View source for κόρυς

{{LSJ1
|Full diacritics=κόρῠς
|Medium diacritics=κόρυς
|Low diacritics=κόρυς
|Capitals=ΚΟΡΥΣ
|Transliteration A=kórys
|Transliteration B=korys
|Transliteration C=korys
|Beta Code=ko/rus
|Definition=ῠθος, ἡ, acc. <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[κόρυθα]] <span class="bibl">Il.11.351</span>, al., <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>1186</span> (lyr.), κόρυν <span class="bibl">Il. 13.131</span>, <span class="bibl">Luc.<span class="title">DDeor.</span>20.10</span>, <span class="bibl">Philostr.<span class="title">Her.</span>12.1</span>; poet.dat. pl. κορύθεσσι <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>116</span> (lyr.):—[[helmet]], freq. in Hom. (esp. in Il.); αὐγὴ χαλκείη κορύθων ἄπο λαμπομενάων <span class="bibl">13.341</span>; κ. [[χαλκήρης]], [[χαλκοπάρῃος]], <span class="bibl">15.535</span>, <span class="bibl">Od.24.523</span>; [[τετράφαλος]] <span class="bibl">Il.22.315</span>; ἱπποδάσεια <span class="bibl">3.369</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[scalp]] of a [[lion]], E.l.c.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1488.png Seite 1488]] υθος, ἡ, acc. κόρυθα u. κόρον, Hel m, Sturmhaube; Hom. oft; [[χαλκήρης]], [[ἱπποδάσεια]], Il. 15, 535, λαμπραί, 17, 269, u. ä., also von Metall u. dadurch von der ledernen [[κυνέη]] unterschieden, obwohl Agamemnons Helm, 12, 184 ff., [[κυνέη]] u. [[κόρυς]] heißt; σύν θ' ἱπποκόμοις κορύθεσσιν Soph. Ant. 116; Eur. braucht es auch für Kopf, [[ἄρτι]] γένυν ὑπὸ κόρυθ' ἁπαλότριχα βάλλει Bacch. 1186. – Κόρυν steht Il. 13, 131. 16, 215 u. Luc. D. D. 20, 10. – Nach den VLL. auch = [[κόρυδος]].
}}
{{bailly
|btext=υθος;<br /><i>acc.</i> -υθα <i>ou</i> -υν (ἡ) :<br />casque.<br />'''Étymologie:''' R. Καρ ; cf. [[κάρα]].
}}
{{elnl
|elnltext=κόρυς -υθος, ἡ [~ κόρυμβος?] acc. sing. κόρυθα en κόρυν, poet. dat. plur. κορύθεσσιν, helm; overdr. kuif:. ὑπὸ κόρυθ’ ἁπαλότριχα onder zijn kuif van zacht haar Eur. Ba. 1186.
}}
{{elru
|elrutext='''κόρυς:''' ῠθος ἡ (acc. κόρῠθα и κόρυν, dat. pl. κορύθεσσι)<br /><b class="num">1</b> [[шлем]] (χαλκείη Hom.; [[ἱππόκομος]] Soph.; κόρυν ἀφελεῖν Luc.);<br /><b class="num">2</b> [[голова]] ([[ἁπαλόθριξ]], ''[[sc.]]'' τοῦ μόσχου Eur.).
}}
{{Autenrieth
|auten=(cf. [[κάρη]]), acc. κόρυθα and κόρυν: [[helmet]]; epithets, βριαρή, δαιδαλέη, [[ἱπποδάσεια]], [[ἱππόκομος]], λαμπομένη, λαμπρή, παναίθη, [[τετράφαλος]], φαεινή, χαλκήρεος, [[χαλκοπάρῃος]]. (See cuts [[under]] these adjectives.)
}}
{{grml
|mltxt=[[κόρυς]], -υθος, ἡ (Α)<br /><b>1.</b> η [[περικεφαλαία]] τών μαχητών («βάλεν [[εὐπείθεια]] [[κόρυθος]] διὰ χαλκοπαρῄου», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> το [[κεφάλι]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Η [[σύνδεση]] με το [[κέρας]] δεν μπορεί να τεκμηριωθεί επαρκώς. Μαζί με τα [[κόρυδος]], [[κόρυμβος]], [[κορύνη]], [[κορυνθεύς]], [[κόρυνθος]] και [[κορυφή]] αποτελούν ίσως μια ιδιαίτερη [[οικογένεια]] λέξεων τών οποίων η [[προέλευση]] δεν [[είναι]] [[σαφής]]. Κατά μία [[άποψη]] αποτελούν πελασγικά στοιχεία με τα οποία συνδέεται και το [[τοπωνύμιο]] [[Κόρινθος]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[κορυστής]], [[κορυφή]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[κόρυδος]], [[κορυθάλη]], [[κορύθιον]], [[κόρυθος]], [[κορύνη]], [[κορυνθεύς]], [[κόρυνθος]], [[κορύσσω]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[κορυθάϊξ]], [[κορυθαίολος]]. (Β' συνθετικό) α) -[[κόρυθος]]: [[ευκόρυθος]], [[ιπποκόρυθος]], [[τρικόρυθος]]<br />β) -κορυς: [[ορθόκορυς]], [[τρίκορυς]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''κόρῠς:''' -ῠθος, ἡ· αιτ. <i>κόρῠθα</i> και <i>κόρυν</i>· ποιητ. δοτ. πληθ. <i>κορύθεσσι</i>· ([[κάρα]])·<br /><b class="num">I.</b> [[κράνος]], [[περικεφαλαία]], σε Όμηρ.<br /><b class="num">II.</b> το [[κεφάλι]], σε Ευρ.
}}
{{ls
|lstext='''κόρῠς''': -ῠθος, ἡ· αἰτ. κόρῠθα Ὅμ. καὶ Εὐρ. ἐν Βάκχ. 1185· κόρυν Ἰλ. Ν. 131., Π. 215, Λουκ. Θεῶν Διάλ. 20. 10, κτλ.· ποιητ. δοτ. κορύθεσσι Σοφ. Ἀντ. 116· (√ΚΑΡ, [[κάρα]]) ― περικεφαλαία, [[κράνος]], συχνὸν παρ’ Ὁμ. (ἰδίως ἐν Ἰλ.)· κατὰ τὸ πλεῖστον ἐκ χαλκοῦ, χαλκείη, [[χαλκήρης]], καὶ οὕτω διακρινομένη ἀπὸ τῆς ἐκ δέρματος κυνέης (ἀλλὰ τοῦτο δὲν ἰσχύει [[πανταχοῦ]]· ἴδε ἐν λέξ. [[κυνέη]])· ἔχουσα καὶ τεμάχια διὰ τὰς παρειάς, χαλκοπάρηος, καὶ λόφον ἐκ τριχῶν ἵππου, [[ἵππουρις]]. [[ἱππόκομος]], [[ἱπποδάσεια]] (πρβλ. [[λόφος]])· καὶ κεκοσμημένη διὰ φάλων, πρβλ. [[ἀμφίφαλος]], [[τετράφαλος]]. ΙΙ. ἡ [[κεφαλή]], Εὐρ. Βάκχ. 1185.
}}
{{etym
|etymtx=-υθος, -υθα, -υν<br />Grammatical information: f.<br />Meaning: [[helmet]] (Il.);<br />Other forms: <b class="b3">κόρυρ θριγκός</b> H. (Lac.).<br />Dialectal forms: Myc. [[koruto]] (gen. sg.); also [[korupi]] (instr. pl.)<br />Compounds: Compp. <b class="b3">κορυθ-άϊξ</b> [[shaking the helmet]] (Χ 132; cf. on [[ἀΐσσω]]), <b class="b3">-αἰόλος</b> <b class="b2">id.</b>, mostly of Hector (Il., A. R.; accent after Hdn., Eust. with codd. Ven.; so conncted with [[αἰόλλω]]; cf. Frisk Eranos 38, 39 w. n. 2, also Bechtel Lex. s. v.), [[κορυθήκη]] f. [[helm-case]] (Delos IIa; haplology for <b class="b3">κορυθο-θ</b>.); <b class="b3">τρί-κορυς</b> [[with triple plume]] (E. Ba. 123, lyr.), also <b class="b3">τρι-κόρυθος</b> <b class="b2">id.</b> (E. Or. 1480); <b class="b3">χαλκο-</b>, <b class="b3">ἱππο-κορυστής</b> <b class="b2">with bronze resp. redhaired helmet</b> (Il.; <b class="b3">-της</b> metr. enlarging, s. Frisk l. c.).<br />Derivatives: 1. Diminut. [[κορύθιον]] (Gloss.). 2. [[κορυστής]] m. [[helm-bearer]] (Il.). 3. <b class="b3">κόρυθος εἷς τις τῶν τροχίλων</b>, [[περικεφαλαία]] H.; to <b class="b3">Κόρυ(ν)θος</b> as surn. of Apollon s. below 4. <b class="b3">κορύθων ἀλεκτρυών</b> H. 5. [[κορυθάλη]], <b class="b3">-αλίς</b> = [[εἰρεσιώνη]], <b class="b2">maypole(?)</b> (EM) with [[Κορυθαλία]] surn. of Artemis near Sparta (Polem. Hist., H.; s. Nilsson Gr. Rel. 1, 123 a. 490), also = [[κορυθάλη]] (H., Gloss.); with <b class="b3">κορυθαλίστριαι αἱ χορεύουσαι τῃ̃ Κορυθαλίᾳ θεᾳ̃</b> H. (after the fem. in -(<b class="b3">ί)στρια</b>; vgl. Chantraine Formation 106). 6. Denomin. verb [[κορύσσω]], <b class="b3">-ομαι</b>, aor. [[κορύσσασθαι]] (Il.), [[κορύξασθαι]] (Ath. 3, 127a; also Hp. Ep. 17?), ptc. perf. [[κεκορυθμένος]] (Il.; Chantraine Gramm. hom. 1, 434), verbal adj. [[κορυστός]] [[heaped up]], of full measure (Attica; [[κορυ]]<[[σ]]><b class="b3">τόν ἐπίμεστον</b> H.), prop. [[take a helmet]], metaph. [[raise high]], [[rise]], also in gen. [[arm oneself]] (Il.; Leumann Hom. Wörter 210, Erbse Herm. 81, 171). - Uncertain remains the judgement of <b class="b3">Κόρυ(ν)θος</b> surn. of Apollon in Messenia (inscr., Paus. 4, 34, 7); cf. v. Wilamowitz Glaube 1, 106 w. n. 3, Hitzig-Blümner ad loc.); <b class="b3">κορυνθεύς κόφινος</b>, [[κάλαθος]]. [[ἀλεκτρυών]] (H.; cf. [[κορύθων]] ab.). - On [[κόρυς]] with derivv. Trümpy Fachausdrücke 40ff., Gray Class. Quart. 41, 114ff.<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Mostly connected with [[κέρας]], first to the old [[u-]]stem in <b class="b3">κερα(Ϝ)-ός</b> (s. v.); but the differences of meaning and the morphological details are not well explained; improbable. Chantraine Mélanges Glotz 165ff. considers therefore for [[κόρυς]] Mediterraneann origin (in the framework of the soc. <b class="b2">protidg. Schicht</b>); not to [[κορυφή]], [[κόρυμβος]], [[κόρυδος]], [[κορύνη]]. The forms <b class="b3">κορυδ-ών</b>, <b class="b3">-αλ(λ)-ος</b> point to a Pre-Greek word (Fur. 195).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[κάρα]]<br /><b class="num">I.</b> a [[helmet]], [[helm]], [[casque]], Hom.<br /><b class="num">II.</b> the [[head]], Eur.
}}
{{FriskDe
|ftr='''κόρυς''': -υθος, -υθα, -υν<br />{kórus}<br />'''Forms''': [[κόρυρ]]· [[θριγκός]] H. (lak.). Myk. ''ko''-''ru''-''to'' (Gen. sg.); auch ''ko''-''ru''-''pi'' (Instr. pl.)?<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Helm]] (ep. poet. seit Il., sp. Prosa);<br />'''Composita''': Kompp. [[κορυθάϊξ]] [[helmschüttelnd]] (Χ 132; vgl. zu [[ἀΐσσω]]), -[[αἰόλος]] ib., meist von Hektor (Il., auch A. R.; Akzent nach Hdn., Eust. mit codd. Ven.; somit auf [[αἰόλλω]] bezogen; vgl. Frisk Eranos 38, 39 m. A. 2, auch Bechtel Lex. s. v.), κορυθήκη f. [[Helmschachtel]] (Delos II<sup>a</sup>; Haplologie für κορυθοθ.); [[τρίκορυς]] [[mit dreifachem Helmrande]] (E. ''Ba''. 123, lyr.), auch [[τρικόρυθος]] ib. (E. ''Or''. 1480) u. a.; χαλκο-, [[ἱπποκορυστής]] ‘mit ehernem bzw. roßhaarigem Helm' (Il. u. a.; -της metrisch erweiternd, s. Frisk a. a. O.).<br />'''Derivative''': Ableitungen. 1. Deminutivum [[κορύθιον]] (Gloss.). 2. [[κορυστής]] m. ‘Helmträger, -tragend' (Il.). 3. [[κόρυθος]]. [[εἷς]] [[τις]] τῶν τροχίλων, περικεφαλαία H.; zu Κόρυ(ν)θος als Bein. des Apollon s. u. 4. κορύθων· [[ἀλεκτρυών]] H. 5. κορυθάλη, -αλίς = [[εἰρεσιώνη]], [[Maizweig]] (''EM'') mit [[Κορυθαλία]] Bein. der Artemis vor Sparta (Polem. Hist., H.; s. Nilsson Gr. Rel. 1, 123 u. 490), auch = κορυθάλη (H., Gloss.); dazu κορυθαλίστριαι· αἱ χορεύσυσαι τῇ Κορυθαλίᾳ θεᾷ H. (nach den Fem. auf -(ί)στρια; vgl. Chantraine Formation 106). 6. Denominatives Verb [[κορύσσω]], -ομαι, Aor. κορύσσασθαι (Il.), κορύξασθαι (Ath. 3, 127a; auch Hp. ''Ep''. 17?), Ptz. Perf. [[κεκορυθμένος]] (ep. poet. seit Il.; Chantraine Gramm. hom. 1, 434), Verbaladj. [[κορυστός]] [[gehäuft]], vom Maß (Attika; κορυ<σ>[[τόν]]· ἐπίμεστον H.), eig. ‘(sich) behelmen’, übertr. ‘in die Höhe heben, (sich) erheben’, auch im allg. ‘(sich) wappnen’ (ep. poet. seit Il.; Leumann Hom. Wörter 210, Erbse Herm. 81, 171). — Unsicher bleibt die Beurteilung von Κόρυ(ν)θος Bein. des Apollon in Messenien (Inschr., Paus. 4, 34, 7); vgl. v. Wilamowitz Glaube 1, 106 m. A. 3, Hitzig-Blümner z. St.); [[κορυνθεύς]]· [[κόφινος]], [[κάλαθος]]. [[ἀλεκτρυών]] (H.; vgl. κορύθων ob.). — Zu [[κόρυς]] mit Ableitungen Trümpy Fachausdrücke 40ff., Gray Class. Quart. 41, 114ff.<br />'''Etymology''': Gewöhnlich zur Sippe von [[κέρας]] gezogen, u. zw. zunächst zum alten ''u''-Stamm in κερα(ϝ)-ός (s. d.); die Bedeutungsverschiedenheit ebenso wie die morphologischen Einzelheiten sind indessen nicht gebührend aufgeklärt. Chantraine Mélanges Glotz 165ff. erwägt deshalb für [[κόρυς]], [[κορυφή]] usw., wozu noch ON wie [[Κόρινθος]], mediterranen Ursprung, allerdings aus der sog. protidg. Schicht; dazu noch v. Windekens Le Pélasgique 106ff. — Zu [[κόρυς]] gehören direkt oder indirekt [[κορυφή]], [[κόρυμβος]], [[κόρυδος]], [[κορύνη]], s. dd.<br />'''Page''' 1,925-926
}}
{{mantoulidis
|mantxt=-υθος ἡ (=[[περικεφαλαία]], [[κράνος]]). Σχετίζεται μέ τό [[κάρα]] (=[[κεφάλι]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[κορυδός]] (=πουλί πού [[ἔχει]] στό κεφάλι τσουλούφι), [[κορυθαίολος]] (=πού κινεῖ γρήγορα τήν [[περικεφαλαία]]), [[κόρυμβος]] (=[[κορφή]]), [[κορύνη]] (=[[ρόπαλο]]), [[κορυστής]] (=[[ἔνοπλος]]), [[κορυφή]], κορυφῶ.
}}