View source for στυφελίζω

{{LSJ1
|Full diacritics=στῠφελίζω
|Medium diacritics=στυφελίζω
|Low diacritics=στυφελίζω
|Capitals=ΣΤΥΦΕΛΙΖΩ
|Transliteration A=styphelízō
|Transliteration B=styphelizō
|Transliteration C=styfelizo
|Beta Code=stufeli/zw
|Definition=<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">strike hard</b>, τρὶς δέ οἱ ἐστυφέλιξε . . ἀσπίδ' Ἀπόλλων <span class="bibl">Il.5.437</span>; πολλὰ δὲ χερμάδια μεγάλ' ἀσπίδας ἐστυφέλιξαν <span class="bibl">16.774</span>; <b class="b3">στυφέλιξε δέ μιν</b> (sc. <b class="b3">ἐγχείη</b>) <span class="bibl">7.261</span>; <b class="b3">ὡς ὁπότε νέφεα Ζέφυρος στυφελίξῃ</b> <b class="b2">drives away</b> the clouds, <span class="bibl">11.305</span>; <b class="b3">εἰ . . κ' ἐθέλῃσιν Ὀλύμπιος . . ἐξ ἑδέων στυφελίξαι</b> <b class="b2">thrust</b> us from our seats, <span class="bibl">1.581</span>; τὸν δ' . . ἐκ δαιτύος ἐστυφέλιξε <span class="bibl">22.496</span>; <b class="b3">οὐδέ μιν ἐκτὸς ἀταρπιτοῦ ἐστ</b>. <span class="bibl">Od.17.234</span>; τινὰ κορύνῃ <span class="bibl">A.R.2.115</span>; κῦμα . . ναύτας ἐς κοίλην ἐστυφέλιξεν ἅλα <span class="title">AP</span>7.665 (Leon.); <b class="b3">ἐκ θεμέθλων ἄνακτας</b> ib.<span class="bibl">15.22</span> (Simm.); Ποσείδαν . . ἐστυφέλιξε πόντον <span class="bibl">Alc.26</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> generally, <b class="b2">treat roughly, maltreat</b>, <span class="bibl">Il.21.380</span>,<span class="bibl">512</span>, <span class="bibl">Od.18.416</span>; τινὰ ὀνείδεσι <span class="bibl">A.R. 1.273</span>.—Ep. word, used by <span class="bibl">Pi.<span class="title">Fr.</span>225</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>139</span> (lyr., abs.); also σ. τρώματα <span class="bibl">Hp.<span class="title">Fract.</span>31</span>: in late Prose, Plu.<span class="title">Nob.</span>9.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0959.png Seite 959]] fut. στυφελίξω, schlagen, stoßen, drängen, treiben, treffen; [[Ἀπόλλων]] ἐστυφέλιξεν ἀσπίδα, χερμάδια ἀσπίδας ἐστυφέλιξε, Il. 5, 437. 16, 774; [[ἐγχείη]] στυφέλιξε μεμαῶτα, 7, 261. 12, 405; vom Winde, νέφεα, die Wolken jagen, verscheuchen, 11, 305; verdrängen, verjagen, τὸν ἐκ δαιτύος ἐστυφέλιξε, 22, 496; [[οὐδέ]] μιν ἐκτὸς ἀταρπιτοῦ ἐστυφέλιξεν, Od. 17, 234; ἐξ ἑδέων στυφελίξαι, Il. 1, 581; übh. Einen mißhandeln, hart behandeln mit Worten u. Thaten, [[μήτε]] τι τὸν ξεῖνον στυφελίζετε, Od. 18, 416. 20, 324, vgl. Il. 21, 380. 512, pass., ξείνους τε στυφελιζομένους, δμωάς τε γυναῖκας ῥυστάζοντας ἀεικελίως, Od. 16, 108. 20, 318; aor. dei Pind. frg. 247; vom Ares, Soph. Ant. 139; sp. D., wie Ap. Rh. 2, 273.
}}
{{ls
|lstext='''στῠφελίζω''': (στυφελὸς) κτυπῶ τι ἰσχυρῶς καὶ [[διασείω]] αὐτό, τρὶς δέ οἱ ἐστυφέλιξε ... ἀσπίδ’ [[Ἀπόλλων]], «διέσεισε, διεκίνησε» (κατὰ τὸν Σχολ.), Ἰλ. Ε. 437· πολλὰ δὲ χερμάδια μεγάλ’ ἀσπίδας ἐστυφέλιξαν Π. 774· στυφέλιξε δέ μιν (ἐξυπ. [[ἐγχείη]]) Η. 261· ὡς [[ὁπότε]] νέφεα [[Ζέφυρος]] στυφελίξη, “διασείσῃ, πλήξῃ” (Σχόλ.), Λ. 305· εἰ ... κ’ ἐθέλησιν [[Ὀλύμπιος]] ... ἐξ ἑδέων στυφελίξαι, ἐκ τῆς ἕδρας ἀποκινῆσαι, ἀνατρέψαι, Α. 581· τὸν δ’ ... ἐκ δαιτύος ἐστ. Χ. 496· [[οὐδέ]] μιν ἐκτὸς ἀταρπιτοῦ ἐστ. Ὀδ. Ρ. 234· τινα κορύνῃ Ἀπολλ. Ρόδ. Β. 115· [[κῦμα]] ... ναύτας ἐς κοίλην ἐστυφέλιξεν ἄλα Ἀνθ. Π. 7. 665· ἄνακτας ἐκ θεμέθλων [[αὐτόθι]] 15. 22. 2) [[καθόλου]], κακῶς μεταχειρίζομαι, Ἰλ. Φ. 380, 512, Ὀδ. Σ. 416· τινὰ ὀνείδεσι Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 273, Ἡσύχ. - Ἐπὶ λέξει, ἐν χρήσει παρὰ Πινδ. ἐν Ἀποσπ. 247, Σοφ. Ἀντ. 139 ([[ἔνθα]] κεῖται ἀπολ.), [[ὡσαύτως]], στ. στρώματα Ἱππ. Ἀποσπ. 772.
}}
{{bailly
|btext=<i>seul. prés., impf. et ao.</i><br /><i>Pass., seul. prés. et impf.</i><br /><b>I.</b> frapper fortement, acc. ; <i>p. suite</i> :<br /><b>1</b> renverser;<br /><b>2</b> chasser ; disperser;<br /><b>II.</b> manier avec rudesse ; traiter rudement, maltraiter.<br />'''Étymologie:''' [[στυφελός]].
}}
{{Autenrieth
|auten=aor. (ἐ）στυφέλιξα, [[pass]]. pres. [[part]]. στυφελιζομένους: [[smite]], [[knock]] [[about]], [[thrust]] [[rudely]] [[from]], Il. 1.581, Il. 22.496, Od. 17.234; in [[general]], [[buffet]], [[maltreat]], Od. 18.416; [[pass]]., Od. 16.108; ‘[[scatter]]’ the clouds, Il. 11.305.
}}
{{Slater
|sltr=<b>στῠφελίζω</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[strike]] [[ὁπόταν]] θεὸς ἀνδρὶς [[χάρμα]] πέμψῃ, [[πάρος]] μέλαιναν καρδίαν ἐστυφέλιξεν fr. 225.
}}
{{grml
|mltxt=Α<br /><b>1.</b> [[χτυπώ]] [[κάτι]] με [[δύναμη]] και το [[τραντάζω]]<br /><b>2.</b> κακομεταχειρίζομαι κάποιον [[είτε]] με [[λόγια]] [[είτε]] με έργα.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Κατά την πιθανότερη [[άποψη]], το ρ. [[στυφελίζω]] και τα επίθ. [[στυφελός]], [[στύφλος]] ανάγονται στη μηδενισμένη [[βαθμίδα]] της ΙΕ ρίζας <i>steu</i>-<i>p</i>- «[[κορμός]], [[χτυπώ]]» (<b>πρβλ.</b> [[στύπος]], [[τύπτω]]). Προβληματική παραμένει η [[σχέση]] τών τ. [[στυφελίζω]], [[στυφελός]], [[στύφλος]]. Παρά την αρχαιότητά του, το ρ. [[στυφελίζω]] θα μπορούσε να έχει προέλθει από το επίθ. <i>στυφ</i>-<i>ελός</i> «[[τραχύς]]» (για το [[επίθημα]] -<i>ελος</i> <b>πρβλ.</b> <i>εἴκ</i>-<i>ελος</i>), μέσω μιας σημ. «[[είμαι]] ή [[γίνομαι]] [[σκληρός]] από χτυπήματα που δέχθηκα», ενώ το επίθ. [[στύφλος]] / [[στυφλός]] [[είναι]] πιθ. [[προϊόν]] συγκοπής από το [[στυφελός]] (<b>πρβλ.</b> [[πυκνός]]: [[πυκινός]]). Κατ' [[άλλη]], όμως, [[άποψη]], ο τ. [[στυφελός]] έχει προέλθει από το [[στύφλος]] / [[στυφλός]] (αβέβαιου τονισμού, για το [[επίθημα]] <b>πρβλ.</b> <i>μάχ</i>-<i>λος</i>, <i>φαῦ</i>-<i>λος</i>) κατ' [[επίδραση]] του επικού ρ. [[στυφελίζω]], το οποίο [[είναι]] πιθ. σχηματισμένο [[κατά]] το [[ἐλελίζω]]. Ελάχιστα πιθανή, [[τέλος]], θεωρείται η [[σύνδεση]] της οικογένειας αυτής με το ρ. [[στύφω]], το οποίο, όμως, έχει ασκήσει [[επίδραση]] στη σημασιολογική [[εξέλιξη]] του επιθ. [[στυφελός]] από τη σημ. «[[τραχύς]]» στη σημ. «[[στυφός]], όξινος»].
}}
{{lsm
|lsmtext='''στῠφελίζω:''' μέλ. <i>-ξω</i> ([[στυφελός]])·<br /><b class="num">1.</b> [[χτυπώ]] [[δυνατά]], [[πλήττω]], σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για τον άνεμο, [[απομακρύνω]], [[σκορπίζω]] τα σύννεφα, στο ίδ.· <i>ἐξ ἑδέων στυφελίξαι</i>, τον ανέτρεψε, τον έριξε από το κάθισμά του, την [[έδρα]] του, την [[θέση]] του, στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> γενικά, φέρομαι με [[σκληρότητα]], [[μεταχειρίζομαι]] άσχημα, κακομεταχειρίζομαι, [[συμπεριφέρομαι]] με [[σκαιότητα]], σε Όμηρ.
}}