3,277,188
edits
νεβρός: Difference between revisions
m
LSJ1 replacement
(2a) |
m (LSJ1 replacement) |
||
| (23 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=nevros | |Transliteration C=nevros | ||
|Beta Code=nebro/s | |Beta Code=nebro/s | ||
|Definition=ὁ, | |Definition=ὁ, [[young of the deer]], [[fawn]], Il.8.248, Od.4.336, etc.; <b class="b3">πέδιλα νεβρῶν</b> [[fawn]]skin brogues, [[Herodotus|Hdt.]]7.75; a type of cowardice, Il.4.243, 21.29; [[proverb|prov.]], <b class="b3">ὁ ν. τὸν λέοντα</b> (''[[sc.]]'' [[αἱρεῖ]]), of anything strange, Luc. ''DMort.''8.1:—also fem., Il.4.243, E.''Ba.''866 (lyr.), ''Trag.Adesp.''419. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0235.png Seite 235]] ὁ, das Junge des Hirsches, das | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0235.png Seite 235]] ὁ, das Junge des Hirsches, das [[Hirschkalb]]; Il. 8, 248 u. öfter; [[ἔλαφος]] ἐν ξυλόχῳ κρατεροῖο λέοντος νεβροὺς κοιμήσασα, Od. 4, 336. 17, 127; als Sinnbild der Furcht u. Verzagtheit, [[πεφυζότες]] ἠΰτε νεβροί, Il. 22, 1, τεθηπότες ἠΰτε νεβροί, 4, 243. 21, 29; ὡς [[κύων]] νεβρὸν ἐκμαστεύομεν, Aesch. Eum. 237; [[ποικιλόθριξ]], Eur. Alc. 888; öfter; auch in Prosa, Plat. Charm. 155 d; τοὺς νεογνοὺς τῶν νεβρῶν, Xen. Cyn. 9, 3, öfter; Folgde. Sprichwörtlich ὁ νεβρὸς τὸν λέοντα, Luc. D. Mort. 8, 1. – Ἡ [[νεβρός]], Eur. Pol. 6, Theocr. 12, 6, Plut. Sert. 11. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=οῦ (ὁ, ἡ)<br /><i>au masc.</i> faon, jeune cerf;<br /><i>au fém.</i> jeune biche, <i>animal</i>.<br />'''Étymologie:''' R. ΝεϜ, être nouveau ; cf. [[νέος]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''νεβρός:''' ὁ и ἡ [[молодой олень]], [[олененок]] ([[ποικιλόθριξ]] Eur.): πέδιλα νεβρῶν Her. обувь из оленьей шкуры. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''νεβρός''': ὁ, τὸ νεογνὸν τῆς ἐλάφου, «ἐλαφάκι», Ἰλ. Θ. 248. Ὀδ. Δ. 336, κτλ.· πέδιλα νεβρῶν, ἐκ δερμάτων νεβροῦ, Ἡρόδ. 7. 75: - ὡς [[ἔμβλημα]] δειλίας, Ἰλ. Δ. 243, Φ. 29· παροιμ., ὁ ν. τὸν λέοντα (ἐξυπακ. αἱρεῖ), ἐπὶ πράγματος παραδόξου, Λουκ. Νεκρ. Διάλ. 8. 1. - Ὡσαύτως θηλ., Ἰλ. Δ. 243, Εὐρ. Βάκχ. 867, Πολύϊδ. 6. (Ἐκ τῆς √ΝΕϜ, νέϝ-ος, ἴδε [[νέος]]). | |lstext='''νεβρός''': ὁ, τὸ νεογνὸν τῆς ἐλάφου, «ἐλαφάκι», Ἰλ. Θ. 248. Ὀδ. Δ. 336, κτλ.· πέδιλα νεβρῶν, ἐκ δερμάτων νεβροῦ, Ἡρόδ. 7. 75: - ὡς [[ἔμβλημα]] δειλίας, Ἰλ. Δ. 243, Φ. 29· παροιμ., ὁ ν. τὸν λέοντα (ἐξυπακ. αἱρεῖ), ἐπὶ πράγματος παραδόξου, Λουκ. Νεκρ. Διάλ. 8. 1. - Ὡσαύτως θηλ., Ἰλ. Δ. 243, Εὐρ. Βάκχ. 867, Πολύϊδ. 6. (Ἐκ τῆς √ΝΕϜ, νέϝ-ος, ἴδε [[νέος]]). | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
| Line 23: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ο (Α [[νεβρός]], ὁ και σπαν. ἡ)<br />το [[νεογνό]] του ελαφιού, το [[ελαφάκι]] («νεβρὸν ἔχοντ' ὀνύχεσσι, [[τέκος]] ἐλάφοιο ταχείης», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το [[δέρμα]] νεογνού ελαφιού («περὶ δὲ τοὺς [[πόδας]] τε καὶ τὰς κνήμας πέδιλα νεβρῶν», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[κάθε]] [[σύμβολο]] φόβου και δειλίας («[[τίφθ']] [[οὕτως]] ἔστητε τεθηπότες [[ἠύτε]] νεβροί», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>παροιμ.</b> «ὁ [[νεβρός]] τὸν λέοντα (ενν. <i> | |mltxt=ο (Α [[νεβρός]], ὁ και σπαν. ἡ)<br />το [[νεογνό]] του ελαφιού, το [[ελαφάκι]] («νεβρὸν ἔχοντ' ὀνύχεσσι, [[τέκος]] ἐλάφοιο ταχείης», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το [[δέρμα]] νεογνού ελαφιού («περὶ δὲ τοὺς [[πόδας]] τε καὶ τὰς κνήμας πέδιλα νεβρῶν», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[κάθε]] [[σύμβολο]] φόβου και δειλίας («[[τίφθ']] [[οὕτως]] ἔστητε τεθηπότες [[ἠύτε]] νεβροί», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>παροιμ.</b> «ὁ [[νεβρός]] τὸν λέοντα (ενν. <i>αἱρεῖ</i>, δηλ. συλλαμβάνει)» — λεγόταν για [[παράδοξο]] [[πράγμα]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ανάγεται σε ΙΕ τ. <i>neg</i><sup>w</sup>-<i>ro</i>-, που συνδέεται με αρμ. <i>nerk</i> «[[χρώμα]]», ίσως και λατ. <i>niger</i> «[[σκοτεινός]]». Η ονομ. του ζαρκαδιού προέρχεται [[επομένως]] από το [[χρώμα]] του. Ανάλογη [[περίπτωση]] το [[προκάς]] «[[ελάφι]]», συγγενές με το <i>πρεκνός</i> / [[περκνός]] «[[στικτός]]».<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[νεβρίδα]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[νέβραξ]], [[νέβρειος]], [[νεβρή]], [[νεβρίας]], [[νέβρινος]], [[νέβριον]], [[νεβρίτης]], [[νεβρίτις]], [[νεβρούμαι]], [[νεβρώδης]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[νεβρόγονος]], [[νεβροκτόνος]], [[νεβροστολίζω]], [[νεβροτόκος]], [[νεβροφανής]], [[νεβροφόνος]], [[νεβροχίτων]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''νεβρός:''' ὁ και ἡ, [[νεογνό]] ελαφιού, νεογέννητο [[ελαφάκι]], σε Όμηρ. κ.λπ.· <i>πέδιλα νεβρῶν</i>, υποδήματα από [[δέρμα]] νεογέννητου ελαφιού, σε Ηρόδ. | |lsmtext='''νεβρός:''' ὁ και ἡ, [[νεογνό]] ελαφιού, νεογέννητο [[ελαφάκι]], σε Όμηρ. κ.λπ.· <i>πέδιλα νεβρῶν</i>, υποδήματα από [[δέρμα]] νεογέννητου ελαφιού, σε Ηρόδ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: m., f.<br />Meaning: | |etymtx=Grammatical information: m., f.<br />Meaning: [[young of the deer]], [[fawn]] (Il.).<br />Compounds: As 1. member e.g. in <b class="b3">νεβρο-τόκος</b> [[bringing forth fawns]] (Nic.).<br />Derivatives: Several derivv, most poet. a. late 1. Subst.: [[νεβρίς]], <b class="b3">-ίδος</b> f. [[fawnskin]] (E.) with <b class="b3">νεβρίδ-ιον</b> (Artem.) and [[νεβριζω]] [[wear a fawnskin]] (D. 18, 259, beside [[κρατηρίζω]] [[drink a bowl]], of the participants of a Dionysosfeast), [[νεβρισμός]] [[wearing νεβρίς]] (gramm.); [[νεβρῆ]] f. <b class="b2">id.</b> (Orph.); [[νεβρίας]] m. name of a shark ([[γαλεός]], Arist.; because of the colour, cf. Thompson Fishes s.v.), <b class="b3">ἔλαφος νεβρίας</b> H. s. [[λάδας]]; <b class="b3">νέβρακες οἱ ἄρρενες νεοττοὶ τῶν ἀλεκτρυόνων</b> H. (cf. [[σκύλαξ]], [[πόρταξ]] and Chantraine Form. 379); <b class="b3">νεβρίτης λίθος</b> (Orph.), <b class="b3">-ῖτις</b> (Plin.), because of the colour (Redard 58). -- 2. Adj.: [[νέβρινος]] (S.), [[νέβρειος]] (Call., APl.) [[of a fawn]], [[νέβρειον]] name of the Pastinaca sativa (Ps.-Dsc.; Strömberg Wortstudien 50); [[νεβρώδης]] [[fawnlike]] (AP). -- 3. Verb: [[νεβρόομαι]] [[be changed into a fawn]] (Nonn.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: With [[νεβρός]] agrees exactly Arm. [[nerk]], [[-oy]] [[colour]], if from IE *(<b class="b2">s)negʷro-</b>. It is derived from [[nerk-anem]] [[colour]], which has the form of a primary verb (aor. [[nerk-i]]). But the word for [[deer]] has nothing to do with it. Deer and hind are often called after their colour, e.g. [[πρόξ]], [[προκάς]] [[deer- or roe-like animal]] to [[περκνός]] [[speckled]], <b class="b3">πρεκνόν ποικιλόχροον ἔλαφον</b> H. Also Lat. [[niger]] [[black]] has been compared; on the meaning cf. a.o. [[περκνός]] also [[darkspotted]], [[blackish]] and Porzig Gliederung 167 (doubts in W.-Hofmann s.v.). But the meaning has nothing to do with [[deer]]. -- Diff. on [[nerk]] (backformation from primary [[nerkanem]] with a very complicated etymology) Belardi Ric. ling. 1, 147 f.; s. also Pagliaro Rend. Acc. Linc. 8: 16, 2 n. 6. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 38: | Line 38: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''νεβρός''': {nebrós}<br />'''Grammar''': m., f.<br />'''Meaning''': [[Hirschkalb]] (seit Il.).<br />'''Composita''' : Als Vorderglied z.B. in [[νεβροτόκος]] [[Hirschkälber gebärend]] (Nik.).<br />'''Derivative''': Zahlreiche Ableitungen, meist poet. u. spät. 1. Subst. : [[νεβρίς]], -ίδος f. ‘HIirsch. | |ftr='''νεβρός''': {nebrós}<br />'''Grammar''': m., f.<br />'''Meaning''': [[Hirschkalb]] (seit Il.).<br />'''Composita''': Als Vorderglied z.B. in [[νεβροτόκος]] [[Hirschkälber gebärend]] (Nik.).<br />'''Derivative''': Zahlreiche Ableitungen, meist poet. u. spät. 1. Subst.: [[νεβρίς]], -ίδος f. ‘HIirsch. kalbfell' (E. u.a.) mit [[νεβρίδιον]] (Artem.) und νεβριζω [[ein Hirschkalbfell tragen]] (D. 18, 259, neben [[κρατηρίζω]] [[eine Bowle trinken]], vom Teilnehmer an einem Dionysosfest), [[νεβρισμός]] [[das Tragen einer [[νεβρίς]] (Gramm.); [[νεβρῆ]] f. ib. (Orph.); [[νεβρίας]] m. Ben. eines Haifisches ([[γαλεός]], Arist.; wegen der Farbe, vgl. Thompson Fishes s.v.), [[ἔλαφος]] [[νεβρίας]] H. s. [[λάδας]]; νέβρακες· οἱ ἄρρενες νεοττοὶ τῶν ἀλεκτρυόνων H. (vgl. [[σκύλαξ]], [[πόρταξ]] und Chantraine Form. 379); [[νεβρίτης]] [[λίθος]] (Orph.), -ῖτις (Plin.), wegen der Farbe (Redard 58). — 2. Adj.: [[νέβρινος]] (S.), [[νέβρειος]] (Kall., ''APl''.) [[vom Hirschkalbe]], νεβρειον Ben. der Pastinaca sativa (Ps.-Dsk.; Strömberg Wortstudien 50); [[νεβρώδης]] [[hirschkalbähnlich]] (''AP''). — 3. Verb: [[νεβρόομαι]] [[in ein Hirschkalb verwandelt werden]] (Nonn.).<br />'''Etymology''': Zu [[νεβρός]] stimmt genau arm. ''nerk'', -''oy'' [[Farbe]], wenn aus idg. *(''s'')''negʷro''-; somit eig. [[farbig]], [[bunt]]. Dabei muß indessen ''nerk''-''anem'' [[färben]], das die Form eines primären Verbs hat (Aor. ''nerk''-''i''), ein urspr. Denominativum sein, was Bedenken erregen mag. Hirsch und Reh werden oft nach ihrer Farbe benannt, z.B. [[πρόξ]], [[προκάς]] ‘hirsch- oder rehartiges Tier’ zu [[περκνός]] [[gesprenkelt]], [[scheckig]], [[πρεκνόν]]· ποικιλόχροον ἔλαφονH. Auch lat. ''niger'' [[schwarz]] kann hierher gehören mit ''i'' für ''e'' wie in ''firmus'' (: ''ferme''), ''vitulus'' (: ''vetus'') u.a.; zur Bed. vgl. u.a. [[περκνός]] auch [[dunkelfleckig]], [[schwärzlich]] und Porzig Gliederung 167 (unbegründeter Zweifel bei W.-Hofmann s.v.). Frisk Etyma Armen. 14ff. — Anders über ''nerk'' (Rückbildung aus dem primären ''nerkanem'' mit einer sehr verwickelten Etymologie des letzteren) Belardi Ric. ling. 1, 147 f.; dazu Pagliaro Rend. Acc. Linc. 8: 16, 2 A. 6.<br />'''Page''' 2,297 | ||
}} | |||
{{WoodhouseReversedUncategorized | |||
|woodrun=[[fawn]], [[young buck]] | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[ἐλαφάκι]]). Σκοτεινή ἡ [[ἐτυμολογία]] του. Ἴσως νά παράγεται ἀπό τή ρίζα νεϝτοῦ [[νέος]] (νέϝ-ος) ἤ ἀπό τό ἀρνητ. νε + [[βορά]]. | |||
}} | }} | ||