View source for σεύω

{{LSJ1
|Full diacritics=σεύω
|Medium diacritics=σεύω
|Low diacritics=σεύω
|Capitals=ΣΕΥΩ
|Transliteration A=seúō
|Transliteration B=seuō
|Transliteration C=seyo
|Beta Code=seu/w
|Definition=<span class="bibl">B.17.10</span>, <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span>2.445</span>, <span class="bibl">Q.S.7.487</span>, Ep. inf. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> σευέμεν <span class="bibl">A.R.2.296</span>; with ς doubled after the augm., as always in Hom. (exc. in <b class="b3">ἐξεσύθη</b> (Zenod. and most codd. for <b class="b3">-λύθη</b>) <span class="bibl">Il.5.293</span>): Ep. impf. σεύεσκε <span class="bibl">Q.S.2.353</span>: aor. ἔσσευα <span class="bibl">Il.5.208</span>; Ep. also σεῦα <span class="bibl">20.189</span>; 3sg. subj. σεύῃ <span class="bibl">11.293</span>:—Med., aor. subj. <b class="b3">σεύωνται</b> (v.l. [[-ονται]]) ib.<span class="bibl">415</span>: impf. or aor. ἐσσεύοντο <span class="bibl">2.808</span>: aor. ἐσσεύαντο <span class="bibl">11.549</span> (v.l. [[-οντο]]); Ep. σεύατο <span class="bibl">6.505</span>:—Pass., <span class="bibl">B.<span class="title">Scol.Oxy.</span>1361</span><span class="title">Fr.</span>1.7: aor. <b class="b3">ἐσύθην [ῠ</b>] <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>1302</span> (lyr.) (ἐξ- Il., v. supr.), ἐσσύθην <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>294</span>, also σύθην <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>135</span> (lyr.); subj. 3sg. συθῇ <span class="bibl">Hp.<span class="title">Mul.</span>1.36</span>, <span class="bibl">2.138</span>; part. συθείς <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>941</span>, <span class="bibl"><span class="title">Pers.</span>866</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>119</span>(alllyr.); in iamb., <span class="bibl">Id.<span class="title">OT</span>446</span>: pf. (with pres. sense) ἔσσῠμαι <span class="bibl">Il.13.79</span>; part. <b class="b3">ἐσσύμενος</b> (not <b class="b3">-μένος</b>) <span class="bibl">11.554</span>, al., Adv. ἐσσῠμένως <span class="bibl">3.85</span>, al.: <b class="b3">σεσύανται· ὡρμήκασιν</b>, Hsch.: poet.aor. 2 <b class="b3">ἐσσύμην [ῠ</b>], 2sg. ἔσσυο <span class="bibl">Il.16.585</span>, <span class="bibl">Od.9.447</span>; 3sg. <b class="b3">ἔσσῠτο</b>, Ep. σύτο <span class="bibl">Il.21.167</span>, ἐπ-έσυτο <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span> 1162</span>,<span class="bibl"><span class="title">Ph.</span>1065</span> (both lyr.); part. σύμενος <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>747</span>, <span class="bibl"><span class="title">Eu.</span>1007</span>, cf. <span class="bibl">786</span>, <span class="bibl">816</span> (all lyr.): also <b class="b3">σεῦται</b>, 3sg. pres. Pass., <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>645</span> (<b class="b3">σοῦται</b> is prob. cj.), <b class="b3">σοῦμαι</b> (Dor. σῶμαι <span class="bibl">Epil.3</span>), σοῦνται <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>25</span> (anap.); imper. σοῦ <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>209</span>, σούσθω <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>1414</span> (anap.), σοῦσθε <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>31</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>458</span>, etc.; inf. σοῦσθαι Plu.2.362c: Hsch. cites imper. <b class="b3">σύθι</b> or <b class="b3">σῦθι</b>:—poet. Verb (also in Ion. Prose, Hp. and Aret. (v. infr.)), <b class="b2">put in quick motion, drive</b>: esp. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">1</span> <b class="b2">hunt, chase</b>, Διωνύσοιο τιθήνας σεῦε κατ' ἠγάθεον Νυσήϊον <span class="bibl">Il.6.133</span>; <b class="b2">drive away</b>, σεῦεν κύνας ἄλλυδις ἄλλον πυκνῇσιν λιθάδεσσιν <span class="bibl">Od.14.35</span>; <b class="b3">σεύοντ'</b> (3pl.) ἀγέλας βίᾳ <span class="bibl">B.17.10</span>: more freq. in Med., ὡς δ' ὅτε κάπριον ἀμφὶ κύνες σεύωνται <span class="bibl">Il.11.415</span>, cf. <span class="bibl">549</span>, <span class="bibl">3.26</span>; ὥς τ' . . ἄγριον αἶγα ἐσσεύαντο κύνες <span class="bibl">15.272</span>, cf. <span class="bibl">20.148</span>: metaph., σ. κακότητα ἀπὸ καρήνου <span class="bibl"><span class="title">h.Hom.</span>8.12</span>; <b class="b3">θάμβος με σ</b>. <span class="bibl">Orph.<span class="title">L.</span> 531</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">set on, let loose at</b>, ὅτε πού τις θηρητὴρ κύνας . . σεύῃ ἐπ' ἀγροτέρῳ συΐ <span class="bibl">Il.11.293</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">drive</b> or <b class="b2">hurry away to</b> or <b class="b2">from a place</b>, Αἰνείαν δ' ἔσσευεν ἀπὸ χθονός <span class="bibl">20.325</span>; ἵππους ἐκ πεδίοιο <span class="bibl">15.681</span>; [τινὰ] κατ' Ἰδαίων ὀρέων <span class="bibl">20.189</span>: c. inf., [<b class="b3">ἡμιόνους] σεῦαν ποταμὸν παρὰ δινήεντα τρώγειν . .</b><b class="b2">drove</b>, <span class="bibl">Od.6.89</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b2">set in swift motion</b>, <b class="b3">ὅλμον δ' ὣς ἔσσευε [Πείσανδρον] κυλίνδεσθαι</b> <b class="b2">sped</b> him so that he rolled, <span class="bibl">Il.11.147</span>; στρόμβον δ' ὣς ἔσσευε βαλών <span class="bibl">14.413</span>; also <b class="b3">αἷμ' ἔσσευα</b> <b class="b2">shed</b> blood, <span class="bibl">5.208</span>; v. infr. <span class="bibl">11.1</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> Pass. and Med., <b class="b2">to be put in quick motion</b>, and so, <b class="b2">run, rush, dart</b> or <b class="b2">shoot along</b>, <b class="b3">ἐπὶ τεύχεα</b> to arms, <span class="bibl">2.808</span>; ἐπὶ κοῖτον <span class="bibl">Od.14.456</span>; νέρθε δὲ ποσσὶν ἔσσυμαι <span class="bibl">Il.13.79</span>; σεύατ' ἔπειτ' ἀνὰ ἄστυ <span class="bibl">6.505</span>; σεύατ' ἔπειτ' ἐπὶ κῦμα <span class="bibl">Od.5.51</span>, cf. <span class="bibl">Il.14.227</span>; κατ' ἀμαξιτόν <span class="bibl">22.146</span>; παρ' ἐρινεόν <span class="bibl">11.167</span>; <b class="b3">ἀμφ' Ὀδυσῆα</b> ib.<span class="bibl">419</span>; ἰθὺς Λυκίων <span class="bibl">16.585</span>; διὰ σπέος <span class="bibl">Od.9.447</span>; so in Trag., <b class="b3">ἐκτόπιος συθείς</b> <b class="b2">having gone, departed</b>, opp. <b class="b3">παρών</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>119</span>; ἀφ' ἑστίας <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>866</span>; ἐκ ναοῦ <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span> 1294</span>; σύθην δ' ἀπέδιλος ὄχῳ πτερωτῷ <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>135</span>; κατὰ γᾶς σύμεναι <span class="bibl">Id.<span class="title">Eu.</span>1007</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Ag.</span>747</span>; ἀνὰ νάπη <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>1302</span>; of things, <b class="b3">αἷμα σύτο</b> <b class="b2">gushed out</b>, <span class="bibl">Il.21.167</span>; ψυχὴ κατ' . . ὠτειλὴν ἔσσυτο <span class="bibl">14.519</span>; ἐκ πυρὸς συθεὶς σίδηρος <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>941</span>; ἐσύθη ἔξω πῦον <span class="bibl">Aret.<span class="title">SD</span>1.9</span>; so of <b class="b2">flux</b>, ἢν πολλὰ συθῇ <span class="bibl">Hp.<span class="title">Mul.</span>1.36</span>; of the <b class="b2">eruption</b> of disease, <b class="b3">ὅταν τὰ παρέοντα συθῇ νοσήματα</b> ib.<span class="bibl">2.138</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> c. inf., <b class="b2">hasten, speed</b>, <b class="b3">ὅτε σεύαιτο διώκειν</b> when <b class="b2">he hasted to</b> pursue, <span class="bibl">Il.17.463</span>; <b class="b3">ὄφρα ὕλη σεύαιτο καήμεναι</b> that the wood <b class="b2">might begin</b> (cf. Engl. <b class="b2">start</b>) to burn, <span class="bibl">23.198</span>, cf. <span class="bibl">210</span>; <b class="b3">ἔσσυται κελαδῆσαι</b> <b class="b2">is eager</b> to sing of, <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>8(7).67</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> metaph., <b class="b2">to be eager, have longings</b>, θυμὸς ἔσσυται <span class="bibl">Od.10.484</span>; esp. in pf. part. <b class="b3">ἐσσύμενος</b> used as Adj, v. sub voce. (<b class="b3">σεϝ-</b>: <b class="b3">σῠ-</b>, from I.-Eur. <b class="b2">[kcirc ]yew-: [kcirc ]y[ucaron]-</b>, cf. Skt. <b class="b2">cyávati</b> 'set in motion', part. Pass. <b class="b2">cyutás</b>:—<b class="b3">σοῦμαι</b>, etc., perh. contr. fr. <b class="b3">*σοοῦμαι</b>( = [[*σοόομαι]], fr. <b class="b3">σό (ϝ) ος</b>, q.v.).)</span>
}}
{{ls
|lstext='''σεύω''': διπλασιάζει τὸ σ [[μετὰ]] τὴν αὔξησιν ὡς ἀεὶ παρ’ Ὁμήρ. (πλὴν ἐν τῷ ἐξεσύθη Ἰλ. Ε. 293)· Ἰωνικ. παρατατ. σεύεσκε Κόϊντ. Σμ. 2. 353· ἀόρ. [[ἔσσευα]] Ἰλ.· Ἐπικ. [[ὡσαύτως]] [[σεῦα]] Υ. 189. - Μέσ., ὑποτακτ. σεύωνται Λ. 415· παρατ. ἐσσεύοντο Β. 808· ἀόρ. ἐσσεύαντο Ἰλ.· Ἐπικ. [[ὡσαύτως]] σεύατο [[αὐτόθι]]. - Παθητ., ἀόρ. ἐσύθην [ῠ] Εὐρ. Ἑλ. 1302 (ἐξ- Ἰλ., ἴδε ἀνωτ.), ἐσσύθην Σοφ. Αἴ. 294, ποιητ. [[ὡσαύτως]] [[σύθην]] Αἰσχύλ. Πρ. 135, μετοχ. συθεὶς ὁ αὐτ. ἐν Θήβ. 942, Πέρσ. 865, Σοφ. Ο. Κ. 119 (ἅπαντα λυρικ.), ἀλλ’ ἐν ἰαμβ., Ο. Τ. 446· - πρκμ. (μὲ σημασίαν ἐνεστ.) ἔσσῠμαι, μετοχ. [[ἐσσύμενος]] (οὐχὶ -[[μένος]]), Ἐπίρρ. ἐσσῠμένως Ὅμ.· - τούτοις [[προσθετέον]] τὸν ποιητικ. ἀόρ. β΄ (μὲ τύπον ὑπερσ.) ἐσσύμην [ῠ], β΄ ἑνικ. ἔσσυο ἀντὶ ἔσσυσο Ἰλ. Π. 585, Ὀδ. Ι. 447· γ΄ ἑνικ. ἔσσῠτο, Ἐπικ. [[σύτο]] Ὅμ., ἐπέσυτο Εὐρ. Ἑλ. 1163, Φοίνκ. 1065· μετοχ. σύμενος Αἰσχύλ. Ἀγ. 746, Εὐμ. 1007, πρβλ. 786, 816 (ἅπαντα λυρικ.)· - πλὴν τῶν τύπων τούτων εὑρίσκομεν σεῦται, γ΄ ἑνικ. συγκεκομμ. παθ. ἐνεστ., Σοφ. Τρ. 645· [[ὡσαύτως]] [[σοῦμαι]] (Δωρικ. [[σῶμαι]] Ἐπίλυκ. ἐν «Κωραλ.» 2), σοῦνται Αἰσχύλ. Πέρσ. 25· προστ. σοῦ Ἀριστοφ. Σφ. 209· σούσθω Σοφ. Αἴ. 1414· σοῦσθε Αἰσχύλ. Θήβ. 31, Ἀριστοφ. Σφ. 458, κτλ.· ἀπαρ. [[σοῦσθαι]] Πλούτ. 2. 362D· - ὁ Ἡσύχ. μνημονεύει προστακτ. σύθι ἢ σῦθι. (Ἐκ τῆς √ΣΥ, δηλ. ΣϜΕ ἢ ΣΕϜ, [[ὅθεν]] [[ἴσως]] παράγονται [[ὡσαύτως]] τὰ σοβή (cauda), σοβέω, σοβαρός, πρβλ. Ἀρχ. Σκανδ. svip-a, Ἀρχ. Γερμαν. sweif (schweif). Ποιητικὸν [[ῥῆμα]] (εὔχρηστον [[ἐνιαχοῦ]] καὶ παρὰ τοῖς μεταγενεστ. πεζογράφοις, θέτω εἰς ταχεῖαν κίνησιν, [[διώκω]], [[ἐλαύνω]]· [[μάλιστα]] δέ, 1) κυνηγῶ, [[θηρεύω]], Διωνύσοιο τιθήνας σεῦε κατ’ ἠγάθεον Νυσήιον Ἰλ. Ζ. 133· [[ἀποδιώκω]], σεῦεν κύνας ἄλλυδις [[ἄλλῃ]] πυκνῇσιν λιθάδεσσιν Ὀδ. Ξ. 35· - συχνότερον ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, ὡς δ’ ὅτε κάπριον ἀμφὶ κύνες σεύωνται Ἰλ. Λ. 415, πρβλ. 549, Γ. 26· ὥς τ’ ... ἄγριον αἶγα ἐσσεύαντο κύνες Ο. 272, πρβλ. Υ. 148· μεταφορ., σ. κακότητα ἀπὸ καρήνου Ὕμν. Ὁμ. 7. 12· [[θάμβος]] με σ. Ὀρφ. Λιθ. 531. 2) παρορμῶ [[ἐναντίον]] τινός, [[ἐξερεθίζω]], ὅτε πού τις θηρευτὴρ κύνας ... σεύῃ ἐπ’ ἀγροτρῳ συῒ Ἰλ. Λ. 293. 3) [[ἀποδιώκω]], [[ἐξελαύνω]] [[μετὰ]] σπουδῆς ἐκ τινος τόπου, [[ῥίπτω]], σφενδονῶ, τινάζω, Αἰνείαν δ’ ἔσσευεν ἀπὸ χθονὸς Ἰλ. Υ. 325· ἵππους ἐκ πεδίοιο Ο. 681· [τινὰ] τῶν κατ’ Ἰδαίων ὀρέων Υ. 189· - μετ’ ἀπαρεμφ., παρακινῶ, [[προτρέπω]], ἡμιόνους ποταμὸν παρὰ δινήεντα τρώγειν ... Ὀδ. Ζ. 89· - μεταφορ., σ. νόον πρὸς μόχθον Ἀνθ. Π. 1. 93. 4) ἐπὶ πραγμάτων, [[ῥίπτω]], [[ἐξακοντίζω]], [τὸν δὲ] ὅλμον ὣς ἔσσευε κυλίνδεσθαι, τὸν ἔρριψεν [[οὕτως]] [[ὥστε]] νὰ κυλίηται, Ἰλ. Λ. 147· στρόμβον δ’ ὡς ἔσσευε βαλὼν Ξ. 413· [[ὡσαύτως]], [[αἷμα]] [[ἔσσευα]] (ἴδε ἐν λέξ. [[ἀτρεκής]]) Ε. 208· ἴδε κατωτ. ΙΙ. 1. ΙΙ. Παθ. καὶ μέσ., τίθεμαι εἰς ταχεῖαν κίνησιν, [[ὅθεν]], [[τρέχω]], ὁρμῶ, πηδῶ ἢ τινάσσομαι κατὰ [[μῆκος]], ἐπὶ τεύχεα, πρὸς τὰ ὅπλα, Β. 808· ἐπὶ κοῖτον Ὀδ. Ξ. 456· [[νέρθε]] δὲ ποσσὶν [[ἔσσυμαι]] Ἰλ. Ν. 79· σεύατ’ ἔπειτ’ ἀνὰ ἄστυ Ζ. 505· σεύατ’ ἔπειτ’ ἐπὶ [[κῦμα]] Ὀδ. Ε. 51, πρβλ. Ἰλ. Ξ. 227· κατ’ ἁμαξιτὸν Χ. 146· παρ’ ἐρινεὸν Λ. 167· ἀμφ’ Ὀδυσῆα Λ. 419· ἰθὺς Λυκίων Π. 584· διὰ [[σπέος]] Ὀδ. Ι. 447· οὕτω παρὰ Τραγικ., [[ἐκτόπιος]] συθεὶς, ἀπελθών, ἀναχωρήσας, ἀντίθετον τῷ παρών, Σοφ. Ο. Κ. 119· ἀφ’ ἑστίας Αἰσχύλ. Πέρσ. 865· ἐκ ναοῦ, ἐξ ἕδρας Εὐρ. Ι. Τ. 1294, κτλ.· [[σύθην]] δ’ [[ἀπέδιλος]] ὄχῳ πτερωτῷ Αἰσχύλ. Πρ. 135, κατὰ γᾶς σύμεναι ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 1007, πρβλ. Ἀγ. 746· ἀνὰ [[νάπη]] Εὐρ. Ἑλ. 1302· - ἐπὶ πραγμάτων, [[αἷμα]] [[σύτο]], ἐτινάχθη, ἐξώρμησεν, Ἰλ. Φ. 167· ψυχὴ κατ’ ... ὠτειλὴν ἔσσυτο Ξ. 519· ἐκ πυρὸς συθεὶς [[σίδηρος]] ὁ αὐτ. ἐν Θήβ. 942· ἐσύθη ἔξω πῦον Ἀρετ. π. Αἰτ. Χρον. Παθ. 1. 9. 2) μετ’ ἀπαρεμφ., [[σπεύδω]], ὅτε σεύαιτο διώκειν, ὅτε ἔσπευδε νὰ καταδιώξῃ, Ἰλ. Ρ. 463· [[ὄφρα]] ὕλη σεύαιτο καήμεναι, ἵνα τὸ [[δάσος]] σπεύσῃ νὰ καῇ, δηλ. ἵνα καῇ [[ταχέως]], Ἰλ. Ψ. 198, πρβλ. 210· ἔσσυται κελαδῆσαι, σπεύδει νὰ ψάλῃ, Πινδ. Ι. 8 (7). 133. 3) μεταφορ., εἶμαι [[πρόθυμος]], ἕτοιμος, ποθῶ, θυμὸς ἔσσυται Ὀδ. Κ. 484· [[μάλιστα]] [[μετὰ]] μετοχ. πρκμ. [[ἐσσύμενος]] [[εἶναι]] ἐν χρήσει ὡς ἐπίθ., ([[ὅθεν]] δὲν γράφεται ἐσσυμένος), ἴδε ἐν λέξ., Ἡσύχ. - Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 475.
}}
{{bailly
|btext=<i>seul. prés. et ao.</i> ἔσευα;<br />pousser vivement, <i>d’où</i><br /><b>1</b> chasser devant soi, poursuivre, acc.;<br /><b>2</b> pousser en avant : ἵππους IL des chevaux ; <i>avec idée d’hostilité</i> précipiter, lancer : κύνας ἐπὶ συΐ OD lancer des chiens contre un sanglier;<br /><b>3</b> repousser;<br /><b>4</b> jeter, lancer : Αἰνείαν ἔσσυεν ἀπὸ χθονός IL il lança Énée loin de la terre;<br /><b>5</b> faire jaillir : [[αἷμα]] IL du sang;<br /><i>Pass.-Moy.</i> σεύομαι (<i>ao. poét.</i> σευάμην &gt; <i>3ᵉ sg.</i> σεύατο, <i>ao. Pass.</i> ἐσύθην <i>ou</i> ἔσσύθην, <i>pf. au sens d’un prés.</i> [[ἔσσυμαι]], <i>pqp. au sens d’un impf.</i> [[ἐσσύμην]]);<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> chasser devant soi, poursuivre;<br /><b>2</b> précipiter, lancer : ἀπ’ ἠϊόνος [[πεδίονδε]] du rivage dans la plaine;<br /><b>II.</b> <i>intr., surt. aux deux ao. et au pf.</i> s’élancer, se précipiter : ἐπὶ τεύχεα IL vers ses armes ; κατὰ γῆς ESCHL à terre ; [[πάλιν]] SOPH en arrière, <i>càd</i> pour retourner en hâte ; συθεὶς [[ἐκτόπιος]] SOPH qui est parti du lieu en hâte ; <i>avec un suj. de chose</i> : [[σύτο]] δ’ [[αἷμα]] IL le sang se précipita, <i>càd</i> jaillit avec force ; avec un inf. : σ. διώκειν IL s’élancer pour poursuivre ; [[ὄφρα]] [[ὕλη]] σεύαιτο [[καήμεναι]] IL afin que le bois se hâte de brûler, <i>càd</i> brûle vite ; <i>fig.</i> bondir d’impatience : θυμὸς [[δέ]] μοι ἔσσυται OD mon cœur bondit d’impatience ; <i>part.</i> [[ἐσσύμενος]], η, ον qui s’est élancé, d’où impétueux ; <i>fig.</i> impatient, avec un gén. : [[ἐσσύμενος]] ὁδοῖο OD impatient de se mettre en route ; πολέμοιο IL impatient de combattre ; avec un inf. : [[ἐσσύμενος]] πολεμίζειν IL impatient de combattre.<br />'''Étymologie:''' R. Συ &gt; Σευ, Σου s’élancer.
}}
{{Autenrieth
|auten=aor. [[ἔσσευα]], [[σεῦα]], [[mid]]. ipf. [[ἐσσεύοντο]], aor. 1 σεύατο, [[ἐσσεύαντο]], subj. σεύωνται, aor. 2 [[ἔσσυο]], [[ἔσσυτο]], [[σύτο]], [[pass]]. perf. [[ἔσσυμαι]], [[part]]., w. pres. signif. and irreg. [[accent]], [[ἐσσύμενος]]: I. [[act]]. and [[mid]]. aor. 1, [[set]] a [[going]] [[rapidly]], [[chase]], [[drive]], [[start]]; of [[impulsion]] by the [[hand]] of a [[god]], ‘swung’ him, Il. 20.325; so of chasing persons [[down]]-[[hill]], Il. 6.133; [[driving]] [[away]] animals, Od. 14.35, Il. 3.26; [[making]] a [[stone]] [[fly]], a [[head]] [[roll]], Il. 14.413, Il. 11.147; starting or [[drawing]] [[blood]], Il. 5.208.—II. [[pass]]. and [[mid]]., [[sometimes]] [[even]] aor. 1, [[set]] [[oneself]] a [[going]] [[rapidly]], [[rush]], [[hasten]], [[speed]]; w. inf., σεύατο διώκειν, ‘made [[haste]]’ to [[pursue]], Il. 17.463, Il. 23.198; met., [[θῦμός]] μοι ἔσσυται, Il. 10.484; esp. the [[part]]. [[ἐσσύμενος]], [[striving]], [[eager]], [[desirous]], w. gen., Od. 4.733, w. inf. Od. 4.416.
}}
{{grml
|mltxt=Α<br /><b>1.</b> [[διώχνω]]<br /><b>2.</b> (<b>κατ' επέκτ.</b>) [[κυνηγώ]], [[θηρεύω]]<br /><b>3.</b> [[καταδιώκω]] («σεύοντ' ἀγέλας βίᾳ», Βακχυλ.)<br /><b>4.</b> [[παρορμώ]], [[ερεθίζω]] κάποιον [[εναντίον]] κάποιου άλλου («ὅτε πού τις θηρητὴρ [[κύνας]]... σεύῃ ἐπ' ἀγροτέρῳ συΐ», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>5.</b> (με απρμφ.) [[προτρέπω]], [[παρακινώ]] («[ἡμιόνους] σεῡαν ποταμὸν παρὰ δινήεντα τρώγειν», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>6.</b> (σχετικά με [[πράγμα]]) [[ρίχνω]], [[εξακοντίζω]]<br /><b>7.</b> (παθ. και μέσ.) <i>σεύομαι</i><br />α) τίθεμαι σε γρήγορη [[κίνηση]]<br />β) [[τρέχω]], [[ορμώ]]<br />γ) τινάζομαι [[κατά]] [[μήκος]] («σεύατ' ἔπειτ' ἐπὶ κῡμα», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br />δ) [[φεύγω]] [[γρήγορα]], βιαστικά («[[σύθην]] δ' [[ἀπέδιλος]] ὄχῳ πτερωτῷ», <b>Αισχύλ.</b>)<br />ε) (με απρμφ.) [[σπεύδω]] («ὅτε σεύαιτο διώκειν», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br />στ) <b>μτφ.</b> [[είμαι]] [[έτοιμος]], [[πρόθυμος]] για [[κάτι]], [[επιθυμώ]] [[κάτι]] («θυμὸς δὲ μοι ἔσσυται», <b>Ομ. Οδ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. <i>σεύομαι</i> (<span style="color: red;"><</span> <i>σεFομαι</i>) ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>kyew</i>- συγγενή της ρίζας <i>kei</i>- «[[θέτω]] σε [[κίνηση]]» (<b>πρβλ.</b> <i>κινῶ</i>: <i>κίνυμι</i>) και συνδέεται με τα αρχ. ινδ. <i>cyavate</i> «ταράζομαι, κινούμαι», αβεστ. <i>ş</i>(<i>y</i>)<i>avaite</i> και το αρμ. <i>čogay</i> (με φωνηεντισμό -<i>ο</i>-). Από τους τ. του ρήματος ο ενεστ. <i>σεύομαι</i>, οι αόρ. <i>ἔσσυτο</i> και <i>ἔσευα</i> (<b>πρβλ.</b> [[ἔχευα]]) και ο παρακμ. [[ἔσσυμαι]] [[είναι]] οι αρχαιότεροι. Το ρ. [[επίσης]] εμφανίζει και τ. συνηρημένους με φωνηεντισμό -<i>ο</i>- που ανάγονται πιθανότατα σε αμάρτυρο τ. <i>σοFέομαι</i>: <i>σοῦνται</i>, η προστ. <i>σοῦ</i>, <i>σούσθω</i>, <i>σοῦσθε</i> (<b>πρβλ.</b> και τους τ. του <b>Ησύχ.</b>) «[[σῶμαι]]<br />[[ἕρπω]]» και «<i>σοώμην</i><br /><i>ὡρμώμην</i>»). Οι μτγν. τ., εξάλλου, <i>σώοντο</i>, <i>σωομένους</i> με μακρό φωνηεντισμό πιθ. [[είναι]] αναλογικοί τών τ. του [[ῥώομαι]]. Το ρ. εμφανίζεται ως β' συνθετικό με τη [[μορφή]] -[[σόος]] (<b>πρβλ.</b> [[λαοσσόος]], [[βοοσσόος]], [[ιπποσσόος]]) με φωνηεντισμό -<i>ο</i>- (<b>πρβλ.</b> και τα σύνθ. σε -[[σόος]] από τα [[σείω]] και [[σώζω]]). Το ρ., [[τέλος]], συνδέεται με τη λ. [[σῶτρον]] (<b>βλ.</b> και λ. [[πανσυδί]])].
}}
{{lsm
|lsmtext='''σεύω:''' Επικ. αορ. αʹ <i>ἔσευα</i> και [[σεῦα]] — Μέσ., Επικ. γʹ ενικ. αορ. αʹ <i>σεύᾰτο</i>, πληθ. [[ἐσσεύαντο]] — Παθ., αόρ. αʹ ἐσύθην [ῠ], ἐσσύθην [ῠ], ποιητ. [[σύθην]]· παρακ. (με [[σημασία]] ενεστ.) <i>ἔσσῠμαι</i>, μτχ. [[ἐσσύμενος]] (όχι -[[μένος]])· στα ανωτέρω πρέπει να προστεθεί ποιητ. αόρ. βʹ [[ἐσσύμην]] [ῠ], βʹ ενικ. [[ἔσσυο]], γʹ ενικ. <i>ἔσσῠτο</i>, Επικ. [[σύτο]], μτχ. <i>σύμενος</i>· [[εκτός]] αυτών, γʹ ενικ. [[σεῦται]], αντί γʹ πληθ. <i>σεύεται</i>, [[σοῦνται]], αντί <i>σεύονται</i>, προστ. <i>σοῦ</i>, [[σούσθω]], [[σοῦσθε]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[θέτω]] σε γρήγορη [[κίνηση]]· [[οδηγώ]], [[κυνηγώ]], [[διώχνω]] [[μακριά]], [[απομακρύνω]], σε Όμηρ.· ομοίως σε Μέσ., σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> [[διεγείρω]], [[εξωθώ]] [[εναντίον]], [[κύνας]] [[σεύω]] ἐπὶ συΐ, στο ίδ.· με απαρ., [[παρακινώ]], [[προτρέπω]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για πράγματα, [[ρίπτω]], [[εκσφενδονίζω]], [[εξακοντίζω]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II.</b> Παθ. και Μέσ.,<br /><b class="num">1.</b> [[τρέχω]], [[ορμώ]], εκσφενδονίζομαι ή τινάζομαι κατά [[μήκος]], σε Ομήρ. Ιλ., Τραγ.· με απαρ., [[επιταχύνω]], [[σπεύδω]] να κάνω [[κάτι]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., είμαι [[πρόθυμος]], [[επιθυμώ]] σφοδρά, σε Ομήρ. Οδ.· βλ. [[ἐσσύμενος]].
}}
{{elru
|elrutext='''σεύω:''' (impf. ἔσσευον - эп. σεῦον, aor. 1 [[ἔσσευα]] - эп. [[σεῦα]]; med.: praes. σεύομαι и [[σοῦμαι]], aor. 2 ἐσ(σ)ύμην с ῠ - эп. 3 л. sing. [[σύτο]], part. σύμενος; pass.: aor. ἐσ(σ)ύθην и [[σύθην]], pf. со знач. praes. ἐσσῠμαι - part. ἐσσυμένος и [[ἐσσύμενος]], ppf. [[ἐσσύμην]]) тж. med.<br /><b class="num">1)</b> гнать, преследовать (τινά Hom.);<br /><b class="num">2)</b> прогонять, отгонять (λέοντα ἀπὸ μεσσαύλοιο Hom.; κακότητα ἀπὸ καρήνου HH);<br /><b class="num">3)</b> выгонять (ἐκ πεδίοιο ἵππους Hom.);<br /><b class="num">4)</b> погонять или (от)пускать (τὰς ἡμιόνους τρώγειν ἄγρωστιν Hom.);<br /><b class="num">5)</b> отбрасывать (σ. τινὰ ἀπὸ χθονὸς ὑψόσ᾽ [[ἀείρας]] Hom.);<br /><b class="num">6)</b> подгонять, подталкивать, побуждать (νόον πρὸς μόχθον Anth.);<br /><b class="num">7)</b> натравливать (κύνας ἐπὶ συῒ καπρίῳ Hom.);<br /><b class="num">8)</b> бросать, швырять: σ. τι κυλίνδεσθαι Hom. покатить что-л.; στρόμβον σ. Hom. запускать кубарь; [[αἷμα]] σ. Hom. пускать кровь струей;<br /><b class="num">9)</b> med.-pass. (тж. ποσσὶν σ. Hom.) устремляться, бросаться, спешить (ἐπὶ τεύχεα Hom.): σεύεσθαι διώκειν Hom. бросаться в погоню; σεύεσθαι ἐπ᾽ ὄρεα Hom. мчаться по горам; [[αἷμα]] [[σύτο]] Hom. хлынула кровь; ἀφ᾽ ἑστίας συθείς Aesch. покинувший домашний очаг; ἐκ πυρὸς συθεὶς [[σίδαρος]] Aesch. закаленное на огне железо; [[πάλιν]] συθῶμεν Soph. поспешим назад; [[ὄφρα]] [[ὕλη]] σεύαιτο [[καήμεναι]] Hom. чтобы дрова скорее горели; [[ἐσσύμενος]] ὁδοῖο Hom. с нетерпением ждущий отъезда; [[ἐσσύμενος]] πολέμοιο или πολεμίζειν Hom. рвущийся в бой.
}}
{{elnl
|elnltext=σεύω, praes. med. ook σοῦμαι; ep. imperf. 3 sing. ἔσσευεν, med. 3 plur. ἐσσεύοντο; ps.sigm. aor. ἔσσευα, ep. σεῦα, med. ἐσσευάμην, ep. 3 sing. σεύατο; stamaor. ep. med. ἐσσύμην, ἔσσυο, ἔσσυτο en σύτο, part. σύμενος; aor. pass. ἐ(σ)σύθην, poët. σύθην, ptc. συθείς; perf. med. ἔσσυμαι, ep. ptc. ἐσσύμενος met acc. ( causat. ) ἔσσευα etc. in snelle beweging brengen, voortdrijven, opjagen:; τὰς μὲν σεῦαν ποταμὸν πάρα zij dreven hen (muilezels) voort langs de rivier Od. 6.89; αἷμ ’ ἔσσευα βαλών ik deed het bloed opspuiten toen ik hen trof Il. 5.208; ἐπ ’ Ἀχαιοῖσιν σεῦε Τρῶας hij joeg de Trojanen op tegen de Grieken Il. 11.294; σεῦεν κύνας... πυκνῇσιν λιθάδεσσιν hij joeg de honden weg met een regen van stenen Od. 14.35; ook med. voor zich uit jagen, voortjagen:. ὁππότε μιν σεύατο... πεδίονδε toen hij hem naar de vlakte dreef Il. 20.148; εἴ περ ἂν αὐτὸν σεύονται... κύνες ook al jagen de honden hem op Il. 3.26. intrans. med.-pass. zich snel voortbewegen, rennen:; σεύατ ’ ἔπειτ ’ ἀνὰ ἄστυ hij rende vervolgens door de burcht Il. 6.505; σύθην δ ’ ἀπέδιλος ὄχῳ πτερωτῷ ik (het koor) snelde zonder sandalen weg met een gevleugelde wagen Aeschl. PV. 135; ptc. aor. συθείς snel vertrokken:; ποῦ κυρεῖ ἐκτόπιος συθείς; waar is hij zo snel van hier naar toe weggesneld? Soph. OC 119; overdr..; ἐσσυμένους πολεμίζειν brandend van verlangen oorlog te voeren Il. 11.717; van zaken zich snel bewegen, vliegen, gutsen:; ψυχὴ δὲ κατ ’... ὠτειλὴν ἔσσυτ ’ ἐπειγομένη zijn levenskracht vloot snel weg langs de wond Il. 14.519; σύτο δ ’ αἷμα καλαινεφές het donkere bloed spoot eruit Il. 21.167; overdr.. θυμὸς δέ μοι ἔσσυται ἤδη mijn hart brandt al van verlangen Od. 10.484.
}}