View source for χερσαῖος

{{LSJ1
|Full diacritics=χερσαῖος
|Medium diacritics=χερσαῖος
|Low diacritics=χερσαίος
|Capitals=ΧΕΡΣΑΙΟΣ
|Transliteration A=chersaîos
|Transliteration B=chersaios
|Transliteration C=chersaios
|Beta Code=xersai=os
|Definition=α, ον, also ος, ον Lyc.534: (χέρσος):—<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">from</b> or <b class="b2">of dry land, living</b> or <b class="b2">found thereon</b>, <b class="b3">ὄρνιθες χ</b>., opp. <b class="b3">λιμναῖοι</b>, <span class="bibl">Hdt.7.119</span>; κροκόδειλοι <span class="bibl">Id.4.192</span>; <b class="b3">ζῷα χ</b>., opp. <b class="b3">θαλάσσια, πετεινά</b>, <span class="bibl">Id.2.123</span>, cf. <span class="bibl">Pl. <span class="title">Ti.</span>40a</span>; <b class="b3">χελώνη χ</b>., opp. <b class="b3">θαλασσία</b>, v. [[χελώνη; μύες χ]]., <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mir.</span> 842b7</span>; <b class="b3">ὄφεις</b>, opp. <b class="b3">θαλάττιαι</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">HA</span>505b9</span>; <b class="b3">ἡ χ</b>. (sc. <b class="b3">θήρα</b>) <b class="b2">hunting of land-animals</b>, opp. fishing, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Sph.</span>223b</span>, cf. <span class="title">AP</span>9.14 (Antiphil.); of <b class="b2">landsmen</b>, opp. seamen, <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>457</span>, <span class="bibl">Th.7.67</span>; <b class="b3">χ. παρασκευή</b>, opp. <b class="b3">ναυτική</b>, Ascl.<span class="title">Tact.</span>1.1; <b class="b3">χ. πόλις</b> <b class="b2">an inland</b> city, opp. seaport (ἐπιθαλαττίδιος), <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>704b</span>; <b class="b3">ὁδοὶ χ</b>., opp. voyages, <span class="title">AP</span>11.42 (Crin.), cf. <span class="bibl">4.3b</span>.<span class="bibl">46</span> (Agath.): <b class="b2">travelling by land</b>, βραδὺς καὶ χ. Ἔρως Plu.2.750b; <b class="b3">κῦμα στρατοῦ</b>, opp. a fleet, <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>64</span>: neut. pl. as Adv., <span class="bibl">Arat. 919</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b3">ἡ χερσαῖος</b>, as Subst., = [[χερσόνησος]], Lyc.534.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1350.png Seite 1350]] auch 2 Endgn, aus festem Lande bestehend, auf demselben befindlich; [[κῦμα]] χερσαῖον στρατοῦ, d. i. des Landheeres, Aesch. Spt. 64; ὅς σε ναύτην ἔθηκεν ἀντὶ χερσαίου κακόν Eur. Andr. 458; Her. 4, 192; ὄρνιθες, Ggstz λιμναῖοι, 7, 119; ζῷα, Ggstz πετεινὰ u. θαλάσσια, 2, 123; πεζὸν καὶ χερσαῖον [[εἶδος]] Plat. Tim. 40 a; Ggstz ἐπιθαλαττίδιος. [[πόλις]], mitten im Lande gelegen, Legg. IV, 704 b; ἀκοντισταί Thuc. 7, 67; [[ἀνήρ]] Plut. Sol. 27; – ἡ [[χερσαῖος]] = [[χερσόνησος]], Lycophr. 534.
}}
{{ls
|lstext='''χερσαῖος''': -α, -ον, καὶ ος, ον, Λυκόφρ. 534· ([[χέρσος]])· - ὁ τῆς χέρσου, τῆς ξηρᾶς, ὁ ζῶν ἢ εὑρισκόμενος ἐπὶ τῆς χέρσου, τῆς ξηρᾶς γῆς, ὄρνιθες χ., ἀντίθετον τῷ λιμναῖοι, Ἡρόδ. 7. 149· κροκόδειλοι ὁ αὐτ. 4. 192· ζῷα χ., ἀντίθετ. τῷ θαλάσσια καὶ πετεινά, ὁ αὐτ. 2. 123, πρβλ. Πλάτ. Τίμ. 40Α· [[χελώνη]] χ., ἀντίθετον τῷ [[θαλασσία]], ἴδε [[χελώνη]]· μύες χ., ἀντίθετον τῷ ποτάμιοι, Ἀριστ. π. Θαυμ. 125· ὄφεις ὁ αὐτ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 2, 14, 1· - ἡ χερσαία (ἐξυπακ. [[θήρα]]), [[κυνήγιον]] τῶν χερσαίων ζῴων, κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὴν ἁλιείαν, Πλάτ. Σοφ. 223Β, πρβλ. Ἀνθ. Παλατ. 9. 14· - [[ὡσαύτως]] ἐπὶ τῶν ἀνθρώπων τῶν οἰκούντων καὶ ἐργαζομένων ἐπὶ τῆς ξηρᾶς, κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τοὺς ναύτας, Εὐρ. Ἀνδρ. 458, Θουκ. 7. 67· ἡ χ. [[πόλις]], [[πόλις]] [[μεσόγειος]] κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὴν παρὰ τὴν θάλασσαν κειμένην, (τὴν ἐπιθαλαττίδιον), Πλάτ. Νόμ. 704Β· ὁδὸς χ., κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς θαλάσσιον ταξίδιον, Ἀνθ. Παλατ. 11. 42, πρβλ. 4. 3, 92· ἐπὶ προσώπου, ὁ διὰ ξηρᾶς ταξιδεύων, [[ὁδοιπόρος]], Πλούτ. 2. 740Β· - μεταφορ., [[κῦμα]] χερσαῖον στρατοῦ, κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸν στόλον θαλάσσης, Αἰσχύλ. Θήβ. 64· - οὐδ. πληθ. ὡς ἐπίρρ., Ἄρατ. 919. ΙΙ. ἡ [[χερσαῖος]], ὡς οὐσιαστ. = [[χερσόνησος]], Χερσαίου [[κέρας]], «τὸ [[ἀκρωτήριον]], λέγει δὲ αὐτὴν τὴν Χερόνησον» (Σχόλ.), Λυκόφρ. 534.
}}
{{bailly
|btext=α, ον :<br />de terre ferme ; [[χερσαῖος]], homme de terre ; <i>particul.</i> qui voyage par terre : [[κῦμα]] χερσαῖον στρατοῦ ESCHL le flot de l’armée qui se déroule sur la terre ferme.<br />'''Étymologie:''' [[χέρσος]].
}}
{{grml
|mltxt=-α, -ο / χερσαῑος, -αία, -ον, ΝΜΑ, και τ. θηλ. -ος Α<br />αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στην [[ξηρά]], σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] τον θαλάσσιο και τον εναέριο ή τον ιπτάμενο (α. «χερσαίες και ναυτικές δυνάμεις» β. «τὰ χερσαῑα καὶ τὰ θαλάσσια καὶ τὰ πετεινά», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> «χερσαίο [[κλίμα]]»<br /><b>(μετεωρ.)</b> το ηπειρωτικό [[κλίμα]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που ζει ή βρίσκεται στη [[στεριά]], σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] τον λιμναίο και ποταμήσιο (α. «ἔτρεφον ὄρνιθας χερσαίους καὶ λιμναίους», <b>Ηρόδ.</b><br />β. «[[ποτάμιον]]... ὑπάρχον καὶ χερσαῑον», <b>Διόδ.</b>)<br /><b>2.</b> (<b>για πρόσ.</b>) α) αυτός που ταξιδεύει διά ξηράς, [[οδοιπόρος]]<br />β) αυτός που ζει και εργάζεται στη [[στεριά]], σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] τον ναύτη, [[στεριανός]]<br /><b>3.</b> (για [[πόλη]]) [[μεσόγειος]], αυτός που βρίσκεται στην [[ενδοχώρα]] («ἐπιθαλαττίδιος ἔσται... ἤ χερσαία», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>ἡ χερσαία</i>- (ενν. [[θήρα]]) το [[κυνήγι]], σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] το [[ψάρεμα]]<br /><b>5.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>ἡ χερσαῑος</i><br />η [[χερσόνησος]]<br /><b>6.</b> (το ουδ. πληθ. ως επίρρ.) <i>χερσαῑα</i><br />διά ξηράς<br /><b>7.</b> <b>φρ.</b> «ὁδὸς χερσαία» — [[ταξίδι]] διά ξηράς, [[οδοιπορία]], σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] το [[ταξίδι]] διά θαλάσσης (<b>Ανθ. Παλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[χέρσος]] <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>αῖος</i>].
}}
{{lsm
|lsmtext='''χερσαῖος:''' -α, -ον ([[χέρσος]]), αυτός που βρίσκεται ή που ανήκει στην [[ξηρά]], <i>ὄρνιθες χερσαῖαι</i>, πουλιά της ξηράς, αντίθ. προς <i>λιμναῖοι</i>, σε Ηρόδ.· [[χερσαῖος]] [[κροκόδειλος]], [[κροκόδειλος]], στον ίδ.· επίσης, λέγεται για ανθρώπους της ξηράς, αντίθ. προς τους ανθρώπους της θάλασσας, σε Ευρ., Θουκ.· [[κῦμα]] χερσαῖον στρατοῦ, [[στρατός]], αντίθ. προς τον στόλο, σε Αισχύλ.
}}