View source for οἶνος

{{LSJ1
|Full diacritics=οἶνος
|Medium diacritics=οἶνος
|Low diacritics=οίνος
|Capitals=ΟΙΝΟΣ
|Transliteration A=oînos
|Transliteration B=oinos
|Transliteration C=oinos
|Beta Code=oi)=nos
|Definition=ὁ,<br><span class="bld">A</span> [[wine]], [[μέλας]] οἶνος (cf. [[οἶνοψ]]) Od.5.265,9.196; [[ἐρυθρός]] 5.165, 9.163; αἶθοψ Il.1.462, 4.259; [[ἡδύς]] Od.2.349,9.204; ἡδύποτος 15.507; [[μελιηδής]] Il.4.346, al.; [[μελίφρων]] 6.264; [[παλαιός]] Od.2.340, Pi. ''O.''9.48, cf. Simon.75; οἴνους παλαιοὺς εὐώδεις X.''An.''4.4.9; [[ἐΰφρων]] Il. 3.246; [[εὐήνωρ]] Od.4.622; οἶνον ἔμισγον ἐνὶ κρητῆρσι καὶ ὕδωρ 1.110: with Preps., [[ἐν οἴνῳ]] = [[over one's cups]], Ar.''Lys.''1227, Call.''Epigr.''23.8; παρ' οἴνῳ [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''780; παρ' οἶνον Plu.2.143d; μετὰ παιδιᾶς καὶ οἴ. Th. 6.28: also in plural, ἡ ἐν τοῖς οἴνοις [[διατριβή]] [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''641c, 645c; ἐπ' οἴνοις Pherecr.153.9: pl. also, [[οἶνοι]], [[wines]], X.l.c., [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 573a,al.; [[οἶνος]] [[δωδεκάδραχμος]] [[wine]] at 12 [[drachmae]] the [[cask]], D.42.20: [[proverb|prov.]], οἶ. τῷ φρονεῖν ἐπισκοτεῖ Eub.135; [[οἶνος καὶ ἀλάθεα]] (v. [[ἀλήθεια]]), [[in vino veritas]], Alc.57, Theoc.29.1; οἶνος… [[ἀληθής]] [[Plato|Pl.]]''[[Symposium|Smp.]]'' 217e; [[οἴνῳ τὸν οἶνον ἐξελαύνειν]] 'to [[take a hair of the dog that bit you]]', Antiph.300.1: [[οἶνος]] is.freq. omitted, [[πίνειν πολύν]] (''[[sc.]]'' [[οἶνον]]) E.''Cyc.''569, Theoc.18.11; esp. with names of places, [[Θάσιος]], [[Χῖος]], etc., Eub.124,125,126: [[resin]] was used as a [[preservative]], [[πισσίτης]] οἶνος = [[wine]] [[flavoured]] with [[pitch]] Plu.2.676c.<br><span class="bld">2</span> [[ferment]]ed [[juice]] of other kinds, [[οἶνος ἐκ κριθέων πεποιημένος]] = [[barley]] [[wine]], a kind of [[beer]], [[Herodotus|Hdt.]]2.77; [[οἶνος φοινικήϊος]] = [[palm]]-[[wine]], ib.86, cf. 1.193; [[lotus-wine]], Id.4.177, etc.; from which drinks [[grape]]-[[wine]] (οἶνος [[ἀμπέλινος]]) is expressly distinguished, Id.2.60.<br><span class="bld">II</span> the [[wine market]], τρέχ' ἐς τὸν οἶ. Ar. ''Fr.''299.<br><span class="bld">III</span> name of [[Dionysus]], Orph.''Fr.''216. ([[ϝοῖνος]] ''Leg.Gort.'' 10.39, ''Inscr.Cypr.''148H.; cf. Lat. [[vinum]]).
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>I.</b> [[vin]];<br /><b>II.</b> <i>p. ext.</i> <b>1</b> [[vin de palmier]];<br /><b>2</b> [[vin de lotos]].<br />'''Étymologie:''' p. *Ϝοῖνος ; cf. <i>lat.</i> [[vinum]].
}}
{{pape
|ptext=ὁ (eigtl. *Ϝοῖνος, <i>[[vinum]]</i>), <i>Wein</i>; Hom. nennt ihn αἴθοψ, [[ἐρυθρός]], [[μέλας]], kennt also bes. roten Wein ([[λευκός]], [[κιρρός]], [[μέλας]] Ath. I.32c), den er auch als [[ἡδύς]], [[μελιηδής]], [[μελίφρων]], süß, auch als [[εὐώδης]], [[duftend]], bezeichnet; er wurde [[gewöhnlich]] mit [[Wasser]] [[gemischt]]; ἐν οἴνῳ, <i>beim [[Weine]]</i>, Ar. <i>Lys</i>. 1227; auch von weinähnlichen, berauschenden Getränken, [[κρίθινος]], eine Art Bier aus [[Gerste]], Xen. <i>An</i>. 4.5.26, φοινίκων, 1.5.10; und so ἐκ κριθῶν Her. 2.77, [[Palmwein]] 1.193, 194, 2.86, Lotoswein 4.177; diesen weinähnlichen Getränken wird der echte Wein als [[οἶνος]] [[ἀμπέλινος]] entgeggstzt, 2.60. – Der Wein wurde [[übrigens]] mit verschiedenen [[Ingredienzien]] [[abgezogen]], um ihm einen andern [[Geschmack]] zu [[verleihen]] (man vgl. die verschiedenen von Ath. II aufgeführten [[Arten]]). – Auch <i>der Ort, wo der Wein [[verkauft]] wird</i>, heißt [[οἶνος]], Ar. bei Poll. 10.75.
}}
{{elru
|elrutext='''οἶνος:''' ὁ<br /><b class="num">1</b> [[вино]] ([[μέλας]], [[ἐρυθρός]], [[αἶθοψ]], [[ἡδύς]], [[παλαιός]] Hom.): ἐν οἴνῳ и ἐν τοῖς οἴνοις Plat., παρ᾽ οἴνῳ Soph. или παρ᾽ [[οἶνον]] Xen. за чашей вина; μετὰ παιδιᾶς καὶ οἴνου Thuc. в состоянии веселья и в пьяном виде; οἶ. [[φοινικήϊος]] Her. пальмовое вино;<br /><b class="num">2</b> [[брага]], [[пиво]] (οἶ. ἐκ κριθῶν Her.).
}}
{{ls
|lstext='''οἶνος''': ὁ, (ἴδε ἐν τέλ.), ὡς καὶ νῦν, ὁ ἐζυμωμένος χυμὸς τῆς σταφυλῆς, τὸ κρασὶ (πρβλ. [[ἄμπελος]])· παρ’ Ὁμήρ. [[εἶναι]] [[μέλας]], (πρβλ. [[οἶνοψ]]), Ὀδ. Ε. 265., Ι. 196· ἢ [[ἐρυθρός]], Ε. 165., Ι. 163· ἐπαινεῖται δὲ ὡς σπινθηρίζων, [[αἶθοψ]], Ἰλ. Α. 462., Δ. 259· ὡς [[ἡδύς]], Ὀδ. Β. 350., Ι. 205· [[ἡδύποτος]] Ο. 507· μελιηδὴς Ἰλ. Δ. 346, κτλ.· [[μελίφρων]] Ζ. 264· ὡς [[παλαιός]], Ὀδ. Β. 340, πρβλ. Πινδ. Ο. 9. 74, Σιμωνίδ. 75· ([[οὕτως]] οἴνους παλαιοὺς εὐώδεις Ξεν. Ἀν. 4.4, 9)· ὡς φαιδρύνων τὸν ἄνθρωπον, ἐΰφρων, Ἰλ. Γ. 246· ὡς παρέχων ἰσχὺν καὶ ζωηρότητα, [[εὐήνωρ]], Ὀδ. Δ. 622. Οἱ παρ’ Ὁμήρῳ ἥρωες ἔπινον αὐτὸν μεμιγμένον μεθ’ ὕδατος, [[οἶνον]] ἔμισγον ἐνὶ κρητῆρι κέρωνται Ἰλ. Δ. 259· ([[ἐντεῦθεν]] [[κρητήρ]], τὸ [[ἀγγεῖον]] ἐν ᾧ ἐγίνετο ἡ [[μῖξις]])· καὶ ἡ [[συνήθεια]] αὕτη διέμεινε μετὰ [[ταῦτα]], πρβλ. Ἡρόδ. 6. 84 (ἴδε ἐν λ. [[ἴσος]] Ι. ἐν τέλ., [[ἄκρατος]], [[Πράμνιος]])· - μετὰ προθέσεων, ἐν οἴνῳ, ἐν πότῳ, inter pocula, Ἀριστοφ. Λυσ. 1227, Καλλ. Ἐπιγράμμ. 36, Πλούτ.· παρ’ οἴνῳ Σοφ. Ο. Τ. 780· παρ’ [[οἶνον]] Πλούτ. 2. 143C· μετὰ παιδιᾶς καὶ οἴνου Θουκ. 6.28· - [[ὡσαύτως]] ἐν τῷ πληθ., ἡ ἐν οἴνοις διατριβὴ Πλάτ. Νόμ. 641C, 645C· - πληθ. [[ὡσαύτως]], οἶνοι, Λατ. vina, Ξεν. ἔνθ’ ἀνωτ., Πλάτ. Πολ. 573Α, κ. ἀλλ.· - [[οἶνος]] [[δωδεκάδραχμος]], οὗ ὁ [[πίθος]] τιμᾶται [[δώδεκα]] δραχμῶν, Δημ. 1045.5· - παροιμ., [[οἶνος]] τὸ φρονεῖν ἐπισκοτεῖ Εὔβουλ. ἐν Ἀδήλ. 11· [[οἶνος]] καὶ [[ἀλήθεια]], in vino veritas, Παροιμιογρ.· - [[οἶνος]] [[συχνάκις]] παραλείπεται, πίνειν πολὺν (ἐξυπ. [[οἶνον]]) Εὐρ. Κύκλ. 569, πρβλ. Θεόκρ. 18. 11· [[μάλιστα]] μετὰ τοπικῶν ὀνομάτων, ὁ Πράμνιος, ὁ Βύβλινος, κτλ., ὡς λέγεται παρ’ Ἄγγλοις «Port, Sherry, Rhenish» - Ὡς δὲ καὶ παρὰ τοῖς [[σήμερον]] Ἕλλησι παρεσκευάζετο διὰ ῥητίνης ἵνα, ὡς ἐνόμιζον, διατηρῆται [[κάλλιον]], Πλούτ. 2. 676C, πρβλ. Plin. H. N. 16. 22., 14. 25. 2) [[οἶνος]] ἐξ ἄλλων καρπῶν, [[οἶνος]] ἐκ κριθῶν, [[εἶδος]] ζύθου, Ἡρόδ. 2. 77˙ [[ὡσαύτως]] ἐκ φοινίκων ([[οἶνος]] φοινικήιος) ἀπαντᾷ ἐν 1. 193., 2. 86˙ ἐκ λωτοῦ, 4. 177, κτλ.˙ - ἀπὸ τῶν ὁποίων ποτῶν ὁ ἐκ τῆς σταφυλῆς ([[οἶνος]] [[ἀμπέλινος]]) ῥητῶς διακρίνεται, 2. 60. ΙΙ. ἡ τοῦ οἴνου ἀγορὰ (πρβλ. [[μύρον]] 2, [[ἰχθὺς]] ΙΙ), τρέχ’ ἐς τὸν [[οἶνον]] Ἀριστοφάν. παρὰ Πολυδ. Ι΄, 75. (Κυρίως ϝοῖνος, ὡς δεικνύει τὸ [[μέτρον]] παρ’ Ὁμήρ. καὶ ὡς φέρεται ἐν Ἀλκαί. 39, διατηρηθὲν ἐν τῇ Λατ. vinum, vitis˙ [[οὕτως]] [[οἴνη]], [[οἰνάς]], [[οἰνάνθη]], [[οἴναρον]]˙ πρβλ. [[οἶσος]] [[ἰτέα]]).
}}
{{Autenrieth
|auten=(ϝοῖνος, cf. vinum): [[wine]]. It [[was]] [[regularly]] [[mixed]] [[with]] [[water]] [[before]] [[drinking]], see [[κρητήρ]], [[ἀμφιφορεύς]], [[ἀσκός]], [[πίθος]], [[πρόχοος]], νέμειν. Epithets, [[αἶθοψ]], [[ἐρυθρός]], [[μελιηδής]], μελί- φρων, [[ἡδύς]], [[ἡδύποτος]], [[εὐήνωρ]]. [[γερούσιος]] [[οἶνος]], [[typical]] of the [[dignity]] of the [[council]] of [[elders]]. Places famed [[for]] the [[quality]] of [[wine]] produced were Epidaurus, [[Phrygia]], Pedasus, [[Arne]], [[Histiaea]], [[Lemnos]], [[Thrace]], Pramne, and the [[land]] of the Ciconians.
}}
{{Slater
|sltr=[[οἶνος]] [[wine]] αἴνει δὲ παλαιὸν μὲν [[οἶνον]], ἄνθεα δ' ὕμνων νεωτέρων (O. 9.48) βαρβιτίξαι θυμὸν ἀμβλὺν [[ὄντα]] καὶ φωνὰν ἐν οἴνῳ fr. 124d. ἀνδροδάμαντα δ' [[ἐπεὶ]] Φῆρες δάεν ῥιπὰν μελιαδέος οἴνου fr. 166. 1. εὐώ[δεα ]λ' [[οἶνον]] ?fr. 338. 3.
}}
{{eles
|esgtx=[[vino]]
}}
{{StrongGR
|strgr=a [[primary]] [[word]] (or [[perhaps]] of [[Hebrew]] [[origin]] (יָ֫יִן)); "[[wine]]" ([[literally]] or [[figuratively]]): [[wine]].
}}
{{Thayer
|txtha=οἴνου, ὁ (from Homer down), the Sept. for יַיִן, [[also]] for תִּירושׁ ([[must]], [[new]] [[wine]]), חֶמֶר, etc.; [[wine]];<br /><b class="num">a.</b> [[properly]]: L [[text]] T Tr WH); οἴνῳ προσέχειν, δουλεύειν, [[οἶνος]] τοῦ θυμοῦ ([[see]] [[θυμός]], 2), [[fiery]] [[wine]], [[which]] God in his [[wrath]] is represented as mixing and giving to those whom he is [[about]] to [[punish]] by [[their]] [[own]] [[folly]] and [[madness]], τῆς πορνείας added (cf. Winer's Grammar, § 30,3 N. 1; B. 155 (136)), a [[love]]-[[potion]] as it were, [[wine]] [[exciting]] to [[fornication]], [[which]] he is said to [[give]] [[who]] entices others to idolatry, L omits; Tr WH brackets οἴνου), and he is said to be [[drunk]] [[with]] [[who]] suffers [[himself]] to be enticed, a [[vine]]: Revelation 6:6.
}}
{{lsm
|lsmtext='''οἶνος:''' ὁ, Λατ. [[vinum]], [[κρασί]], σε Όμηρ. κ.λπ.· <i>παρ' οἴνῳ</i>, κατά τη [[διάρκεια]] της οινοποσίας, Λατ. [[inter]] pocula, σε Σοφ.· [[οἶνος]] ἐκ κριθῶν, [[κρασί]] παρασκευασμένο από [[κριθάρι]], είδος μπύρας, σε Ηρόδ.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: [[wine]] (Il.).<br />Other forms: dial. [[Ϝοῖνος]]<br />Compounds: Very many compp., e.g. <b class="b3">οἰνο-χόος</b> m. [[cupbearer]] with <b class="b3">-χοέω</b>, <b class="b3">-χοῆσαι</b> to [[be a cupbearer]], [[to pour wine]] (Il.), ep. also <b class="b3">-χοεύω</b> (only pres.), metr. conditioned (Schwyzer 732, Chantraine Gramm. hom. 1, 368); <b class="b3">οἰν-άνθη</b> f. [[fruit-bearing bud]], [[blossom of the vine]], also metaph. of the grape (since Pi., Thphr.), also name of a plant, [[meadowsweet]], [[Spiraea flipendula]], because of the smell (Cratin., Arist.), name of an unknown bird (Arist.; Thompson Birds s. v.); <b class="b3">ἄ-οινος</b> [[without wine]] (IA.), <b class="b3">ἔξ-οινος</b> [[drunken]] (Alex., Plb.), backformation from <b class="b3">ἐξ-οινόομαι</b> [[to get drunk]] (E.); more in Strömberg Prefix Studies 72 (also Schwyzer-Debrunner 462). On [[Οἰνόη]] cf. 2. [[οἴη]].<br />Derivatives: A. Subst. 1. Diminut., mostly belittling: <b class="b3">οἰν-άριον</b> (D., hell.; because of the meaning not from [[οἴναρον]], cf. Chantraine Form. 74); <b class="b3">-ίσκος</b> (Cratin., Eub.), <b class="b3">-ίδιον</b> (Apollod.). 2. [[οἴνη]] f. [[vine]] (Hes.; like [[ἐλαία]]: [[ἔλαιον]] a.o., Schwyzer-Debrunner 30, Chantraine 24); [[οἰνάς]] f. <b class="b2">id.</b> (AP, Nic.; Chantr. 353), also [[rock dove]], [[Columba livia]], after the colour (Arist.; details in Thompson Birds s.v.); also adj. [[belonging to the wine]] (AP, APl.). 3. <b class="b3">οἴν-αρον</b> n. [[vineleaf]], [[grape vine]] (X., Thphr.) with <b class="b3">-αρίς</b>, <b class="b3">-αρία</b>, <b class="b3">-άρεος</b>, <b class="b3">-αρίζω</b> (Ibyc., Ar., Hp., Thphr.). 4. [[οἰνοῦττα]] f. [[wine cake]] (Ar.), also name of a plant with intoxicating effect (Arist.; Schwyzer 528, Chantraine Form. 272). 5. [[οἰνών]], <b class="b3">-ῶνος</b> m. [[wine cellar]] (X., hell.). 6. [[Ϝοινώα]] f. <b class="b2">vineyard?</b> (Thespiae; cf. [[προθυρῴα]] a.o. in Hdn. Gr. 1, 303). 7. Some H.glosses: <b class="b3">οἴνωτρον χάρακα</b>, <b class="b3">ἧ την ἄμπελον ἱστᾶσι</b>, [[γοίνακες]] (= <b class="b3">Ϝ-</b>) [[βλαστοί]], <b class="b3">γοινέες κόρακες</b> (cf. [[οἰνάς]]). -- B. Adj. 8. <b class="b3">οἰν-ηρός</b> [[containing wine]], [[abundant in wine]] (Pi., Ion., Arist.); 9. <b class="b3">-ώδης</b> [[winelike]], [[redolent of wine]] (Hp., Arist.); 10. <b class="b3">-ικός</b> [[belonging to the wine]] (hell., inscr. a. pap.). -- C. Verbs. 11. <b class="b3">οἰν-ίζομαι</b> [[to get oneself wine]] (Il., late prose), <b class="b3">-ίζω</b> [[to resemble wine]] (Thphr., Dsc.); with <b class="b3">οἰν-ιστήρια</b> n. pl. name of an Attic feast (Eup., H., Phot.); cf. [[Ἀνθεστήρια]], [[χαριστήρια]] a.o. 12. <b class="b3">οἰν-όομαι</b>, <b class="b3">-όω</b> <b class="b2">to intoxicate (oneself)</b> (Ion., Od., trag.) with <b class="b3">-ωσις</b> f. [[intoxication]] (Stoic., Plu.); on the meaning cf. Müri Mus. Helv. 10, 36. -- On the PN [[Οἰνεύς]] s. Bosshardt 106 f.; on the riverN [[Οἰνοῦς]] m. (Laconia) and on [[Οἰνοῦσσαι]] f. pl. (islands) Krahe Beitr. z. Namenforsch. 2, 233.<br />Origin: IE [Indo-European] [1120?] <b class="b2">*u̯eiH-</b> [[turn]], [[bend]]<br />Etymology: With <b class="b3">(Ϝ)οῖνος</b> agree, except for the gender and auslaut, Lat. [[vīnum]] (if from <b class="b2">*u̯oinom</b>; Umbr. etc. [[vinu]] then Lat. LW [loanword]), Arm. [[gini]] (< <b class="b2">*u̯oinii̯o-</b>), Alb. <b class="b2">vênë</b> (< <b class="b2">*u̯oinā</b>); an IE word for [[wine]], reconstructed from this, may together with the related Lat. [[vītis]] [[vine]] and many others (s. on [[ἴτυς]]) belong to the group <b class="b2">u̯ei-</b> [[turn]], [[bend]]. As the wild vine a.o. was at home in southern Russia and certain parts of middle Europe, this assumption is acceptable also from the aspect of historical facts. As however the cultivation of the vine has started in the Mediterranean lands or in the Pontus area and in the south of the Caucasus, most scholars incline, to look for the origin of the word in these countries, what would point to non-IE origin. But if we put the homeland of viticulture in the Pontus and the northern Balkan, the word for [[wine]] might come from there. From this IE source would then come not only the words mentioned from Greek, Lat., Arm. and Albania, but also Hitt. <b class="b2">u̯ii̯an(a</b>)-, Hier. Hitt. <b class="b2">wa(i)ana-</b>, and also the relevant Semit. words, e.g. Arab. [[wain]], Hebr. [[jajin]] (common <b class="b2">*wainu-</b>?). Thus Beekes, MSS 48(1987)21-6, who points out that the Hitt. form requires <b class="b2">*u̯ih₁on-</b>. From Lat. [[vīnum]] further the Celt. a. Germ., from Germ. or Latin again the Slav. and (indir.) Balt. wine words; from Arm. [[gini]] e.g. Georg. [[γvino]]. -- Lit. with further details in WP. 1, 226 (IE, resp. PArm.), Pok. 1121, W.-Hofmann s. [[vīnum]], Schrader-Nehring Reallex. 2, 642 ff., Vasmer s. <b class="b2">vinó</b>. Cf also Kronasser Vorgeschichte und Indogermanistik (Symposion 1959) 122 f..
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[οἶνος]], ὁ,<br />Lat. [[vinum]], [[wine]], Hom., etc.; παρ' οἴνῳ [[over]] one's [[wine]], Lat. [[inter]] pocula, Soph.; [[οἶνος]] ἐκ κριθῶν [[barley]]- [[wine]], a [[kind]] of [[beer]], Hdt.
}}
{{FriskDe
|ftr='''οἶνος''': {oĩnos}<br />'''Forms''': dial. ϝοῖνος<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Wein]] (seit Il.).<br />'''Composita''': Sehr zahlreiche Kompp., z.B. [[οἰνοχόος]] m. [[Weinschenk]] mit -χοέω, -χοῆσαι [[Weinschenk sein]], [[Wein einschenken]] (seit Il.), ep. auch -[[χοεύω]] (nur Präs.), metrisch bedingt (Schwyzer 732, Chantraine Gramm. hom. 1, 368); [[οἰνάνθη]] f. [[Trageknospe]], [[Blüte des Weins]], auch übertr. von der Rebe (poet. seit Pi., Thphr. u.a.), auch N. einer Pflanze, [[Spierstaude]], [[Spiraea flipendula]], wegen des Geruchs (Kratin., Arist. u.a.), N. eines unbek. Vogels (Arist.; Thompson Birds s. v.); [[ἄοινος]] [[ohne Wein]] (ion. att.), [[ἔξοινος]] [[betrunken]] (Alex., Plb. usw.), Rückbildung aus [[ἐξοινόομαι]] [[sich berauschen]] (E. u.a.); Näheres bei Strömberg Prefix Studies 72 (auch Schwyzer-Debrunner 462). Zu [[Οἰνόη]] vgl. 2. [[οἴη]].<br />'''Derivative''': Zahlreiche Ableitungen. A. Subst. 1. Deminutiva, meist herabsetzend: [[οἰνάριον]] (D., hell. u. sp.; wegen der Bed. nicht von [[οἴναρον]], vgl. Chantraine Form. 74); -ίσκος (Kratin., Eub.), -ίδιον (Apollod.). 2. [[οἴνη]] f. [[Weinstock]] (vorw. poet. seit Hes.; wie [[ἐλαία]]: [[ἔλαιον]] u.a., Schwyzer-Debrunner 30, Chantraine 24); [[οἰνάς]] f. ib. (''AP'', Nik. u.a.; Chantr. 353), auch [[Felsentaube]], [[Columba livia]], nach der Farbe (Arist. u.a.; Einzelheiten bei Thompson Birds s.v.); auch Adj. [[zum Wein gehörig]] (''AP'', ''APl''.). 3. [[οἴναρον]] n. ‘Weinlaub, -rebe’ (X., Thphr. u.a.) mit -αρίς, -αρία, -άρεος, -αρίζω (Ibyk., Ar., Hp., Thphr.). 4. [[οἰνοῦττα]] f. [[Weinkuchen]] (Ar.), auch N. einer Pflanze mit berauschender Wirkung (Arist.; Schwyzer 528, Chantraine Form. 272). 5. [[οἰνών]], -ῶνος m. [[Weinkeller]] (X., hell.). 6. ϝοινώα f. ‘Weingarten?’ (Thespiae; vgl. προθυρῴα u.a. bei Hdn. Gr. 1, 303). 7. Einige H.glossen: [[οἴνωτρον]]· χάρακα, ἧ τὴν ἄμπελον ἱστᾶσι, γοίνακες (= ϝ-)· βλαστοί, γοινέες· κόρακες (vgl. [[οἰνάς]]). — B. Adj. 8. [[οἰνηρός]] [[Wein enthaltend]], [[weinreich]] (Pi., ion. poet., Arist. usw.); 9. -ώδης ‘weinähnlich, -duftend' (Hp., Arist. usw.); 10. -ικός [[zum Wein gehörig]] (hell. u. sp. Inschr. u. Pap.). — C. Verba. 11. [[οἰνίζομαι]] [[sich Wein verschaffen]] (Il., späte Prosa), -ίζω [[dem]], [[Wein ähnlich sein]] (Thphr., Dsk.); dazu [[οἰνιστήρια]] n. pl. N. eines attischen Festes (Eup., H., Phot.); vgl. [[Ἀνθεστήρια]], χαριστήρια u.a. 12. οἰνόομαι, -όω ‘(sich) berauschen’ (ion. seit Od., Trag. u.a.) mit -ωσις f. [[Rausch]] (''Stoic''., Plu. u.a.); zur Bed. vgl. Müri Mus. Helv. 10, 36. — Zum PN [[Οἰνεύς]] s. Bosshardt 106 f.; zum FlN Οἰνοῦς m. (Lakonien) und zu Οἰνοῦσσαι f. pl. (Inseln) Krahe Beitr. z. Namenforsch. 2, 233.<br />'''Etymology''': Mit (ϝ)οῖνος decken sich, vom Genus und Auslaut abgesehen, lat. ''vīnum'' (wenn aus *''u̯oinom''; umbr. usw. ''vinu'' dann lat. LW), arm. ''gini'' (aus *''u̯oinii̯o''-), alb. ''vênë'' (aus *''u̯oinā''); ein daraus erschlossenes idg. Wort für [[Wein]] kann zusammen mit dem sinnverwandten lat. ''vītis'' [[Rebe]] und vielen anderen (s. zu [[ἴτυς]]) zu der großen Sippe ''u̯ei''- [[drehen]], [[biegen]] gehören. Da der wilde Weinstock u.a. in Südruß-land und gewissen Teilen Mitteleuropas einheimisch war, ist diese Annahme auch aus sachlichem Gesichtspunkt zulässig. Weil aber die Kultivierung des Weinstocks in den Mittelmeerländern oder im Pontusgebiet und im Süden des Kaukasus begonnen hat, neigen die meisten Forscher dazu, auch den Ursprung des Wortes in diesen Ländern zu suchen, was unzweifelhaft zunächst für nichtidg. Herkunft spricht. Wenn wir aber die Heimat des Weinbaus nach dem Pontus und dem nördlichen Balkan verlegen, bleibt immer die Möglichkeit das Wort für [[Wein]] einer nordbalkanischen idg. Sprache zuzuschreiben. Aus dieser immerhin idg. Quelle würden dann nicht nur die obengenannten griech., lat., arm. und alban. Wörter, sondern auch heth. ''u̯ii̯an''(''a'')-, hier. heth. ''wa''(''i'')''ana''-, letzten Endes auch die entsprechenden semit. Wörter, z.B. arab. ''wain'', hebr. ''jajin'' (gemeinsem. *''wainu''-?) stammen. Aus lat. ''vīnum'' ferner die kelt. u. germ., aus dem. Germ. oder dem Latein wiederum die slav. und (indir.) die balt. Weinnamen; aus arm. ''gini'' z.B. georg. γ''vino''. — Lit. mit weiteren Einzelheiten bei WP. 1, 226 (idg., bzw. urarmen.), Pok. 1121 (kaum idg., eher vorderasiat.), W.-Hofmann s. ''vīnum'' (mittelmeerländisch oder pontisch, mit Meillet und Nehring), Schrader-Nehring] Reallex. 2, 642 ff. (nordbalk. od. kleinasiat. idg. LW), Vasmer s. ''vinó'' (zum Slavischen und Baltischen). Dazu noch, m. weiterer Lit., Kronasser Vorgeschichte und Indogermanistik (Symposion 1959) 122 f., wo die Unmöglichkeit einer sicheren Entscheidung betont wird.<br />'''Page''' 2,364-366
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：oŒnoj 哀挪士<br />'''詞類次數'''：名詞（33）<br />'''原文字根'''：酒 相當於： （[[יַיִן]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：酒*，已發酵的葡萄汁，已發酵的果汁，淡酒；或源自希伯來文（[[יַיִן]]&#x200E;）=酒，使興奮）<br />'''同源字'''：1） （[[οἰνοπότης]]）酒徒 2） （[[οἶνος]]）酒 3） （[[οἰνοφλυγία]]）被酒充溢 4） （[[πάροινος]]）逗留於酒旁參讀 （[[γλεῦκος]]）同義字<br />'''出現次數'''：總共（34）；太（4）；可（5）；路（6）；約（6）；羅（1）；弗（1）；提前（2）；多（1）；啓（8）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 酒（34） 太9:17； 太9:17； 太9:17； 太27:34； 可2:22； 可2:22； 可2:22； 可2:22； 可15:23； 路1:15； 路5:37； 路5:37； 路5:38； 路7:33； 路10:34； 約2:3； 約2:3； 約2:9； 約2:10； 約2:10； 約4:46； 羅14:21； 弗5:18； 提前3:8； 提前5:23； 多2:3； 啓6:6； 啓14:8； 啓14:10； 啓16:19； 啓17:2； 啓18:3； 啓18:13； 啓19:15
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[κρασί]]). Ἀβέβαιη ἡ [[ἐτυμολογία]] του. Ἀρχικά ἦταν ϝοῖνος (Λατιν. [[vinum]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[οἰνάνθη]] (=τό πρῶτο βλαστάρι τοῦ ἀμπελιοῦ), [[οἰνάς]] -άδος (=[[ἀμπέλι]], [[κρασί]]), [[οἴνη]] (=[[ἀμπέλι]]), [[οἰνηρός]], [[οἰνοβαρής]], [[οἰνόφλυξ]] (=[[μέθυσος]]), [[οἰνοχόος]], [[οἰνοχόη]], [[οἰνοχοέω]] -ῶ, [[οἰνοχόημα]], [[οἶνοψ]] (=[[σκοτεινός]] ὅπως τό κρασί), [[οἰνόω]] οἰνῶ (=μεθῶ κάποιον), [[οἰνών]] -ῶνος (=[[κελλάρι]]), [[οἴνωσις]] (=[[κέφι]]), [[παροινία]] (=[[συμπεριφορά]] μεθυσμένου).
}}
{{elmes
|esmgtx=ὁ [[vino]] a) para libaciones σπένδε οἶνον, καὶ οὕτως τῷ κραταιῷ ἀγγέλῳ φίλος ἔσει <b class="b3">haz una libación de vino y así serás un amigo para el poderoso ángel</b> P I 171 P II 74 P IV 2371 γάλα, οἶνον λευκὸν σπένδων <b class="b3">haciendo una libación de leche y vino blanco</b> P III 694 θυσάμενος σπένδε οἴνῳ μέλανι <b class="b3">tras realizar un sahumerio, haz una libación con vino tinto</b> P III 327 σπονδὴν τέλεσον ἀπὸ οἶνου καὶ μέλιτος καὶ γάλακτος καὶ ὀμβρίου ὕδατος <b class="b3">completa la libación con vino, miel, leche y agua de lluvia</b> P I 287 P XIII 94 P XIII 1015 εἰς ἀμπέλινα ξύλα σπείσας οἶνον ἢ ζύτον ἢ μέλι ἢ γάλα <b class="b3">tras haber derramado vino, cerveza, miel o leche sobre sarmientos de vid</b> P IV 908 P IV 2192 P III 383 (fr. lac.) βλέπε πρὸς ἀνατολὴν καὶ ἐπισπένδων οἶνον, μέλι, γάλα, κρόκον <b class="b3">mira al este y haz una libación de vino, miel, leche y azafrán</b> P XII 215 b) para beber ἐὰν δὲ αἴσθῃ πληγῆς, μάσησιν τοῦ κυμίνου μετὰ ἀκράτου κατάπιε <b class="b3">si percibes un golpe, trágate la machacadura del comino con vino puro</b> P II 58 πρὸ τοῦ δὲ σε ἀποροφᾶν τὸ γάλα καὶ τὸν οἶνον ἐπερεῖς τὴν ἐντυχίαν ταύτην <b class="b3">antes de beberte de un trago la leche y el vino, añadirás esta petición</b> P XIII 135 P XIII 694 ὠὸν <εἰς> οἶνον ἀνακόψας ῥόφα <b class="b3">bate un huevo con vino y sórbelo</b> P VII 182 εἴπας διαμάσησαι καὶ πίε ἐπάνω οἶνον <b class="b3">toma el último bocado, después de hablar mastica y bebe vino encima</b> P XXIIb 33 εὐζώμου σπέρμα μετὰ στροβιλίων σὺν οἴνῳ τρίψας νήστης πίε <b class="b3">machaca semilla de roqueta y piñones con vino y bebe en ayunas</b> SM 83 8 c) para masas ἀνάπλασον (τὸν ἱέρακα) λιβάνῳ ἀτμήτῳ καὶ οἴνῳ προπαλαίῳ <b class="b3">cubre el halcón con incienso sin cortar y vino muy viejo (ref. a un halcón deificado) </b> P I 10 P I 23 οἴνῳ λευκῷ μενδησίῳ καὶ μέλιτι (ταῦτα) ἀναλάμβανε καὶ ποίει κολλούρια <b class="b3">mezcla estas cosas con vino blanco mendesio y miel y haz una pasta</b> P IV 1315 P IV 2681 ἀναλάμβανε οἴνῳ εὐώδει πάντα ἴσα <b class="b3">mezcla todo a partes iguales con vino oloroso</b> P IV 1837 κόμι μετὰ οἴνου καὶ μέλιτος δὸς εἰς τὴν ὄψιν μυρίσασθαι <b class="b3">dales goma con vino y miel para que se unten la cara</b> P VII 179 d) para mojar una tablilla ἔχε δὲ κρατῆρα παρακείμενον ἔχοντα γάλα μελαίν<η>ς βοὸς καὶ οἶνον ἀθάλασ<σ>ον <b class="b3">toma la cratera cercana que contiene leche de una vaca negra y vino no mezclado con agua del mar</b> P XIII 130 P XIII 361 P XIII 686 ἀπόλειξον τὸ ἓν μέρος καὶ τὸ <ἕ>τε<ρον> ἀπόκλυσον εἰς τὸ οἶνον καὶ τὸ γάλα <b class="b3">lame una cara y la otra sumérgela en vino y leche</b> P XIII 436 e) para enterrar θάψας τὸν κάνθαρον ζμύρνῃ καὶ οἴνῳ Μενδησίῳ καὶ βυσσίνῳ <b class="b3">entierra el escarabajo con mirra, vino mendesio y tela de lino</b> P IV 768 f) como prohibición οἴνου ἀπεχόμενος <b class="b3">absteniéndote de vino</b> P IV 57 
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[vinum]]'', [[wine]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.138.5/ 1.138.5], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.49.3/ 3.49.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%203.49.3/ 3.49.3][https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.16.1/ 4.16.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.26.5/ 4.26.5].<br>''[[compotatio]]'', [[drinking party]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.28.1/ 6.28.1].
}}
{{trml
|trtx=Afrikaans: wyn; Aghwan: 𐕔𐔼; Albanian: verë; Amharic: ወይን ጠጅ; Arabic: نَبِيذ‎, خَمْر‎, شَرَاب‎; Egyptian Arabic: نبيت‎, خمرة‎; Hijazi Arabic: خَمُر‎; Aragonese: vin; Aramaic: ܚܡܪܐ‎; Armenian: գինի; Old Armenian: գինի; Aromanian: yin; Assamese: সুৰা; Asturian: vinu; Avar: чагъир; Azerbaijani: şərab, çaxır; Bactrian: μολο; Bashkir: шарап; Basque: ardo; Belarusian: віно; Bengali: মদ, শরাব; Breton: gwin; Bulgarian: вино, вино; Burmese: ဝိုင်; Buryat: архи; Catalan: vi; Central Melanau: wain; Chechen: чагӏар; Chinese Cantonese: 葡萄酒; Dungan: путоҗю; Mandarin: 葡萄酒; Min Nan: 葡萄酒; Wu: 葡萄酒; Chuvash: эрех; Classical Nahuatl: vino; Coptic: ⲏⲣⲡ, ⲏⲗⲡ, ⲙⲣⲓⲥ; Cornish: gwin; Corsican: vinu; Crimean Tatar: şarap; Czech: víno; Dalmatian: ven, vain; Danish: vin; Dutch: [[wijn]]; Elfdalian: win; Esperanto: vino; Estonian: vein; Evenki: араки; Ewe: wein; Faliscan: vinu; Faroese: vín; Finnish: viini; French: [[vin]]; Middle French: vin; Old French: vin; Friulian: vin; Galician: viño; Georgian: ღვინო; German: [[Wein]]; Alemannic German: Wii, Win; Rhine Franconian: Woi; Gothic: 𐍅𐌴𐌹𐌽; Greek: [[κρασί]]; Aeolic: ϝοῖνος; Ancient Greek: [[οἶνος]], [[μέθυ]], [[κρασίον]]; Mycenaean: 𐀺𐀜, 𐂖; Greenlandic: viinni; Gujarati: વાઇન; Hattic: findu; Hawaiian: waina; Hebrew: יין \ יַיִן‎, חמר \ חֶמֶר‎; Hindi: शराब, वाइन, मदिरा; Hittite Hungarian: bor; Hunsrik: Wein; Hurrian: šuwali; Icelandic: vín, léttvín, víndrykkur; Ido: vino; Indonesian: anggur; Interlingua: vino; Irish: fíon; Old Irish: fín; Istriot: veîn; Istro-Romanian: vir; Italian: [[vino]]; Italiot Greek: crasì; Japanese: ワイン, 葡萄酒; Kabyle: ccṛab; Kaingang: vĩjũ; Kannada: ವೈನ್; Kashubian: wino; Kazakh: шарап; Khmer: ស្រាទំពាំងបាយជូរ, ស្រា; Komi-Permyak: вина; Korean: 포도주(葡萄酒), 와인; Kurdish Central Kurdish: بادە‎, مەی‎; Northern Kurdish: şerab, şorav, wîn, mey, bade; Kyrgyz: шарап; Lao: ແວງ; Latin: [[vinum]], [[merum]], [[Bacchi humor]]; Latvian: vīns; Laz: ღუინი; Lezgi: чехир; Limburgish: wien; Lithuanian: vynas; Lombard: vin; Low German: Wien; Luxembourgish: Wäin; Macedonian: вино; Malagasy: divay; Malay: wain, syarab, syarab; Malayalam: വീഞ്ഞ്; Maltese: inbid; Manx: feeyn; Maore Comorian: vinyo Maori: wāina; Marathi: ग्रेप वाईन; Megleno-Romanian: vin; Middle English: wyn; Mingrelian: ღვინი; Mongolian Cyrillic: дарс; Mòcheno: bai'; Nanai: араки; Navajo: wáán; Neapolitan: vvino; Norman: vîn; Northern Sami: viidni; Norwegian: vin; Occitan: vin; Ojibwe: mazhoominaaboo; Old Church Slavonic Cyrillic: вино; Old East Slavic: вино; Old English: wīn; Old Norse: vín; Old Prussian: wīns; Oriya: ମଦ; Oromo: waynii; Ossetian: сӕн; Pashto: می‎, شراب‎; Persian: می‎, شراب‎, باده‎; Plautdietsch: Wien; Polish: wino; Portuguese: [[vinho]]; Old Portuguese: vỹo; Punjabi: ਸ਼ਰਾਬ; Romani: mol; Romanian: vin; Romansch: vegn, vin; Russian: [[вино]]; Rusyn: вино; Sanskrit: सुरा, मदिरा; Sardinian: binu; Scottish Gaelic: fìon; Serbo-Croatian Cyrillic: вино; Roman: víno; Sicilian: vinu; Silesian: wino; Sinhalese: වයින්; Slovak: víno; Slovene: vino; Somali: khamri; Sorbian Lower Sorbian: wino; Upper Sorbian: wino; Sotho: vene; Spanish: [[vino]]; Sumerian: 𒃾; Swahili: divai, mvinyo; Swedish: vin; Tabasaran: чяхир; Tagalog: alak, bino; Tajik: шароб, май, вино, бода, мусаллас; Tamil: வைன்; Tatar: шәраб; Telugu: ద్రాక్ష సారాయి, ద్రాక్షాసవం; Tetum: tua, tua-uvas; Thai: เหล้าองุ่น, ไวน์; Tibetan: རྒུན་ཆང; Tigrinya: ነቢት, ወይኒ; Tocharian B: kuñi-mot; Turkish: şarap, sücü, çakır, mey; Turkmen: şerap, çakyr; Tuvan: арага; Udi: фи; Ugaritic: 𐎊𐎐; Ukrainian: вино; Umbrian: 𐌅𐌉𐌍𐌖; Urartian: ḫaluli; Urdu: شراب‎; Uyghur: ئۈزۈم ھارىقى‎, شاراب‎, بادە‎, ۋىنو‎; Uzbek: sharob, vino, may, boda; Venetian: vin; Vietnamese: rượu vàng, rượu vang; Volapük: vin; Võro: vein; Walloon: vén; Welsh: gwin; West Frisian: wyn; Yakut: вино, арыгы; Yiddish: ווײַן‎; Yoruba: wáìnì; Zulu: iwayini
}}