View source for ἕσπερος

{{LSJ1
|Full diacritics=ἕσπερος
|Medium diacritics=ἕσπερος
|Low diacritics=έσπερος
|Capitals=ΕΣΠΕΡΟΣ
|Transliteration A=hésperos
|Transliteration B=hesperos
|Transliteration C=esperos
|Beta Code=e(/speros
|Definition=ον (v. sub fin.), <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">of</b> or <b class="b2">at evening</b>, <b class="b3">[ἀστὴρ] ἕ</b>. the <b class="b2">evening</b>-star, <span class="bibl">Il.22.318</span>; opp.<b class="b3">ἑῷος ἀστήρ</b>,<span class="title">AP</span>7.670 (Pl.); prov., οὔθ' ἕσπερος οὔθ' ἑῷος οὕτω θαυμαστός <span class="bibl">Arist.<span class="title">EN</span>1129b28</span> : as Subst., without <b class="b3">ἀστήρ</b>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span> 1149</span>, <span class="bibl">Bion<span class="title">Fr.</span>8.1</span> ; ἔσπερε πάντα φέρων ὄσα φαίνολις ἐσκέδασ' αὔως Sapph.95 ; esp. of the planet Venus, <span class="bibl">Eratosth.<span class="title">Cat.</span>43</span>, <span class="bibl">Cic.<span class="title">ND</span>2.20.53</span> ; also ἕ. σελάνας φάος <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>10(11).73</span> ; <b class="b3">ἕ. θεός</b> the god <b class="b2">of darkness</b>, i.e. Hades or death, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>178</span>(lyr.); like [[ἑσπέριος]], joined with a Verb, <span class="bibl"><span class="title">h.Hom.</span>19.14</span> ; <b class="b3">ἕ. γίγνεται</b>, of the planet Venus, <span class="bibl">Ti.Locr.96e</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> as Subst., <b class="b2">evening</b>, μέλας ἐπὶ ἕσπερος ἦλθε <span class="bibl">Od.1.423</span> ; <b class="b3">μένον δ' ἐπὶ ἕσπερον ἐλθεῖν</b> waited the coming on of <b class="b2">evening</b>, <span class="bibl">4.786</span> ; <b class="b3">ποτὶ ἕσπερον</b> at <b class="b2">eventide</b>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>552</span> : also heterocl. pl., ποτὶ ἕσπερα <span class="bibl">Od.17.191</span> ; ὑφ' ἕσπερα <span class="title">AP</span>5.304 : fem., ἐρεμνὴ ἕσπερος <span class="bibl">A.R.4.1290</span> : metaph. of age, <b class="b3">τί δ' ἕσπερός ἐστι γυναικῶν</b> ; <span class="title">AP</span>5.232 (Maced.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">western</b>, τόποι <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>350</span>; ἀγκῶνες <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>805</span> ; ὠκεανός <span class="bibl">D.P.63</span> ; <b class="b3">ἕ</b>. (sc. <b class="b3">γῆ</b>) <b class="b2">the west country</b>, ἀφ' ἑσπέρου <span class="bibl">Call.<span class="title">Del.</span>174</span> ; πρὸς ἑσπέρου <span class="bibl">D.P.335</span> ; <b class="b3">ἑσπέρου κέρας</b>, promontory in Africa, <span class="bibl">Ptol.<span class="title">Geog.</span>4.6.2</span> : as Adj., ὁ Ἥλιος..-ον κύκλον διανύων Nech. ap. <span class="bibl">Vett.Val.154.29</span>. (<b class="b3">ϝέσπ-</b>, cf. [[Ἑσπέριος]] fin.)</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1043.png Seite 1043]] ὁ, auch ἡ, Ap. Rh. 4, 1290, vgl. [[ἑσπέρα]], der <b class="b2">Abend</b> (vesper); μένον δ' ἐπὶ ἕσπερον [[ἐλθεῖν]], [[μέλας]] ἐπὶ [[ἕσπερος]] ἦλθε, der dunkele Abend kam heran, es wurde Abend, Od. 1, 422. 4, 786. – Der Abendstern, Il. 22, 317; Eur. Ion 1149; vgl. Plat. Tim. Locr. 96 e; übertr. vom Alter, Macedon. 2 (V, 233). – Adj., ἐν δ' ἕσπερον ἔφλεξεν Σελάνας [[φάος]] Pind. Ol. 11, 76, das abendliche Licht; ἕσπεροι λαμπτῆρες Soph. Ai. 278; [[ἕσπερος]] [[θεός]], der finstere Gott, Pluto, O. R. 178; – τὰ ἕσπερα, die Abendstunden, der Abend, ποτὶ ἕσπερα, gegen Abend, Od. 17, 191. – Von der Himmelsgegend, westlich, τόποι Aesch. Prom. 348; ἀγκῶνες Soph. Ai. 805; Eur. El. 731; sp. D., γῆ Lycophr. 956.
}}
{{ls
|lstext='''ἕσπερος''': -ον, (ἴδε ἐν τέλ.), ὁ ἀνήκων εἰς τὴν ἑσπέραν, [[ἑσπερινός]], ἕσπ. [[ἀστήρ]], ὁ «[[ἑσπερινός]]», Ἰλ. Χ. 318· ἀντίθ. τῷ [[ἑῷος]] [[ἀστήρ]], Πλάτ. ἐν Ἀνθ. Π. 7. 670· [[ὡσαύτως]] ὡς οὐσιαστ. [[ἄνευ]] τοῦ [[ἀστήρ]], λαμπρὸν ἑσπέρου [[φάος]] Εὐρ. Ἴων 1149, Βίων 16. 1· ἰδίως ἐπὶ τοῦ πλανήτου «Ἀφροδίτης», Τίμ. Λοκρ. 97Α, Κικ. Ν. D. 2. 20 πρβλ. [[φωσφόρος]])· [[ὡσαύτως]], ἕσπερον... σελάνας ἐρατὸν [[φάος]] Πινδ. 10. 90 (ἴδε τὴν λ. [[λαμπτήρ]])· ἕσπ. [[θεός]], ὁ θεὸς τοῦ σκότους, δηλ. ὁ ᾍδης ἢ ὁ Θάνατος, Σοφ. Ο. Τ. 178: - [[ὡσαύτως]] ὡς τὸ [[ἑσπέριος]], συνδυαζόμενον [[μετὰ]] ῥήματος, Ὁμ. Ὕμν. 19. 14, Τίμ. Λοκρ. 96Ε· πρβλ. [[Ἔρεβος]], [[ζόφος]]. 2) ὡς οὐσιαστ., [[ἑσπέρα]], «βράδυ» (ἴδε [[ἑσπέρα]]), ἐπὶ [[ἕσπερος]] ἦλθε Ὀδ. Α. 423· μένον δ’ ἐπὶ ἕσπερον ἐλθεῖν, περιέμενον νὰ ἐπέλθῃ ἡ [[ἑσπέρα]], Δ. 786, πρβλ. Σ. 305, 306· [[ποτὶ]] ἕσπερον, πρὸς ἑσπέραν, «πρὸς τὸ βράδυ», Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 550· [[ὡσαύτως]] ἑτερογεν. πληθ., [[ποτὶ]] ἕσπερα Ὀδ. Ρ. 191: [[ὡσαύτως]], ἡ [[ἕσπερος]] Ἀπολλ. Ρόδ. Δ. 1290: μεταφ., ἐπὶ ἡλικίας, τί δὲ ἕσπερός ἐστι γυναικῶν Ἀνθ. Π. 5. 233. ΙΙ. ὁ πρὸς δυσμάς, τόποι Αἰσχύλ. Πρ. 348· ἀγκῶνες Σοφ. Αἴ. 805· [[ἕσπερος]] γῆ, ἡ πρὸς δυσμάς· [[ὡσαύτως]] [[ἄνευ]] τοῦ γῆ, ἀφ’ ἑσπέρου Καλλ. εἰς Δῆλ. 174· πρὸς ἕσπερον ἢ -ου Διον. Π. 280, 335. (Κατ’ ἀρχὰς εἶχε F, ὡς φαίνεται ἐκ τῶν μνημονευθέντων Ὁμηρικῶν χωρίων· Fέσπερε ἀπαντᾷ ἐν τοῖς ποιήμασι τῆς Σαπφοῦς 45 Ahr.· πρβλ. Σανσκρ. varatis (νύξ), [[ἴσως]] ἐκ τοῦ vas (καλύπτειν)· οὕτω vesper [[εἶναι]] ὁ παλαιὸς Λατιν. [[τύπος]]· τὸ δὲ hesperus παρελήφθη ἐκ τῆς Ἑλληνικῆς). Πρβλ. Fεσπάριοι.
}}
{{bailly
|btext=ος, ον :<br /><b>I.</b> du soir;<br /><b>1</b> <i>adj.</i> [[ἕσπερος]] [[ἀστήρ]] IL l’étoile du soir ; ποτὶ ἕσπερα OD vers le soir;<br /><b>2</b> ὁ [[ἕσπερος]] le soir;<br /><b>II.</b> du couchant, de l’occident : [[ἕσπερος]] [[θεός]] SOPH le dieu de l’occident, <i>càd</i> Hadès, dont le séjour était dans la partie occidentale de la terre, vers les lieux où le soleil se couche.<br />'''Étymologie:''' cf. [[ἑσπέρα]], <i>lat.</i> vesper.
}}
{{Autenrieth
|auten=(ϝέσπ., cf. vesper): of or at [[evening]]; [[ἀστήρ]], ‘[[evening]] [[star]],’ Il. 22.318; [[usually]] subst., [[evening]], Od. 1.422 f.; pl., ἕσπερα, the [[evening]] hours, Od. 17.191.
}}
{{Slater
|sltr=[[ἕσπερος]], [[ἑσπέριος]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[evening]] ἐν δ' ἕσπερον ἔφλεξεν εὐώπιδος σελάνας ἐρατὸν [[φάος]] (O. 10.73) παρθένοι φιλέοισιν ἑταῖραι ἑσπερίαις ὑποκουρίζεσθ' ἀοιδαῖς (P. 3.19) παρὰ Κασταλίαν τε Χαρίτων [[ἑσπέριος]] ὁμάδῳ φλέγεν (sc. Καλλίας) (N. 6.38)
}}
{{grml
|mltxt=[[ἕσπερος]], -ον, θηλ. και [[ἑσπέρα]] (Α)<br /><b>1.</b> ο [[εσπερινός]], ο [[βραδινός]] («[[ἕσπερος]] [[ἀστήρ]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> αυτός που βρίσκεται [[προς]] τα δυτικά («ἕσπεροι τόποι», <b>Καλλ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>το αρσ. ως ουσ.</b> <i>ὁ [[ἕσπερος]]<br />α) (ενν. [[αστήρ]]) ο [[πλανήτης]] [[Αφροδίτη]]<br />β) η [[εσπέρα]], το [[βράδυ]] («[[μέλας]] ἐπί [[ἕσπερος]] ἧλθε», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>ἡ [[ἕσπερος]]<br />α) (ενν. <i>γη</i>) αυτή που βρίσκεται [[προς]] τα δυτικά («ἀφ' ἑσπέρου», <b>Καλλ.</b>)<br />β) το [[βράδι]], η βραδινή ὥρα («ἐρεμνὴ [[ἕσπερος]]», Απολλ. Ρόδ.)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ἕσπερος]] [[θεός]]» — ο [[θεός]] του σκότους, ο Άδης ή ο [[θάνατος]]<br />β) (για [[ηλικία]]) «τί δ' ἕσπερός ἐστι γυναικῶν» — [[ποιά]] [[είναι]] η ώριμη [[ηλικία]] για τις γυναίκες<br />γ) «ἑσπέρου [[κέρας]]» — [[ακρωτήριο]] της Αφρικής.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Βλ. λ. [[εσπέρα]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἕσπερος:''' -ον,<br /><b class="num">I. 1.</b> [[εσπερινός]] ή [[βραδινός]], [[νυχτερινός]], ἕ. [[ἀστήρ]], [[αποσπερίτης]], σε Ομήρ. Ιλ.· ως ουσ., [[χωρίς]] το [[ἀστήρ]], [[Έσπερος]], [[ιδίως]] λέγεται για τον πλανήτη [[Αφροδίτη]], σε Ευρ., Βίωνα· [[αλλά]], ἕσπ. [[θεός]], ο [[θεός]] του σκότους, δηλ. ο Άδης, ο [[Θάνατος]], σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> ως ουσ., [[βράδυ]] (βλ. [[ἑσπέρα]]), ἐπὶ [[ἕσπερος]] ἦλθε, σε Ομήρ. Οδ.· [[ποτὶ]] ἕσπερον, προς το [[βραδάκι]], σε Ησίοδ.· επίσης, ετερογεν. πληθ., [[ποτὶ]] ἕσπερα, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">II.</b> [[δυτικός]], σε Αισχύλ., Σοφ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἕσπερος:''' <b class="num">1)</b> вечерний ([[ἀστήρ]] Hom.; [[φάος]] Pind.);<br /><b class="num">2)</b> западный (τόποι Aesch.; ἀγκῶνες Soph.): ἕ. [[θεός]] Soph. = [[Ἃιδης]].<br /><b class="num">II</b> ὁ<br /><b class="num">1)</b> (sc. [[ἀστήρ]]) вечерняя звезда Hom., Arst.; преимущ. планета Венера Plat., Anth., Cic.;<br /><b class="num">2)</b> вечер Hom.: [[ποτὶ]] ἕσπερον Hes. к вечеру, под вечер;<br /><b class="num">3)</b> вечер жизни, т. е. старость (ἕ. γυναικῶν Anth.).
}}