View source for ναυτικός

{{LSJ1
|Full diacritics=ναυτικός
|Medium diacritics=ναυτικός
|Low diacritics=ναυτικός
|Capitals=ΝΑΥΤΙΚΟΣ
|Transliteration A=nautikós
|Transliteration B=nautikos
|Transliteration C=naftikos
|Beta Code=nautiko/s
|Definition=ή, όν, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">of</b> or <b class="b2">for a ship, seafaring, naval</b>, ὁ ν. στρατός <span class="bibl">Hdt.7.100</span>,<span class="bibl">203</span>, etc.; opp. <b class="b3">ὁ πεζός</b>, <span class="bibl">Id.8.1</span>; ν. λεώς <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>383</span>; στόλος <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>561</span>; <b class="b3">ν. ἐρείπια</b> wrecks <b class="b2">of ships</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>660</span>; ἑδώλια <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>1277</span>; <b class="b3">σκάφη</b> ib.<span class="bibl">1278</span>; ν. πόλεμος <span class="bibl">And.4.12</span>; ν. ἀστρολογία Arist.<span class="title">AP</span>0.79a1; <b class="b3">ἔγγαια καὶ ναυτικά</b> <b class="b2">property on</b> land and <b class="b2">sea</b>, PEleph.1.13 (iv B.C.); ν. ἀναρχία <b class="b2">among the seamen</b>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>607</span>; τὸ ν. <b class="b2">crew</b>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Ep.</span>14</span>; but usu. <b class="b2">navy, fleet</b>, <span class="bibl">Hdt.7.97</span>, <span class="bibl">160</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>1063</span>, <span class="bibl">Th.1.36</span>, etc.; ἡ -κή <span class="bibl">Hdt.7.161</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of persons, <b class="b2">skilled in seamanship, nautical</b>, <b class="b3">ναυτικοὶ ἐγένοντο</b> became <b class="b2">a naval power</b>, <span class="bibl">Th.1.18</span>, cf.<span class="bibl">7.21</span>; <b class="b3">ναυτικός, ὁ,</b> = [[ναύτης]], <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>929.8</span> (ii/iii A.D.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b3">ἡ-κή</b> (sc. <b class="b3">τέχνη</b>) <b class="b2">navigation, seamanship</b>, <span class="bibl">Hdt.8.1</span>, etc.; τὰ -κά Pl.<span class="title">Alc.</span>1.124e: <b class="b3">τὰ -κά</b>, also, <b class="b2">naval affairs, sea-power</b>, <span class="bibl">Th.4.75</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>1.6.4</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> ναυτικόν, τό, perh. <b class="b2">pilot's fee</b>, POxy.522.15 (ii A.D.); but usu. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> <b class="b2">money borrowed</b> or <b class="b2">lent on bottomry</b>, in full, ν. χρήματα <span class="bibl">Lys.32.7</span>: mostly in pl., <b class="b3">ν. ἐκδεδομένα</b> ib.6; <b class="b3">ναυτικὸν ἀνελέσθαι</b> to take <b class="b2">it</b> up, borrow <b class="b2">it</b>, <span class="bibl">D.50.17</span>; ναυτικοῖς ἐργάζεσθαι <span class="bibl">Id.33.4</span>: in sg., <span class="bibl">X.<span class="title">Vect.</span>3.9</span>; also ν. τόκος <span class="bibl">D.L.6.99</span>. Adv. -κῶς, δανείζειν <span class="bibl">Id.7.13</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0233.png Seite 233]] das Schiff oder den Schiffer betreffend; πάντα ναυτικὸν λεών, das Schiffsvolk, Aesch. Pers. 375; [[στρατός]], 714 Ag. 620; ναυτικῶν τ' ἐρειπίων, Schiffstrümmer, 646, wie Eur. Hel. 1086; τὸ ναυτικὸν [[στράτευμα]], I. A. 914; Soph. Phil. 58; ἐπὶ σκηναῖς ναυτικαῖς, Ai. 3; auch ναυτικὰ [[σκάφη]], Schiffe, 1257; ναυτικὴ [[ἀναρχία]], = ναυτῶν, Eur. Hec. 607; ἡ ναυτική, sc. [[τέχνη]], Schifffahrtskunde, Her. 8, 1, wie ναυτικὴ [[ἐπιστήμη]], Plat. Legg. I, 638 a; ναυτικὸς [[στρατός]], im Ggstz det Landheeres, [[πεζός]], Her. 7, 99. 203. 8, 131; ναυτικὴ [[δύναμις]], Plat. Legg. IV, 706 b, wie Pol. 1, 21, 4; τὸ ναυτικόν, die Seemacht, Flotte, Her. 7, 160, wie ἡ ναυτική, 161; Thuc. 1, 36; auch τὰ ναυτικά, Seemacht, 4, 75; Isocr. 4, 90; αἱ διὰ τὰ ναυτικὰ [[πόλεων]] δυνάμεις, Plat. Legg. IV, 707 a; Pol. 1, 59, 9; οἱ ναυτικοί, Matrosen, = ναῦται, 4, 41, 3, wie Thuc. 1, 18 u. A.; [[πόλεμος]], Seekrieg, Andoc. 4, 12; – χρήματα ναυτικά, Lys. 32, 7, u. τὸ ναυτικόν allein, Seezins, auf Schiffe ausgeliehene Kapitalien, Bodmerei, Dem. 27, 11 (s. oben ἀμφοτερόπλουν, ἑτερόπλουν); u. adv., ναυτικῶς δανείζειν, sein Geld auf Bodmerei ausleihen, D. L. 7, 13.
}}
{{ls
|lstext='''ναυτικός''': -ή, -όν, ([[ναῦς]], [[ναύτης]]) ὁ ἀνήκων ἢ ἁρμόζων εἰς [[πλοῖον]] ἢ εἰς ναυτιλίαν, ναυτιλλόμενος, [[ναυτικός]], ὁ ν. στρατὸς Ἡρόδ. 7. 99, 203, κτλ.· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ὁ [[πεζός]], ὁ αὐτ. 8. 1· ν. λεὼς Αἰσχύλ. Πέρσ. 383· [[στόλος]] Σοφ. Φ. 561· ν. ἐρείπια, ναυάγια πλοίων, Αἰσχύλ. Ἀγ. 661· ἑδώλια Σοφ. Αἴ. 1277· [[σκάφη]] ὁ αὐτ. 1278· ν. [[πόλεμος]] Ἀνδοκ. 30. 32· ν. [[ἀναρχία]], ἡ παρὰ τοῖς ναύταις, Εὐρ. Ἑκάβ. 607· ― [[ὡσαύτως]] τὸ ναυτικόν, ἡ ναυτικὴ [[δύναμις]], [[στόλος]], Ἡρόδ. 7. 97, 160, Ἀριστοφ. Ἱππ. 1063, Θουκ. 1. 36, κτλ.· [[οὕτως]], ἡ ναυτικὴ Ἡρόδ. 7. 161. 2) ἐπὶ προσώπων, [[ἔμπειρος]] εἰς τὰ ναυτικά, ναυτικοὶ ἐγένοντο, ἔγειναν ἔμπειροι εἰς τὴν θάλασσαν, κατέστησαν [[κράτος]] ναυτικόν, Θουκ. 1. 18, πρβλ. 7. 21. 3) ἡ ναυτικὴ (δηλ. [[τέχνη]]), ἡ περὶ τὴν ναυτιλίαν [[ἐμπειρία]], [[ἐπιτηδειότης]], Ἡρόδ. 8. 1, κτλ.· οὕτω, τὰ ναυτικὰ Πλάτ. Ἀλκ. 1. 124 Ε· ― [[ἀλλά]], τὰ ναυτικά, [[ὡσαύτως]], ναυτικαὶ ὑποθέσεις, ναυτικὴ [[δύναμις]], Θουκ. 4. 75, Ξεν. Ἑλλ. 1. 6, 4. ΙΙ. ἐν Ἀθήναις ναυτικόν, ὡς τεχνικὸς ὅρος ἐδήλου [[δάνειον]] συνομολογηθὲν ἐπὶ ὑποθήκῃ ἢ ἐνεχυρασμῷ τοῦ πλοίου, Λατ. pecunia foenore nautico collocata, Λυσ. 859 Reisk.· ναυτικὰ ἐκδιδόναι, δανείζειν χρήματα ἐπὶ ὑποθήκῃ πλοίου, ὁ αὐτ. 895· οὕτω, δανείζειν ναυτικῶς Διογ. Λ. 7. 13· ναυτ. [[τόκος]] ὁ αὐτ. 6. 99· ναυτικὰ λαμβάνειν, ἀνελέσθαι, δανείζεσθαι, λαμβάνειν χρήματα ἐπὶ ὑποθήκῃ πλοίου, Ξεν. Πόροι 3, 9, Δημ. 1212. 3· ναυτικοῖς ἐργάζεσθαι ὁ αὐτ. 893. 24· ― ναυτικὸν ἀμφοτερόπλουν, [[ὁπόταν]] ὁ δανειστὴς διακινδυνεύῃ τὰ χρήματά του κατά τε τὸν εἰς τὴν πατρίδα πλοῦν καὶ κατὰ τὸν ἐκ τῆς πατρίδος εἰς τὴν ξένην, ἑτερόπλουν δέ, [[ὅταν]] διακινδυνεύῃ μόνον κατὰ τὸν εἰς τὴν ξένην πλοῦν τοῦ πλοίου, ἴδε τὰς λέξ. καὶ πρβλ. τὴν λ. [[συγγραφή]].
}}
{{bailly
|btext=ή, όν :<br /><b>I.</b> qui concerne la navigation <i>ou</i> les navigateurs, naval, nautique ; τὸ ναυτικόν :<br /><b>1</b> forces maritimes, flotte ; <i>plur.</i> τὰ ναυτικά <i>m. sign.</i><br /><b>2</b> (<i>s.e.</i> [[ἀργύριον]]) argent prêté à la grosse;<br /><b>II.</b> qui a l’expérience de la navigation, propre à la navigation ; ἡ ναυτική ([[τέχνη]]) <i>ou</i> τὰ ναυτικά, l’art de la navigation.<br />'''Étymologie:''' [[ναύτης]].
}}