3,277,218
edits
χαρίζω: Difference between revisions
m
Text replacement - "Pl.''Tht.''" to "Pl.''Tht.''"
m (Text replacement - " esp. in " to " especially in ") Tags: Mobile edit Mobile web edit |
|||
| (8 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=charizo | |Transliteration C=charizo | ||
|Beta Code=xari/zw | |Beta Code=xari/zw | ||
|Definition= | |Definition=<span class="bld">A</span> fut. χαριῶ Phld.''Rh.''1.381 S., ''Glossaria'': aor. imper. χάρισον ''PMag.Lond.''122.17:—usu. Med. χαρίζομαι, fut. -ιοῦμαι Th.3.40, 8.65; [[χαριῇ]] ([[varia lectio|v.l.]] -εῖ) also in [[Herodotus|Hdt.]]1.90; Cret. [[χαριξίομαι]] ''GDI''5176.16 (found at Teos); also [[χαρίξομαι]] ib.5178.17 (ibid.); [[χαρίηνται]] is a false Aeol. form in ''Milet.''3 No.152.56; later χαρίσομαι ''Ep.Rom.'' 8.32, Luc.''DDeor.''22.4: aor. ἐχαρισάμην [[Herodotus|Hdt.]]1.91, etc.; opt. χαρίσαιτο Il.6.49; Aeol. imper. χάρισσαι Sapph.''Supp.''16.4; Cret. inf. χαρίξασθαι ''GDI''5163b8 (Mylasa):—Pass. forms, fut. χαρισθήσομαι in pass. sense, ''Ep.Philem.''22: aor. ἐχαρίσθην in pass. sense, ''Act.Ap.'' 3.14, ''1 Ep.Cor.''2.12: pf. [[κεχάρισμαι]] in act. sense, κεχάρισαι Ar.''Ec.'' 1045, -ισται Id.''Eq.''54; also in pass. sense, imper. -ίσθω [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]'' 250c: plpf. ἐκεχάριστο [[Herodotus|Hdt.]]8.5, Ep. [[κεχάριστο]] Od.6.23:—[[say]] or [[do something agreeable]] to a person, [[show]] him [[favour]] or [[kindness]], [[oblige]], [[gratify]], c. dat. pers., freq. in part., χαριζομένη πόσεϊ ᾧ Il.5.71, cf. 11.23, 15.449, Od.8.538,13.265; once in Hes., ποίησε.. χαριζόμενος Διί ''Th.''580; πᾶσι χαριζοίμην ἄν [[Herodotus|Hdt.]]6.130, cf. Th.3.40; τοῖς θεοῖς [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''4.3.16; <b class="b3">Καλλίᾳ χαριζόμενος</b> to [[oblige]], [[humour]] him, [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 362a, cf. ''Men.''75b, [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''1368; of a judge, give a [[partial]] verdict, χ. οἷς ἂν δοκῇ αὐτῷ Pl.''Ap.''35c; also χ. τῷ ἵππῳ X. ''Eq.''10.12: abs., [[make oneself agreeable]], [[comply]], opp. <b class="b3">ἀντία φάσθαι</b>, once in A., ''Pers.''700 (lyr.); οἱ ὑπὲρ καιρὸν χαριζόμενοι And.4.7: c. acc. cogn., χάριτας χ. E.''Fr.''360.1, Isoc.1.31, D.18.239; χ. τι καὶ αὐτός Th.3.42; with part. added, χαρίζετο ἱερὰ ῥέζων Od. 1.61, cf. [[Herodotus|Hdt.]]1.90, Ar.''Ec.''1045, [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 338a, 426c, etc.: more freq. c. dat. modi, <b class="b3">μήτε τί μοι ψεύδεσσι χαρίζεο</b> [[do]] not [[court favour]] by lies, Od.14.387; χαριζόμενος φιλότητι 10.43, etc.; λόγῳ θωπεῦσαι καὶ ἔργῳ χ. [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''173a codd.; opp. <b class="b3">τὰ βέλτιστα λέγειν</b>, D.9.2, cf. Plu.2.66a.<br><span class="bld">2</span> [[gratify]] or [[indulge]] a humour or passion, once in S., θυμῷ χαρίζεσθαι κενά ''El.''331, cf. Antipho 4.3.2, X.''An.'' 7.1.25; ὀργῇ E.''Fr.''31; γλώσσῃ Id.''Or.''1514 (troch.); ἔρωτι Pi.''Fr.'' 127; τῇ ἐπιθυμίᾳ [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 561c: τῷ σώματι [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.2.23; <b class="b3">τῇ γαστρί</b> ib.2.1.2, ''Cyr.''4.2.39; <b class="b3">τῇ ἡδονῇ</b> ib.4.3.2.<br><span class="bld">3</span> in erotic sense, [[grant favours]] to a man, Ar.''Ec.''629 (anap.), [[Plato|Pl.]]''[[Symposium|Smp.]]'' 182a, ''Phdr.''231c, 256a, [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''3.11.12, etc.: hence of Comedy, ὀλίγοις χαρίσασθαι [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''517 (anap.): c. acc. cogn., χ. θήλειαν ἀπόλαυσιν Luc.''Am.'' 27.<br><span class="bld">II</span> c. acc. rei, [[give graciously]] or [[cheerfully]], δῶρα Od.24.283; ἄποινα Il.6.49, 10.380; χαρίζεσθαί τινί τι [[Herodotus|Hdt.]]1.91, [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''437, ''Eq.''54, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.4.9, etc.; πωλεῖν καὶ χ. καὶ τέκνοις μεταδιδόναι ''PGrenf.''1.60.45 (vi A. D.); so c. acc. pers., χαρίζομαί σε τοῖς ὄχλοις ''PFlor.''61.61 (i A.D.): with a strong oxymoron, ξείνια δυσμενέσιν λυγρὰ χ. Archil.7: c. inf. with Art., χ. τὸ ποθεῖν Plu.2.609a; τὸ ζῆν [[LXX]] ''2 Ma.''3.33; without the Art., <b class="b3">πολλοῖς ἐχαρίσατο βλέπειν</b> ([[varia lectio|v.l.]] [[τὸ β]].) ''Ev.Luc.''7.21; <b class="b3">χάρισαι [αὐτοῖς] μένειν</b> [[allow]] them to remain, Luc.''Am.''19, cf. ''AP''5.236 (Agath.); so <b class="b3">ἆρ' ἄν τί μοι χαρίσαιο τοιόνδε—μή μου καταγελᾶν</b>; Pl.''Hp.Mi.''364c.<br><span class="bld">b</span> <b class="b3">χ. τὴν δέησιν</b> [[grant]] the request, Luc.Bis Acc.14.<br><span class="bld">c</span> Pass., c. acc., to [[be favoured with]], ἀνάγκᾳ πνεῦμα χαριζόμενος ''Epigr.Gr.''204.18 (Cnidus).<br><span class="bld">2</span> c. gen. partit., [[give freely of]] a thing, ἀλλοτρίων χ. Od.17.452; <b class="b3">ταμίη.. χαριζομένη παρεόντων</b> [[giving freely of]] such things as were ready, 1.140, etc.; παντοίων ἀγαθῶν γαστρὶ χαριζόμενοι Thgn.1000; γλώσσης μαφιδίοιο χ. παρεοῦσι Theoc.25.188; <b class="b3">προικὸς χαρίζεσθαι</b>, of his bounty, Od.13.15.<br><span class="bld">3</span> c. acc. pers., [[give up as a favour]], <b class="b3">τῇ μητρὶ χ. Ὀκτάβιον</b>, by dropping a law aimed at him, Plu.''CG''4; but also, by unjust condemnation, ''Act.Ap.''25.11,16; also <b class="b3">τῷ θεῷ με ἐχαρίσω</b>, of a [[dedication]] ceremony, ''PBremen''49.14 (ii A. D.).<br><span class="bld">4</span> [[forgive]], τὴν ἀδικίαν τινί ''2 Ep.Cor.''12.13, cf. ''Ep.Col.''2.13: abs., ''2 Ep.Cor.'' 2.7, etc.<br><span class="bld">III</span> Pass., especially in pf. and plpf., <b class="b3">κεχάριστο θυμῷ</b> [[was dear]] to her heart, Od.6.23; <b class="b3">τοῖσι Εὐβοεῦσι ἐκεχάριστο</b> the [[pleasure]] of the Euboeans [[was done]], [[Herodotus|Hdt.]]8.5; <b class="b3">ταῦτα μὲν οὖν μνήμῃ κεχαρίσθω</b> [[let a tribute be paid]].. [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''250c; cf. [[χάρις]] A. V.<br><span class="bld">2</span> mostly part. pf. <b class="b3">κεχαρισμένος, η, ον,</b> as adjective, [[acceptable]], [[welcome]], ἐμῷ κεχαρισμένε θυμῷ Il.5.243,826, etc.; <b class="b3">κεχαρισμένα δῶρα θεοῖσι δίδωσι</b>, 20.298, cf. Od.16.184, 19.397; <b class="b3">κεχαρισμένα θεῖναί τινι</b> to do [[things pleasing]] to one, Il.24.661; ἀνὴρ κεχαρισμένα εἰδώς Od.8.584; θεοις κεχαρισμένα ποιεῖν Lys.6.33; <b class="b3">κεχ. τοῖς θεοῖς λέγειν τε καὶ πράττειν</b>, Pl.''Euthphr.''14b, cf. ''Phdr.''273e; δοίη ᾧ κ' ἐθέλοι καί οἱ κεχαρισμένος ἔλθοι Od.2.54, cf. [[Herodotus|Hdt.]]1.87, 3.119, [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]'' 1.2.10, etc.; κεχαρισμένα θύρσῳ E.''HF''892 (lyr.); κεχαρ. χοιρίδιον Ar.''Pax''386 (lyr.); πᾶσιν κεχαρισμένος Pl.''Sph.''218a; λόγος κεχ. D.14.1; σιτίον ἢ ποτόν [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.1.24; ἐν τοῖς μὴ κεχαρισμένοις.. πρὸς τὴν αἴσθησιν [[Aristotle|Arist.]]''[[De Partibus Animalium|PA]]''645a7; cf. [[κεχαρισμένως]].<br><span class="bld">3</span> later, Comp. κεχαρισμενώτερος Ael.''NA''12.7; Sup. κεχαρισμενώτατος Alciphr. 3.65.—Rare in Trag., but freq. in Att. Prose. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ΝΜ [[χάρις]]<br /><b>1.</b> [[δίνω]], [[παραχωρώ]], [[δωρίζω]] (α. «της χάρισε έναν δίσκο» β. «χάρε για χάρισέ μου σαΐτες κοφτερές, να πάω να σαϊτέψω δυο [[τρεις]] μελαχρινές», δημ. [[τραγούδι]]<br />γ. «τούτους ἡμῖν χάρισον εἰς χαρὰν καὶ ἀνέγερσιν τῶν Ῥωμαίων», Κ Πορφ.)<br /><b>2.</b> [[δίνω]] [[χάρη]], [[απαλλάσσω]] από [[ποινή]] ή από [[οφειλή]] (α. «του χάρισε την [[τιμωρία]]» β. «του χάρισε την τελευταία [[δόση]]»)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>φρ.</b> α) «δεν χαρίζει [[κάστανα]]» — <b>βλ.</b> [[κάστανο]]<br /><b>2.</b> <b>παροιμ.</b> «κάποιου του χαρίζανε γάιδαρο και τον κοίταζε στα δόντια» — <b>βλ.</b> [[γάιδαρος]]<br />β) «κάποιου του χαρίζανε γάιδαρο και ήθελε και το [[σαμάρι]]» — λέγεται για αχάριστο και πλεονέκτη. | |mltxt=ΝΜ [[χάρις]]<br /><b>1.</b> [[δίνω]], [[παραχωρώ]], [[δωρίζω]] (α. «της χάρισε έναν δίσκο» β. «χάρε για χάρισέ μου σαΐτες κοφτερές, να πάω να σαϊτέψω δυο [[τρεις]] μελαχρινές», δημ. [[τραγούδι]]<br />γ. «τούτους ἡμῖν χάρισον εἰς χαρὰν καὶ ἀνέγερσιν τῶν Ῥωμαίων», Κ Πορφ.)<br /><b>2.</b> [[δίνω]] [[χάρη]], [[απαλλάσσω]] από [[ποινή]] ή από [[οφειλή]] (α. «του χάρισε την [[τιμωρία]]» β. «του χάρισε την τελευταία [[δόση]]»)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>φρ.</b> α) «δεν χαρίζει [[κάστανα]]» — <b>βλ.</b> [[κάστανο]]<br /><b>2.</b> <b>παροιμ.</b> «κάποιου του χαρίζανε γάιδαρο και τον κοίταζε στα δόντια» — <b>βλ.</b> [[γάιδαρος]]<br />β) «κάποιου του χαρίζανε γάιδαρο και ήθελε και το [[σαμάρι]]» — λέγεται για αχάριστο και πλεονέκτη. | ||
}} | }} | ||