ὑπορρέω: Difference between revisions

m
Text replacement - "Pl.''Lg.''" to "Pl.''Lg.''"
(6_13a)
m (Text replacement - "Pl.''Lg.''" to "Pl.''Lg.''")
 
(38 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=yporreo
|Transliteration C=yporreo
|Beta Code=u(porre/w
|Beta Code=u(porre/w
|Definition=<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">flow under</b> or <b class="b2">beneath</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mir.</span>843a21</span>, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Crass.</span>4</span>, <span class="bibl">2.949d</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">infiltrate</b>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Loc.Hom.</span>29</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> metaph., </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">1</span> <b class="b2">slip</b> or <b class="b2">glide into unperceived</b>, παρανομία ἠρέμα ὑπορρεῖ πρὸς τὰ ἤθη <span class="bibl">Pl. <span class="title">R.</span>424d</span>; λόγος τις ἅμα καὶ φήμη ὑ. πως <span class="bibl">Id.<span class="title">Lg.</span>672b</span>; ἁμαρτία κατὰ υικρὸν -ρέουσα <span class="bibl">D.19.228</span>: c. dat., τἄδικον πολλαῖς ὑπερρύηκε <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span> 497.5</span>: c. acc., τὴν ψυχὴν ὑ. δυσχέρειαι Plu.2.437d: hence, <b class="b2">undermine</b>, <b class="b3">ὑπὸ [τοῦ Φαβίου] ὑπορρέοντος ἀψοφητὶ καὶ παρεμπίπτοντος ἐνδελεχῶς ὑπερειπόμενος καὶ δαπανώμενος ἐλάνθανε [ὁ Ἀννίβας</b>] <span class="bibl">Id.<span class="title">Fab.</span>19</span>; ὑπέρρει αὐτὸν τὸ νόσημα <span class="bibl">Parth.13.1</span>; τοὺς ἐν ἁπάσῃ καθεστάναι δοκοῦντας εὐδαιμονίᾳ πάντα ταῦτα . . ὑπέρρει <span class="bibl">D.20.49</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">slip away</b>, ἐρείσματα ἐκ μέσου ὑπορρέοντα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>793c</span>; <b class="b3">τό τοι καλὸν ἄνθος ὑ</b>. v.l. for [[ἀπο-]] in <span class="bibl">Theoc.7.121</span>; of the hair, <b class="b2">fall off</b>, <span class="bibl">Luc.<span class="title">Ep.Sat.</span>24</span>; of friends, <span class="bibl">Id.<span class="title">Vit.Auct.</span>27</span>: of Time, <b class="b2">slip away, glide on</b>, ὑπορρέοντος τοῦ χρόνου <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>1289</span>: of persons, <b class="b3">. εἴς τινα</b> <b class="b2">sink to the level of</b>... <span class="bibl">Plu.<span class="title">Nic.</span>1</span>; <b class="b3">. εἰς ἰδιωτισμόν</b> <b class="b2">fall</b> into... <span class="bibl">Epict.<span class="title">Ench.</span>33.6</span>.</span>
|Definition=<span class="bld">A</span> [[flow under]] or [[flow beneath]], Arist.''Mir.''843a21, Plu.''Crass.''4, 2.949d.<br><span class="bld">2</span> [[infiltrate]], Hp.''Loc.Hom.''29.<br><span class="bld">II</span> metaph.,<br><span class="bld">1</span> [[slip into unperceived]] or [[glide into unperceived]], παρανομία ἠρέμα ὑπορρεῖ πρὸς τὰ ἤθη Pl. ''R.''424d; λόγος τις ἅμα καὶ φήμη ὑ. πως Id.''Lg.''672b; ἁμαρτία κατὰ μικρὸν ὑπορρέουσα D.19.228: c. dat., τἄδικον πολλαῖς ὑπερρύηκε E.''Fr.'' 497.5: c. acc., τὴν ψυχὴν ὑ. δυσχέρειαι Plu.2.437d: hence, [[undermine]], <b class="b3">ὑπὸ [τοῦ Φαβίου] ὑπορρέοντος ἀψοφητὶ καὶ παρεμπίπτοντος ἐνδελεχῶς ὑπερειπόμενος καὶ δαπανώμενος ἐλάνθανε [ὁ Ἀννίβας]</b> Id.''Fab.''19; ὑπέρρει αὐτὸν τὸ νόσημα Parth.13.1; τοὺς ἐν ἁπάσῃ καθεστάναι δοκοῦντας εὐδαιμονίᾳ πάντα ταῦτα.. ὑπέρρει D.20.49.<br><span class="bld">2</span> [[slip away]], ἐρείσματα ἐκ μέσου ὑπορρέοντα [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''793c; <b class="b3">τό τοι καλὸν ἄνθος ὑ.</b> [[varia lectio|v.l.]] for [[ἀπορρέω]] in Theoc.7.121; of the hair, [[fall off]], Luc.''Ep.Sat.''24; of friends, Id.''Vit.Auct.''27: of [[time]], [[slip away]], [[glide on]], ὑπορρέοντος τοῦ χρόνου Ar.''Nu.''1289: of persons, <b class="b3">ὑπορρέω εἴς τινα</b> [[sink to the level of]]... Plu.''Nic.''1; <b class="b3">ὑπορρέω εἰς ἰδιωτισμόν</b> [[fall into]]... Epict.''Ench.''33.6.
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> ὑπορρυήσομαι, <i>ao.2</i> ὑπερρύην, <i>pf.</i> ὑπερρύηκα, <i>etc.</i><br /><b>1</b> [[couler sous]] ; <i>fig.</i> se glisser sous, pénétrer sous <i>ou</i> dans, s'insinuer, <i>d'ord. avec un suj. de ch. (erreur, mal, etc.)</i> : τὴν ψυχήν PLUT dans l'âme de qqn ; <i>qqf avec un suj. de pers.</i> : [[εἴς]] τινα, [[ὥς]] τινα s'introduire secrètement auprès de qqn;<br /><b>2</b> [[couler peu à peu]] ; s'écouler <i>en parl. du temps ; p. anal.</i> [[glisser peu à peu]], [[tomber]].<br />'''Étymologie:''' [[ὑπό]], [[ῥέω]].
}}
{{pape
|ptext=([[ῥέω]]),<br><b class="num">1</b> <i>[[unten]] weg-, [[darunter]] hinfließen</i>.<br><b class="num">2</b> <i>[[heimlich]], [[unvermerkt]] [[hineinkommen]], [[hineinschlüpfen]]</i>; Plat. <i>Rep</i>. IV.424d; [[λόγος]] τις ἅμα καὶ [[φήμη]] ὑπορρεῖ πως <i>Legg</i>. II.672 h; vgl. Dem. 19.228; Luc. <i>vit.auct</i>. 27.<br><b class="num">3</b> <i>[[allmälig]], [[unvermerkt]] [[fortgehen]], [[schwinden]]</i>; ὑπορρέοντος τοῦ χρόνου Ar. <i>Nub</i>. 1271; vom ausfallenden [[Haare]], auch von [[Stützen]], [[umfallen]], Plat. <i>Legg</i>. VII.793c und Sp., wie Luc. <i>D.mer</i>. 12.5.<br><b class="num">4</b> c. accus., <i>[[untergraben]], [[unterminieren]], und [[dadurch]] zum Fall [[bringen]]</i>, τούσδ' ἐν ἁπάσῃ καθεστάναι δοκοῦντας εὐδαιμονίᾳ πάντα ταῦτ' ἀμελούμενα ὑπέρρει κατὰ μικρόν Dem. 20.49, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von προῆγε.
}}
{{elru
|elrutext='''ὑπορρέω:'''<br /><b class="num">1</b> [[течь вниз]], [[стекать]] (πηγὴ νάματος ὑπορρεῖ παρὰ τὸν κρημνόν Plut.);<br /><b class="num">2</b> [[течь]] (протекать) внизу (ἡ ὑπορρέουσα [[θάλασσα]] Arst.);<br /><b class="num">3</b> [[медленно течь]] (ὁ ποταμὸς ὑπορρέων [[ἀψοφητί]] Plut.): ὑπορρέοντος τοῦ χρόνου Arph. с течением времени;<br /><b class="num">4</b> [[исподволь притекать]], [[проникать]], [[внедряться]] (πρὸς τὰ ἤθη Plat.): κατὰ μικρὸν ὑ. ἐπί τινος Dem. постепенно просачиваться во что-л.; τὴν ψυχὴν ὑ. Plut. проникать в душу;<br /><b class="num">5</b> [[распространяться]]: [[λόγος]] τις [[ἅμα]] καὶ [[φήμη]] ὑπορρεῖ πως Plat. ходит какой-то рассказ или слух, что-ли;<br /><b class="num">6</b> [[постепенно уходить]], [[исчезать]] (ὑπορρέουσιν οἱ [[πολλοί]] Luc.): τὸ καλὸν [[ἄνθος]] ὑπορρεῖ τινι Theocr. красота покидает кого-л.; ὑπορρεούσης τῆς [[κόμης]] Luc. с выпадением волос; ἐρείσματα ἐκ μέσου ὑπορρέοντα Plat. удаленные прочь подпоры;<br /><b class="num">7</b> [[присоединяться]], [[примыкать]] (εἴς или ὥς τινα Plut.);<br /><b class="num">8</b> досл. [[размывать]], [[подкапывать]], перен. [[губить]] (τινα κατὰ μικρον Dem.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ὑπορρέω''': μέλλ. -ρυήσομαι, ῥέω [[ὑποκάτω]] ἢ [[κάτωθεν]], Ἀριστ. περὶ Θαυμ. 130. 3, Πλουτ. Κράσσ. 4, πρβλ. 2. 949D. 2) [[ἐκρέω]] κατὰ μικρόν, ὁ αὐτ. ἐν Φαβ. 19. 3) [[συνέρχομαι]] κατὰ μικρὸν εἴς τινα τόπον, ἐπὶ προσώπων, Λουκ. Βίων Πρᾶσις 27. ΙΙ. μεταφορ., 1) [[εἰσρέω]], [[εἰσέρχομαι]] [[ἀπαρατήρητος]], Λατ. subrepere [[παρανομία]] [[ἠρέμα]] ὑπορρεῖ πρὸς τὰ ἤθη Πλάτ. Πολ. 424D· [[λόγος]] τις ἅμα καὶ [[φήμη]] ὑπ. πως ὁ αὐτ. ἐν Νόμ. 672Β· ὑπ. [[ἁμαρτία]] Δημ. 412. 12 - [[μετὰ]] δοτ., τἄδικον πολλαῖς ὑπερρύηκε Εὐρ. Ἀποσπ. 499. 5· μετ’ αἰτ., δυσχέρειαι ὑπ. τὴν ψυχήν, Πλουτ. 2. 437D. 3) [[ὑποπίπτω]], ἐρείσματα ἐκ μέσου ὑπορρέοντα Πλάτ. Νόμ. 792C· τό τοι καλὸν [[ἄνθος]] ὑπ. Θεόκρ. 7. 121· [[οὕτως]] ἐπὶ τῶν τριχῶν, «παῖδας δὲ αὐτῶν τοὺς ὡραίους καὶ κομήτας... φαλακροὺς γίνεσθαι ὑπορρεούσης τῆς [[κόμης]]» ὁ αὐτ. ἐν Κρονικ. Ἐπιστ. 24· [[ἀπέρχομαι]] κατὰ μικρόν, «ἤδη μὲν ὑπορρέουσιν οἱ πολλοὶ καὶ ἐν ὀλίγοις ἡ [[πρᾶσις]] ἔσται», Λουκ. Βίων Πρᾶσις 27· - ἐπὶ χρόνου, [[παρέρχομαι]], ὑπορρέοντος τοῦ χρόνου Ἀριστοφ. Νεφ. 1289· - ἐπὶ προσώπων, [[καταφεύγω]] εἴς τινα, [[πολλαχοῦ]] δ’ ὑπορρέων εἰς τὸν Ξέναρχον Πλουτ. Νικ. 1· ὑπ. εἰς ἰδιωτισμόν, [[καταπίπτω]] εἰς..., Ἐπικτ. Ἐγχειρ. 33. 6. ΙΙΙ. ἐν Δημ. 472. 2, τοὺς ἐν ἁπάσῃ καθεστάναι δοκοῦντας εὐδαιμονίᾳ πάντα [[ταῦτα]]... ὑπορρεῖ, ὁ Wolf καὶ ὁ Schäf. λαμβάνουσι τὸ [[ῥῆμα]] μεταβατικῶς, πάντα [[ταῦτα]] ὑποσκάπτουσιν, ὑπονομεύουσιν αὐτούς· ἀλλὰ πιθανῶς ὑπάρχει ἀνακόλουθον, καθ’ ὃ τὸ ὑπορρεῖ ἐτέθη ἀντὶ ῥήματός τινος μεταβατικοῦ.
|lstext='''ὑπορρέω''': μέλλ. -ρυήσομαι, ῥέω [[ὑποκάτω]] ἢ [[κάτωθεν]], Ἀριστ. περὶ Θαυμ. 130. 3, Πλουτ. Κράσσ. 4, πρβλ. 2. 949D. 2) [[ἐκρέω]] κατὰ μικρόν, ὁ αὐτ. ἐν Φαβ. 19. 3) [[συνέρχομαι]] κατὰ μικρὸν εἴς τινα τόπον, ἐπὶ προσώπων, Λουκ. Βίων Πρᾶσις 27. ΙΙ. μεταφορ., 1) [[εἰσρέω]], [[εἰσέρχομαι]] [[ἀπαρατήρητος]], Λατ. subrepere [[παρανομία]] [[ἠρέμα]] ὑπορρεῖ πρὸς τὰ ἤθη Πλάτ. Πολ. 424D· [[λόγος]] τις ἅμα καὶ [[φήμη]] ὑπ. πως ὁ αὐτ. ἐν Νόμ. 672Β· ὑπ. [[ἁμαρτία]] Δημ. 412. 12 - μετὰ δοτ., τἄδικον πολλαῖς ὑπερρύηκε Εὐρ. Ἀποσπ. 499. 5· μετ’ αἰτ., δυσχέρειαι ὑπ. τὴν ψυχήν, Πλουτ. 2. 437D. 3) [[ὑποπίπτω]], ἐρείσματα ἐκ μέσου ὑπορρέοντα Πλάτ. Νόμ. 792C· τό τοι καλὸν [[ἄνθος]] ὑπ. Θεόκρ. 7. 121· [[οὕτως]] ἐπὶ τῶν τριχῶν, «παῖδας δὲ αὐτῶν τοὺς ὡραίους καὶ κομήτας... φαλακροὺς γίνεσθαι ὑπορρεούσης τῆς [[κόμης]]» ὁ αὐτ. ἐν Κρονικ. Ἐπιστ. 24· [[ἀπέρχομαι]] κατὰ μικρόν, «ἤδη μὲν ὑπορρέουσιν οἱ πολλοὶ καὶ ἐν ὀλίγοις ἡ [[πρᾶσις]] ἔσται», Λουκ. Βίων Πρᾶσις 27· - ἐπὶ χρόνου, [[παρέρχομαι]], ὑπορρέοντος τοῦ χρόνου Ἀριστοφ. Νεφ. 1289· - ἐπὶ προσώπων, [[καταφεύγω]] εἴς τινα, [[πολλαχοῦ]] δ’ ὑπορρέων εἰς τὸν Ξέναρχον Πλουτ. Νικ. 1· ὑπ. εἰς ἰδιωτισμόν, [[καταπίπτω]] εἰς..., Ἐπικτ. Ἐγχειρ. 33. 6. ΙΙΙ. ἐν Δημ. 472. 2, τοὺς ἐν ἁπάσῃ καθεστάναι δοκοῦντας εὐδαιμονίᾳ πάντα [[ταῦτα]]... ὑπορρεῖ, ὁ Wolf καὶ ὁ Schäf. λαμβάνουσι τὸ [[ῥῆμα]] μεταβατικῶς, πάντα [[ταῦτα]] ὑποσκάπτουσιν, ὑπονομεύουσιν αὐτούς· ἀλλὰ πιθανῶς ὑπάρχει ἀνακόλουθον, καθ’ ὃ τὸ ὑπορρεῖ ἐτέθη ἀντὶ ῥήματός τινος μεταβατικοῦ.
}}
{{grml
|mltxt=[[ὑπορρέω]] ΝΜΑ [[ῥέω]]<br />ρέω από [[κάτω]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[εκρέω]] λίγο<br /><b>2.</b> [[διαρρέω]]<br /><b>3.</b> [[μεταπίπτω]]<br /><b>4.</b> [[πέφτω]] [[σιγά]] [[σιγά]] («παῖδας δὲ αὐτῶν τοὺς ὡραίους καὶ κόμητας... φαλακροὺς γίνεσθαι ὑπορρεούσης τῆς [[κόμης]]», <b>Λουκιαν.</b>)<br /><b>5.</b> <b>μτφ.</b> α) [[εισέρχομαι]] [[κρυφά]], [[χωρίς]] να γίνω [[αντιληπτός]] («[[παρανομία]] ἠρεμα ὑπορρεῖ πρὸς τὰ ἤθη», <b>Πλάτ.</b>)<br />β) [[προχωρώ]] ανεπαίσθητα<br />γ) (<b>κατ' επέκτ.</b>) [[παρέρχομαι]], [[χάνομαι]] («ὑπορρέοντος τοῦ χρόνου», <b>Αριστοφ.</b>)<br />δ) (<b>για πρόσ.</b>) i) [[προσέρχομαι]] [[απαρατήρητος]] [[κάπου]]<br />ii) συγκεντρώνομαι [[σιγά]] [[σιγά]] [[κάπου]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ὑπορρέω:''' μέλ. <i>-ρυήσομαι</i>,<br /><b class="num">I. 1.</b> ρέω [[κάτω]] από ή από [[κάτω]], σε Πλούτ.<br /><b class="num">2.</b> ξεχύνομαι σταδιακά, στον ίδ.· μεταφ., [[συρρέω]] σταδιακά σ' ένα [[μέρος]], σε Λουκ.<br /><b class="num">II. 1.</b> μεταφ., επίσης, [[γλιστρώ]] ή παρεισφρύω, [[εισέρχομαι]] [[απαρατήρητος]], Λατ. subrepere, σε Πλάτ., Δημ.<br /><b class="num">2.</b> [[παρέρχομαι]], λέγεται για χρόνο, σε Αριστοφ.· λέγεται για [[άνθη]], λουλούδια, φθείρομαι, μαραίνομαι, σε Θεόκρ.· χρησιμ. για μαλλιά, [[πέφτω]], μειώνομαι, [[λιγοστεύω]], σε Λουκ.· λέγεται για φίλους, [[καταφεύγω]], [[προσφεύγω]] σε κάποιον, στον ίδ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=fut. -ρυήσομαι<br /><b class="num">I.</b> to [[flow]] under or [[beneath]], Plut.<br /><b class="num">2.</b> to [[flow]] [[gradually]] [[away]], Plut.: metaph. to [[stream]] [[gradually]] to a [[place]], Luc.<br /><b class="num">II.</b> metaph. also, to [[slip]] or [[glide]] [[into]] [[unperceived]], Lat. subrepere, Plat., Dem.<br /><b class="num">2.</b> to [[slip]] [[away]], of [[time]], Ar.; of flowers, to [[perish]], Theocr.; of the [[hair]], to [[fall]] off, Luc.; and of friends, Luc.
}}
}}