View source for μαίνομαι

{{LSJ1
|Full diacritics=μαίνομαι
|Medium diacritics=μαίνομαι
|Low diacritics=μαίνομαι
|Capitals=ΜΑΙΝΟΜΑΙ
|Transliteration A=maínomai
|Transliteration B=mainomai
|Transliteration C=mainomai
|Beta Code=mai/nomai
|Definition=fut. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> μᾰνοῦμαι <span class="bibl">Hdt.1.109</span>, μᾰνήσομαι <span class="title">AP</span>11.216 (Lucill.), <span class="bibl">D.L.7.118</span> (neither found in Att.): pf. with pres. sense μέμηνα <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span> 977</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>879</span>, Ar.Byz. ap. <span class="bibl">Ath.13.586f</span>; Dor. <b class="b3">μέμηνα</b> dub. in <span class="bibl">Alcm. 68</span>; also in pass. form <b class="b3">μεμάνημαι [ᾰ</b>] <span class="bibl">Theoc.10.31</span>: aor. Pass. <b class="b3">ἐμάνην</b>, part. <b class="b3">μᾰνείς</b>, inf. <b class="b3">μᾰνῆναι</b>, <span class="bibl">Hdt.3.30</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>1295</span>: also aor. Med. ἐμηνάμην <span class="bibl"><span class="title">CPHerm.</span>7.18</span> (iii A. D.); poet. 2sg. <b class="b3">ἐμήναο</b> prob. in <span class="bibl">Bion 1.61</span>, 3sg. μήνατο <span class="bibl">Theoc.20.34</span>; part. μηνάμενος <span class="title">AP</span>9.35 (Antiphil.):—on the act. forms, v. infr. <span class="bibl">11</span>.—Hom. uses only pres. and impf.:—<b class="b2">rage, be furious</b>, in Il. freq. of martial rage, μαίνεσθαι ἐάσομεν οὖλον Ἄρηα <span class="bibl">5.717</span>, cf. <span class="bibl">6.101</span>, <span class="bibl">Od.9.350</span>, etc.; χεῖρες ἄαπτοι μαίνονται <span class="bibl">Il.16.245</span>; <b class="b3">μαίνεται ἐγχείη ἀπὸ λοιγὸν ἀμῦναι</b> ib.<span class="bibl">75</span>; δόρυ μαίνεται ἐν παλάμῃσιν <span class="bibl">8.111</span>; <b class="b2">rage with anger</b>, <b class="b3">πατὴρ . . φρεσὶ μαίνεται οὐκ ἀγαθῇσι</b> ib.<span class="bibl">360</span>; <b class="b3">ἐνὶ φρεσὶ μ. ἦτορ</b> ib.<span class="bibl">413</span>; φρεσὶ μαινομένῃσιν <span class="bibl">24.114</span>; μαινομένᾳ κραδίᾳ <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span> 781</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>432</span> (both lyr.); μανείσᾳ πραπίδι <span class="bibl">Id.<span class="title">Ba.</span>999</span> (lyr.); <b class="b3">ὁ μανείς</b> <b class="b2">the madman</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>726</span>; μ. καὶ παραπαίω <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>173e</span>, etc.; αἱ τῶν μεμηνότων αἰσθήσεις Aristocl. ap. <span class="bibl">Eus.<span class="title">PE</span>14.20</span>; <b class="b2">to be mad</b> with wine, <span class="bibl">Od. 18.406</span>, <span class="bibl">21.298</span>; μεμηνότες ὑπὸ τοῦ ποτοῦ <span class="bibl">Luc.<span class="title">DDeor.</span>18.2</span>; of Bacchic frenzy, μαινόμενος Διώνυσος <span class="bibl">Il.6.132</span>; [Θυιάδες] μαινόμεναι <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span> 1152</span> (lyr.); Διονύσῳ μαίνεσθαι <span class="bibl">Paus.2.7.5</span>; ἐπὶ τῷ Δ. <span class="bibl">Alex.223</span>; <b class="b3">ὑπὸ τοῦ θεοῦ μ</b>. <b class="b2">to be inspired by... driven mad by</b>... <span class="bibl">Hdt.4.79</span>, cf. <b class="b3">μάντις; τὸ μαίνεσθαι</b> <b class="b2">madness</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1537</span>; <b class="b3">πλεῖν ἢ μαίνομαι</b> I <b class="b2">am beside myself</b> with joy, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>103</span>, <span class="bibl">751</span>; of madness in animals, Plu.2.641c, al.; later simply, = [[ὀργίζομαι]], μαινόμενος ὅτι . . <span class="bibl"><span class="title">PCair.Zen.</span>41.11</span> (iii B. C.): freq. with words of manner, ὁ δὲ μαίνεται οὐκέτ' ἀνεκτῶς <span class="bibl">Il.8.355</span>; τάδε μαίνεται <span class="bibl">5.185</span>: c. acc. cogn., μεμηνότ' οὐ σμικρὰν νόσον A.<span class="title">Pr.</span> l. c.; μ. μανίας <span class="bibl">Ar.<span class="title">Th.</span>793</span>; μ. μανίαν ἐρρωμένην <span class="bibl">Luc.<span class="title">Ind.</span>22</span>: c. dat., μ. γόοισι φρήν <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>967</span> (lyr.); τόλμῃ <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>1.4.24</span>; <b class="b3">πόνοις</b> <b class="b2">at</b> or <b class="b2">because of</b>... <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>562</span> (lyr.); τοῖς εὑρήμασιν <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>465</span>; <b class="b3">ἐπί τινι</b> (sc. <b class="b3">φιλοτιμίᾳ</b>) <span class="bibl">Id.<span class="title">Ph.</span>535</span> (but <b class="b3">ἐπί τινι</b>, of love, <span class="bibl">Theoc.10.31</span>); ἀμφί τινι <span class="bibl">Semon.7.33</span>; εἰς τὴν ποιητικήν <span class="bibl">D.S.14.109</span>; κατά τινος <span class="bibl">Luc.<span class="title">Abd.</span> 1</span>; ὑφ' ἡδονῆς <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>1153</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of things, <b class="b2">rage, riot</b>, esp. of fire, ὡς ὅτ' . . ὀλοὸν πῦρ οὔρεσι μαίνηται <span class="bibl">Il.15.606</span>, cf. <span class="bibl">Tryph.230</span>; <b class="b3">μαινόμενος οἶνος</b> a <b class="b2">hot, strong</b> wine, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>773d</span>; of feelings, <b class="b3">ἐλπὶς μαινομένη</b> Orac. ap. <span class="bibl">Hdt.8.77</span>; ἔρις <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>935</span> (lyr.); ἄχεα <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>957</span> (lyr.); μαινομένᾳ ξὺν ὁρμᾷ <span class="bibl">Id.<span class="title">Ant.</span>135</span> (lyr.); σὺν μ. δόξᾳ <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>887</span> (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b3">ἄμπελος μαινομένη</b>, of a vine that is never done bearing fruit, <span class="bibl">Arist. <span class="title">Mir.</span>846a38</span>, <span class="bibl">Thphr.<span class="title">CP</span>1.18.4</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b3">μαινόμενα ἕλκη</b> <b class="b2">malignant</b> ulcers, Asclep. ap. <span class="bibl">Aët.15.14</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> aor. 1 Act. <b class="b3">ἔμηνα</b>, in causal sense, <b class="b2">madden</b>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>520</span> (troch., prob. in <span class="bibl"><span class="title">IA</span>580</span> (lyr.)), <span class="bibl">Ar.<span class="title">Th.</span>561</span>; <b class="b2">enrage</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>3.4.8</span>: pres. <b class="b3">μαίνω</b> first in <span class="bibl">Orph.<span class="title">H.</span>71.6</span>. (Cf. <b class="b3">μέμονα</b>.)</span>
}}
{{ls
|lstext='''μαίνομαι''': μέλλ. μᾰνοῦμαι Ἡρόδ. 1. 109, μᾰνήσομαι Ἀνθ. Π. 11. 116, Διογ. Λ. 7. 118, ἀλλ’ [[οὔτε]] ὁ πρῶτος [[οὔτε]] ὁ [[δεύτερος]] ἀπαντᾷ παρὰ τοῖς δοκίμοις Ἀττ.· πρκμ. μὲ σημασ. ἐνεστ. μέμηνα Ἀλκμὰν 62, καὶ Ἀττ.· [[ὡσαύτως]] ἐν τῷ παθ. τύπῳ μεμάνημαι [ᾰ] Θεόκρ. 10. 31· παθ. ἀόρ. ἐμάνην, μετοχ. μᾰνείς, ἀπαρ. μᾰνῆναι Ἡρόδ. καὶ Ἀττ.· [[ὡσαύτως]] μέσ. ἀόρ. ἐμήναο, μήνατο Βίων 1. 61, Θεόκρ. 20. 34 (πρβλ. ἐπιμαίνομαι)· μηνάμενος Ἀνθ. Π. 9. 35· - περὶ τῶν ἐνεργ. τύπων ἴδε κατωτ. ΙΙ. - Ὁ Ὅμ. μεταχειρίζεται μόνον ἐνεστ. καὶ παρατ. (Ἐκ τῆς ῥίζης √ΜΑ, *μάω). Μαίνομαι, εἶμαι [[μανιώδης]], ἐν Ἰλ. τὸ πλεῖστον ἐπὶ πολεμικῆς μανίας ἢ ὁρμῆς, μαίνεσθαι ἐάσομεν [[οὖλον]] Ἄρηα Ε. 717, πρβλ. Ζ. 101, Ὀδ. Ι. 350, κτλ.· οὕτω, χεῖρες ἄαπτοι μαίνονται Ἰλ. Π. 245· μαίνεται [[ἐγχείη]] Π. 75· [[δόρυ]] μαίνεται ἐν παλάμησιν Θ. 111· - [[ὡσαύτως]], [[μαίνομαι]] ἐξ ὀργῆς, [[πατήρ]]... φρεσὶ μαίνεται οὐκ ἀγαθῇσιν [[αὐτόθι]] 360· ἐνὶ φρεσὶ μ. [[ἦτορ]] [[αὐτόθι]] 413· φρεσὶ μαινομένῃσιν Ω. 114· μαινομένᾳ κραδίᾳ Αἰσχύλ. Θήβ. 781, Εὐρ. Μήδ. 432· μανείσᾳ πραπίδι ὁ αὐτ. ἐν Βάκχ. 999· ὁ μανείς, ὁ [[παράφρων]], «τρελλός», Σοφ. Αἴ. 726· μ. καὶ [[παραπαίω]], Πλάτ. Συμπ. 173Ε, κτλ.· εἶμαι [[παράφρων]] [[ἕνεκα]] οἰνοποσίας, Ὀδ. Σ. 406., Φ. 298· μεμηνότες ὑπὸ τοῦ ποτοῦ Λουκ. Θεῶν Διάλ. 18. 2· - [[ὡσαύτως]] ἐπὶ Βακχικῆς μανίας, μαινόμενος [[Διόνυσος]] Ἰλ. Ζ. 132· [Θυιάδες] μαινόμεναι Σοφ. Ἀντ. 1152· μαίνεσθαι Διονύσῳ Παυσ. 2. 7, 5· ἐπὶ τῷ Δ. Ἄλεξ. ἐν «Ταραντ.» 5· ὑπὸ τοῦ θεοῦ μ., διατελῶ ὑπὸ τὴν ἔμπνευσιν τοῦ..., [[γίνομαι]] [[παράφρων]] τῇ ἐνεργείᾳ τοῦ..., Ἡρόδ. 4. 79, [[ἔνθα]] ἴδε Valck.· πρβλ. [[μάντις]]· - τὸ μαίνεσθαι, [[μανία]], [[παραφροσύνη]], Σοφ. Ο. Κ. 1537· [[πλεῖν]] ἢ [[μαίνομαι]], πλειότερόν τι τῆς παραφροσύνης, Ἀριστοφ. Βάτρ. 103. 751· - [[συχνάκις]] [[μετὰ]] προσδιορισμοῦ τοῦ τρόπου, ὁ δὲ μαίνεται οὐκέτ’ ἀνεκτῶς Ἰλ. Θ. 355· τάδε μαίνεται Ε. 185· [[μετὰ]] συστοίχ. αἰτιατ., μεμηνότ’ οὐ σμικρὰν νόσον Αἰσχύλ. Πρ. 977· μ. μανίας Ἀριστοφ. Θεσμ. 793· μ. μανίαν ἐρρωμένην Λουκ. πρὸς Ἀπαίδευτ. 25· [[μετὰ]] δοτ., μ. γόοις Αἰσχύλ. Θήβ. 966· τόλμῃ Ξεν. Κύρ. 1. 4, 24· πόνοις, πρὸς τοὺς πόνους, ἢ [[ἕνεκα]] τῶν πόνων, Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 562· τοῖς εὑρήμασιν Εὐρ. Κύκλ. 465· οὕτω, ἐπί τινι ὁ αὐτ. ἐν Φοιν. 535· [[ἀμφί]] τινι Σιμων. Ἰαμβ. 6. 33· εἴς τι Διόδ. 14. 109· κατά τινος Λουκ. Ἀποκηρυτ. 1· ὑφ’ ἡδονῆς Σοφ. Ἠλ. 1153. 2) ἐπὶ πραγμάτων, μανιωδῶς φέρομαι, [[ἐπιφέρω]] βλάβην, [[κυρίως]] ἐπὶ τοῦ [[πυρός]], ὡς ὅτ’... ὀλοὸν πῦρ οὔρεσι μαίνεται Ἰλ. Ο. 606, κτλ.· ἐπὶ τῆς θαλάσσης ἢ ἄλλων στοιχείων, Wern. εἰς Τρυφ. 230· μαινόμενος [[οἶνος]], [[ἰσχυρός]], δυνατὸς [[οἶνος]], Πλάτ. Νόμ. 733D· ἐπὶ αἰσθημάτων, μαινομένη ἐλπὶς Χρησμ. παρ’ Ἡροδ. 8. 77· [[ἔρις]] Αἰσχύλ. Θήβ. 936· ἄχεα Σοφοκλ. Αἴ. 757, πρβλ. Ἀντ. 135· σὺν μ. δόξᾳ Εὐριπ. Βάκχ. 887. 3) [[ἄμπελος]] μαινομένη, ἐπὶ ἀμπέλου ἥτις [[οὐδέποτε]] παύεται καρποφοροῦσα, Ἀριστ. π. Θαυμασ. 161, Θεοφρ. π. Φυτ. Αἰτ. 1. 18, 4. ΙΙ. ἀόριστός τις α΄ ἐνεργητικ. [[ἔμηνα]], [[μετὰ]] μεταβ. σημασίας ἀπαντᾷ ἐν Εὐρ. Ἴωνι 520, Ἀριστοφ. Θεσμ. 561· [[ἐμβάλλω]] εἰς μανίαν, Ξεν. Ἑλλ. 3. 4, 8· ἐν Εὐρ. Ι. Α. 581, ὁ Hermann διορθοῖ: ὅτε σε [[κρίσις]] ἔμανε [βέλτιον ἔμηνε] θεῶν, ἀντὶ ἔμενε (ἐνῷ παρὰ Βίωνι 1. 61, ὁ Brunck ἐπανορθοῖ τὸν μέσ. ἀόρ. ἐμήναο) ἐπὶ ἀμεταβ. σημασίας· - ὁ ἐνεστὼς μαίνω πρῶτον ἐν Ὀρφ. Ὕμν. 70. 6· πρκμ. μεμάνηκα (ἐπι-) παρὰ Κυρίλλῳ· καὶ ἐν Ἐπικ. μετοχ. μεμανηώς, [[παράφρων]], παραφρονήσας, ἐν Χρησμ. Σιβ. 11 (9). 137.
}}
{{bailly
|btext=v. [[μαίνω]].
}}
{{Autenrieth
|auten=ipf. μαίνετο: be [[mad]], [[rave]], [[rage]], Il. 6.132, Od. 18.406; [[often]] of the [[frenzy]] of [[battle]], Il. 5.185, Od. 11.537; [[fig]]., of the [[hand]], weapons, [[fire]], Il. 16.75, Il. 8.111, Il. 15.606.
}}
{{Slater
|sltr=[[μαίνομαι]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> be [[insane]] μαινομέναις φρασὶν Ἥρας ὅτ' [[ἐράσσατο]] (P. 2.26)
}}
{{StrongGR
|strgr=[[middle]] [[voice]] from a [[primary]] mao (to [[long]] for; [[through]] the [[idea]] of [[insensate]] [[craving]]); to [[rave]] as a "[[maniac]]": be [[beside]] [[self]] ([[mad]]).
}}
{{Thayer
|txtha=(from [[Homer]] [[down]]); to be [[mad]], to [[rave]]: said of [[one]] [[who]] so speaks [[that]] he seems [[not]] to be in his [[right]] [[mind]], σωφροσύνης ῤήματα ἀποφθέγγεσθαι, [[δαιμόνιον]] ἔχειν, [[ἐμμαίνομαι]].) 
}}
{{grml
|mltxt=(AM [[μαίνομαι]])<br /><b>1.</b> [[είμαι]] ή [[γίνομαι]] [[μανιώδης]], κατέχομαι από [[μανία]] («χεῑρες ἄαπτοι μαίνονται», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[είμαι]] πολύ οργισμένος, [[πνέω]] μένεα («πατὴρ φρεσὶ μαίνεται οὐκ ἀγαθῇσι», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>3.</b> [[ξεσπώ]] ορμητικά, εκδηλώνομαι με ακατάσχετη [[ορμή]], [[μανιάζω]] (α. «μαίνεται η [[θύελλα]]» β. «ὡς ὅτ'... ὀλοὸν πῡρ οὔρεσι μαίνηται», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> (η μτχ. ενεστ. και παθ. αορ. ως επίθ.) <i>μαινόμενος</i>, -<i>η</i>, -<i>ο</i>(<i>ν</i>) και <i>μανείς</i>, -<i>εῑσα</i>, -<i>έν</i><br />[[παράφρων]], [[τρελός]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[επιθυμώ]] [[κάτι]] [[μέχρι]] μανίας («καὶ πίστευσον, ἐμάνην το, καὶ [[θέλω]] νὰ τὸ [[φάγω]]», Πρόδρ.)<br /><b>2.</b> [[απεχθάνομαι]], [[μισώ]] κάποιον<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> βρίσκομαι σε βακχική [[έκσταση]] («ταύτας τὰς γυναῑκας ἱερὰς [[εἶναι]] καὶ Διονύσῳ μαίνεσθαι λέγουσιν», <b>Παυσ.</b>)<br /><b>2.</b> [[γίνομαι]] [[ένθεος]], εμπνέομαι, καταλαμβάνομαι από το [[θείο]] («καὶ ὑπὸ τοῡ θεοῡ μαίνεται», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>3.</b> (ως ενεργ.) <i>μαίνω</i><br />[[κάνω]] κάποιον τρελό («ὅτι σε [[κρίσις]] ἔμηνε θεᾱν», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>4.</b> (το έναρθρο απρμφ. ενεστ. ως ουσ.) <i>τὸ μαίνεσθαι</i><br />[[μανία]], [[παραφροσύνη]]<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ἄμπελος]] [[μαινομένη]]» — το [[αμπέλι]] που δεν σταματά [[ποτέ]] να καρποφορεί<br />β) «[[οἶνος]] μαινόμενος» — πολύ δυνατό [[κρασί]]<br />γ) «μαινόμενα ἕλκη» — κακοήθεις πληγές.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[μαίνομαι]] (<span style="color: red;"><</span> <i>μαν</i>-<i>jομαι</i>, με [[επένθεση]] του -<i>j</i>-) ανάγεται στη συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] <i>man</i>- της ΙΕ ρίζας <i>men</i>- «[[σκέπτομαι]], [[διαλογίζομαι]]» (<b>[[πρβλ]].</b> αρχ. ινδ. <i>manyate</i> και αβεστ. <i>mainyeite</i> «[[μεριμνώ]], [[διαλογίζομαι]], [[σκέπτομαι]]», ιρλδ. (<i>do</i>) <i>muiniur</i> «[[θεωρώ]], [[σκέπτομαι]]», αρχ. σλαβ. <i>m</i><i>ī</i><i>njo</i> και λιθουαν. <i>miniu</i> «[[διαλογίζομαι]]»). Από ό,τι φαίνεται, το ρ. [[μαίνομαι]] εξελίχθηκε πολύ [[νωρίς]] από τη γενική σημ. «[[σκέπτομαι]], [[διαλογίζομαι]]» στη σημ. της έκστασης, της μανίας. Έχει, [[τέλος]], διατυπωθεί η [[άποψη]] ότι το ρ. [[μαίνομαι]] συνδέεται με τη λ. [[μένος]], παρ' όλο που ο τ. αυτός έχει περισσότερο τη σημ. «πολεμική [[μανία]]» (<b>[[πρβλ]].</b> το [[χωρίο]], από την [[Ιλιάδα]]: «ἀλλ' ὅδε [[λίην]] / μαίνεται οὐδὲ τίς οἱ δύναται [[μένος]] ἰσοφαρίζειν»), και με το ρ. [[μιμνήσκω]]. Το ρ. εμφανίζεται ως β' συνθετικό με σιγμόληκτο [[θέμα]] σε [[σύνθετα]] του τύπου -<i>μανής</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[μαινάδα]](-<i>άς</i>), [[μανία]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[μαινόλης]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Β'συνθετικό) <i>εκμαίνομαι</i><br /><b>αρχ.</b><br />[[αντιμαίνομαι]], [[απομαίνομαι]], [[εμμαίνομαι]], <i>επιμαίνομαι</i>, [[καταμαίνομαι]], [[παραμαίνομαι]], [[παρεμμαίνομαι]], [[περιμαίνομαι]], [[προσεκμαίνομαι]], [[συμμαίνομαι]], [[υπερμαίνομαι]], [[υπομαίνομαι]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>αυτομαίνομαι</i>].
}}
{{lsm
|lsmtext='''μαίνομαι:''' (από √<i>ΜΑΝ</i>), μέλ. <i>μᾰνοῦμαι</i> και <i>μᾰνήσομαι</i>, παρακ. με [[σημασία]] ενεστ. [[μέμηνα]], σε Παθ. [[μορφή]] [[μεμάνημαι]] [ᾰ]· Παθ. αόρ. βʹ [[ἐμάνην]], μτχ. <i>μᾰνείς</i>, απαρ. <i>μᾰνῆναι</i>, Μέσ. αόρ. αʹ <i>ἐμήναο</i>, [[μήνατο]], <i>μηνάμενος</i>· <b>I.1.</b> [[μανιάζω]], είμαι [[έξαλλος]], σε Όμηρ.· ὁ [[μανείς]], ο [[τρελός]], σε Σοφ.· είμαι [[εκτός]] ορίων από [[οινοποσία]], σε Ομήρ. Οδ.· λέγεται για τη Βακχική [[μανία]], σε Ομήρ. Ιλ., Σοφ.· ὑπὸ τοῦ θεοῦ [[μαίνομαι]], οδηγούμαι στην [[τρέλα]] από τον θεό, σε Ηρόδ.· <i>τὸ μαίνεσθαι</i>, [[τρέλα]], σε Σοφ.· [[πλεῖν]] ἢ [[μαίνομαι]], περισσότερο κι από την [[τρέλα]], σε Αριστοφ.· με σύστ. αντ., <i>μεμηνὼς οὐ σμικρὰν νόσον</i>, [[τρελός]] σε [[βαριά]] [[μορφή]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για [[φωτιά]], είμαι [[έξαλλος]], [[οργιάζω]], σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως, [[μαινομένη]] [[ἐλπίς]], σε Χρησμ. [[παρά]] Ηροδ.· [[ἔρις]], σε Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> Ενεργ. αόρ. αʹ [[ἔμηνα]], με μτβ. [[σημασία]], [[οδηγώ]] στην [[τρέλα]], [[βγάζω]] [[εκτός]] ορίων, σε Ευρ., Ξεν.
}}
{{elru
|elrutext='''μαίνομαι:''' (med. к [[μαίνω]]; fut. μᾰνοῦμαι и μᾰνήσομαι, aor. 1 [[ἐμηνάμην]], aor. 2 [[ἐμάνην]], pf.-praes. [[μέμηνα]]; pf. pass. [[μεμάνημαι]]; part. [[μανείς|μᾰνείς]]; inf. μᾰνῆναι) (тж. μ. νόσον Aesch. и μ. μανίας Arph.) быть в исступлении, бесноваться, бушевать, буйствовать, неистовствовать, свирепствовать ([[ὅτε]] μαίνετο [[Ἓκτωρ]], [[πῦρ]] μαίνεται Hom.; [[δαιμόνιον]] ἔχειν καὶ μ. NT): [[δόρυ]] μαίνεται ἐν παλάμῃσιν Hom. копье (само) ходит в руках; μ. [[τόλμῃ]] Xen. быть охваченным безумной отвагой; ὑπὸ τοῦ θεοῦ μαίνεται Her. он одержим божеством; μ. γόοισι Aesch. обезуметь от горя; μ, ὑφ᾽ ἡδονῆς Soph. быть вне себя от радости (ликовать); μ. ὑπὸ ποτοῦ Luc. буйствовать во хмелю; μαινόμενος [[οἶνος]] Plat. крепкое (пьянящее) вино; ἐλπίδι μαινομένῃ Her. в безрассудной надежде; σὺν μαινομένᾳ δόξᾳ Eur. в безумном ослеплении - см. тж. [[μαίνω]].
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: <b class="b2">rage, be furious, of the senses, be excited</b> (Il.); rarely act. <b class="b3">ἐκ-μαίνω</b> <b class="b2">make furious</b> (E., Ar.; <b class="b3">μαίνω</b> Orph.), aor. <b class="b3">μῆναι</b> (S., E.) with intr. midd. <b class="b3">μήνασθαι</b> (Z 160, Theoc.)<br />Other forms: aor. <b class="b3">μανῆναι</b> (IA.), fut. <b class="b3">μανέεται</b> (Hdt.), perf. (with pres.-mean.) <b class="b3">μέμηνα</b> (A., S.).<br />Compounds: also with prefix, e.g. <b class="b3">ἐκ-</b>, <b class="b3">περι-</b>, <b class="b3">ὑπο-</b>, <b class="b3">ἐν-</b>.<br />Derivatives: 1. From the present: <b class="b3">μαινάς</b>, <b class="b3">-άδος</b> f. <b class="b2">the raging, Bacchantess, Mänade</b> (Il.; Schwyzer 508, Sommer Münch. Stud. 4, 4); <b class="b3">μαινόλης</b>, Aeol. Dor. <b class="b3">-λας</b>, f. <b class="b3">-λις</b> [[raging]], [[excited]] (Sapph., A.; Schwyzer 408 and Mus. Helv. 3, 49ff., Chantraine Form. 237). 2. From the root: <b class="b3">μανία</b>, <b class="b3">-ίη</b> [[fury]], [[madness]] (IA.) cf. Scheller Oxytonierung 39); <b class="b3">μανικός</b>, <b class="b3">μανιώδης</b> [[furious]], [[raging]] (IA.), f. also <b class="b3">μανιάς</b> <b class="b2">id.</b> (after <b class="b3">λύσσα</b>: <b class="b3">-άς</b>, Schwyzer 508). Verbaladj. like <b class="b3">ἐμ-μανής</b> [[raging]] (IA), prob. hypostasis (to <b class="b3">μανία</b>) after <b class="b3">ἐμ-φανής</b> a.o. (<b class="b3">ἐμ-μαίνομαι</b> first Act. Ap., J.).<br />Origin: IE [Indo-European] [726] <b class="b2">*men-</b> <b class="b2">think, be excited</b><br />Etymology: On <b class="b3">μάντις</b> etc. s. v. With the zero-grade yot-present <b class="b3">μαίνομαι</b> from <b class="b3">*μαν-ι̯ο-μαι</b> agree formally several forms from diff. languages: Skt. <b class="b2">mányate</b> = Av. [[mainyeite]] [[think]], Celt., OIr. <b class="b2">do-moiniur</b> <b class="b2">believe, have the opinion</b>, Slav., e.g. OCS <b class="b2">mьnjǫ</b> <b class="b2">think, consider as</b>, Lith. <b class="b2">miniù</b> [[think]], [[remember]] (innovation for older <b class="b2">menù</b>?; s. Fraenkel Wb. ), IE <b class="b2">*mn̥-i̯o</b> \/ <b class="b2">e-</b>. With <b class="b3">μανῆ-ναι</b> agree formally also the Balto-Slav. inf. Lith. <b class="b2">minė́-ti</b>, OCS <b class="b2">mьně-ti</b> as well as Goth. 3. sg. <b class="b2">munai-Þ</b> <b class="b3">μέλλει</b>, thinks (to do)'; genetic connection however is doubtful, as Goth. [[munaiÞ]] may as well agree with Skt. <b class="b2">manāy-ati</b> <b class="b2">be eager</b> and for posthom. <b class="b3">μανῆναι</b> (as if from <b class="b3">μανέεται</b>) also analogical origin (<b class="b3">φαίνομαι</b> : <b class="b3">φανῆναι</b>; J. Schmidt KZ 37, 44) is possible; on Lith. <b class="b2">minė́ti</b> etc. s. also Fraenkel l.c. and Lexis 2, 196. Also <b class="b3">μήνασθαι</b> (analogical or from <b class="b3">*μαν-σ-</b>, Chantraine Gramm. hom. 1, 412) and <b class="b3">μέμηνα</b> (after <b class="b3">τακῆναι</b> : <b class="b3">τέτηκα</b> a. o.) are Greek formations. With the formal reorganisation goes the semantic emancipation; the connection with the widespread group <b class="b3">μένος</b>, <b class="b3">μέμονα</b>, <b class="b3">μιμνήσκω</b> (s. vv.) can still be seen e.g. in Z 100 f.: <b class="b3">ἀλλ</b>' <b class="b3">ὅδε λίην</b> | <b class="b3">μαίνεται οὑδέ τίς οἱ δύναται μένος ἰσοφαρίζειν</b> (cf. Porzig Satzinhalte 34). - [Not with J. Schmidt l.c. and Specht KZ 62, 79 (cf. also Schwyzer 694 n. 3) to <b class="b3">μαιμάω</b>.]
}}