) τὸ παραβάλλειν, [[παράθεσις]], Πλάτ. Φίληβ. 33Β· π. καὶ [[σύγκρισις]] Πολύβ. 1. 2, 2· ἐν παραβολῇ, κατὰ παράθεσιν, Ἀριστ. Τοπ. 1. 10, 5, πρβλ. 8. 1, 15· ἐκ παραβολῆς ὁ αὐτ. ἐν Ρητ. 3. 19, 5. 2) [[σύγκρισις]] [[παράδειγμα]], [[ἀναλογία]], τὴν π. ἀπρεπῆ πεποιῆσθαι Ἰσοκρ. 280Α· παραβολὴ δὲ τὰ Σωκρατικά, [[οἷον]] εἴ τις λέγοι ὅτι οὐ δεῖ κληρωτοὺς ἄρχειν· ὅμοιον γὰρ [[ὥσπερ]] ἂν εἴ τις τοὺς ἀθλητὰς κληροίη μὴ οἳ δύνανται ἀγωνίζεσθαι, ἀλλ’ οἳ ἂν λάχωσιν, ἢ τῶν πλωτήρων ὅν τινα δεῖ κυβερνᾶν κληρώσειεν ὡς [[δέον]] τὸν λαχόντα, ἀλλὰ μὴ τὸν ἐπιστάμενον Ἀριστ. Ρητ. 2. 20, 4 (καὶ σαφῶς διακρίνει τὴν παραβολὴν ἀπὸ τοῦ λόγου, δηλ. ἀπολόγου ἢ μύθου)· [[οὕτως]], ἐκ τῶν θηρίων ποιεῖσθαι τὴν π. ὁ αὐτ. ἐν Πολιτικ. 2. 5, 24. 3) ἐν τῇ Καινῇ Διαθ. παραβολὴ λέγεται πλαστόν τι [[διήγημα]], [[ὅπερ]] περιέχει ἠθικήν τινα ἢ θρησκευτικὴν διδασκαλίαν. 4) [[παροιμία]], Ἑβδ. (Ἰεζεκίηλ ΙΗ΄, 2), Εὐαγγ. κ. Λουκ. δ΄, 23· ἐπὶ κακῆς σημασίας, εἰς π. ἐν τοῖς ἔνθεσιν Ἐβδ. (Ψαλμ. ΜΓ΄, 14, Σοφ. Σολομ. Ε, 3). ΙΙ. ἡ πλησίον [[ἀλλήλων]] [[κίνησις]], παραβολαὶ [[ἀλλήλων]], ὡς ἐν περιπλόκῳ τινὶ χορῷ, Πλάτ. Τίμ. 40C· ἐκ παραβολῆς [νεῶν] μάχεσθαι, μὲ πλευρὰν πρὸς πλευράν, Πολύβ. 15. 2, 13, Διόδ. 14. 60. ΙΙΙ. πλαγία διεύθυνσις, πλαγιότης, [[λοξότης]], διὰ πολλῶν ἑλιγμῶν καὶ π. Πλουτ. Ἄρατ. 22. IV. ἡ προέκτασις ἢ [[προβολή]], τοῦ ἡλίου Μάξιμ. Τύρ. 17. 9. V. τὸ ῥιψοκινδυνεύειν ἢ ἀποτολμᾶν, Σχόλ. εἰς Θουκ. 1. 131. VI. [[διαίρεσις]], κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸν πολλαπλασιασμόν, Ἀριθμ. VII. ἡ φέρουσα τὸ [[ὄνομα]] τοῦτο κωνικὴ [[τομή]], parabola, [[ἐπειδὴ]] ὁ [[ἄξων]] αὐτῆς [[εἶναι]] [[παράλληλος]] τῇ πλευρικῇ ἐπιφανείᾳ τοῦ κώνου, Ἀρχ. Μαθ. 2) παρὰ τῷ Εὐκλ., παραλληλόγραμμον ἐφηρμοσμένον ἐπὶ εὐθείας γραμμῆς. VIII. = [[παράβολον]] (ἴδε ἐν λέξ. [[παράβολος]] ΙΙΙ), Ἀριστ. Οἰκ. 2. 16, 3, μετὰ διαφόρ. γραφῆς: [[παράβολον]], -βόλιον. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[παραβολή]], ἡ, [[παραβάλλω]]<br /><b class="num">1.</b> [[juxta]]-[[position]], [[comparison]], Plat.<br /><b class="num">2.</b> a [[comparison]], [[illustration]], [[analogy]], Arist.<br /><b class="num">3.</b> a [[parable]], i. e. a [[fictitious]] [[narrative]] by [[which]] [[some]] [[religious]] or [[moral]] [[lesson]] is conveyed, NTest.<br /><b class="num">4.</b> a by-[[word]], [[proverb]], NTest. | |||
}} | |||
{{Chinese | |||
|sngr='''原文音譯'''：parabol» 爬拉-波累<br />'''詞類次數'''：名詞（50）<br />'''原文字根'''：在旁-投 相當於： （[[מָשָׁל]]‎）<br />'''字義溯源'''：比喻，比方，表樣，俗語，舉例說明；源自（[[παραβάλλω]]）=停靠）；由（[[παρά]]）*=旁，出於）與（[[βάλλω]] / [[ἀμφιβάλλω]]）*=投，擲）組成。主耶穌講論的特點，就是經常使用比喻，當他說到天國或神國時，常用自然界的事物來作比喻。有人計算，主耶穌前後共用了近70個比喻。其次，主耶穌的講論中有時也用隱喻，如：靈巧像蛇，馴良像鴿子（ 太10:16），法利賽人的酵，乃是指法利賽人的教訓（ 太16:12）。比較： （[[παροιμία]]）=忖度<br />'''出現次數'''：總共（50）；太（17）；可（13）；路（18）；來（2）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 比喻（41） 太13:3； 太13:10； 太13:13； 太13:18； 太13:24； 太13:31； 太13:33； 太13:34； 太13:34； 太13:35； 太13:36； 太13:53； 太15:15； 太21:45； 太22:1； 可3:23； 可4:2； 可4:10； 可4:11； 可4:13； 可4:13； 可4:30； 可4:33； 可4:34； 可7:17； 可12:1； 可12:12； 路5:36； 路6:39； 路8:4； 路8:9； 路8:10； 路8:11； 路12:16； 路12:41； 路13:6； 路14:7； 路15:3； 路18:9； 路20:9； 路20:19；<br />2） 一個比喻（4） 太21:33； 路18:1； 路19:11； 路21:29；<br />3） 比方（2） 太24:32； 可13:28；<br />4） 表樣（1） 來11:19；<br />5） 一個表樣（1） 來9:9；<br />6） 俗語（1） 路4:23 | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[σύγκριση]]). Ἀπό τό [[παραβάλλω]] → [[παρά]] + [[βάλλω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. | |||
}} | }} | ||
