View source for πατάσσω

{{LSJ1
|Full diacritics=πᾰτάσσω
|Medium diacritics=πατάσσω
|Low diacritics=πατάσσω
|Capitals=ΠΑΤΑΣΣΩ
|Transliteration A=patássō
|Transliteration B=patassō
|Transliteration C=patasso
|Beta Code=pata/ssw
|Definition=Ep. impf. <span class="sense"><span class="bld">A</span> πάτασσον <span class="bibl">Il.7.216</span>: fut. -άξω <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>657</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ra.</span> 646</span>, <span class="bibl">Arist. <span class="title">Mete.</span>371b9</span>: aor. ἐπάταξα <span class="bibl">Thgn. 1199</span>:—Pass., aor. ἐπατάχθην <span class="bibl">Luc.<span class="title">Anach.</span> 3</span>,<span class="bibl">40</span>, Ach. Tat.<span class="bibl">7.4</span>: fut. παταχθήσομαι <span class="bibl">Luc.<span class="title">Fug.</span>14</span>: pf. [[πεπάταγμαι]] (ἐκ-) <span class="bibl">Od.18.327</span> (elsewhere Hom. has only pres. and impf.): Att. and [[LXX]] mostly fut. and aor. Act. ([[τύπτω]] and [[πλήσσω]] being used in other tenses): </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> intr. in Hom., [[beat]], [[knock]], θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι πάτασσεν <span class="bibl">Il.7.216</span>; πάτασσε δὲ θυμὸς ἑκάστου <span class="bibl">23.370</span>; ἐν δέ τέ οἱ κραδίη στέρνοισι πατάσσει <span class="bibl">13.282</span>, cf. <span class="bibl">Arr.<span class="title">Cyn.</span>15</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> with acc. of the thing set in motion, [[strike]], [[smite]], [ξίφος] πάταξον εἰς ἄκρον πόδα <span class="bibl">S. <span class="title">Ph.</span>748</span>; <b class="b3">πρὸς κίονα νῶτον π</b>. <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>1007</span>: c. acc. cogn., π. πληγήν <span class="bibl">Pl. <span class="title">Grg.</span>527c</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Lg.</span>879e</span>: abs., or with acc. of person or thing struck, <b class="b3">ὁ πατάξας</b> [[the man who struck the blow]], <span class="bibl">Antipho 4.3.4</span>, <span class="bibl">Th.8.92</span>; ἐὰν μὲν τὸν ἄρχοντα πατάξῃ τις <span class="bibl">D.21.33</span>; of a deadly blow, ἐὰν λίθος… ἢ σίδηρος πατάξῃ <span class="bibl">Id.23.76</span>; [[sting]], of a bee, Ach. Tat.<span class="bibl">2.7</span>; of lightning, [[strike]], Arist.l.c.; π. τινὰ δορί <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>1463</span>; πύξ <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>548</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Eq.</span> 1130</span> (lyr.): freq. in phrase <b class="b3">πατάξαι θύραν</b>, v. [[θύρα]]:—Pass., ὁ μηρὸς πατασσέσθω <span class="bibl">Luc.<span class="title">Rh.Pr.</span>19</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> [[smite]], [[slaughter]], <span class="bibl">LXX <span class="title">Jd.</span>9.43</span>, al.: simply, [[kill]], ib. <span class="bibl"><span class="title">1 Ki.</span>17.9</span>,al. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> [[afflict]], [[visit]], <b class="b3">πατάξαι σε Κύριος παραπληξίᾳ</b> ib.<span class="bibl"><span class="title">De.</span>28.28</span>, cf. <span class="title">IG</span>12(9).1179.23 (Euboea, ii A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> metaph., ἄτῃ πατάξαι θυμόν <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1097</span>; <b class="b3">πόθος καρδίαν π</b>. <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>54</span> (also <b class="b3">μοι κραδίην ἐπάταξε ὅττι</b>… Thgn.l.c.); πατάξω… μεγάλοις ποτηρίοις <span class="bibl">Timocl.20</span>; cf. [[παίω]] <span class="bibl">1.6</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0534.png Seite 534]] 1) schlagen, klopfen; Ἕκτορι θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι πάτασσεν, ihm pochte das Herz im Busen, Il. 7, 216, vgl. 23, 370; eben so [[κραδίη]] στέρνοισι πατάσσει, 13, 282. – 2) klappen, klatschen, in die Hände, Sp. – 3) trans. schlagen, verwunden, wie [[πλήσσω]], bes. im act., vgl. Lys. 4, 15; Valck. Her. 5, 120; so Soph. πάταξον εἰς [[ἄκρον]] ποδα, Phil. 748; πατάξαι Πολυνείκη δορί, Eur. Phoen. 1472; Ar. Equ. 1130 Lys. 312; τὴν θύραν, an die Thür pochen, Ran 38; ὁ πατάξαι δεινότατος ἐν μάχῃ, Plat. Rep. I, 333 e; τὸν ἀνοίξαντα πατάξαντες ἀπέκτειναν, Pol 8, 31, 8; vom einschlagenden Blitze, Arist. meteor. 3, 1. – Das pass. nur bei Sp., παταχθεὶς τὰς χεῖρας Anacr. 33, 4, τῷ λόγῳ ὥςπ ερ ὑπὸ μύωπος παταχθείς Ach. Tat. 7, 3 (att. dafür πληγῆναι).
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> πατάξω, <i>ao.</i> ἐπάταξα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. f.</i> παταχθήσομαι, <i>ao.</i> ἐπατάχθην;<br /><b>1</b> <i>tr.</i> battre avec bruit, frapper;<br /><b>2</b> <i>intr.</i> battre avec bruit, palpiter <i>en parl. du cœur</i> : στέρνοισι IL, ἐνὶ στήθεσσι IL dans la poitrine.<br />'''Étymologie:''' [[πάταγος]].
}}
{{elnl
|elnltext=πατάσσω [~ πάταγος] ep. imperf. πάτασσον intrans., Hom. slaan, bonzen:. Ἕκτορί τ’ αὐτῷ θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι πάτασσεν bij Hector zelf bonsde het hart in zijn borst Il. 7.216. met acc. slaan, een klap geven:; ἐὰν μὲν τὸν ἄρχοντα πατάξῃ τις als iemand de archont een klap geeft Dem. 21.33; τὸν μέν τινα βακτηρίᾳ, τὸν δὲ τῷ στύρακι ἐπάταξεν de een sloeg hij met een stok, de ander met de schacht van een lans Xen. Hell. 6.2.19; slaan op, bonzen op:; τίς τὴν θύραν ἐπάταξεν; wie heeft op de deur gebonsd? Aristoph. Ran. 38; overdr..; πόθος τὴν καρδίαν ἐπάταξε een verlangen heeft mijn hart geraakt Aristoph. Ran. 54; doodslaan. NT.
}}
{{elru
|elrutext='''πᾰτάσσω:''' (impf. ἐπάτασσον - эп. πάτασσον, fut. πατάξω, aor. ἐπάταξα; fut. pass. παταχθήσομαι)<br /><b class="num">1)</b> [[ударять]], [[поражать]] (τινὰ [[δορί]] Eur.; εἴς τι Soph.): π. ἐν μαχαίρῃ NT ударить мечом; πρὸς κίονα [[νῶτον]] π. Eur. удариться спиной о столб; π. τὴν πληγήν Plat. наносить удар; π. τὴν θύραν Arph. колотить в дверь; ὁ πατάξαι δεινότατος Plat. мастер наносить удары;<br /><b class="num">2)</b> [[колотиться]], [[биться]] ([[κραδίη]] στέρνοισι πατάσσει Hom.).
}}
{{Autenrieth
|auten=[[beat]]; [[κραδίη]], [[θῦμός]], Ν 2, Il. 7.216, cf. Il. 23.370.
}}
{{eles
|esgtx=[[golpear]]
}}
{{StrongGR
|strgr=[[probably]] prolongation from [[παίω]]; to [[knock]] ([[gently]] or [[with]] a [[weapon]] or [[fatally]]): [[smite]], [[strike]]. Compare [[τύπτω]].
}}
{{Thayer
|txtha=[[future]] πατάξω; 1st aorist ἐπάταξα; the Sept. times [[without]] [[number]] for הִכָּה (Hiphil of נָכָה, [[unused]] in Kal), [[also]] for נָגַף, etc.; (in [[Homer]] intransitive, to [[beat]], of the [[heart]]; from [[Aristophanes]], [[Sophocles]], [[Plato]], others on used it transitively);<br /><b class="num">1.</b> to [[strike]] [[gently]]: τί (as a [[part]] or a [[member]] of the [[body]]), to [[strike]], [[smite]]: [[absolutely]], ἐν [[μάχαιρα]], [[with]] the [[sword]], τινα, to [[afflict]]; to [[visit]] [[with]] evils, etc.: as [[with]] a [[deadly]] [[disease]], τινα, τινα ἐν [[with]] the dative of the [[thing]], G L T Tr WH; to [[smite]] [[down]], [[cut]] [[down]], to [[kill]], [[slay]]: τινα, Acts 7:24.
}}
{{grml
|mltxt=ΝΜΑ<br />[[χτυπώ]] κάποιον [[δυνατά]] (α. «πάταξον μέν, ἄκουσον δέ...» β. «τὸν ἄρχοντα... ἐὰν μὲν ἐστεφανωμένον πατάξῃς ἢ κακῶς εἴπης, [[ἄτιμος]]», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[τιμωρώ]] αυστηρά («θα παταχθούν οι ταραξίες»)<br /><b>2.</b> [[ταλαιπωρώ]], [[βασανίζω]] («κρουφά [[κλεφτά]] την πάτασσε του έρωτα η [[οδύνη]]», <b>Ερωτόκρ.</b>)<br /><b>3.</b> [[καταστέλλω]], [[κατανικώ]], [[εξαλείφω]] («θα παταχθεί η [[τρομοκρατία]]»)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για την [[καρδιά]]) πάλλομαι, [[χτυπώ]] («ἐν δὲ τε οἱ [[κραδίη]] στέρνοισι πατάσσει», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[σκοτώνω]], [[φονεύω]]<br /><b>3.</b> [[χτυπώ]] [[ελαφρά]], [[κρούω]] («πατάξας δὲ τὴν πλευρὰν τοῦ Πέτρου ἤγειρεν αὐτόν», ΚΔ)<br /><b>4.</b> <b>μτφ.</b> [[επιφέρω]] κλονισμό, [[συντρίβω]] («[[ἐξαίφνης]] [[πόθος]] τὴν καρδίαν ἐπάταξε», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>5.</b> (για [[μέλισσα]]) [[κεντώ]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Βλ. λ. [[πάταγος]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''πᾰτάσσω:''' Επικ. παρατ. <i>πάτασσον</i>, μέλ. <i>-άξω</i>, αόρ. αʹ <i>ἐπατάχθην</i>, παρακ. <i>πεπάταγμαι</i>·<br /><b class="num">I.</b> αμτβ. [[χτυπώ]], πάλλομαι, Λατ. [[palpito]], <i>θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι πάτασσεν</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· [[κραδίη]] στέρνοισι πατάσσει (όπως στον Shakspeare, "my heart knocks at my ribs"), στον ίδ. ΙI. 1. όπως το [[πλήσσω]], [[χτυπώ]], [[τύπτω]], [[πατάσσω]] τινὰ [[δορί]], σε Ευρ.· απόλ., σε Σοφ. κ.λπ.· λέγεται για θανατηφόρο [[πλήγμα]], ἐὰν [[λίθος]] ἢ [[σίδηρος]] πατάξῃ, σε Δημ.<br /><b class="num">2.</b> <i>πατάξαι θύραν</i>, [[χτυπώ]] την πόρτα, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">3.</b> μεταφ., <i>πατάξαι θυμόν</i>, σε Σοφ.· [[πατάσσω]] καρδίαν, σε Αριστοφ.
}}
{{ls
|lstext='''πᾰτάσσω''': Ἐπικ. παρατ. πάτασσον, μελλ. -άξω Ἀριστοφ. Λυσ. 657, Βάτρ. 646, καὶ παρὰ μεταγεν. πεζολόγοις: ἀόρ. ἐπάταξα Θέογν. 1199, ἴδε κατωτ.: ― Παθ., ἀόρ. ἐπατάχθην Λουκ. Ἀνάχ. 3 καὶ 40, Ἀχ. Τάτ.: μέλλ. παταχθήσομαι Λουκ. Δραπέτ. 14: πρκμ. πεπάταγμαι (ἐκ-) Ὀδ. Σ. 327·― Παρ’ Ὁμ. ἐν χρήσει μόνον ἐνεστ. καὶ παρατ.: ἀλλ’ ἀντὶ τοῦ ἐνεστ. οἱ Ἀττ. προετίμων τὸ [[παίω]] ἢ [[τύπτω]], ἐν ᾧ ὡς ἐνεργ. ἀόρ. εἶχον ἐν χρήσει ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον τὸ ἐπάταξα, καὶ ἐπὶ τοῦ παθ. ἀορ. καὶ πρκμ. προετίμων τοὺς τύπους πληγῆναι, ἢ πλαγῆναι, πεπλῆχθαι. Ι. ἀμετάβατ. παρ’ Ὁμ., «κτυπῶ», πάλλομαι, Λατ. palpiot, θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι πάτασσεν Ἰλ. Η. 216· πάτασσε δὲ θυμὸς ἑκάστου Ψ. 270· οὕτω, [[κραδίη]] στέρνοισι πατάσσει (πρβλ. τὸ τοῦ Shaksp., ‘my seated heart knocks at my ribs'), N. 282. 2) ὡς τὸ [[πλήσσω]], κτυπῶ, πάταξον, εἰς [[ἄκρον]] [[πόδα]] Σοφ. Φ. 748· π. τινὰ δορὶ Εὐρ. Φοίν. 1463· πὺξ Ἀριστοφ. Βάτρ. 548, πρβλ. Ἱππ. 1130, Λυσίας 94. 9· πρὸς κίονα [[νῶτον]] π. Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 1007· ― [[ὡσαύτως]] συχν. παρὰ τοῖς πεζογράφοις (πρβλ. [[κόρρη]]), ὁ πατάξας, ὁ κτυπήσας, Ἀντιφῶν 127, 31, Θουκ. 8. 92· ἐὰν μὲν [τὸν ἄρχοντα] πατάξῃς Νόμ. παρὰ Δημ. 524. 28· ἐπὶ θανατηφόρου κτυπήματος, ἐὰν [[λίθος]] .. ἢ [[σίδηρος]] πατάξῃ Δημ. 645. 16· μετὰ συστοίχ. αἰτ., πληγὴν π. Πλάτ. Γοργ. 527D, Νόμ. 879Ε. ΙΙ. μετ’ αἰτ., κατὰ τὸ πλεῖστον ἐν τῇ φράσει: πατάξαι θύραν, ἴδε ἐν λ. [[θύρα]]· τὸν μηρὸν πατάσσεσθαι (Ἀττ. παίεσθαι ἢ τύπτεσθαι) Λουκ. Ρητ. Διδάσκ. 19. 2) μεταφορ., ἄτῃ πατάξαι θυμὸν Σοφ. Ἀντ. 1097· [[πόθος]] π. καρδίαν Ἀριστοφ. Βάτρ. 54· πατάξω σε μεγάλοις ποτηρίοις Τιμοκλῆς ἐν
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> intr. to [[beat]], [[knock]], Lat. [[palpito]], θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι πάτασσεν Il.; [[κραδίη]] στέρνοισι πατάσσει (as Shaksp., "my [[heart]] knocks at my ribs") Il.<br /><b class="num">II.</b> like [[πλήσσω]], to [[strike]], [[smite]], π. τινὰ [[δορί]] Eur.; absol., Soph., etc.; of a [[deadly]] [[blow]], ἐὰν [[λίθος]] ἢ [[σίδηρος]] πατάξηι Dem.<br /><b class="num">2.</b> πατάξαι θύραν to [[knock]] at the [[door]], Ar.<br /><b class="num">3.</b> metaph., πατάξαι θυμόν Soph.; π. καρδίαν Ar.
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：pat£ssw 爬他所<br />'''詞類次數'''：動詞（10）<br />'''原文字根'''：擊敗<br />'''字義溯源'''：打擊^，擊，打，擊殺，攻擊，殺害，加痛苦，砍了一刀，砍，打死，拍；或出自（[[παίω]]）=打*）。參讀 （[[δέρω]]）同義字<br />'''出現次數'''：總共（10）；太（2）；可（1）；路（2）；徒（3）；啓（2）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 我要擊打（2） 太26:31； 可14:27；<br />2） 砍了一刀（2） 太26:51； 路22:50；<br />3） 擊殺（1） 啓19:15；<br />4） 我們⋯砍（1） 路22:49；<br />5） 攻擊（1） 啓11:6；<br />6） 拍著（1） 徒12:7；<br />7） 打死了（1） 徒7:24；<br />8） 擊打（1） 徒12:23
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=χτυπῶ δυνατά). Ἀπό τήν ἠχοποίητη λέξη [[πάταγος]]. Θέμα παταγ + j + ω = [[πατάσσω]].<br><b>Παράγωγα:</b> παταγῶ (=κάνω κρότο), [[παταγή]], [[πατάγημα]], [[παταγητικός]], [[παταγμός]].
}}