ἡλικία: Difference between revisions

5,136 bytes added ,  29 September 2017
16
(T21)
(16)
Line 24: Line 24:
{{Thayer
{{Thayer
|txtha=ἡλικίας, ἡ ([[ἧλιξ]] [[mature]], of [[full]] [[age]], [[Homer]], [[Odyssey]] 18,373 (others of the [[same]] [[age]]; cf. Ebeling, Lex. [[Homer]] [[under]] the [[word]]; Pape s Lexicon [[under]] the [[word]])); from [[Homer]] [[down]];<br /><b class="num">1.</b> [[age]], [[time]] of [[life]];<br /><b class="num">a.</b> [[universally]]: Matthew , the [[passage]] cited) cf. [[πῆχυς]], and DeWette, Meyer, Bleek on Matthew , the [[passage]] cited; [[παρά]] καιρόν ἡλικίας, [[beyond]] the [[proper]] [[stage]] of [[life]] (A. V. [[past]] [[age]]), [[adult]] [[age]], [[maturity]]: ἔχειν ἡλικίαν (A. V. to be of [[age]]), [[suitable]] [[age]] for [[anything]]; [[with]] the genitive of the [[thing]] for [[which]] it is [[fit]]: [[τοῦ]] γάμου, [[Demosthenes]]; [[τοῦ]] [[ἤδη]] φρονεῖν, [[Plato]], [[Eryx]]., p. 396b.; [[metaphorically]], of an attained [[state]] of [[mind]] [[fit]] for a [[thing]]: [[τοῦ]] πληρώματος [[τοῦ]] Χριστοῦ, the [[age]] in [[which]] we are fitted to [[receive]] the fullness ([[see]] [[πλήρωμα]], 1) of Christ, [[stature]] ([[Demosthenes]], [[Plutarch]], others): τῇ [[ἡλικία]] [[μικρός]], προκόπτειν [[ἡλικία]], i. e. in [[height]] and [[comeliness]] of [[stature]] (Bengel, justam proceritatem nactus est et decoram), Luke 2:52; cf. Meyer, Bleek, at the [[passage]].
|txtha=ἡλικίας, ἡ ([[ἧλιξ]] [[mature]], of [[full]] [[age]], [[Homer]], [[Odyssey]] 18,373 (others of the [[same]] [[age]]; cf. Ebeling, Lex. [[Homer]] [[under]] the [[word]]; Pape s Lexicon [[under]] the [[word]])); from [[Homer]] [[down]];<br /><b class="num">1.</b> [[age]], [[time]] of [[life]];<br /><b class="num">a.</b> [[universally]]: Matthew , the [[passage]] cited) cf. [[πῆχυς]], and DeWette, Meyer, Bleek on Matthew , the [[passage]] cited; [[παρά]] καιρόν ἡλικίας, [[beyond]] the [[proper]] [[stage]] of [[life]] (A. V. [[past]] [[age]]), [[adult]] [[age]], [[maturity]]: ἔχειν ἡλικίαν (A. V. to be of [[age]]), [[suitable]] [[age]] for [[anything]]; [[with]] the genitive of the [[thing]] for [[which]] it is [[fit]]: [[τοῦ]] γάμου, [[Demosthenes]]; [[τοῦ]] [[ἤδη]] φρονεῖν, [[Plato]], [[Eryx]]., p. 396b.; [[metaphorically]], of an attained [[state]] of [[mind]] [[fit]] for a [[thing]]: [[τοῦ]] πληρώματος [[τοῦ]] Χριστοῦ, the [[age]] in [[which]] we are fitted to [[receive]] the fullness ([[see]] [[πλήρωμα]], 1) of Christ, [[stature]] ([[Demosthenes]], [[Plutarch]], others): τῇ [[ἡλικία]] [[μικρός]], προκόπτειν [[ἡλικία]], i. e. in [[height]] and [[comeliness]] of [[stature]] (Bengel, justam proceritatem nactus est et decoram), Luke 2:52; cf. Meyer, Bleek, at the [[passage]].
}}
{{grml
|mltxt=και ηλικιά και [[ελικιά]], η (AM [[ἡλικία]], Α ιων. τ. ήλικίη και δωρ. τ. [[ἁλικία]])<br /><b>1.</b> (για έμβια όντα) ο [[χρόνος]] που διανύεται από τη [[γέννηση]] ενός έμβιου όντος [[μέχρι]] τη [[στιγμή]] που γίνεται [[λόγος]] για την [[ηλικία]] του, υπολογισμένος σε έτη ή στις υποδιαιρέσεις του έτους («τὴν δὲ ἡλικίαν [[περί]] ἔτη [[εἴκοσι]]», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>2.</b> [[κάθε]] [[περίοδος]] της ζωής του ανθρώπου, βρεφική ή νηπιακή, παιδική, εφηβική, νεανική, ανδρική, γεροντική [[ηλικία]]<br /><b>3.</b> (για το [[σώμα]]) το [[ανάστημα]], το [[μπόι]], η [[κορμοστασιά]] («οι δυό σου νώμοι πύργοι 'ναι κι η [[ελικιά]] σου [[κάστρο]]», Διγεν. Ακρ.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (με προσδ. [[κατά]] γεν. δηλώνει ειδική [[εποχή]]) («[[ηλικία]] γάμου», «[[ηλικία]] στρατεύσεως»)<br /><b>2.</b> η στρατολογική [[κλάση]] («διατάχθηκε [[επιστράτευση]] [[πέντε]] ηλικιών»)<br /><b>3.</b> (και για τα άψυχα) η χρονική [[διάρκεια]], ο [[χρόνος]] [[κατά]] τον οποίο υπάρχει [[κάτι]] («η [[ηλικία]] της γης»)<br /><b>4.</b> <b>γεωλ.</b> [[μονάδα]] του γεωλογικού χρόνου που αντιπροσωπεύει το [[χρονικό]] [[διάστημα]], [[κατά]] το οποίο αποτέθηκε μια [[αλληλουχία]] πετρωμάτων<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «έχω την [[ηλικία]]» — δεν [[είμαι]] πια [[νέος]]<br />β) «[[κάμνω]] κάποιον της ηλικίας» — [[ανατρέφω]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>φρ.</b> α) «[[ἔρχομαι]] ή [[μπαίνω]] ή εἶμαι ή [[γίνομαι]] εἰς νόμον ἤ [[μέτρον]] ἡλικίας» — [[ενηλικιώνομαι]]<br />β) «τρέφομαι σε [[ηλικία]]» — [[μεγαλώνω]]<br />γ) «[[τελεία]] [[ηλικία]]» — η ώριμη [[ηλικία]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για ανθρώπους) η [[περίοδος]] της [[ακμής]] του βίου, [[κατά]] την οποία συντελείται η σωματική και [[μάλιστα]] η πνευματική [[ανάπτυξη]]<br /><b>2.</b> [[κάθε]] [[γενεά]] («πολλαῑς [[ἔμπροσθεν]] ἡλικίαις», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>3.</b> αυτοί που έχουν την [[ίδια]] [[ηλικία]], οι συνομίληκοι<br /><b>4.</b> περασμένη [[εποχή]] ή περασμένη [[περίοδος]] του χρόνου, ο [[παλαιός]] [[καιρός]] («ταῡτα ἡλικίαν ἄν εἴη [[κατά]] Λάϊον» — [[κατά]] τους χρόνους, στον καιρό του Λαΐου, <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>5.</b> νεανικό [[πάθος]], νεανική [[ορμή]] («μὴ [[πάντα]] ἡλικίῃ και θυμῷ ἐπίτραπτε», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>6.</b> για [[γυναίκα]]) [[αγνότητα]], [[παρθενία]]<br /><b>7.</b> <b>φρ.</b> α) «ὁ παρ' ἡλικίαν νοῡς» — ο [[νους]] που έχει πρόωρα αναπτυχθεί<br />β) «οἱ ἐν τῇ αυτῇ ἡλικίᾳ» — οι συνομίληκοι<br />γ) «ἐς βαθὺ τῆς ἡλικίας» ή «[[πόρρω]] τῆς ἡλικίας» — σε προχωρημένα [[γεράματα]], σε γεροντική [[ηλικία]]<br />δ) «ἡλικίαν ἔχω» ή «ἡλικίας [[μετέχω]]» — βρίσκομαι στην κατάλληλη [[ηλικία]] για να [[κάνω]] [[κάτι]]<br />ε) «οἱ ἐν τῇ ἡλικίᾳ» — οι στρατεύσιμοι<br />στ) (για γυναίκες) «ἡ ἐν ἡλικίᾳ» — αυτή που [[είναι]] ώριμη για γάμο<br />ζ) «ἡ καθεστηκυῑα ἡλικίᾳ» — η [[μέση]], η ώριμη [[ηλικία]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>ηλικ</i>- (<span style="color: red;"><</span> [[ήλιξ]]) <span style="color: red;">+</span> -<i>ία</i>. Σχηματίζει υποχωρητικά το <i>αφ</i>-[[ήλιξ]] «απομακρυσμένος από τη [[μέση]] [[ηλικία]]», δηλ. «ηλικιωμένος» [[αλλά]] και «[[νέος]]» μερικές φορές. Άλλο παρ. το [[ηλικιώτης]] «[[συνομήλικος]]» που στον τ. της κρητ. διαλ. <i>Fαλικιώτας</i> διατηρεί το <i>F</i>].
}}
}}