View source for μεσημβρία

{{LSJ1
|Full diacritics=μεσημβρία
|Medium diacritics=μεσημβρία
|Low diacritics=μεσημβρία
|Capitals=ΜΕΣΗΜΒΡΙΑ
|Transliteration A=mesēmbría
|Transliteration B=mesēmbria
|Transliteration C=mesimvria
|Beta Code=meshmbri/a
|Definition=(μέσος, ἡμέρα), Ion. μεσαμβρίη Hdt. (v. infr.), <span class="bibl">Arr. <span class="title">Ind.</span>3.8</span>, al.: ἡ:—<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[midday]], Ζεὺς ἐκ μεσημβρίης ἔθηκε νύκτα <span class="bibl">Archil.74</span>. <span class="bibl">3</span>; ἐν μεσημβρίας θάλπει <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>746</span>; ἀποκλιναμένης τῆς μεσαμβρίης <span class="bibl">Hdt.3.104</span>; [[μεσαμβρίης]] at [[noon]], ibid.; ἔτρωγ'… σῦκα τῆς μεσημβρίας <span class="bibl">Ar.<span class="title">Fr.</span>463</span>, cf. <span class="bibl">Eub.106</span>, <span class="bibl">Pherecr.80</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>500</span>; τῇ μεσαμβρίῃ Hdt. [[l.c.]]; ἐν μεσημβρίᾳ <span class="bibl">Th.6.100</span>; νύκτα ἐν μ. ἐπαγόμενοι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>897d</span>; ἅμα μεσημβρίᾳ <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>5.3.1</span>; <b class="b3">ἐκ μεσημβρίας</b> just after [[noon]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ax.</span> 372</span>; σμικρόν τι μετὰ μεσημβρίαν <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span> 1499</span>; ἤδη ἦν μ. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span> 220c</span>; <b class="b3">μ. ἵσταται</b> 'tis high [[noon]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Phdr.</span>242a</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[the South]], Μολοσσῶν πρὸς μεσημβρίης <span class="bibl">Hecat.108</span> J.; [ποταμὸς] ῥέων ἀπὸ μεσαμβρίης <span class="bibl">Hdt.1.6</span>; <b class="b3">κεῖται πόλις πρὸς μεσαμβρίην</b> ib.<span class="bibl">142</span>; τὰ πρὸς μ. <span class="bibl">Id.7.113</span>, cf.<span class="title">IG</span>7.3073.95 (Lebad., ii B. C.). [μεσημβρῑη <span class="title">APl.</span>4.369.]</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0137.png Seite 137]] ἡ ([[ἡμέρα]], eigtl. μεσημερία), ion. [[μεσαμβρίη]], [[Mittag]]; 1) [[Tageszeit]]; σμικρόν τι μετὰ μεσημβρίαν Ar. Av. 1499; τῆς μεσημβρίας, Mittags, Vesp. 500, wie μεσαμβρίης Her. 3, 104; ἀποκλιναμένης τῆς μεσαμβρίης, von der im Mittag stehenden u. sich zum Abend abwärts neigenden Sonne hergenommen, Nachmittags, ibd.; vgl. Plat. Phaedr. 242 a, ὡς σχεδὸν [[ἤδη]] [[μεσημβρία]] ἵσταται σταθερά; Thuc. 2, 28; Xen. u. Folgde; auch übertr., wie bei uns, μεσ. τοῦ βίου, VLL. – 2) [[Himmelsgegend]], [[Süden]], Her. 1, 6. 142 u. Sp. – [Ι ist lang gebraucht Ep. in athlet. stat. 45 (Plan. 369).]
}}
{{bailly
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>1</b> le milieu du jour, midi : [[ἐν]] μεσημβρίᾳ XÉN à midi ; μεσαμβρίης HDT, [[τῇ]] μεσαμβρίῃ HDT <i>m. sign.</i><br /><b>2</b> le midi, le sud.<br />'''Étymologie:''' [[μέσος]], [[ἡμέρα]].
}}
{{elru
|elrutext='''μεσημβρία:''' ион. [[μεσαμβρίη]] ἡ<br /><b class="num">1</b> [[полдень]] (ἐν и [[ἅμα]] μεσημβρίᾳ Xen., μεσαμβρίης и τῇ μεσαμβρίῃ Her. или τῆς μεσημβρίας Arph.): ἐκ μεσημβρίας Plat. тотчас же после полудня;<br /><b class="num">2</b> [[юг]]: τὰ πρὸς μεσαμβρίην Her. области, лежащие к югу.
}}
{{ls
|lstext='''μεσημβρία''': (ἀντὶ μεσημερία), Ἰων. [[μεσαμβρίη]], ἡ: [[μέση]] [[ἡμέρα]], μεσημέριον, Ζεύς... ἐκ μεσημβρίης ἔθηκε νύκτ’ ἀποκρύψας [[φάος]] Ἀρχίλ. 74 [31]· ἐν μεσημβρίας θάλπει· Αἰσχύλ. Ἱκ. 746· ἀποκλινομένης τῆς μεσημβρίας Ἡρόδ. 3. 104· μεσαμβρίης, τῇ μεσαμβρίᾳ, [[αὐτόθι]]· ἔτρωγ’ ἵνα κάμνοι σῦκα τῆς μεσημβρίας Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 76, πρβλ. Εὔβουλον ἐν «Σφιγγοκαρίωνι» 3· τῆς μεσημβρίας Ἀριστοφ. Σφ. 500· οὕτω, τῇ μεσημβρίῃ Ἡρόδ. ἔνθ’ ἀνωτ.· ἐν μεσημβρίῃ Θουκ. 6. 100, Πλάτ. κλ.· ἅμα μεσημβρίᾳ Ξεν. Ἑλλ. 5. 3, 1· ἐκ μεσημβρίας, εὐθὺς μετὰ μεσημβρίαν, Πλάτ. Ἀξίοχ. 372Β· σμικρόν τι μετὰ μεσημβρίαν Ἀριστοφ. Ὄρν. 1409· ἤδη ἦν μ. Πλάτ. Συμπ. 220D· μ. [[ἵσταται]], [[εἶναι]] ἀκριβῶς [[μεσημβρία]], ὁ αὐτ. ἐν Φαίδρῳ 242Α· πρβλ. Ruhnk. εἰς Τίμ. ΙΙ. ἡ [[μεσημβρία]], τὸ [[νότιον]] [[σημεῖον]] τοῦ ὁρίζοντος, κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὴν ἄρκτον, [[Ἑκαταῖος]] 78, Ἡρόδ. 1. 6, 142· τὰ πρὸς μεσημβρίην 7. 131.
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[μέσος]] and [[ἡμέρα]]; midday; by [[implication]], the [[south]]: [[noon]], [[south]].
}}
{{Thayer
|txtha=μεσημβρίας, ἡ ([[μέσος]] and [[ἡμέρα]]), from [[Herodotus]] down, midday (on the [[omission]] of the [[article]] cf. Winer's Grammar, 121 (115));<br /><b class="num">a.</b> (as respects [[time]]) [[noon]]: the [[south]]: [[κατά]], II:2).
}}
{{grml
|mltxt=η (Α [[μεσημβρία]] και ιων. τ. [[μεσαμβρίη]])<br /><b>1.</b> το [[μέσο]] της ημέρας σε έναν [[τόπο]], η [[στιγμή]] [[κατά]] την οποία το [[κέντρο]] του Ηλίου μεσουρανεί, [[δηλαδή]] βρίσκεται στον μεσημβρινό του τόπου, η δωδέκατη ώρα της ημέρας, το [[μεσημέρι]] («[[νύκτα]] ἐν μεσημβρίᾳ ἐπαγόμενοι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> ένα από τα [[τέσσερα]] [[σημεία]] του ορίζοντα, ο Νότος («πορεύου κατὰ μεσημβρίαν ἐπὶ τὴν ὁδόν», ΚΔ)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> το [[σύνολο]] τών χωρών που βρίσκονται [[προς]] τον Νότο<br /><b>2.</b> αυτός που έχει [[πρόσοψη]] στον Νότο («[[διαμέρισμα]] [[προς]] [[μεσημβρία]]»)<br /><b>3.</b> <b>μτφ.</b> διάμεση [[εποχή]] [[μεταξύ]] αρχής και τέλους («στη [[μεσημβρία]] της ζωής»)<br /><b>4.</b> <b>αστρον.</b> η ανώτερη [[διάβαση]] από τον μεσημβρινό ενός τόπου κάποιου κινητού, πραγματικού ή φανταστικού, το οποίο χρησιμεύει για τον καθορισμό της κλίμακας του χρόνου και ειδικότερα του αστρικού, του αληθούς ηλιακού, του παγκόσμιου κ.ά. χρόνου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Πρόκειται για σύνθετη λ. σχηματισμένη από τη [[φράση]] [[μέσον]] [[ἆμαρ]] ([[πρβλ]]. και [[μεσαμέριον]], [[μεσαμέριος]] <span style="color: red;"><</span> [[μέσον]] <span style="color: red;">+</span> <i>ἀμέρα</i>) <span style="color: red;">+</span> παραγωγική κατάλ. -<i>ία</i>. Έχει διατυπωθεί η [[άποψη]] ότι ο τ. σχηματίστηκε με [[συγκοπή]] του -<i>α</i>- (<i>μεσ</i>-<i>ᾱμ</i>β<i>ρ</i>-<i>ιος</i>) από τη β' [[συλλαβή]] του [[ἆμαρ]]. Κατ' άλλους, ο ιων. τ. [[μεσαμβρίη]] έχει το -<i>α</i>- βραχύ, [[αποτέλεσμα]] της λειτουργίας του βραχυντικού νόμου του Osthoff, ενώ ο αττ. τ. [[μεσημβρία]] οφείλεται σε [[επίδραση]] της λ. [[ἡμέρα]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''μεσημβρία:''' (αντί <i>μεσ-[[ημερία]]</i>), Ιων. μεσ-αμβρίη, ἡ·<br /><b class="num">I.</b> το [[μέσον]] της ημέρας, [[μεσημέρι]], σε Ηρόδ.· <i>μεσαμβρίης</i>, κατά το [[μεσημέρι]], στον ίδ.· <i>τῆς [[μεσημβρίας]]</i>, σε Αριστοφ.· ομοίως, <i>τῇ μεσημβρίῃ</i>, σε Ηρόδ.· <i>ἐν μεσημβρίᾳ</i>, σε Θουκ.· [[μεσημβρία]] [[ἵσταται]], είναι [[μεσημέρι]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">II.</b> οι διαιρέσεις του μεσημεριού, ο Νότος, σε Ηρόδ.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[midday]], as direction [[south]] (Att. A.);<br />Other forms: <b class="b3">-ίη</b> (Archil., Hecat.), [[μεσαμβρίη]] (Hdt.)<br />Derivatives: [[μεσημβρινός]] (Att.), Dor. (Theoc.) [[μεσαμβρινός]] [[of the midday]], [[southern]] (after the adj. of time in <b class="b3">-ινός</b>; cf. Risch Mus. Helv. 2, 17); [[μεσήμβριος]] [[southern]] (Ruf. ap. Orib.), f. [[μεσημβριάς]] (Nonn.); also (after Dor. [[ἀμέρα]]) <b class="b3">τὸ μεσαμέριον</b> [[on the midday]] (Theoc.). Denomin.: <b class="b3">μεσημβρ-ιάζω</b> (Pl.), <b class="b3">-ίζω</b> (Str.), ptc. <b class="b3">-ιάων</b>, <b class="b3">-ιόων</b> (AP, A. R.) [[pass the midday]], [[culminate]], of sun and stars.<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: Abstract formation in <b class="b3">-ία</b> from <b class="b3">μέσον ἆμαρ</b> or from a (supposed) adj. PGr. <b class="b3">*μέσ-αμ(β)ρ-ος</b>, <b class="b3">-ιος</b> [[of the middle of the day]] to the zero grade of [[ἆμαρ]] [[day]]; from this with PGr. shortening <b class="b3">μεσ-αμβρ-ία</b>, <b class="b3">-ίη</b> (Schwyzer 279) and, with analogical [[η]] after [[ἦμαρ]], [[ἡμέρα]], <b class="b3">μεσ-ημβρ-ία</b>.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[for μεσημερία]<br /><b class="num">I.</b> mid-day, [[noon]], Hdt.; μεσαμβρίης at [[noon]], Hdt.; τῆς μεσημβρίας Ar.; so, τῇ μεσαμβρίῃ Hdt.; ἐν μεσημβρίᾳ Thuc.; μ. [[ἵσταται]] 'tis [[high]] [[noon]], Plat.<br /><b class="num">II.</b> the parts [[towards]] [[noon]], the South, Hdt.
}}
{{FriskDe
|ftr='''μεσημβρία''': (att.seit A.),<br />{mesēmbría}<br />'''Forms''': -ίη (Archil., Hekat.), [[μεσαμβρίη]] (Hdt.)<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Mittag]], als Himmelsgegend [[Süden]].<br />'''Derivative''': Davon [[μεσημβρινός]] (att. usw.), dor. (Theok.) μεσαμβρινός [[mittägig]], [[südlich]] (nach den Zeitadj. auf -ινός; vgl. Risch Mus. Helv. 2, 17); [[μεσήμβριος]] [[südlich]] (Ruf. ap. Orib.), f. [[μεσημβριάς]] (Nonn.); auch (nach dor. [[ἀμέρα]]) τὸ [[μεσαμέριον]] [[am Mittag]] (Theok.). Denominativa: [[μεσημβριάζω]] (Pl. u.a.), -ίζω (Str.), Ptz. -ιάων, -ιόων (''AP'', A. R.) [[den Mittag zubringen]], [[die Mittagshöhe passieren]], von Sonne und Sternen.<br />'''Etymology''': Abstraktbildung auf -ία von [[μέσον]] [[ἆμαρ]] oder von einem (vorschwebenden) Adj. urgr. *μέσαμ(β)ρος, -ιος [[zur Mitte des Tages gehörig]] zur Schwundstufe von [[ἆμαρ]] [[Tag]]; davon mit urgr. Kürzung μεσαμβρία, -ίη (Schwyzer 279) und, mit analogischem η nach [[ἦμαρ]], [[ἡμέρα]], [[μεσημβρία]].<br />'''Page''' 2,213
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：meshmbr⋯a 姆些-恩不里阿<br />'''詞類次數'''：名詞（2）<br />'''原文字根'''：中間的-日<br />'''字義溯源'''：中午，正午，晌午，南，向南；由（[[μέσος]]）=中間）與（[[ἡμέρα]]）*=日）組成；而 （[[μέσος]]）出自（[[μετά]]）*=同，在其中）<br />'''同源字'''：1） （[[μεσημβρία]]）中午 2） （[[μέσος]]）中間比較： （[[νότος]]）=南風參讀 （[[ἡμέρα]]）同源字<br />'''出現次數'''：總共（2）；徒（2）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 中午（1） 徒22:6；<br />2） 南（1） 徒8:26
}}
{{mantoulidis
|mantxt=[[ἀντί]] μεσημερία (=μεσημέρι). Σύνθετο ἀπό τό [[μέσος]] + [[ἡμέρα]].<br><b>Παράγωγα:</b> [[μεσημβριάζω]] (=περνῶ τό μεσημέρι), [[μεσημβρινός]].
}}