νεωτερίζω: Difference between revisions

|Definition=Att.fut.<br><span class="bld">A</span> νεωτεριῶ Th.4.51: ([[νεώτερος]] ''ΙΙ''):—[[make innovations]], περὶ γυμναστικὴν καὶ μουσικήν [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]''424b; ἐν ταῖς παιδιαῖς Id.''Lg.''798c; of [[climatic]] [[change]], [[νεωτερίζω ἐς τὴν ἀσθένειαν]] = [[change health into sickness]], Th.7.87.<br><span class="bld">2</span> freq. with an implication of violence, [[use forcible measures]], μὴ σφῶν πέρι ν. μηδέν Id.1.58; ἔς τινάς τι ν. Id.4.51; ἐς οὐδένα οὐδὲν ἐνεωτέριζον Id.2.3, cf. X.''HG''2.1.5, D.23.133; ν. περί τινα Isoc.''Ep.''7.9:—also in Med., [[take the law into one's own hands]], POxy. 237 vi3 (ii A.D.).<br><span class="bld">II</span> esp. [[attempt political changes]], [[make revolutionary movements]], τοῖς ἀτυχοῦσι [[νεωτερίζειν]] συμφέρει Antipho 2.4.9; ἀπὸ μόνης ν. τῆς ἀσπίδος Critias 37 D.; πρὸς τοὺς ξυμμάχους νεωτερίζοντας Th.1.97, cf. 102; ν. ἔργῳ Id.3.66; νεωτερίζειν ἐβούλετο ἐς τὸ [[πλῆθος]] Lys.20.16; [[τὸ νεωτερίζον]] = the [[revolutionary party]], J.''BJProoem.'' 2; [[νεωτερίσαι τὴν πολιτείαν]] [[revolutionize]] the [[state]], Th.1.115:—Pass., ἐνεωτερίζετο τὰ περὶ τὴν [[ὀλιγαρχία]]ν Id.8.73, cf. 4.76.

|btext=<i>f.</i> νεωτεριῶ, <i>ao.</i> ἐνεωτέρισα;<br /><b>I.</b> <i>intr.</i> innover : [[πρός]] τινα à l'égard de qqn ; [[περί]] τινος au sujet de qqn ; <i>particul.</i> tenter <i>ou</i> faire une révolution;<br /><b>II.</b> avec un acc. :<br /><b>1</b> [[diriger d'une nouvelle manière]];<br /><b>2</b> [[affecter d'une nouvelle manière]].<br />'''Étymologie:''' [[νεώτερος]].

|ptext=<i>[[Neuerungen]] [[machen]], [[neuern]]</i>, bes. <i>im Staate, [[Unruhen]], [[Aufruhr]] [[anfangen]]</i>; μὴ [[σφῶν]] πέρι νεωτερίζειν, Thuc. 1.58; πρὸς τοὺς συμμάχους, 1.97; εἴς τινα, <i>sich an Einem [[vergreifen]]</i>, 2.3; und trans., τὴν [[πολιτεία]]ν, <i>in der [[Staatsverfassung]] [[Neuerungen]] [[vornehmen]]</i>, 1.115; περὶ γυμναστικήν, παρὰ τὴν τάξιν, Plat. <i>Rep</i>. IV.424b; τοὺς παῖδας τοὺς ἐν ταῖς παιδιαῖς νεωτερίζοντας, <i>Legg</i>. VII.798c; Xen. <i>Hell</i>. 2.1.7; [[öfter]] bei Sp., gew. absol., wie Pol. 5.29.9; Luc. <i>Prom</i>. 12; Plut.

|elrutext='''νεωτερίζω:'''<br /><b class="num">1</b> [[вводить новшества]] (περὶ μουσικήν, ἐν ταῖς παιδίαις Plat.);<br /><b class="num">2</b> [[принимать новые меры]], [[замышлять]], [[задумывать]] (τι εἴς τινα, περί τινος или πρός τινα Thuc., περί τινα Isocr., περί τι и ἔν τινι Plat.): ἐς οὐδένα οὐδὲν ἐνεωτέριζον Thuc. (фиванцы) никому ничего (дурного) не сделали;<br /><b class="num">3</b> (тж. ν. τὴν πολιτείαν Thuc.) совершать государственный переворот: ν. ἐς τὸ [[πλῆθος]] Lys. стремиться к свержению демократии;<br /><b class="num">4</b> [[вызывать]], [[причинять]]: ν. ἐς τὴν ἀσθένειαν Thuc. вызывать новые заболевания.

|lstext='''νεωτερίζω''': μέλλ. Ἀττ. -ιῶ, Θουκ. 4. 51· ([[νεώτερος]] ΙΙ)· ― ἐπιχειρῶ μεταβολάς, νεωτερισμούς, καινοτομῶ, μεταχειρίζομαι βίαια μέτρα, συχν. μετ’ ἀορ. ἀντωνυμ., μὴ [[σφῷν]] πέρι ν. μηδὲν Θουκ. 1. 58· ἔς τινα ν. τι ὁ αὐτὸς 4. 51· ἐς οὐδένα οὐδὲν ἐνεωτέριζον ὁ αὐτ. 2. 3, πρβλ. Ξεν. Ἑλλ. 2. 1, 5, Δημ. 664. 9· ν. [[περί]] τινα Ἰσοκρ. 423Α· περὶ γυμναστικὴν καὶ μουσικὴν Πλάτ. Ρητ. 424Β· ἐν ταῖς παιδιαῖς ὁ αὐτ. ἐν Νόμ. 798C. 2) μεταβ., καὶ αἱ νύκτες ἐπιγιγνόμεναι [[τοὐναντίον]] μετοπωριναὶ καὶ ψυχραὶ τῇ μεταβολῇ ἐς ἀσθένειαν ἐνεωτέριζον, διὰ τῆς ἀποτόμου μεταβολῆς τῆς θερμοκρασίας ἐπενήργουν ἐπὶ τῶν σωμάτων [[οὕτως]] [[ὥστε]] ἐπέφερον ἀσθένειαν, Θουκ. 7. 87. ΙΙ. ἐπιχειρῶ πολιτικὰς μεταβολάς, [[διεγείρω]] στάσιν, [[στασιάζω]], Λατ. res novas tentare, νεωτερίζειν συμφέρει τοῖς ἀτυχοῦσιν Ἀντιφῶν 120. 12· πρὸς τοὺς συμμάχους νεωτερίζοντας Θουκ. 1. 97, πρβλ. 102· ν. ἔργῳ ὁ αὐτ. 3. 66· νεωτερίζειν ἐβούλετο ἐς τὸ [[πλῆθος]] Λυσ. 159. 26· πρβλ. Θουκ. 4. 51· ν. [[περί]] τι Πλάτ. Πολ. 424Β· ἔν τινι ὁ αὐτ. ἐν Νόμ. 798C τὸ νεωτερίζον, ἡ στασιάζουσα μερὶς τῶν πολιτῶν, Ἰωσήπ. Ἰουδ. Πολ. προοίμ. 2· ν. τὴν πολιτείαν, [[ἐγείρω]] στάσιν ἐν τῇ πολιτείᾳ, Θουκ. 1. 115. ― Παθ., ἐνεωτερίζετο τὰ περὶ τὴν ὀλιγαρχίαν ὁ αὐτ. 8. 73, πρβλ. 4. 76.