View source for ὠδίς

{{LSJ1
|Full diacritics=ὠδίς
|Medium diacritics=ὠδίς
|Low diacritics=ωδίς
|Capitals=ΩΔΙΣ
|Transliteration A=ōdís
|Transliteration B=ōdis
|Transliteration C=odis
|Beta Code=w)di/s
|Definition=(<span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>211</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ep.</span>313a</span>), ῖνος, ἡ: Ep. dat. pl. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> ὠδίνεσσι <span class="bibl"><span class="title">h.Ap.</span> 92</span>, <span class="bibl">Theoc.17.61</span>, etc.: later nom. ὠδίν <span class="bibl">LXX<span class="title">Is.</span>37.3</span>, <span class="bibl"><span class="title">1 Ep.Thess.</span>5.3</span>:— mostly in pl., [[pangs]] or [[throes of childbirth]], πικρὰς ὠδῖνας ἔχουσαι <span class="bibl">Il. 11.271</span>; <b class="b3">τέκε . . ἐν μόναις ὠδῖσιν . . διδύμων σθένος υἱῶν</b> at a single [[birth]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>9.85</span>; πόνους ἐνεγκοῦσ' ἐν ὠδῖσι <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>920</span> (lyr.); ἐν ὠδίνων λοχίαις ἀνάγκαισι <span class="bibl">Id.<span class="title">Ba.</span>89</span> (lyr.), cf. <span class="bibl"><span class="title">Ion</span>452</span> (lyr.); αἱ δἰ ὠδίνων γοναί <span class="bibl">Id.<span class="title">Ph.</span>355</span>: also in sg., <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>6.43</span>, <span class="bibl"><span class="title">N.</span>1.36</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>533</span> (lyr.); γυνὴ φεύγει πικρὰν ὠδῖνα παίδων <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>932</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> in sg. also, <b class="b2">that which is born amid throes, child</b>, παῖδα, φιλτάτην ἐμοὶ ὠδῖνα A.<span class="title">Ag.</span> <span class="bibl">1418</span>, cf. <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>6.31</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>45</span>; <b class="b3">θαλλὸν ἱερὸν ἐλαίας, Λατοῦς ὠδῖνα</b> (fort. [[ὠδῖνι]]) φίλαν <span class="bibl">Id.<span class="title">IT</span>1102</span> (lyr.); <b class="b3">ἄπτερον ὠδῖνα τέκνων</b>, of young birds, <span class="bibl">Id.<span class="title">HF</span>1040</span>: pl., [[children]], AP7.549 (Leon.Alex.); <b class="b3">ὀρταλίχων ἁπαλὴ ὠδίς</b>, of eggs, <span class="bibl">Nic.<span class="title">Al.</span>165</span>; τοῦ ᾠοῦ ἐν ὠδῖνι ὄντος <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>560b22</span>; <b class="b3">ὠ. Θαλάσσας</b>, of Aphrodite, <span class="title">AP</span>9.386; <b class="b3">ὠδὶς μελίσσης</b>, of honey, <span class="bibl">Nonn.<span class="title">D.</span>5.228</span>, al. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> metaph., [[travail]], [[anguish]], <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>211</span>, <span class="bibl"><span class="title">Supp.</span>770</span> (both sg.): also in pl., of love, ἐμοὶ πικρὰς ὠδῖνας αὑτοῦ προσβαλὼν ἀποίχεται <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>42</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>574a</span>, <span class="bibl"><span class="title">Phdr.</span>251e</span>: freq. in <span class="bibl">LXX, <span class="title">Ex.</span>15.14</span>, al., <span class="bibl"><span class="title">Ev.Matt.</span>24.8</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[fruit of]] the mind's [[travail]], τῆς ἐμῆς ὠ. <span class="bibl">Luc.<span class="title">Dem.Enc.</span>25</span>; λόγων ὠδῖνες <span class="bibl">Him. <span class="title">Or.</span>18.3</span>; ἐπέων <span class="bibl">Tryph.117</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b3">ὠδῖνες θανάτου, ᾅδου</b>, the [[bonds]] of death, <span class="bibl">LXX <span class="title">2 Ki.</span>22.6</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ps.</span>17(18).5</span>, <span class="bibl">6</span> (due to confusion of Heb. <b class="b2">[hudot ]ēbel</b> 'pang' with <b class="b2">[hudot ]èbel</b> 'cord'), cf. <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>2.24</span>.</span>
}}
{{ls
|lstext='''ὠδίς''': -ῖνος, ἡ· Ἐπικ. δοτικ. πληθ. ὠδίνεσσι Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἀπόλλ. 92, Θεόκρ., κλπ.· ἡ ὀνομ. ὠδὶν μόνον παρὰ τοῖς Ἑβδομ. καὶ ἐν τῇ Καιν. Διαθ.· κατὰ τὸ πλεῖστον ἐν τῷ πληθ., οἱ πόνοι τοῦ τοκετοῦ, κοιλοπόνημα, πικρὰς ὠδίνας ἔχουσαι Ἰλ. Λ. 271· [[τέκε]] … ἐν μόναις ὠδῖσιν… διδύμων [[σθένος]] υἱῶν, μὲ ἓν κοιλοπόνημα, Πινδ. Π. 9. 149· πόνους ἐνεγκοῦσ᾿ ἐν ὠδῖσιν Εὐρ. Ἱκέτ. 920· ἐν ὠδίνων λοχίαις ἀνάγκαις ὁ αὐτ. ἐν Βάκχ. 89, πρβλ. Ἴωνα 452· αἱ δι᾿ ὠδίνων γοναὶ ὁ αὐτ. ἐν Φοιν. 355· ἐν τῷ ἑνικῷ, ἦλθεν δ᾿ ὑπὸ σπλάγχνων ὑπ᾿ ὠδῖνός τ᾿ ἐρατᾶς Ἴαμος ἐς [[φάος]] [[αὐτίκα]], ἐγεννήθη [[εὐθέως]] ἐκ τῆς γαστρὸς ἐξ ἐπεράστου ὠδῖνος ὁ Ἴαμος καὶ ἦλθεν εἰς τὸ φῶς, Πινδ. Ο. 6. 74, Ν. 1. 55, Σοφ. Ο. Κ. 533· γυνὴ φεύγει πικρὰν ὠδῖνα παίδων ὁ αὐτ. ἐν Ἀποσπ. 670. 2) ἐν τῷ ἑνικῷ [[ὡσαύτως]], τὸ ἐν πόνοις γεννώμενον, [[τέκνον]], [[γόνος]], παῖδα, φιλτάτην ἐμοὶ ὠδῖνα Αἰσχύλ. Ἀγ. 1417, πρβλ. Πινδ. Ο. 6. 51, Εὐρ. Ἴωνα 45· Λατοῦς ὠδῖνα φίλαν ὁ αὐτ. ἐν Ι. Τ. 1102· ἄπτερον ὠδῖνα τέκνων, ἐπὶ νεοσσῶν, ὁ αὐτ. ἐν Ἡρ. Μαιν. 1040· ἐν τῷ πληθ., [[παιδία]], τέκνα, Ἀνθ. Π. 7. 549· [[οὕτως]], ὀρταλίχων ἁπαλὴ [[ὠδίς]], ἐπὶ ᾠῶν, τοῦ ᾠοῦ ἐν ὠδῖνι ὄντος Ἀριστ. περὶ τὰ Ζ. Ἱστ. 6. 2, 23, πρβλ. Νικ. Ἀλεξιφ. 165· ὠδ. θαλάσσης, ἡ [[Ἀφροδίτη]], Ἀνθ. Π. 9. 386· ὠδὶς μελίσσης, ἐπὶ τοῦ μέλιτος, μνημονευόμενον ἐκ τοῦ Νόννου· πρβλ. [[πόνος]] ΙΙΙ. ΙΙ. μεταφορ., πᾶσα [[ὀδύνη]], ὀξὺ [[ἄλγος]], [[ἀγωνία]], Αἰσχύλ. Χο. 211, Ἱκέτ. 770 (παρ᾿ ἀμφοτέροις ἐν τῷ ἑνικ.)· [[ὡσαύτως]] ἐν τῷ πληθ., ὡς τὸ [[πόθος]], ἐπὶ ἔρωτος, ἐμοὶ πικρὰς ὠδῖνας [[αὐτοῦ]] προσβαλὼν ἀποίχεται Σοφ. Τρ. 42, πρβλ. Πλάτ. Πολ. 493Β, 574Β, Φαῖδρ. 251Ε· [[συχνάκις]] παρὰ τοῖς Ἑβδ., ἐν τῇ Καιν. Διαθ., καὶ παρὰ τοῖς Ἐκκλ. 2) ἐπίπονον [[ἔργον]] τοῦ πνεύματος, λόγων ὠδῖνες Ἱμέρ. 18. 3· ἐπέων Τρυφιόδ. (ὀρθότ. Τριφ-) 117· ὠδῖνες μηχανικαί, ἐπίνοιαι μηχανικαί, ἐφευρέσεις, Ἄννα Κομν. 2. 172. 3) παρὰ τοῖς Ἑβδ., ὠδῖνες θανάτου καλοῦνται τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου, ἴδε Schleusher, καὶ πρβλ. Πράξ. Ἀποστ. β´, 24.
}}
{{bailly
|btext=ῖνος (ἡ) :<br /><b>I.</b> douleur de l’enfantement ; enfantement :<br /><b>1</b> <i>au propre</i>;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> toute douleur violente, souffrance cruelle (physique <i>ou</i> morale);<br /><b>II.</b> fruit de l’enfantement, enfant, rejeton.<br />'''Étymologie:''' DELG forme isolée en grec, étym. incertaine, pê rac. *ed- « manger ».
}}
{{Autenrieth
|auten=ῖνος: pl., pains of labor, [[travail]], Il. 11.271†.
}}
{{Slater
|sltr=<b>ὠδῑς</b> (-ῖνος, -ῖνα, -ίνεσσι, -ῖσιν.) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[labour]], childbirth ἦλθεν δ' ὑπὸ σπλάγχνων ὑπ ὠδῖνός τ ἐρατᾶς Ἴαμος ἐς [[φάος]] (ὑπ' ὠδίνεσσ ἐραταῖς coni. Wil.) (O. 6.43) [[τέκε]] οἱ καὶ Ζηνὶ μιγεῖσα δαίφρων ἐν μόναις ὠδῖσιν Ἀλκμήνα διδύμων κρατησίμαχον [[σθένος]] υἱῶν (P. 9.85) [[ἐπεὶ]] σπλάγχνων [[ὕπο]] ματέρος [[αὐτίκα]] θαητὰν ἐς αἴγλαν [[παῖς]] Διὸς ὠδῖνα φεύγων διδύμῳ σὺν κασιγνήτῳ μόλεν (N. 1.36) ἀλλ' ἁ Κοιογενὴς ὁπότ ὠδίνεσσι θυίοισ ἀγχιτόκοις ἐπέβα νιν fr. 33d. 3. ἁνίκ' [[ἀγανόφρων]] Κοίου [[θυγάτηρ]] λύετο τερπνᾶς ὠδῖνος (Pae. 12.14) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> pregnancy κρύψε δὲ παρθενίαν ὠδῖνα κόλποις (O. 6.31)
}}
{{grml
|mltxt=η / [[ὠδίς]], -ῑνος, ΝΜΑ, και [[ὠδίν]], -ῑνος, Α<br />(συν στον πληθ.) οι [[ωδίνες]] και <i>αἱ ὠδῑνες</i><br />οι πόνοι του τοκετού<br /><b>μσν.</b><br />[[επινόηση]], [[εφεύρεση]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[τέκνο]] που γεννιέται με πόνους («παῑδα, φιλτάτην ἐμοὶ ὠδῑνα», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[σφοδρός]] [[πόνος]], [[οδύνη]]<br /><b>3.</b> επίπονο [[έργο]] του πνεύματος («λόγων ὠδῑνες», Iμέρ.)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ἄπτερος]] [[ὠδίς]]» — [[νεοσσός]] (<b>Ευρ.</b>)<br />β) «ὠδὶς ὄρνιθος» — το [[αβγό]] <b>(Νικ.)</b><br />γ) «ὠδὶς θαλάσσης» — η [[Αφροδίτη]] (<b>Ανθ. Παλ.</b>)<br />δ) «ὠδῑνες θανάτου» — τα [[δεσμά]] του θανάτου (ΚΔ)<br />ε) «λύω τὰς ὠδῑνας»<br />(για ετοιμόγεννη) [[ξεγεννώ]], ελευθερώνομαι (Ιωάνν. Χρυσ.).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Λ. σχηματισμένη με [[επίθημα]] -<i>ιν</i>-, <i>ὠδ</i>-<i>ίς</i>, -<i>ῖν</i>-<i>ος</i> (<b>[[πρβλ]].</b> <i>ἀκτ</i>-<i>ῖν</i>-<i>ος</i>, <i>δελφ</i>-<i>ῖν</i>-<i>ος</i>), αβέβαιης ετυμολ. Κατά μία [[άποψη]], η λ. ανάγεται στην εκτεταμένη [[βαθμίδα]] με φωνηεντισμό -<i>ω</i>- της ρίζας <i>ed</i>- «[[τρώω]]» (<b>[[πρβλ]].</b> <i>ἔδω</i>, <i>ἐδ</i>-<i>ωδ</i>-<i>ή</i>). Σύμφωνα με την [[άποψη]] αυτή, η σημασιολ. [[εξέλιξη]] της ρίζας «[[τρώω]]» στη σημ. «[[πόνος]] τοκετού» φαίνεται [[προϊόν]] μεταφορικής χρήσης, [[δηλαδή]] της αντίληψης ότι οι πόνοι κατατρώνε, βασανίζουν [[ψυχή]] και [[σώμα]] (<b>βλ.</b> και λ. [[οδύνη]])].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ὠδίς:''' -ῖνος, ἡ, δοτ. πληθ. <i>ὠδίνεσσι</i>, [[συνήθως]] στον πληθ.,<br /><b class="num">I. 1.</b> πόνοι ή [[ωδίνες]] τοκετού, κοιλόπονοι, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐν μόναις ὠδῖσιν</i>, με ένα [[κοιλοπόνημα]], σε Πίνδ.· <i>ἐν ὠδίνων ἀνάγκαις</i>, σε Ευρ.· στον ενικ., [[κοιλόπονος]], σε Πίνδ., Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> στον ενικ., επίσης, ο [[καρπός]] του πόνου του τοκετού ή της ωδίνης, [[γέννημα]], [[παιδί]], σε Αισχύλ., Ευρ.· <i>ἄπτερον ὠδῖνα τέκνων</i>, λέγεται για τα νεαρά πουλιά, τους νεοσσούς, σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> μεταφ., [[κάθε]] είδους [[πόνος]], [[άγχος]], [[οδύνη]], σε Αισχύλ.· επίσης, στον πληθ., λέγεται για τον έρωτα, ο [[πόθος]], σε Σοφ., Πλάτ.
}}
{{elru
|elrutext='''ὠδίς:''' ῖνος ἡ (dat. pl. ὠδῖσι - Theocr. ὠδίνεσσιν)<br /><b class="num">1)</b> преимущ. pl. родовые боли Hom., Pind.: ὠ. παίδων Soph. и αἱ δι᾽ ὠδίνων γοναί Eur. мучительные роды;<br /><b class="num">2)</b> плод родовых мук, т. е. отпрыск, дитя Aesch., Pind., Arst.: Λατοῦς ὠ. Eur. дитя Лето, т. е. Артемида; [[ἄπτερος]] ὠ. τέκνων Eur. выводок неоперившихся птенцов; [[Νιόβη]] ἑπτὰ δὶς ὠδίνων μυρομένη θάνατον Anth. Ниоба, оплакивающая смерть (своих) четырнадцати детей;<br /><b class="num">3)</b> тж. pl. боль, мука, мучение, терзание Aesch., Soph.: μεγάλαις ὠδῖσί τε καὶ ὀδύναις ξυνέχεσθαι Plat. быть жертвой страшных мук и страданий.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[ὠδίς]], ῖνος, ἡ, [[mostly]] in pl.]<br /><b class="num">I.</b> the pangs or throes of [[labour]], [[travail]]-pains, Il.; ἐν μόναις ὠδῖσιν at a [[single]] [[birth]], Pind.; ἐν ὠδίνων ἀνάγκαις Eur.; in sg. [[travail]]-[[pain]], [[anguish]], Pind., Soph.<br /><b class="num">2.</b> in sg., also, the [[fruit]] of [[travail]] or [[labour]], a [[birth]], [[child]], Aesch., Eur.; ἄπτερον ὠδῖνα τέκνων, of [[young]] birds, Eur.<br /><b class="num">II.</b> metaph. any [[travail]], [[anguish]], Aesch.; also in pl., of [[love]], pangs, Soph., Plat.
}}
{{FriskDe
|ftr='''ὠδίς''': {ōdís}<br />'''Forms''': jünger -ίν, -ῖνος, gew. pl. -ῖνες<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': ‘Geburtswehen, das (unter Schmerzen) Geborene’, übertr. ‘(Frucht harter) Anstrengung’ (seit Λ 271);<br />'''Composita''' : [[δυσώδινος]] [[von schlimmen Geburtswehen begleitet]] (''AP'').<br />'''Derivative''': Davon ώδίνω (seit Λ 269), Aor. ώδῖναι, -ῆσαι, -ήσασθαι, -ηθῆναι, Fut. ὠδινῶ, -ήσω (hell. u. sp.), auch m. συν-u. a., ‘Geburtswehen haben, mit etwas schwanger gehen’, übertr. [[heftige Schmerzen empfinden]], [[sich abmühen]], [[hart arbeiten]].<br />'''Etymology''' : Bildung wie γλωχῖν-, δελφῖν-, ἀκτῖν- u.a. von einem Nomen *ὠδ(ο)- zu lit. ''úodas'' [[Mücke]] ("Stechmücke", zu ''ė́''[''d'']-''mi'' [[fressen]]), arm. ''utem'' [[essen]] (wäre gr. *ὠδέω, iterat.-intens., evtl. denom.), gr. [[ἐδωδή]], mit Dehnstufe neben [[ὀδύνη]] zu [[ἔδω]] [[essen]], [[fressen]] (s. dd. m. Weiterem). Frisk Etyma Armen. 13 = Kl. Schr. 261 (wie schon Bechtel Ub. die Bezeichnungen der sinnl. Wahrnehmungen in d. idg. Spr. [1879] 22 und de Saussure Mém. 168). S. auch Belardi Doxa 3, 224.<br />'''Page''' 2,1144
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[childbirth]], [[labor]], [[labour]], [[pangs of labor]], [[pangs of labour]], [[pangs of travail]], [[the pains of childbirth]], [[the pangs of labour]], [[the pangs of travail]]
}}