View source for ἐνθύμημα

{{LSJ1
|Full diacritics=ἐνθῡμημα
|Medium diacritics=ἐνθύμημα
|Low diacritics=ενθύμημα
|Capitals=ΕΝΘΥΜΗΜΑ
|Transliteration A=enthýmēma
|Transliteration B=enthymēma
|Transliteration C=enthymima
|Beta Code=e)nqu/mhma
|Definition=ατος, τό, <span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[thought]], [[piece of reasoning]], [[argument]], <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>292</span>,<span class="bibl">1199</span>, <span class="bibl">Isoc.9.10</span> (pl.), <span class="bibl">Aeschin.2.110</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[meaning]], [[sense]], opp. [[λέξις]], <span class="bibl">Olymp.<span class="title">in Mete.</span>4.23</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> in Aristotle's Logic, <b class="b2">enthymeme, rhetorical syllogism drawn from probable premises</b> (ἐξ εἰκότων ἢ σημείων), opp. <b class="b3">ἀποδεικτικὸς συλλογισμός</b>, <span class="title">APr.</span>70a10, cf.<span class="title">Rh.</span> 1355a6, etc.; <b class="b3">ἐ. δεικτικά, ἐλεγκτικά</b>, ib.1396b24. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[invention]], [[device]], <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>4.5.4</span>, <span class="bibl">5.4.52</span>, <span class="bibl"><span class="title">An.</span>3.5.12</span>, <span class="bibl"><span class="title">Cyn.</span>13.13</span> (pl.), <span class="bibl">Men.<span class="title">Epit.</span> 295</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0843.png Seite 843]] τό, das Beherzigte, Erwogene, Überlegte, der Gedanke; τἀνθυμήματα τἀπὸ σοῦ Soph. O. C. 293; ἔχεις γὰρ οὐχὶ βαιὰ τἀνθυμήματα 1201; ein Anschlag, Xen. An. 3, 5, 12 Hell. 4, 5, 4 u. öfter; bei Isocr. 9, 10 den ὀνόματα u. der [[λέξις]] entgeggstzt. – Bei den Rhetoren ein rhetorischer Schluß, der zum Beweise dient ([[σῶμα]] τῆς πίστεως Arist. rhet. 1, 1). Vgl. bes. Arist. rhet. 2, 22 ff. Quint. 5, 14, 24; übh. eine Sentenz, D. Hal.
}}
{{ls
|lstext='''ἐνθύμημα''': τό, [[σκέψις]], [[συλλογισμός]], λογικὸν [[ἐπιχείρημα]], Σοφ. Ο. Κ. 292, 1199, Ἰσοκρ. 190Ε, 191Α, Αἰσχίν. 42. 28. κτλ. 2) ἐν τῇ λογικῇ τοῦ Ἀριστοτέλους, [[ἐνθύμημα]] ἢ συλλογισμὸς [[ῥητορικός]]. [[ἤτοι]] συλλογισμὸς ἐξαγόμενος ἐκ προτάσεων πιθανῶν (ἐξ εἰκότων καὶ σημείων), [[ὅπερ]] [[ἑπομένως]] δὲν δύναται νὰ θεωρηθῇ ὡς ἀποδεικτικόν, Ἀναλυτ. Πρ. 2. 27, 2, πρβλ. Ρητ. 1.1, 11., 1. 2, 8 καὶ 20., 2, 22 κἑξ. 2. 15, 8· - μεταγεν. συγγραφεῖς μετεχειρίσθησαν τὸν ὅρον τοῦτον ἐν ποικίλαις σημασίαις (ἴδε Κικ. Top. 12, Κυντιλ. 5. 10 κτλ.) Ὁ [[συνήθης]] ὁρισμὸς ὅτι [[ἐνθύμημα]] [[εἶναι]] συλλογισμὸς [[μετὰ]] μιᾶς παραλειπομένης προτάσεως, [[εἶναι]] πολλῷ μεταγενέστερος. Ὅρα σαφῆ ἔκθεσιν περὶ τοῦ ζητήματος τούτου παρὰ τῷ Pacius ad Arist. ἔνθ’ ἀνωτ. ΙΙ. [[ἐπίνοια]], [[ἐπινόημα]], Ξεν. Ἑλλην. 4. 5, 4., 5. 4, 52, Ἀνάβ. 3. 5, 12, Κυνηγ. 13, 13.
}}
{{bailly
|btext=ατος (τό) :<br /><b>1</b> pensée, réflexion;<br /><b>2</b> invention, <i>particul.</i> stratagème de guerre;<br /><b>3</b> raisonnement, conseil, avertissement ; <i>particul.</i> enthymème, sorte de syllogisme;<br /><b>4</b> raison, motif.<br />'''Étymologie:''' [[ἐνθυμέομαι]].
}}
{{DGE
|dgtxt=-ματος, τό<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> ἐνθύμαμα Diotog.<i>Pyth.Hell</i>.74.14.<br /><br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-ῡ-]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[pensamiento]], [[reflexión]], [[consideración]] καὶ προσέθηκέ τι τοιοῦτον [[ἐνθύμημα]] τῷ λόγῳ, ὅτι ... y añadió a su discurso la consideración siguiente: que ...</i> Aeschin.2.110<br /><b class="num">•</b>más frec. en plu. καττὼς λογισμὼς καὶ καττὰ ἐνθύμαματα καὶ καττὸ ἆθος τᾶς ψυχᾶς Diotog.l.c., σκολιαὶ πάνυ ῥῖνες σκολιὰ καὶ τὰ νοήματα καὶ τὰ ἐνθυμήματα τῶν ἀνδρῶν Polem.Phgn.29 (p.376), πεφοίνικτο τὴν παρειὰν ὑπὸ τῶν ἐνθυμημάτων pues su mejilla se coloreó por el esfuerzo de la reflexión</i> Hld.1.21.3.<br /><b class="num">2</b> [[idea]] ingeniosa, [[ocurrencia]], [[plan]], [[estratagema]] οὕτω μὲν πολλοῦ ἄξιον τὸ ἐ. X.<i>Oec</i>.20.24, [[ἔνθα]] ... ὁ [[Ἀγησίλαος]] μικρῷ καιρίῳ δ' ἐνθυμήματι ηὐδοκίμησε X.<i>HG</i> 4.5.4, τοῖς στρατηγοῖς τὸ μὲν ἐ. χαρίεν ἐδόκει εἶναι, τὸ δ' ἔργον ἀδύνατον X.<i>An</i>.3.5.12, cf. <i>HG</i> 5.4.51, <i>Cyn</i>.13.13, Men.<i>Epit</i>.336, τὰ ἐνθυμήματα τῆς καρδίας αὐτῶν τῆς πονηρᾶς LXX <i>Ie</i>.3.17.<br /><b class="num">3</b> plu. [[argumentos]], [[razones]] ἔχεις γὰρ οὐχὶ βαιὰ τἀνθυμήματα, τῶν σῶν ἀδέρκτων ὀμμάτων τητώμενος tienes razones no pequeñas, privado de tus ojos sin vista</i> S.<i>OC</i> 1199, cf. S.<i>OC</i> 292<br /><b class="num">•</b>[[argumentos]], [[argumentación]] τῶν ἐνθυμημάτων τοῖς περὶ αὐτὰς τὰς πράξεις ἀναγκαῖόν ἐστιν χρῆσθαι forzosamente deben utilizar las palabras ordinarias y los argumentos relativos a los hechos</i> los oradores por op. a los poetas, Isoc.9.10, (λόγους) πολλῶν ἐνθυμημάτων γέμοντας discursos que están llenos de abundantes argumentaciones</i> Isoc.12.2, ἡ τῶν ἐνθυμημάτων τε καὶ νοημάτων εὕρεσις del estilo de Tucídides, D.H.<i>Th</i>.34.2, cf. 3, αἱ ποικιλίαι τῶν ἐνθυμημάτων de Cicerón, D.C.46.18.2<br /><b class="num">•</b>[[razonamientos]], [[argumentación]], [[hilo del discurso]] op. λέξις Olymp.<i>in Mete</i>.4.23.<br /><b class="num">4</b> [[pensamiento]], [[modo de pensar]], [[intención]] κύριος ... πᾶν [[ἐνθύμημα]] γιγνώσκει LXX 1<i>Pa</i>.28.9, ἄδικον τὸ [[ἐνθύμημα]] αὐτῶν de los que se apartan de la ley de Dios, LXX <i>Ps</i>.118.118, cf. LXX <i>Si</i>.27.6, <i>Si</i>.37.3.<br /><b class="num">II</b> fil. y ret. [[entimema]], [[razonamiento]], [[argumento]]<br /><b class="num">a)</b> en la lógica de Arist. [[silogismo dialéctico]] cuyas premisas son probables, pero no reales [[ἐνθύμημα]] ... ἐστὶ συλλογισμὸς ἐξ εἰκότων ἢ σημείων el entimema es un silogismo a partir de verosimilitudes o signos</i> Arist.<i>APr</i>.70<sup>a</sup>10;<br /><b class="num">b)</b> en la ret. de Arist. [[silogismo retórico]] ἔστι δ' [[ἀπόδειξις]] ῥητορικὴ ἐ. la demostración retórica es el entimema</i> Arist.<i>Rh</i>.1355<sup>a</sup>6, τὸ δ' ἐ. συλλογισμός τις y el entimema es un silogismo de una cierta especie</i> Arist.<i>Rh</i>.1355<sup>a</sup>8, ἐ. δεικτικόν entimema demostrativo</i> Arist.<i>Rh</i>.1396<sup>b</sup>25, ἐ. ἐλεγκτικόν entimema refutativo</i> Arist.<i>Rh</i>.1396<sup>b</sup>26, propio de los discursos forenses, op. παράδειγμα que es propio de los discursos políticos, Arist.<i>Rh</i>.1418<sup>a</sup>2;<br /><b class="num">c)</b> en la retórica en gener. ἐν δὲ τοῖς ἀποδεικτικοῖς διαλλάττειν ἂν δόξειεν Ἰσαῖος Λυσίου τῷ τε μὴ κατ' ἐνθύμημά τι λέγειν ἀλλὰ κατ' ἐπιχείρημα en los discursos demostrativos Iseo parece separarse de Lisias porque no expone con un argumento probable sino con un argumento seguro</i> del estilo de Iseo comparado con Lisias, D.H.<i>Is</i>.16.3, cf. <i>Lys</i>.15.3, <i>Amm</i>.1.11.2, <i>Din</i>.6.3, ἐνθυμήματα δέ ἐστιν οὐ μόνον τὰ τῷ λόγῳ καὶ τῇ πράξει ἐναντιούμενα, ἀλλὰ καὶ τοῖς ἄλλοις ἅπασι Anaximen.<i>Rh</i>.1430<sup>a</sup>23, διαφέρει δὲ [[ἐνθύμημα]] περιόδου τῇδε ὅτι ἡ μὲν περίοδος ..., τὸ δὲ ἐ. ἐν τῷ διανοήματι ἔχει τὴν δύναμιν καὶ σύστασιν Demetr.<i>Eloc</i>.30, καὶ καθόλου δὲ τὸ μὲν ἐ. συλλογισμός τίς ἐστι ῥητορικός en suma el entimema es una especie de silogismo retórico</i> Demetr.<i>Eloc</i>.32, cf. Anon.Seg.157, 249.<br /><b class="num">III</b> plu. [[ídolos]] trad. de hebr. <i>gĕllūlim</i> ‘ídolos’, LXX <i>Ez</i>.14.5, 16.36.
}}
{{grml
|mltxt=το (AM [[ἐνθύμημα]]) [[ενθυμούμαι]]<br />[[σκέψη]], [[στοχασμός]], [[συλλογισμός]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>(λογ.)</b> [[συλλογισμός]] που εκφέρεται ατελώς, στον οποίο δηλ. παραλείπεται ως ευκόλως νοουμένη μία από τις προκείμενες προτάσεις<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />αναμνηστικό, [[ενθύμιο]], [[ανάμνηση]], [[θυμητάρι]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[έννοια]], [[σημασία]], [[νόημα]] (σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] τη [[λέξη]])<br /><b>2.</b> (στη Λογική του <b>Αριστοτ.</b>) [[ρητορικός]] [[συλλογισμός]] που απορρέει από πιθανές προτάσεις (σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] τον αποδεικτικό συλλογισμό)<br /><b>3.</b> [[επινόηση]], [[επινόημα]], [[εφεύρεση]] («Ἀγησίλαος μικρῷ, καιρίῳ δ' ἐνθυμήματι ηὐδοκίμησε», <b>Ξεν.</b>).
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἐνθύμημα:''' τό,<br /><b class="num">I.</b> [[σκέψη]], [[συλλογισμός]], [[λογικό]] [[επιχείρημα]], σε Σοφ., Αισχίν.<br /><b class="num">II.</b> [[εφεύρεση]], [[επινόηση]], σε Ξεν.
}}
{{elru
|elrutext='''ἐνθύμημα:''' ατος (ῡ) τό<br /><b class="num">1)</b> мысль, размышление, рассуждение (τῇ λέξει καὶ τοῖς ἐνθυμήμασιν Isocr.);<br /><b class="num">2)</b> (новая) мысль, выдумка, замысел, план (τὸ μὴν ἐ. [[χαρίεν]], τὸ δ᾽ ἔ. [[ἀδύνατον]] Xen.);<br /><b class="num">3)</b> указание, наставление ([[ἀπό]] τινος Soph.);<br /><b class="num">4)</b> довод, доказательство, признак (ἔχεις γὰρ οὐχὶ βαιὰ τἀνθυμήματα Soph.);<br /><b class="num">5)</b> лог. (тж. συλλογισμὸς [[ῥητορικός]] Arst.) энтимема, риторическое, т. е. предположительное умозаключение (ἐ. ἐστι συλλογισμὸς ἐξ εἰκότων ἢ σημείων Arst.);<br /><b class="num">6)</b> лог. энтимема, умозаключение от противного (ex contrariis conclusa, [[quae]] enthymemata appellant Cic.);<br /><b class="num">7)</b> поздн., лог. энтимема, неполный силлогизм ([[syllogismus]] [[imperfectus]]).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[ἐνθύμημα]], ατος, τό, [from ἐνθῡμέομαι]<br /><b class="num">I.</b> a [[thought]], [[piece]] of [[reasoning]], [[argument]], Soph., Aeschin.<br /><b class="num">II.</b> an [[invention]], [[device]], Xen.
}}