View source for διπλόος

{{LSJ1
|Full diacritics=διπλόος
|Medium diacritics=διπλόος
|Low diacritics=διπλόος
|Capitals=ΔΙΠΛΟΟΣ
|Transliteration A=diplóos
|Transliteration B=diploos
|Transliteration C=diploos
|Beta Code=diplo/os
|Definition=η, ον, contr. διπλοῦς, ῆ, οῦν, Ion. fem. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> διπλέη <span class="bibl">Hdt.3.42</span> codd., but <b class="b3">διπλήν</b> or -ῆν <span class="bibl">Id.5.90</span>, <b class="b3">διπλάς</b> or -ᾶς <span class="bibl">Id.3.28</span>: contr. always in Trag., exc. διπλόοι <span class="bibl">A.<span class="title">Fr.</span>39</span>: (cf. [[ἁπλόος]]):—<b class="b2">twofold, double</b>, prop. of cloaks and articles of dress, <b class="b3">χλαῖνα διπλῆ</b>, = [[δίπλαξ]] or <b class="b3">διπλοΐς</b>, <span class="bibl">Il.10.134</span>, <span class="bibl">Od.19.226</span>; <b class="b3">ὅθι . . διπλόος ἤντετο θώρηξ</b> where the cuirass met [the buckle] <b class="b2">so as to be double</b>, <span class="bibl">Il.4.133</span>; <b class="b3">τὴν ἐπωμίδα πτύξας διπλῆν</b> having folded it <b class="b2">double</b>, <span class="bibl">Apollod.Car.4</span>: generally, καλύβη διπλῆ διαφράγματι <span class="bibl">Th.1.133</span>; διπλόος θάνατος <span class="bibl">Hdt.6.104</span>; <b class="b3">παῖσον διπλῆν</b> (sc. <b class="b3">πληγήν</b>) <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>1415</span>; δ. οἰκίδιον <b class="b2">of two stories</b>, <span class="bibl">Lys.1.9</span>; <b class="b3">διπλῆ ἄκανθα</b> spine <b class="b2">bent double</b> by age, <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span>492</span>; <b class="b3">διπλῆ &lt;ῥάχις</b>&gt; <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.</span>1.11</span>; σύμβολον δ. <b class="b2">executed in duplicate</b>, PHib.1.29 (iii B. C.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b3">διπλῇ χερὶ θανεῖν</b> by <b class="b2">mutual</b> slaughter, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>14</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b3">δ. ὀνόματα</b> <b class="b2">compound</b> words, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Po.</span>1459a9</span>, <span class="bibl"><span class="title">Rh.</span>1404b29</span>, etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> of fevers in which two paroxysms took place in a given time, <b class="b3">δ. ἀμφημερινός, τριταῖος</b>, Gal.7.472, 9.677. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> <b class="b3">δ. ἰσότης</b>, = [[διπλοϊσότης]] (q. v.), Dioph.p.98T., etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">6</span> <b class="b3">δ. ἄνδρας· τὰ δισύλλαβα ἀνδρῶν ὀνόματα</b>, Hsch. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> as Comp., <b class="b2">twice as much, large</b>, etc., βίος <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>75b</span>; δίκη <span class="bibl">Id.<span class="title">Lg.</span>865c</span>; <b class="b3">δ. ἢ</b> . . <b class="b2">twice as much as</b> . . (v. <b class="b3">διπλῇ</b>): c. gen., <span class="bibl">Id.<span class="title">Ti.</span>35b</span>; <b class="b3">διπλοῦν ὀφείλειν ὅσον</b> . . Lex ap.<span class="bibl">D.23.28</span>; <b class="b3">διπλῷ</b>, = [[διπλῇ]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>722b</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> pl., in Trag., = [[δύο]], <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>950</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>761</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>960</span>, <span class="bibl"><span class="title">OT</span>20</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ant.</span>51</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> <b class="b2">double, doubtful</b>, οὐ γνώμᾳ διπλόαν θέτο βουλάν <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>10.89</span>; διπλᾶς καὶ ἀμφιβόλους λέξεις <span class="bibl">Ph.1.302</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">double-minded, treacherous</b>, <span class="bibl">E.<span class="title">Rh.</span>395</span>, etc.; οὐδὲν δ. <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>4.1.32</span>; δ. καὶ ποικίλος <span class="bibl">D.H.<span class="title">Rh.</span>11.5</span>; also, <b class="b2">playing two parts</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>397e</span>; <b class="b2">at variance with oneself</b>, ib. <span class="bibl">554d</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">V</span> <b class="b3">διπλοῦν, τό,</b> = [[δίπλωμα]] <span class="bibl">111</span>, Androm. ap. Gal.13.29, al.</span>
}}
{{ls
|lstext='''διπλόος''': -η, -ον, συνῃρ. διπλοῦς, ῆ, οῦν, Ἰων. θηλ. διπλέη ὑπάρχει παρ’ ἅπασι τοῖς χφοις ἐν Ἡροδ. 3. 42, [[ἀλλά]], διπλᾶν 5. 90· διπλᾶς 3. 28· ὁ συνῃρ. [[τύπος]] ἀείποτε παρὰ Τραγ., πλὴν τοῦ διπλόοι ἐν Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 33· (πρβλ. [[ἁπλόος]])· ― δύο εἰδῶν, διπλοῦς, περὶ ἱματίων καὶ ἄλλων ἐνδυμάτων, [[χλαῖνα]] [[διπλῆ]] = [[δίπλαξ]] ἢ [[διπλοΐς]] Ἰλ. Κ. 134, Ὀδ. Ρ. 226· ὅθι... [[διπλόος]] ἤντετο θώρηξ, [[ἔνθα]] συνηντᾶτο ὁ θώραξ [[[μετὰ]] τοῦ ἐπ’ [[αὐτοῦ]] ζωστῆρος] καὶ ἐγίνετο διπλοῦς, Ἰλ. Δ. 133· τὴν ἐπωμίδα πτύξας διπλῆν, συμπτύξας αὐτὴν [[ὥστε]] νὰ γίνῃ [[διπλῆ]], Ἀπολλόδ. Καρ. ἐν Meineke Ἀποσπ. 4. 440· πρβλ. [[διπλόω]]· ― ἀκολούθως κατὰ διαφόρους σχέσεις, [[διπλόος]] [[θάνατος]] Ἡρόδ. 6. 104· παῖσον διπλῆν [ἐνν. πληγήν, πρβλ. [[ἀνταῖος]]], Σοφ. Ἠλ. 1416· δ. [[οἰκίδιον]], διώροφον, Λυσ. 92. 28· [[διπλῆ]] [[ἄκανθα]], [[ῥάχις]] κεκαμμένη ὑπὸ τοῦ γήρατος, Εὐρ. Ἠλ. 492, [[ἔνθα]] ἴδε Seidl. (487)· πρβλ. τὸ τοῦ Οὐεργιλίου : duplicato poplite, [[διπλῆ]] [[ῥάχις]], Οὐεργιλ. duplex spina, Ξεν. Ἱππ. 1. 11. 2) διπλῇ χερὶ θανεῖν, ἀμοιβαίως διὰ χειρῶν [[ἀλλήλων]], Σοφ. Ἀντ. 14· πρβλ. [[δικρατής]]. 3) διπλᾶ ὀνόματα, σύνθετοι λέξεις, Ἀριστ. Ρητ. 3. 2, 5, κτλ. ΙΙ. [[ἐνίοτε]] ἐν χρήσει ὡς συγκρ., ὡς τὸ [[διπλάσιος]], δὶς [[τόσος]], δὶς τόσο [[μέγας]], [[εὐρύς]], κτλ., [[βίος]] Πλάτ. Τιμ. 75Β· [[δίκη]] ὁ αὐτ. Νόμ. 865C· δ. ἢ..., δὶς τόσον ὅσον..., (ἴδε ἐν λ. διπλῇ)· ἢ [[μετὰ]] γεν., ὁ αὐτ. Τιμ. 35C· [[ὡσαύτως]], διπλοῦν ὅσον... παρὰ Δημ. 629. 22· διπλῷ = διπλῇ, Πλάτ. Νόμ. 722Β. ΙΙΙ. ἐν τῷ πληθ. = δύο, Αἰσχύλ. Πρ. 950, Χο. 761, Σοφ. Αἴ. 970, Ο. Τ. 20, Ἀντ. 51. IV. διπλοῦς, [[ἀμφίβολος]], [[πλήρης]] ἀμφιβολίας, ἀναποφάσιστος, οὐ γνώμᾳ διπλόαν θέτο βουλάν, πρβλ. [[διάνδιχα]] μερμήξεν, Πίνδ. Ν. 10. 167. 2) [[διπρόσωπος]], [[δόλιος]], Λατ. duplex, ἀντίθ. [[ἁπλοῦς]] (simplex), Πλάτ. Πολ. 397D, 554D· οὐδὲν δ. Χεν. Ἑλλ. 4. 1, 32. Πρβλ. Ruhnk. Τιμ.
}}
{{bailly
|btext=-οῦς, όη-ῆ, όον-οῦν :<br /><b>I.</b> double :<br /><b>1</b> double, au nombre de deux : διπλῆ [[μάστιξ]] ESCHL fouet à double lanière ; διπλᾶ κέντρα SOPH aiguillon à double pointe ; διπλοῦν [[οἰκίδιον]] LYS maisonnette à deux étages ; παίειν διπλῆν (<i>s.e.</i> πληγήν) SOPH frapper un second coup ; <i>au plur.</i> διπλοῖ βασιλῆς SOPH, διπλοῖ στρατηλάται SOPH deux rois, deux chefs d’armée ; <i>particul.</i> formé de deux éléments <i>en parl. de mots composés</i>;<br /><b>2</b> qui se met en double, qui se replie ; [[χλαῖνα]] διπλῆ manteau qu’on met en double ; [[ὅθι]] [[διπλόος]] ἤντετο [[θώρηξ]] IL là où la cuirasse rencontrant (le [[ζῶμα]]) formait avec lui une double feuille;<br /><b>3</b> qui agit doublement, <i>càd</i> par une action réciproque <i>ou</i> simultanée : ἀδελφῶν θανόντων [[διπλῇ]] χερί SOPH frères morts des coups dont ils se sont mutuellement frappés;<br /><b>4</b> <i>en mauv. part</i> double, équivoque, faux;<br /><b>II.</b> deux fois aussi grand, aussi long.<br />'''Étymologie:''' [[δίς]], -πλοος ; cf. [[ἁπλόος]].
}}
{{Autenrieth
|auten=[[double]].
}}
{{Slater
|sltr=[[διπλόος]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[double]] παγκρατίῳ φθέγξαι [[ἑλεῖν]] Ἐπιδαύρῳ διπλόαν νικῶντ' ἀρετάν i. e. in [[boxing]] and in the pankratium (N. 5.52) οὐ γνώμᾳ δᾰπλόαν θέτο βουλάν [[ambiguous]] (N. 10.89) ὅδ' ἀνὴρ διπλόαν νίκαν ἀνεφάνατο (I. 4.70) τὶν δ' ἐν Ἰσθμῷ δᾰπλόα θάλλοισ ἀρετά (I. 5.17)
}}
{{DGE
|dgtxt=-η, -ον<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> dór. fem. διπλόα Pi.<i>I</i>.3/4.88; contr. διπλοῦς, -ῆ, -οῦν <i>Il</i>.10.134, A.<i>Pers</i>.165, 720, Plu.<i>Mar</i>.17; [[διπλός]], -ή, -όν Hdt.3.42, Men.<i>Sic</i>.280, <i>AP</i> 10.101 (Bianor)<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [compar. διπλότερος <i>Eu.Matt</i>.23.15, App.<i>Praef</i>.10]<br /><b class="num">A</b> <b class="num">I</b>[[plegado o doblado en dos]], [[doble]] χλαῖνα <i>Il</i>.l.c., <i>Od</i>.19.226, πτέρυξ χιτωνίσκου ... [[διπλῆ]] Men.l.c., χιτώνιον <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.1525.7 (IV a.C.), [[εἷμα]] <i>AP</i> 7.66 (Honest.), φοινικίς Plu.l.c., μάστιξ hecho con una rienda doblada, S.<i>Ai</i>.242.<br /><b class="num">2</b> [[doblado]], [[formando ángulo o codo]] [[διπλῆ]] [[ἄκανθα]] columna vertebral doblada</i> por la edad, E.<i>El</i>.492, εἰ ... διπλοῦν εἴη τὸ ἔμβρυον de la postura de un feto, Sor.139.21.<br /><b class="num">II</b> por su composición<br /><b class="num">1</b> concr. [[doble]], [[que consta de dos partes]]<br /><b class="num">a)</b> gener. ὅθι ... δ. ἤντετο θώρηξ donde la coraza ofrecía (un refuerzo de) dos capas superpuestas</i>, <i>Il</i>.4.133, de construcciones [[διπλῆ]] διαφράγματι καλύβη una cabaña con dos cámaras separadas por una pared</i> Th.1.133, οἰκίδιον ... διπλοῦν una casita de dos plantas</i> Lys.1.9, [[ἄγκοινα]] <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.1627.152 (IV a.C.), ἡ στόα ἡ [[διπλῆ]] <i>IPr</i>.49.8 (III/II a.C.), cf. <i>IKeramos</i> 14.31 (I d.C.), <i>Hell</i>.9.28B.7 (Lidia II d.C.), Paus.6.24.5, op. ἁπλῆ <i>FXanthos</i> 7.67.33 (II d.C.), τεῖχος διπλοῦν un muro doble</i> Th.6.103, I.<i>AI</i> 4.108, cf. Opp.<i>H</i>.4.657;<br /><b class="num">b)</b> anat. ὁ [[ἐγκέφαλος]] Hp.<i>Morb.Sacr</i>.3.2, σπληνίον Hp.<i>Vlc</i>.26, en caballerías ῥάχις [[διπλῆ]] espinazo doble</i> e.d. que consta de parte ósea saliente y partes carnosas, por lo que representa mayor comodidad para el jinete, X.<i>Eq</i>.1.11, Opp.<i>C</i>.2.449, Poll.1.190, <i>Gp</i>.16.1.9;<br /><b class="num">c)</b> táct. [[de dos filas]] χάραξ Plb.5.99.9, φάλαγξ I.<i>BI</i> 3.148;<br /><b class="num">d)</b> de documentos legales [[doble]], [[por duplicado]], [[en doble ejemplar]], [[consistente en original sellado y copia]] σύμβολα διπλᾶ ἐσφραγισμένα <i>PSI</i> 324.4, 325.4, cf. <i>PHib</i>.29.34 (todos III a.C.), <i>PLugd.Bat</i>.22.35.8, 15 (II a.C.).<br /><b class="num">2</b> [[doble]], [[de doble naturaleza]] de abstr. y seres míticos συμφορά A.<i>A</i>.325, Hdt.5.90, cf. LXX <i>Sap</i>.11.12, Nonn.<i>D</i>.10.48, χάρις διπλὴ τῶν τε λόγων καὶ τοῦ δώρου Hdt.3.42, ἀρετά Pi.<i>N</i>.5.52, cf. <i>AP</i> 15.50, [[δουλεία]] X.<i>HG</i> 3.5.13, κατάθησις D.S.2.53, τῆς ... θαλάσσης ἡ χροιὰ [[διπλῆ]] Ach.Tat.1.1.8, τὸ [[βάπτισμα]] Clem.Al.<i>Ex.Thdot</i>.81, ταύρου ... καὶ βροτοῦ δ. φύσις E.<i>Fr</i>.997, cf. <i>AP</i> 16.126, δ. τις Pl.<i>R</i>.554d, τὸ ... διπλοῦν εἶναι τὸν Ἔρωτα Pl.<i>Smp</i>.186a, cf. Luc.<i>Am</i>.37, Nonn.<i>D</i>.42.437, frec. en discusiones teol. sobre la naturaleza de Cristo, Cyr.Al.M.72.429B, Gr.Naz.M.36.113A, 328C, Nest.<i>Fr</i>.C 10 (p.274), Ephr.Ant.M.86.2108D, Greg.<i>Disp</i>.M.86.644B.<br /><b class="num">3</b> de pers. [[que realiza dos actividades]] οὐκ ἔστιν δ. ἀνὴρ ... οὐδὲ πολλαπλοῦς, ἐπειδὴ [[ἕκαστος]] ἓν πράττει Pl.<i>R</i>.397e.<br /><b class="num">4</b> desde el punto de vista formal [[compuesto]] τὰ ... διπλᾶ (ὀνόματα) las palabras compuestas</i> Arist.<i>Po</i>.1459<sup>a</sup>9, cf. <i>Rh</i>.1404<sup>b</sup>29, de la ζ, ξ y ψ D.H.<i>Comp</i>.14.14, cf. D.T.631.4, <i>Gramm.Pap</i>. en <i>JHS</i> 29.1909.36.233, 241, <i>AP</i> 5.192 (Mel.), διπλοῦς ἄνδρας· τὰ δισύλλαβα ἀνδρῶν ὀνόματα Hsch.<br /><b class="num">III</b> en el ámbito mental [[doble]], [[de dos sentidos o intenciones diferentes]] μέριμνα A.<i>Pers</i>.165, δ. ... μῦθος ἔστι μοι λέγειν E.<i>Alc</i>.519, ὁ λόγος ... ἐστι δ., [[ἀληθής]] τε καὶ ψευδής Pl.<i>Cra</i>.408c, en ret. ἔχων μῦθον ... διπλοῦν que consta de una doble línea argumental</i> Arist.<i>Po</i>.1453<sup>a</sup>13, σχῆμα διπλοῦν Demetr.<i>Eloc</i>.61<br /><b class="num">•</b>introduciendo un matiz moral [[doble]], [[dudoso]], [[ambiguo]] οὐ γνώμᾳ διπλόαν θέτο βουλάν Pi.<i>N</i>.10.89, διπλοῦν ... οὐδὲν πώποτέ μου ... ποιήσαντος no habiendo actuado nunca con doblez</i> X.<i>HG</i> 4.1.32, τὰς ... διπλᾶς καὶ ἀμφιβόλους ... λέξεις Ph.1.302, [[γλῶσσα]] de los rétores, Sud.s.u. [[Δράκων]]<br /><b class="num">•</b>de pers. [[dúplice]], [[con doblez]] σὺ μὲν ... οὔτ' [[ἄπιστος]] οὔτε διπλόη Archil.300.24, φιλῶ λέγειν τἀληθὲς αἰεὶ κοὐ δ. πέφυκ' [[ἀνήρ]] E.<i>Rh</i>.395, δ. καὶ ποικίλος D.H.<i>Rh</i>.11.5.<br /><b class="num">IV</b> de unidades exentas y análogas<br /><b class="num">1</b> [[dos]] οἴκησις ... [[διπλῆ]] πάρα· τὴν μέν ... τὴν δέ ... A.<i>Supp</i>.1009, σὼ κασιγνήτω διπλῶ E.<i>Hel</i>.1664, διπλᾶ τέκνα E.<i>Andr</i>.1212, δ. γάμος Men.<i>Asp</i>.521, ὀκτὼ ... διπλόα ... θέρη dieciséis veranos</i>, <i>IMEG</i> 39.4 (heleníst.), ἐτῶν ... διπλόα [[δεκάς]] <i>IG</i> 12(8).441.11 (Tasos II/I a.C.), μετὰ διπλόον ἦμαρ Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.4.43, gener. en plu. δίπλ' ἐρέω dos cosas diré</i> Emp.B 17.1, cf. S.<i>Ant</i>.725, διπλαῖ χειρωναξίαι A.<i>Ch</i>.761, διπλαῖ ὁδοί A.<i>Pr</i>.950, cf. <i>Fr</i>.39, διπλᾶς ὄψεις ἀράξας arrancándose los dos ojos</i> S.<i>Ant</i>.51, διπλοῖ βασιλῆς ... Ἀτρεῖδαι S.<i>Ai</i>.959, πρὸς ... διπλοῖς ναοῖς S.<i>OT</i> 20, cf. Pl.<i>Criti</i>.116b, <i>AP</i> 7.198 (Leon.), A.R.3.188, Lyc.389, Nonn.<i>D</i>.1.396, ἔδρακε διπλόα πάντα lo veía todo dos, e.d. doble</i> Q.S.12.411, ὑπὲρ τοῦ μὴ ὥρ[α] ς διπλᾶς κατατρίβεσθαι Mitteis <i>Chr</i>.89.11 (II d.C.), οἱ σπουδαῖοι διπλᾶς (ἡμέρας) ... ὑπερτίθενται los más celosos prolongan el ayuno dos días</i> Epiph.Const.<i>Exp.Fid</i>.22.11.<br /><b class="num">2</b> [[relativo o común a dos]], [[que concierne a ambos]] δυοῖν ἀδελφοῖν ... θανόντων ... διπλῇ χερί muriendo los dos hermanos por las dos manos e.d. por acción recíproca</i> S.<i>Ant</i>.14, πρὸς διπλῆς μοίρας μίαν καθ' ἡμέραν ὤλοντο por destino común en un mismo día murieron</i> S.<i>Ant</i>.170.<br /><b class="num">V</b> por cantidad o tamaño<br /><b class="num">1</b> [[doble]], [[duplicado]], [[dos veces mayor]], [[por partida doble]] [[δίκη]] ... [[διπλῆ]] una indemnización doble en cuantía</i> Pl.<i>Lg</i>.865c, σιτία διπλᾶ Ar.<i>Pax</i> 137, εὐωχία X.<i>Cyr</i>.2.3.23, βλάβη Lys.1.32, ἡ ζημία Aeschin.<i>Ep</i>.4.3, μεσόμνας ... διπλᾶς τὸ ὕψος <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.1668.75 (IV a.C.), τὸ τίμημα Herod.2.54, cf. 1<i>Ep.Ti</i>.5.17, δάκρυα <i>AP</i> 7.184 (Parmen.), ἡ [[ἄμπελος]] ... διπλοῦν τὸν καρπὸν ἀποδίδωσιν Herm.<i>Sim</i>.2.8, [[γραμμή]] Vett.Val.347.12, c. segundo término de comparación en gen. τῆς δευτέρας Pl.<i>Ti</i>.35b, en combinación c. ὅσος: διπλοῦν ὀφείλειν ὅσον ἂν καταβλάψῃ <i>Lex</i> en D.23.28, en compar. ποιεῖτε αὐτὸν ... διπλότερον ὑμῶν <i>Eu.Matt</i>.l.c., σκεύη τριηριτικὰ διπλότερα τούτων App.l.c.<br /><b class="num">•</b>de pers. [[que tiene el doble]] c. segundo término de compar. en gen. δός μοι δύο μνᾶς, καὶ δ. σοῦ [[γίνομαι]] <i>AP</i> 7.146 (Metrod.)<br /><b class="num">•</b>ac. neutr. como adv. [[διπλόον]], [[διπλά]] [[el doble]], [[doblemente]], [[dos veces tanto]] κεχηνὼς ... τοῦ Σαμίου διπλόον Call.<i>Epigr</i>.48.4, τὰν ... διπλὰ βαρυνομέναν <i>AP</i> 10.101 (Bianor), en dat. διπλῷ ... διάφορα εἰς ἀρητὴν τῆς χρείας en el doble superan en cuanto a la excelencia de su aplicación práctica</i> Pl.<i>Lg</i>.722b<br /><b class="num">•</b>c. segundo término introducido por ἤ Pl.<i>R</i>.330c.<br /><b class="num">2</b> mat. [[de segundo grado]] [[διπλῆ]] ἰσότης ecuación de segundo grado</i> sinón. [[διπλοισότης]] Dioph.98.1, 166.11.<br /><b class="num">VI</b> temp.<br /><b class="num">1</b> [[que sucede dos veces]], [[repetido]] ἐκπεφευγὼς διπλόον θάνατον tras escapar dos veces a la muerte</i> Hdt.6.104, νίκα Pi.<i>I</i>.3/4.88, παῖσον ... διπλῆν (πληγήν) hiere una segunda vez</i> S.<i>El</i>.1415, διπλοῦ βίου λαχόντες viviendo dos veces</i> E.<i>Supp</i>.1086, ἀμφημερινὸς (τύπος) ... ἐστι δ. ὁ καθ' ἑκάστην ἡμέραν δὶς ἐπισημαίνων Gal.7.472, cf. 9.677<br /><b class="num">•</b>adv. διπλῇ, διπλόα [[dos veces]], [[en dos ocasiones]] E.<i>Io</i> 760, διπλόα νικηθέντος ... Λυαίου Nonn.<i>D</i>.11.16.<br /><b class="num">2</b> [[doble]], [[que dura dos veces]] τὸ (ἁρμονίας μέγεθος) διὰ πασᾶν δὲ διπλόον Philol.B 6, [[βίος]] ... δ. una vida doble en duración</i> Pl.<i>Ti</i>.75b.<br /><b class="num">B</b> subst.<br /><b class="num">I</b> ἡ [[διπλῆ]]<br /><b class="num">1</b> un tipo de [[baile]] Ar.<i>Th</i>.982, Poll.4.105, Hsch.<br /><b class="num">2</b> gram. [[diple]] signo diacrítico > colocado en los márgenes (v. en <i>POxy</i>.1248.115, 2102.3.1, 2359.1.6, etc.) c. diferentes propósitos:<br /><b class="num">a)</b> en rel. con el contenido, para llamar la atención y destacar citas o pasajes, Cic.<i>Att</i>.152.4, D.L.3.65, Sch.Er.<i>Il</i>.1.62, 2.785 (p.169), 15.18a, Isid.<i>Etym</i>.1.21.13, combinado con otros signos diacríticos, Isid.<i>Etym</i>.1.21.14, 18, 19;<br /><b class="num">b)</b> en la crítica y edición de textos, para indicar correcciones y variantes, Sch.Er.<i>Il</i>.1.336a, 4.139b, D.L.3.66, Isid.<i>Etym</i>.1.21.15<br /><b class="num">•</b>en textos trag. y com. para separar períodos, estrofa - antístrofa y tiradas de versos, Isid.<i>Etym</i>.1.21.16, 17, 20;<br /><b class="num">c)</b> métr., para marcar cambios de metro, Sch.Ar.<i>Pl</i>.253D., según la orientación ἡ δ. ἡ ἔξω βλέπουσα, ἡ ἔσω νενευκυῖα Heph.<i>Sign</i>.4, 8, cf. 10, 11, Sch.A.<i>Th</i>.417-421d, Sch.Ar.<i>Pl</i>.253D.<br /><b class="num">3</b> plu. [[manto o capa doble]] ἐν ταῖς τοῦ βασιλέως λεγομέναις διπλαῖς Ap.Ty.<i>Ep</i>.3, cf. Poll.7.47.<br /><b class="num">4</b> [[parte doblada]], [[doblez]] de una correa (ἱμάντος) en un juego, Poll.9.118<br /><b class="num">•</b>[[correa doblada]] que forma una [[fusta de dos colas]] de donde [[latigazo]] δεχέσθωσαν ἀνὰ ἑκατὸν διπλῶν Greg.<i>Leg.Hom</i>.M.86.592A, cf. 584B.<br /><b class="num">5</b> admin. [[diploma]], [[documento oficial]], <i>PSI</i> 446.3 (II d.C.), <i>IUrb.Rom</i>.235.8 (II d.C.), <i>PAgon</i>.3.33 (III d.C.).<br /><b class="num">6</b> dud. [[construcción de dos pisos]] ἐθεμελιώθη ὕψος διπλῆς LXX <i>Si</i>.50.2.<br /><b class="num">II</b> jón., no contr. ἡ διπλόη<br /><b class="num">1</b> anat. [[diploe]]<br /><b class="num">a)</b> [[tejido esponjoso]] entre las paredes de los huesos craneales, Hp.<i>VC</i> 1, 17, ἐν τῇ διπλόῃ τοῦ ὀστέου ὑπογενομένον φλέγμα Hp.<i>Morb</i>.2.7, cf. <i>Epid</i>.5.16, cf. Paul.Aeg.6.77.3, Orib.46.9.4, Ruf.<i>Onom</i>.135, Gal.2.710, 10.445, 13.541, Ps.Sor.<i>Quaest</i>.230;<br /><b class="num">b)</b> [[membrana doble que separa los intestinos]] Aret.<i>SD</i> 2.9.9.<br /><b class="num">2</b> [[grieta]], [[quebraza]] en un metal σίδηρος, [[εἴτε]] ὑγιὴς [[εἴτε]] διπλόην ... ἔχων Pl.<i>Sph</i>.267e, cf. Ph.<i>Bel</i>.71.28, Plu.2.802b, <i>Per</i>.11.<br /><b class="num">3</b> κολπώδης διπλόη cavidad en el aguijón</i> del escorpión, Ael.<i>NA</i> 9.4.<br /><b class="num">4</b> abstr. [[dualidad]], [[doble naturaleza]] ἡ ἐν τούτοις (σώμασι) δ. ref. a los dos sexos, Aristid.Quint.66.11, cf. Plu.2.441d, Plot.5.2.1, ἡ δ. τῆς πίστεως Clem.Al.<i>Strom</i>.7.18.109, ἡ δ. τοῦ πυρός Clem.Al.<i>Ecl</i>.8.1, cf. Them.<i>in de An</i>.50.16, negada en la naturaleza divina, Pamph.Mon.<i>Solut</i>.8.47, cf. Gr.Nyss.<i>Or.Catech</i>.9.21, Dion.Ar.<i>DN</i> 5.9, Chrys.M.61.454, ref. a la letra ζ Eust.449.19<br /><b class="num">•</b>[[naturaleza divergente]] Clem.Al.<i>Strom</i>.7.7.46.<br /><b class="num">5</b> [[duplicidad]], [[ambigüedad]], [[doble sentido]] o [[sentido oculto]] en la interpretación de oráculos, Plu.2.407c, οὐδὲ δ. οὐδ' [[ἀμφιβολία]] Plu.2.408f, cf. Origenes <i>Cels</i>.1.18, Gr.Naz.<i>Ep</i>.58.8, τοῦ νόμου Cyr.<i>Cat</i>.2<i>Ep.Cor</i>.3.14, cf. Sch.Luc.<i>Phal</i>.1.2<br /><b class="num">•</b>gram. [[duplicidad]] de construcción sintáctica, Eust.409.46, 481.11.<br /><b class="num">6</b> en sent. moral [[doblez]], [[falsedad]], [[engaño]] <τὸ> κακόηθες καὶ τὸ ὕπουλον ὥσπερ τινὰς διπλόας ἀναπτύσσει τῆς ψυχῆς Plu.2.715f, αἱ περὶ τοὺς λογισμοὺς πλοκαὶ καὶ διπλόαι Gr.Naz.M.35.584B<br /><b class="num">•</b>en plu. [[engaños]] Gr.Naz.M.37.1247A, Cyr.Al.M.69.793D.<br /><b class="num">III</b> τὸ δ.<br /><b class="num">1</b> mat. [[el doble]], [[duplo]] Ar.<i>Lys</i>.589, Plb.6.39.12, ἀποτινέτωσαν τὸ δ. <i>SEG</i> 31.122.21 (Ática II d.C.), τὰ αὐτὰ τέσσαρα ἥμισυ νομίσματα ἐν τῷ διπλῷ ἀποκαταστῆσαι αὐτῇ restituirle los cuatro sólidos y medio multiplicados por dos</i>, <i>POxy</i>.140.26 (VI d.C.), cf. Iust.<i>Nou</i>.123.2.1<br /><b class="num">•</b>en plu. frec. en fórmulas ὃ μοι θέλις, φίλε, καὶ σοὶ τὰ δ[ιπλᾶ lo que deseas para mi, caro, para ti por partida doble</i>, <i>IGLS</i> 1444, cf. <i>Hell</i>.11/12.299, ὅσα λέγεις, φίλε, καὶ σοὶ τὰ διπλᾶ <i>Princeton Exp.Inscr</i>.114, cf. <i>IGLS</i> 397, 1429, ὅσα] εὖ ἐμοί, δ[ι] πλᾶ σοι θεὸς ἀνταπόδοιτο <i>MAMA</i> 7.260 (Frigia), tb. en imprecaciones funerar. ὃς ἂν τούτῳ [κα] κῶς αὐτῷ τὰ διπλᾶ el que (cause) daño a este (sepulcro, reciba) un daño dos veces mayor</i>, <i>MAMA</i> 7.377 (Frigia).<br /><b class="num">2</b> [[vasija de doble tamaño]] Androm. en Gal.13.29<br /><b class="num">•</b>como medida de capacidad para vino, equiv. al κνίδιον <i>Tav.Lign.Cer</i>.29.1-5, 30.3, <i>PKlein.Form</i>.968.5 (todo IV d.C.), <i>POxy</i>.3147.6 (IV/V d.C.), 1951.3, 3148, <i>PSI</i> 478.13 (todos V d.C.).<br /><b class="num">3</b> [[díptico]], [[tablilla doble]], <i>PFouad</i> 74.9 (VI d.C.).<br /><b class="num">IV</b> ὁ δ. [[pliego de contrato]] o quizá [[original y copia de un contrato]] δ. δανείου δεδανισμένου <i>MAMA</i> 8.413c.5 (Afrodisias, imper.).<br /><b class="num">C</b> adv. -ῶς<br /><b class="num">1</b> [[doblemente]], [[en doble cantidad]] δ. ὁρῶσιν οἱ μαθόντες γράμματα Men.<i>Mon</i>.180, ἵνα ... δ. εὐφραίνῃ τὸν ἀκροατήν Basil.M.31.1376B.<br /><b class="num">2</b> [[doblemente]], [[por dos motivos]] τοὺς τοιούτους δ. [[δεῖ]] κλαῦσαι Ath.Al.<i>Virg</i>.18 (p.54.6).<br /><b class="num">3</b> [[doblemente]], [[de dos maneras]] ἐν τοῖς ὅροις ... δ. μελετῶντες Hermog.<i>Inu</i>.4.14 (p.211).<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Comp. de δι(σ) y un deriv. de *<i>pel</i>- ‘doblar’ (cf. [[ἁπλόος]]).
}}
{{grml
|mltxt=-η, -ον<br /><b>βλ.</b> [[διπλός]].
}}