View source for φήνη

{{LSJ1
|Full diacritics=φήνη
|Medium diacritics=φήνη
|Low diacritics=φήνη
|Capitals=ΦΗΝΗ
|Transliteration A=phḗnē
|Transliteration B=phēnē
|Transliteration C=fini
|Beta Code=fh/nh
|Definition=ἡ, a kind of [[vulture]], perhaps [[lammergeyer]], [[Gypaëtus barbatus]], φῆναι ἢ αἰγυπιοί Od.16.217, cf. 3.372, [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''304, [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''592b5, 619b23, cf. [[φίνις]]; sacred to Athena, Ael.''NA''12.4.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1269.png Seite 1269]] ἡ, eine Adlerart; (Od. 3, 372. 16, 217; Ar. Av. 304; Arist H. A. 8, 3. 9, 34), bei Plin. ossifraga.
}}
{{bailly
|btext=ης (ἡ) :<br />orfraie, sorte d'aigle, <i>oiseau</i>.<br />'''Étymologie:''' DELG étym. incertaine.
}}
{{elru
|elrutext='''φήνη:''' ἡ орлан, по по друг. коршун Hom., Arph., Arst.
}}
{{ls
|lstext='''φήνη''': ἡ, πιθ. = ἁλιαίετος, [[θαλάσσιος]] [[ἀετός]], ἔχων [[χρῶμα]] σποδοειδές, ossifragus, φῆναι ἢ αἰγυπιοὶ Ὀδ. Π. 217, πρβλ. Γ. 372, Ἀριστοφ. Ὄρν. 304, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 8. 3. 2., 9. 34, 2· πτηνὸν ἱερὸν τῆς Ἀθηνᾶς, Αἰλιαν. π. Ζ. 12. 4.
}}
{{Autenrieth
|auten=[[sea]]-[[eagle]], [[osprey]], Od. 3.372 and Od. 16.217.
}}
{{grml
|mltxt=ἡ, Α<br /><b>1.</b> [[είδος]] αρπακτικού πτηνού, πιθ. ο [[γενειοφόρος]] γυπαετός·2. [[ιερό]] [[πτηνό]] της Αθηνάς.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. [[ονομασία]] αρπακτικού πτηνού, η οποία, [[κατά]] μία [[άποψη]], ανάγεται στην ΙΕ [[ρίζα]] <i>bh</i><i>ā</i>- / <i>bh</i>(<i>e</i>)<i>ә</i><sub>2</sub>- «[[λάμπω]], [[φωτίζω]]» (<b>βλ. λ.</b> <i>φως</i>) και αποτελεί ουσιαστικοποιημένο τ. —με αναβιβασμό του τόνου— του θηλ. ενός επιθ. με [[επίθημα]] -<i>νό</i>-<i>ς</i> δηλωτικού χρώματος ([[πρβλ]]. [[κελαινός]], [[περκνός]]). Αρχική, [[επομένως]], σημ. του επιθ. [[αυτού]] θα ήταν η σημ. «[[λαμπρός]], [[φωτεινός]]» (<b>πρβλ.</b> τον τ. που παραδίδει ο <b>Ησύχ.</b> [[φηνός]]·[[λαμπρός]], ο [[οποίος]] [[πρέπει]] να συνδεθεί με την [[οικογένεια]] αυτή) και η χρησιμοποίησή του για τη [[δήλωση]] του πτηνού [[αυτού]] μπορεί να ερμηνευθεί από το λαμπερό [[λευκό]] [[χρώμα]] του κεφαλιού και το υπόξανθο [[χρώμα]] της κοιλιάς του. Για ανάλογες περιπτώσεις ονομάτων πτηνών που προέρχονται από επίθ. δηλωτικά φωτεινότητας ή σκοτεινότητας <b>πρβλ.</b> [[κύκνος]], [[μόρφνος]]. Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], οι τ. [[φήνη]], [[φηνός]] ανάγονται στη [[ρίζα]] της λ. <i>φῶς</i>, έχουν, όμως, σχηματιστεί από ένα θ. σε -<i>σ</i>-, <i>φᾱσ</i>-<i>νο</i>- (<b>πρβλ.</b> αρχ. ινδ. <i>bh</i><i>ā</i><i>s</i>-<i>a</i>- «φως, [[λάμψη]]», το οποίο χρησιμοποιείται και ως [[ονομασία]] πτηνού<br />για την παρεκτεταμένη [[μορφή]] της ρίζας <b>βλ.</b> και λ. [[φημί]]). Τέλος, οι συνδέσεις της λ. με τη λ. [[φωνή]] ή με το αρχ. νορβ. <i>bani</i> «[[δολοφόνος]]» δεν θεωρούνται πιθανές].
}}
{{lsm
|lsmtext='''φήνη:''' ἡ, πιθ. = [[ἁλιαίετος]], [[θαλάσσιος]] [[αετός]], σε Ομήρ. Οδ., Αριστοφ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[φήνη]], ἡ,<br />prob. = [[ἁλιαίετος]], the sea-[[eagle]], Od., Ar.
}}
{{FriskDe
|ftr='''φήνη''': {phḗnē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': N. eines großen Raubvogels, viell. [[Lämmergeier]] (Od., Ar., Arist., Opp. u.a.; ausführlich Thompson Birds s.v.).<br />'''Derivative''': Davon Φηνεύς m. (Apollod.), Φηνώ f. (Paus.); s. Boßhardt 131.<br />'''Etymology''': Ohne überzeugende Etymologie. Von Osthoff Etym. parerga 1, 246 mit aind. ''bhāsaḥ'' m. N. eines Raubvogels verglichen (Grundform *''bhēs''-''nā'' od. *''bhās''-''nā''). Andere, ganz willkürliche Hypothesen bei Holthausen KZ 73, 97: entw. zu [[φωνή]] oder zu awno. ''bani'' m. [[Totschläger]], [[Mörder]]. Risch 91 vermutet darin eine ursprüngliche Farbbezeichnung ("hell?") wie [[περκνός]], [[κελαινός]] u. a.; vgl. noch die Vogelnamen [[μόρφνος]] und [[κύκνος]].<br />'''Page''' 2,1011
}}