View source for θεσπίζω

{{LSJ1
|Full diacritics=θεσπίζω
|Medium diacritics=θεσπίζω
|Low diacritics=θεσπίζω
|Capitals=ΘΕΣΠΙΖΩ
|Transliteration A=thespízō
|Transliteration B=thespizō
|Transliteration C=thespizo
|Beta Code=qespi/zw
|Definition=fut. <b class="b3">-ίσω</b>, Att. <b class="b3">-ῐῶ</b>, Ion. inf. <b class="b3">θεσπιέειν</b> v.l. in <span class="bibl">Hdt.8.135</span>; Dor. aor. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> ἐθέσπιξα <span class="bibl">Theoc.15.63</span>: (θέσπις):—<b class="b2">prophesy, foretell</b>, τι <span class="bibl">Hdt. 1.47</span>, al.; τινί τι <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1210</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>1161</span>:—Pass., <b class="b3">τί δὲ τεθέσπισται</b>; <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>388</span>, cf. <span class="bibl">Parth.35.2</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> Pass., c. acc., [χρησμοί,] οὓς ἐθεσπίσθη Μωυσῆς <span class="bibl">Ph.2.38</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> of the Emperors,= Lat. <b class="b2">sancire, decree</b>, <span class="bibl">Jul.<span class="title">Ep.</span>75b</span>, Wilcken <span class="title">Chr.</span>6.8 (v A.D.), <span class="title">OGI</span>521.9 (Abydus), <span class="title">Cod.Just.</span>1.12.3 <span class="title">Intr.</span></span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1204.png Seite 1204]] att. fut. θεσπιῶ, inf. θεσπιέειν, Her. 8, 135, [[weissagen]], ein Orakel, auch einen Befehl geben; [[ἤδη]] πολίταις πάντ' ἐθέσπιζον [[πάθη]] Aesch. Ag. 1183; Soph. Ant. 1041 u. oft; auch pass., τί δὲ τεθέσπισται; O. C. 389; Eur. Andr. 1162; sp. D., wie Theocr. 15, 63. Auch in Prosa, von der Pythia, Her. 1, 48, vom Apollo, 8, 135; Sp., wie Ath. XV, 672 e; Hdn. 4, 12, 7 von den Kaisern.
}}
{{ls
|lstext='''θεσπίζω''': μέλλ. -ίσω, Ἀττ. -ῐῶ, Ἰων. ἀπαρέμ. θεσπιέειν Ἡρόδ. 8. 135· Δωρ. ἀόρ. ἐθέσπιξα Θεόκρ. 15. 63· ([[θέσπις]]). Χρησμῳδῶ, χρησμοδοτῶ, [[προφητεύω]], [[προλέγω]], [[μαντεύομαι]], τι Ἡρόδ. 1. 47, κ. ἀλλ., παρ’ Ἀττ. ποιηταῖς· τινί τι Αἰσχύλ. Ἀγ. 1210, Εὐρ. Ἀνδρ. 1161· καὶ ἐν τῷ Παθ. τί δὲ τεθέσπισται; Σοφ. Ο. Κ. 388. ΙΙ. μετ’ αἰτ., μαντοσύνην, τὴν θέσπισε Φοῖβος, ἐνέπνευσεν εἰς αὐτούς, Συλλ. Ἐπιγρ. 4379ο. 2) μεταγεν., ἐπὶ τῶν αὐτοκρατόρων, [[ἐπιτάσσω]], [[διατάσσω]], μνημονεύεται ἐκ τοῦ Ἰουλιανοῦ· ἐπὶ ἀρχόντων ἢ δικαστῶν, Ἐκκλ.
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> θεσπιῶ;<br />rendre un oracle, faire une prédiction.<br />'''Étymologie:''' [[θέσπις]].
}}
{{eles
|esgtx=[[vaticinar]], [[profetizar]]
}}
{{grml
|mltxt=(ΑΜ [[θεσπίζω]]) [[θέσπις]]<br />[[θεσμοθετώ]], [[επιβάλλω]] κανόνες δικαίου ή συμπεριφοράς<br />(νεοελλ.-μσν)<br /><b>1.</b> [[διατάσσω]], [[επιβάλλω]]<br /><b>2.</b> [[αποφασίζω]], [[ορίζω]]<br /><b>3.</b> [[διορίζω]]<br /><b>4.</b> [[δηλώνω]]<br />(μσν-αρχ.)<br /><b>1.</b> [[προλέγω]] [[προφητεύω]]<br /><b>2.</b> [[εκδίδω]] [[διάταγμα]], [[πρόσταγμα]]<br /><b>3.</b> [[καθιερώνω]]<br /><b>4.</b> [[νουθετώ]], [[συμβουλεύω]]<br /><b>5.</b> [[διακηρύσσω]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''θεσπίζω:''' μέλ. Αττ. -ῐῶ, Ιων. απαρ. <i>θεσπιέειν</i>, σε Ηρόδ.· Δωρ. αόρ. αʹ <i>ἐθέσπιξα</i>, ([[θέσπις]])· [[δηλώνω]] με χρησμό ή [[προφητεία]], [[προλέγω]], [[χρησμοδοτώ]], σε Ηρόδ., Τραγ.· Παθ., <i>τί δὲ τεθέσπισται;</i> σε Σοφ.
}}
{{elru
|elrutext='''θεσπίζω:''' (ион. inf. fut. θεσπιέειν; дор. aor. ἐθέσπιξα) предсказывать, прорицать, пророчествовать (τὰ λοιπὰ τῶν χρηστηρίων Her.; πολίταις πάντα [[πάθη]] Aesch.; χρησμώς - дор. acc. pl. Theocr.): θ. [[ψευδῆ]] Soph. делать ложные предсказания; τί δὲ τεθέσπισται; Soph. что предсказано?
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[θεσπίζω]], [ionic inf. θεσπιέειν Hdt.; doric aor1 ἐθέσπιξα] [[θέσπις]]<br />to [[declare]] by [[oracle]], [[prophesy]], [[divine]], Hdt., Trag.; Pass., τί δὲ τεθέσπισται; Soph.
}}