τρέπω: Difference between revisions

τρέπω (view source)

Revision as of 05:00, 1 January 2019

3,860 bytes added , 1 January 2019

4b

Spiros

Bureaucrats, Interface administrators, Administrators

3,274,747

edits

@@ Line 30: / Line 30: @@
 {{lsm
 |lsmtext='''τρέπω:''' μέλ. <i>τρέψω</i>, αόρ. <i>ἔτρεψα</i>, αόρ. βʹ <i>ἔτρᾰπον</i>, παρακ. [[τέτροφα]], μεταγεν. <i>τέτρᾰφα</i> — Παθ., μέλ. <i>τρᾰπήσομαι</i>, αόρ. <i>ἐτρέφθην</i>, Ιων. απαρ. [[τραφθῆναι]]· αόρ. βʹ [[ἐτράπην]] [ᾰ], Επικ. υποτ. [[τραπείομεν]] αντί <i>τραπῶμεν</i>· παρακ. [[τέτραμμαι]], γʹ πληθ. [[τετράφαται]]· γʹ ενικ. προστ. [[τετράφθω]]· γʹ ενικ. υπερσ. [[τέτραπτο]], γʹ πληθ. [[τετράφατο]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[στρέφω]] ή [[κατευθύνω]] προς [[κάτι]], σε Όμηρ. κ.λπ.· [[κυρίως]] ακολουθ. από πρόθ.· [[τρέπω]] τινὰ εἰς εὐνήν, τον [[βάζω]] να κοιμηθεί, σε Ομήρ. Οδ.· [[τρέπω]] πόλεις εἰς ὕβριν, σε Θουκ.· [[τρέπω]] κεφαλὴν πρὸς ἠέλιον, σε Ομήρ. Οδ.·<br /><b class="num">2.</b> Παθ., [[στρέφω]] τα βήματά μου, στρέφομαι προς κάποια [[διεύθυνση]], [[τραφθῆναι]] ἀν' Ἑλλάδα, περιφέρομαι πάνω [[κάτω]] στην [[Ελλάδα]], σε Ομήρ. Οδ.· με αιτ. πράγμ., <i>τρέπεσθαι ὁδόν</i>, [[ακολουθώ]] κάποια [[κατεύθυνση]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> Παθ. επίσης, τρέπομαι σε [[κάτι]], <i>ἐς ἀοιδήν</i>, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἐπὶ ἔργα</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐφ' ἁρπαγήν</i>, σε Θουκ.· <i>πρὸς λῃστείαν</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">4.</b> Παθ. και Μέσ., λέγεται για τόπους, είμαι στραμμένος προς ή [[κοιτάζω]] προς κάποια συγκεκριμένη [[διεύθυνση]], <i>πρὸς ζόφον</i>, σε Ομήρ. Οδ.· <i>πρὸς ἄρκτον</i>, <i>πρὸς νότον</i>, σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[στρέφω]], δηλ. κάνω [[μεταβολή]], [[μεταστρέφω]], <i>τρέπειν ἵππους</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· τὰ καλὰ [[τρέπω]] [[ἔξω]], [[στρέφω]] την καλύτερη [[πλευρά]] προς τα έξω, σε Πίνδ. — Παθ., <i>αἰχμὴ τράπετο</i>, [[άκρη]] κάμφθηκε προς τα [[πίσω]], σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για το [[ηλιοστάσιο]], [[ἐπειδὰν]] ἐνχειμῶνι τράπηται [[ἥλιος]] (βλ. [[τροπή]] I), σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[τρέπω]] τὴν αἰτίαν, <i>τὴν ὀργὴν εἴς τινα</i>, [[στρέφω]] την [[κατηγορία]], τον θυμό [[εναντίον]] κάποιου άλλου, σε Ισαίο, Δημ. — Παθ., λέγεται για κατάρες, ἐς κεφαλὴν τρέποιτο [[ἐμοί]], ας πέσει στο [[κεφάλι]] μου!, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">3.</b> [[τρέπω]] σε [[άλλη]] [[διεύθυνση]], [[αλλάζω]], <i>νόον</i>, <i>φρένας</i>, σε Όμηρ. κ.λπ.· ἐς [[γέλων]] [[τρέπω]] τὸ [[πρᾶγμα]], σε Αριστοφ. — Παθ., μεταβάλλομαι, σε Όμηρ. κ.λπ.· με σύστ. αιτ., <i>τρεπόμενος τροπάς</i>, που υφίσταται αλλαγές, σε Αισχίν.<br /><b class="num">III.</b> [[τρέπω]] σε [[φυγή]], [[νικώ]], [[κατατροπώνω]], σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ. κ.λπ.· <i>τρέπωφύγαδε</i>, Λατ. converetere in fugam, σε Ομήρ. Ιλ.· [[τρέπω]] ἐς φυγήν, σε Ευρ.· ομοίως στον Μέσ. αόρ., [[απομακρύνω]] κάποιον εχθρό από εμένα, σε Ξεν. — Παθ., τρέπομαι σε [[φυγή]], [[ηττώμαι]], σε Αισχύλ., Ξεν. κ.λπ.· ομοίως στη Μέσ., ἐς φυγὴν [[τραπέσθαι]], σε Ηρόδ., Θουκ.· επίσης αμτβ. στον Ενεργ. τύπο, <i>φύγαδ' ἔτραπε</i>, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">IV.</b> [[αποτρέπω]], [[εμποδίζω]], [[κωλύω]], [[τρέπω]] τινὰ ἀπὸ τείχεος, στο ίδ.· [[βέλος]] ἔτραπεν [[ἄλλῃ]], στο ίδ.<br /><b class="num">V.</b> όπως το [[ἀνατρέπω]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">VI.</b> [[μετατρέπω]], [[εφαρμόζω]], [[προσαρμόζω]], [[τρέπω]] τι ἐς [[ἄλλο]] τι, σε Ηρόδ.· [[ποῦ]] τέτροφας [[τὰς]] [[ἐμβάδας]]; τί έκανες τα παπούτσια [[σου]]; σε Αριστοφ. — Παθ., <i>ποῖτρέπεται τὰ χρήματα; στον ίδ</i>.
+}}
+{{elru
+|elrutext='''τρέπω:''' ион. [[τράπω]] (aor. 1 [[ἔτρεψα]], aor. 2 ἔτρᾰπον, pf. [[τέτροφα]] - поздн. [[τέτραφα|τέτρᾰφα]]; pass.: fut. τρᾰπήσομαι, aor. 1 [[ἐτρέφθην]] - ион. ἐτράφθην, aor. 2 [[ἐτράπην]] с ᾰ, pf. [[τέτραμμαι]])<br /><b class="num">1)</b> поворачивать, обращать, направлять ([[φύσας]] ἐς [[πῦρ]], κεφαλὴν πρὸς ἠέλιον Hom.; [[βέλος]] εἴς τινα Aesch.): τὰς λόγχας [[κάτω]] τρέψαντες Her. повернув(шие) копья вниз; μῆλα πρὸς [[ὄρος]] τ. Hom. гнать стада в горы; τ. [[ἀντίον]] τινος [[πρόσωπον]] Hes. обращаться лицом к чему-л.; τ. θυμὸν εἴς и ἐπί τι Hes. или [[κατά]] τι Hom. обращать помыслы на что-л.; τ. τινὰ εἰς ἀθυμίαν Dem. повергать кого-л. в уныние; τ. αἰτίαν εἴς τινα Isae. взваливать вину на кого-л.; τ. τινὰ φυγάδε Hom. или ἐς φυγήν Xen. обращать кого-л. в бегство; οὐκ οἶδ᾽ [[ὅποι]] χρὴ [[τἄπορον]] τ. [[ἔπος]] Soph. не знаю, куда обратить смущенное слово, т. е. не знаю, что и сказать; [[τραφθῆναι]] ἀν᾽ Ἑλλάδα Hom. направиться в Элладу; [[ποῖ]] τρέψομαι; Eur. куда мне деваться?; [[ἐπειδὰν]] ἐν χειμῶνι τράπηται (ὁ [[ἥλιος]]) Xen. когда солнце повернулось на зиму; τραφθέντες ἐς τὸ [[πεδίον]] Her. повернув на равнину;<br /><b class="num">2)</b> тж. med. обращать в бегство (ἥρωας Ἀχαιούς Hom.; τὸ τοῦ Ἀριστέως [[κέρας]] Thuc.): ἐκδραμόντες τρέπονται αὐτούς Xen. сделав вылазку, они обратили их в бегство;<br /><b class="num">3)</b> med. обращаться в бегство Thuc., Xen.: πεσόντων πολλῶν ἐτράποντο οἱ Λυδοί Her. когда многие пали (в бою), лидяне обратились в бегство;<br /><b class="num">4)</b> отвращать, отвлекать, отклонять (ἀπὸ τείχεος, sc. τινά Hom.): οὐκ ἄν με τρέψειαν Hom. не отклонить им меня (от моего намерения);<br /><b class="num">5)</b> (из)менять (χρώματα Plut.): τοῦ ἀγαθοῦ οὐ τρέπεται [[χρώς]] Hom. мужественный человек не меняется в лице; [[οἶνος]] τρεπόμενος Sext. киснущее вино; ἐς [[γέλων]] τὸ πρᾶγμ᾽ ἔτρεψας Arph. обратив дело в шутку; τρέψαι φρένας Hom. или τὰς γνώμας τινός Xen. изменить чьи-л. намерения, отговорить кого-л. от его планов; τὸ [[πλῆθος]] ἑώρων τετραμμένον Thuc. видя, что настроение народа переменилось;<br /><b class="num">6)</b> med. обращаться, предаваться, приниматься, начинать (ἐπὶ γεωργίας [[τραπέσθαι]] Plat.): εἰς ὀρχηστὺν τρεψάμενοι Hom. начав пляску; [[τραπέσθαι]] πρὸς λῃστείαν Thuc. заняться грабежом; τετραμμένος ἐπί τινα Thuc. и πρός τινα Plat. питающий склонность к кому-л.
 }}