View source for λοξός

{{LSJ1
|Full diacritics=λοξός
|Medium diacritics=λοξός
|Low diacritics=λοξός
|Capitals=ΛΟΞΟΣ
|Transliteration A=loxós
|Transliteration B=loxos
|Transliteration C=loksos
|Beta Code=loco/s
|Definition=ή, όν, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[slanting]], [[crosswise]], <span class="bibl">Hp.<span class="title">Off.</span>11</span>; <b class="b3">λοξή</b> (sc. <b class="b3">γραμμή</b>), ἡ, a [[cross]]-line, <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>382.9</span>; <b class="b3">λοξὰ βαίνειν</b>, of a crab, <span class="bibl">Babr.109.1</span>; λ. ὄφις <span class="bibl">Call.<span class="title">Epigr.</span>26</span>; <b class="b3">ὁ λ. κύκλος</b> [[the ecliptic]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Metaph.</span>1071a16</span>, <span class="bibl">Cleanth.Stoic.1.112</span>, <span class="bibl">Arat.527</span>, <span class="bibl">Gem.5.51</span>, <span class="bibl">Cleom.1.4</span>, Ptol.<span class="title">Alm.</span>1.8 (without κύκλος <span class="bibl">Plot.5.8.7</span>); of the milky way, <span class="bibl">Gem.5.68</span>; τῶν ἀστέρων λ. γίνεται φορά <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>342a27</span>; λ. δρόμος <span class="bibl">Diog.Oen.8</span>; λ. πορείας σχῆμα <span class="bibl">Plu.<span class="title">Phoc.</span>2</span>; <b class="b3">λ. φάλαγξ</b>, a phalanx of which one wing is in advance of the other, Ascl.<span class="title">Tact.</span>10.1, <span class="bibl">Onos.21.8</span>, <span class="bibl">Ael.<span class="title">Tact.</span>30.3</span>; <b class="b3">λ. ζῴδια</b>, i.e. <b class="b3">λοξῶς ἀνατέλλοντα</b>, <span class="bibl">Heph.Astr.3.1</span>; <b class="b3">οἱ λ. μύες</b> the [[oblique]] abdominal muscles, Gal.2.518, al.; <b class="b3">λ. τῇ θέσει πρός τι</b> [[at an acute angle]] to it, <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Sens.</span>73</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mu.</span>393b15</span>. Adv. -<b class="b3">ξῶς, τὰ λοξὰ [ἐπιδεῖν</b>] Hp.l.c. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of suspicious looks, <b class="b3">λοξὸν ὄμμασιν βλέπειν τινά</b> look [[askance]] at one, <span class="bibl">Anacr.75.1</span>; λοξὸν ὀφθαλμοῖς ὁρᾶν <span class="bibl">Sol.34</span>; ὄμμασι λοξὰ βλέποισα <span class="bibl">Theoc.20.13</span>; λοξῷ ὄμματι ἰδεῖν <span class="bibl">A.R.4.475</span>; <b class="b3">οὔπω Ζεὺς αὐχένα λοξὸν ἔχει</b> Zeus has not yet turned his neck [[aside]], i.e. withdrawn his favour, <span class="bibl">Tyrt.11.2</span>; but <b class="b3">αὐχένα λοξὸν ἔχει</b>, of a slave, as type of dishonesty, <span class="bibl">Thgn.536</span>: hence metaph., [[mistrustful]], [[suspicious]], in Adv. Comp. -ότερον, ἔχειν πρός τινα <span class="bibl">Plb.4.86.8</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> of language, [[indirect]], [[ambiguous]], esp. of oracles, Lyc.14, 1467, <span class="bibl">Luc. <span class="title">Alex.</span>10</span>; <b class="b3">λοξὰ ἀποκρίνασθαι</b> Id.[[D Deor]].<span class="bibl">16.1</span>; <b class="b3">ἐν τοῖς χρησμοῖς λ</b>., of Apollo, <span class="bibl">Id.<span class="title">JTr.</span>28</span>. (Cf. <b class="b3">λέχριος</b>.)</span>
}}
{{ls
|lstext='''λοξός''': -ή, -όν, (ἴδε [[λικριφίς]])· - ὡς καὶ νῦν, πλαγίως κεκαμμένος, [[πλάγιος]], ἐλλειψοειδής, Λατιν. obliquus, Ἱππ. π. Ἰητρεῖον 743· λοξὴ (ἐξυπ. [[γραμμή]]), ἐγκαρσία [[γραμμή]], Εὐρ. Ἀποσπ. 385. 9· λοξὰ βαίνειν, ἐπὶ τοῦ καρκίνου, Βάβρ. 109. 1· λ. [[ὄφις]] Καλλ. Ἐπιγράμμ. 25· ὁ λοξὸς [[κύκλος]], ἡ ἐκλειπτική, Ἀριστ. Μετὰ τὰ Φυσ. 11. 5, 3, πρβλ. Ἄρατ. 526· τῶν ἀστέρων λ. γίνεται φορὰ Ἀριστ. Μετεωρ. 1. 4, 13· λ. πορείας [[σχῆμα]] Πλουτ. Φωκ. 2· - λ. τῇ θέσει [[πρός]] τι, σχηματίζων ὀξεῖαν γωνίαν [[πρός]] τι, Θεοφρ. π. Αἰσθ. 73. 2) ἐπὶ βλεμμάτων ὑπόπτων, λοξὸν βλέπειν τινί, Λατ. Iimis oculis, Ἀνακρ. 79· λοξὸν ὀφθαλμοῖς ὁρᾶν Σόλων 26· λοξὰ βλ. Θεόκρ. 20. 13· λοξῷ ὄμματι [[ἰδεῖν]] Ἀπολλ. Ρόδ. Δ. 475· [[Ζεὺς]] αὐχένα λοξὸν ἔχει, ὁ [[Ζεὺς]] ἔχει ἀποστρέψῃ τὸν τράχηλόν του, δηλ. ἀπέσυρε τὴν εὔνοιάν του, Τυρταῖ. 7. 2· [[ἀλλά]], αὐχένα λοξὸν ἔχει = τῷ τοῦ Ὁρατίου stat capite obstipo, Θέογν. 536· - [[ἐντεῦθεν]] μεταφορ., [[δύσπιστος]], [[ὕποπτος]], λοξότερον ἔχειν [[πρός]] τινα Πολύβ. 4. 86, 8. 3) ἐπὶ γλώσσης, [[πλάγιος]], οὐχὶ εὐθὺς καὶ [[σαφής]], [[ἀμφίβολος]], [[ἀσαφής]], ἰδίως ἐπὶ χρησμῶν, Λουκ. Ἀλέξ. 10, Λυκόφρ. 14. 1467· λοξὰ ἀποκρίνασθαι Λουκ. Θεῶν Διάλ. 16. 1· ἐν τοῖς χρησμοῖς λ., ἐπὶ τοῦ Ἀπόλλωνος, ὁ αὐτ. ἐν Διῒ Τραγ. 28· - πρβλ. [[Λοξίας]], [[σκολιός]]. Ἐπίρρ. -ῶς, Ἱππ. π. Ἰητρεῖον 744. - Κυρίως ποιητικόν.
}}
{{bailly
|btext=ή, όν :<br />oblique, <i>càd</i> :<br /><b>1</b> qui est de travers, incliné de gauche à droite <i>ou</i> de droite à gauche;<br /><b>2</b> <i>fig. en parl.</i> d’oracles (<i>cf.</i> [[Λοξίας]]) : louche, équivoque ; λοξὰ ἀποκρίνεσθαι LUC faire une réponse louche.<br />'''Étymologie:''' R. Λεχ, être de travers, être oblique ; cf. [[λέχριος]], <i>lat.</i> luscus, limus.
}}
{{grml
|mltxt=-ή, -ό (AM [[λοξός]], -ή, -όν)<br /><b>1.</b> ο μη [[ευθύς]], αυτός που σχηματίζει [[οξεία]] [[γωνία]] [[προς]] την [[ευθεία]], [[πλάγιος]] (α. «ο [[δρόμος]] αυτός [[είναι]] [[λοξός]] [[προς]] τον κεντρικό» β. «λοξὸς [[κύκλος]]», <b>Αριστοτ.</b><br />γ. «λοξὴ [[φάλαγξ]]», Ασκληπιόδ.)<br /><b>2.</b> (για [[βλέμμα]]) α) [[κακός]], [[φθονερός]] («λοξὸν ὀφθαλμοῑς ὁρᾱν», Σόλ.)<br />β) [[πονηρός]], [[κρυφός]] («μού έριχνε [[συνέχεια]] λοξές ματιές»)<br />γ) [[άγριος]], [[απειλητικός]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />(<b>για πρόσ.</b>) αυτός που έχει λόξες, [[στρυφνός]], [[ανισόρροπος]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ λοξόν</i><br />[[αμφισημία]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[δύσπιστος]], ύποπτος<br /><b>2.</b> (για λόγο, χρησμό <b>κ.λπ.</b>) [[αμφίβολος]], [[ασαφής]] («λοξὰ καὶ ἐπαμφοτερίζοντα πρὸς ἑκάτερον τῆς ἐρωτήσεως ἀποκρινόμενος», <b>Λυκόφρ.</b>)<br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br />[[λοξώς]] και -<i>ά</i> (AM λοξῶς, Μ και [[λοξά]])<br />με λοξό τρόπο, πλαγίως<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />στραβά, λανθασμένα.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ανάγεται στην παρεκτεταμένη [[μορφή]] (<i>ē</i>)<i>l</i>-<i>ē</i><i>q</i>- της ΙΕ ρίζας <i>el</i>- / <i>el</i><i>ē</i><i>i</i>- / <i>l</i><i>ē</i><i>i</i> «[[κάμπτω]]» και συνδέεται με ορισμένα ονόματα που δηλώνουν κεκαμμένα μέρη του σώματος, όπως [[είναι]] ο [[αγκώνας]] (λιθουαν. <i>alkune</i>, αρχ. σλαβ. <i>lakuti</i>, ρωσ. <i>lokotĭ</i>), [[καθώς]] και με το [[λέχριος]] «κεκλιμένος». Το [[επίθημα]] -<i>σος</i> απαντά σε [[πολλά]] επίθ., όπως στα [[καμψός]], [[ρυσός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> ([[λοξεύω]], [[λοξότης]], <i>λοξώ</i><br /><b>αρχ.</b><br />[[Λοξίας]], [[λοξικός]], [[λοξίν]], [[λόξις]], [[Λοξώ]], [[λοξώδης]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>λόξας</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[λοξοειδής]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[λοξόβαμος]], [[λοξοβάμων]], [[λοξοβάτης]], [[λοξοβλεπτώ]], [[λοξοκέλευθος]], [[λοξοπεριπάτητος]], [[λοξοπολώ]], [[λοξόπορος]], [[λοξοπορώ]], [[λοξοτρόχις]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[λοξόφθαλμος]]<br /><b>μσν.</b><br />[[λοξοδρόμος]], [[λοξοεργώ]], [[λοξοκίνητος]], [[λοξονοώ]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[λοξοβάλλω]], [[λοξοβλέπω]], [[λοξοδρομώ]], [[λοξοδρομία]], [[λοξοδρομικός]], [[λοξόδρομος]], [[λοξοδρομώ]], [[λοξοκοιτάζω]], [[λοξοτέμνω]], [[λοξότμηση]], [[λοξότμητος]], [[λοξοτομία]], [[λοξοτομώ]]. (Β' συνθετικό) <b>αρχ.</b> <i>αμφίλοξος</i>, [[αντίλοξος]], [[ορθόλοξος]], [[υπόλοξος]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''λοξός:''' -ή, -όν,<br /><b class="num">1.</b> κεκλιμμένος, [[ελλειψοειδής]], [[πλάγιος]], Λατ. [[obliquus]], σε Ευρ.· <i>λοξὰ βαίνειν</i>, λέγεται για τον κάβουρα, σε Βάβρ.· ὁ λοξὸς [[κύκλος]], εκλειπτική, σε Αριστ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για ύποπτα βλέμματα, <i>λοξὸν ὁρᾶν</i>, [[στραβοκοιτάζω]], [[κοιτάζω]] με [[δυσπιστία]] ή [[υποψία]], Λατ. [[limis]] oculis, σε [[Σόλων]]· <i>λοξὰ βλ</i>., σε Θεόκρ.· <i>αὐχένα λοξὸν ἔχειν</i>, έχει αποστρέψει τον λαιμό του, δηλ. απέσυρε τη εύνοιά του, σε Τυρτ.· επίσης, stare capite obstipo του Ορατίου, σε Θέογν.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για τη [[γλώσσα]], [[πλάγιος]], [[αμφίβολος]], [[ασαφής]], [[σκοτεινός]], [[κυρίως]] σχετικά με χρησμούς, σε Λουκ.
}}
{{elru
|elrutext='''λοξός:'''<br /><b class="num">1)</b> косой, наклонный (γραμμαί Eur.; ἡ τῶν ἀστέρων [[φορά]] Arst.): ὁ λ. [[κύκλος]] Arst. наклонный круговой путь (солнца), т. е. эклиптика;<br /><b class="num">2)</b> перен. косой, косящий (κόραι Anth.): λοξὰ βλέπειν Theocr. смотреть косо, т. е. враждебно;<br /><b class="num">3)</b> запутанный, туманный (λοξὰ ἀποκρίνεσθαι Luc.).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: <b class="b2">bent to the side, slanting, oblique</b>, metaph. [[ambiguous]] (IA.).<br />Compounds: late compp., e.g. <b class="b3">λοξο-κέλευθος</b> [[with oblique paths]] (Nonn.), <b class="b3">παρά-λοξος</b> [[slanting]], [[oblique]] (Sor.; cf. <b class="b3">παρα-λοξαίνομαι</b> below).<br />Derivatives: <b class="b3">Λοξίας</b>, ion. <b class="b3">-ίης</b> m. surn. of Apollon as prophesying god (B., Hdt., trag.), also of the ecliptic (astr.; cf. v. Wilamowitz Glaube 1, 256), <b class="b3">Λοξώ</b> f. daughter of Boreas (Call., Nonn., EM 641, 57). - <b class="b3">λοξικὸς κύκλος</b> [[the ecliptic]] (astr.), <b class="b3">λοξότης</b> [[obliquity]], [[ambiguity]] (Str., Plu.). - Denomin. verbs: <b class="b3">λοξόομαι</b>, <b class="b3">-όω</b>, also with <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b3">ὑπο-</b>, <b class="b2">be, make oblique, look aslant</b> (Sophr., Hp., Herod.) with <b class="b3">λόξωσις</b> <b class="b2">inclination, obliquity (of the ecliptic)</b> (Epicur., Str.); (<b class="b3">δια-)λοξεύω</b> [[make aslant]], [[ambiguous]] (Lib.) with <b class="b3">λοξεύματα</b> pl. [[obliquities]] (Man.); <b class="b3">παρα-λοξαίνομαι</b> [[be made obliquely]] (Hp.),<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: There are several adj. with comparable meaning with <b class="b3">σο-</b>suffix: <b class="b3">γαυσός</b>, <b class="b3">καμψός</b>, <b class="b3">φοξός</b>, <b class="b3">ῥυσός</b> etc. (Schwyzer 516, Chantraine Form. 434, Specht Ursprung 199ff.). Connection with <b class="b3">λέχριος</b>, and to <b class="b3">λεκροί</b> (s. <b class="b3">Λοκροί</b>) seems very probable, but as with so many of these adj. the exact formation cannot be determined; the [[o]] -vowel speaks for a nominal basis. Further connections are not very clear, e.g. the supposed relation with <b class="b3">λέκος</b>, <b class="b3">λεκάνη</b> [[trough]], [[dish]], Lat. [[lanx]] (mean.!). Semantically closer comes Lat. [[licinus]] [[upside bent]]; quite hypothetical the Gaul. PN [[Lexovii]], [[Lixovii]]; from Celtic one adduces Welsh [[llechwedd]] [[declivity]], [[slope]]. Further there are expressions for elbow, arm and other (crooked) body-parts with initial vowel, e.g. Lith. <b class="b2">alkúne</b> [[elbow]], Russ. <b class="b2">lókotь</b> <b class="b2">el(bow)</b> (PSlav. <b class="b2">*olkъt-</b>), Arm. <b class="b2">olok`</b> [[shin-bone]]. - If one cuts off the [[k]] and adds (without motivation) [[ei]] (IE <b class="b2">el-ei-</b>, <b class="b2">l-ei-</b> [[bend]]) one is helpless lost "in the etymological marsh", s. WP. 1, 156ff., Pok. 307ff., W.-Hofmann s. [[lacertus]], [[lanx]], [[valgus]]. So nothing remotely probable.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[λοξός]], ή, όν<br /><b class="num">1.</b> [[slanting]], [[crosswise]], [[aslant]], Lat. [[obliquus]], Eur.; λοξὰ βαίνειν, of a [[crab]], Babr.; ὁ λοξὸς [[κύκλος]] the ecliptic, Arist.<br /><b class="num">2.</b> of [[suspicious]] looks, λοξὸν ὁρᾶν to [[look]] [[askance]], Lat. [[limis]] oculis, [[Solon]].; λοξὰ βλ. Theocr.; αὐχένα λοξὸν ἔχειν to [[turn]] the [[neck]] aside, i. e. [[withdraw]] his [[favour]], Tyrtae.; also = Horace's [[stare]] capite obstipo, Theogn.<br /><b class="num">3.</b> of [[language]], [[indirect]], [[ambiguous]], of oracles, Luc.
}}
{{FriskDe
|ftr='''λοξός''': {loksós}<br />'''Meaning''': [[seitwärts gebogen]], [[schief]], [[schräg]], übertr. [[zweideutig]] (ion. att.).<br />'''Composita''' : Späte Kompp., z.B. [[λοξοκέλευθος]] [[mit schrägen Pfaden]] (Nonn.), [[παράλοξος]] [[schief]], [[schräg]] (Sor.; vgl. [[παραλοξαίνομαι]] unten).<br />'''Derivative''': Ableitungen : [[Λοξίας]], ion. -ίης m. Bein. des Apollon als weissagender Gottheit (B., Hdt., Trag. usw.), auch auf die Schiefe der Ekliptik übertragen (Astr.; vgl. v. Wilamowitz Glaube 1, 256), [[Λοξώ]] f. Tochter des Boreas (Kall., Nonn., ''EM'' 641, 57). — λοξικὸς [[κύκλος]] [[die Ekliptik]] (Astr.), [[λοξότης]] [[Schiefheit]], [[Zweideutigkeit]] (Str., Plu. u. a.). — Denominative Verba: λοξόομαι, -όω, auch mit ἐπι-, ὑπο-, [[schief sein]], [[machen]], [[scheel ansehen]] (Sophr., Hp., Herod. u.a.) mit [[λόξωσις]] ‘Neigung, Schiefe (der Ekliptik)’ (Epikur., Str.u.a.); (δια-)[[λοξεύω]] [[schief]], [[zweideutig machen]] (Lib.) mit λοξεύματα pl. [[Schiefheiten]] (Man.); [[παραλοξαίνομαι]] [[schief angebracht werden]] (Hp.),<br />'''Etymology''' : Es gibt mehrere sinn- od. stilverwandte Adj. mit σο-Suffix: [[γαυσός]], [[καμψός]], [[φοξός]], [[ῥυσός]] usw. (Schwyzer 516, Chantraine Form. 434, Specht Ursprung 199ff.). Beziehung zu [[λέχριος]], auch zu [[λεκροί]] (s. [[Λοκροί]]) scheint sicher od. wenigstens sehr wahrscheinlich, aber wie bei so vielen dieser Adj. läßt sich die Bildung nicht genau feststellen; der ''o'' -Vokal spricht für ein nominales Grundwort. Die weiteren Beziehungen sind im ganzen wenig greifbar, so namentlich die angebliche Verwandtschaft mit [[λέκος]], [[λεκάνη]] [[Mulde]], [[Schüssel]], lat. ''lanx'' (Bed.!). Semantisch näher kommt lat. ''licinus'' [[aufwärts gekrümmt]]; ganz hypothetisch dagegen der gall. VN ''Lexovii'', ''Lixovii''; aus dem Keltischen wird noch herangezogen kymr. ''llechwedd'' [[Abhang]], [[Neige]]. Es kommen hinzu Ausdrücke für Ellenbogen, Arm und andere (gekrümmte) Körperteile mit anlautendem Vokal, z.B. lit. ''alkúnė'' [[Ellenbogen]], russ. ''lókotь'' ‘Elle(nbogen)’ (urslav. *''olkъt''-), arm. ''olok‘'' [[Schienbein]]. —Bei Abtrennung von ''k'' und wahlfreier Hinzufügung von ''ei'' (idg. ''el''-''ei''-, ''l''-''ei''- [[biegen]]) verliert man sich rettungslos in dem etymologischen Sumpf, s. WP. 1, 156ff., Pok. 307ff., W.-Hofmann s. ''lacertus'', ''lanx'', ''valgus'' m. reicher Lit.<br />'''Page''' 2,136-137
}}