κατάστασις: Difference between revisions

|Definition=καταστάσεως, ἡ,<br><span class="bld">I</span> trans., [[settlement]], [[establishment]], [[institution]], χορῶν A.''Ag.''23, cf. Ar. ''Th.''958; πραγμάτων ἀρχὴ καὶ κατάστασις πρώτη D.18.188; <b class="b3">αὕτη ἡ κατάστασις τῆς δημοκρατίας</b> [[mode of establishing]] [[democracy]], Pl.''R.''557a; <b class="b3">ἐπιτροπῆς κατάστασις</b> [[constitution]] of a [[wardship]], Arist.''Ath.''56.6: also c. gen. agentis, <b class="b3">δαιμόνων κατάστασις</b> their [[ordinance]], [[decree]], E.''Ph.''1266.<br><span class="bld">2</span> [[appointment]] of [[magistrate]]s, [[ἀρχόντων]], [[δικαστῶν]], etc., Pl.''R.''414a, 425d; τῶν τετρακοσίων Arist.''Ath.''41.2, etc.; αἱ περὶ τὰς ἀρχὰς κ. Pl. ''Lg.''768d.<br><span class="bld">b</span> at [[Athens]], [[payment on enrolment]] in the [[cavalry]], Eup. 268, Pl.Com.165, Lys.16.6 (pl.).<br><span class="bld">3</span> [[bringing]] of [[ambassador]]s [[before]] the [[senate]] or [[assembly]], [[introduction]], [[presentation]], [[Herodotus|Hdt.]]3.46, 8.141, 9.9.<br><span class="bld">4</span> <b class="b3">κατάστασις ἐγγυητῶν</b> [[bringing]] one's [[bail]] [[forward]], D.24.83,84; [[ἐμφανῶν]] [[production]] of goods, etc., in [[dispute]], Id.53.14, Arist.''Ath.''56.6, Is.6.31.<br><span class="bld">5</span> [[pleading]] of a case, τὰ πρὸς τὴν κατάστασιν δικαιώματα ''PPetr.''3p.55 (iii B.C.), cf. ''PAmh.''2.33.7 (ii B.C.), etc.; opp. [[ἀφήγησις]], Aps.p.251 H.; opp. [[διήγησις]], Corn.''Rh.''p.371 H., cf. Syrian.''in Hermog.''2.64R.; αἱ κ. τῶν δημηγοριῶν Arist.''Rh.Al.''1438a2; [[falsa lectio|f.l.]] for [[προκατάστασις]], Hermog.''Inv.''2 tit.<br><span class="bld">6</span> [[settling]], [[quieting]], [[calming]], εἰς ἠρεμίαν καὶ κατάστασιν ἐλθεῖν Arist.''Ph.''247b27; ἔστω [[πράϋνσις]] κατάστασις καὶ [[ἠρέμισις]] ([[ἠρέμησις]] codd.) ὀργῆς Id.''Rh.''1380a8; [[πρᾳότης]] κ. κινήσεως τῆς ὑπ' ὀργῆς Pl.''Def.''412d; κατάστασιν ὥσπερ ἐκ μανίας ὁ πότος ἐλάμβανεν Plu.2.704e; opp. [[μανία]], S.E.''M.''7.404: hence, of [[disease]], opp. [[παροξυσμός]], Hp.''Aph.''1.12 (pl.), ''Epid.''1.25 (pl.).<br><span class="bld">7</span> [[restoration]], opp. [[διαφθορά]], Pl.''Phlb.''46c; <b class="b3">εἰς δέ γε τὴν αὑτῶν φύσιν ὅταν καθιστῆται, ταύτην αὖ τὴν κατάστασιν ἡδονὴν ἀπεδεξάμεθα</b> ib.42d; [ἡ ἡδονὴ] κ. εἰς τὴν ὑπάρχουσαν φύσιν Arist.''Rh.''1369b34.<br><span class="bld">8</span> rarely, [[setting]] of fractures, Hp.''Fract.''31, cf. Gal.18(2).590.<br><span class="bld">II</span> intr., [[standing firm]], [[settled condition]], [[fixedness]], κ. γένοιτ' ἂν οὐδενὸς νόμου [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''1247.<br><span class="bld">2</span> [[state]], [[condition]], <b class="b3">οὕτω δὴ ἀνθρώπου κατάστασις</b> so is the [[condition]] of [[man]], [[Herodotus|Hdt.]]2.173; ἐν ἀνθρώπου φύσι καὶ καταστάσι Id.8.83; ἡ αὐτὴ κ. ἐστι τῇ πρὸ τῆς γενέσεως ἡ μετὰ τὴν τελευτήν Epicur.''Fr.''495; of climatic and seasonal conditions, Hp.''Epid.''1.3,20; αἱ κ. τοῦ ἐνιαυτοῦ Id.''Aph.''3.15; ἀέρος Thphr.''HP''8.8.7; λοιμικὴ κ. Plb.1.19.1, Dsc. 4.115 (pl.); <b class="b3">νηνεμία καὶ κ.</b> [[settled weather]], Plu.2.281b; θαυμαστή τις εὐδίας κατάστασις Luc.''Halc.''4; κατάστασις τοῦ χρώματος καὶ σώματος Hp.''Prorrh.''2.4; <b class="b3">κατάστασις ὀμμάτων, κατάστασις προσώπου</b>, E.''Med.''1197, Plu.2.260c; κ. κακῶν E.''Hipp.''1296; <b class="b3">νυκτὸς ἐν καταστάσει</b> in the [[stillness]] of [[night]], Id.''Rh.''111; <b class="b3">ἐν τοιαύτῃ καταστάσει τῆς ἡλικίας</b> at such a [[mature]] [[age]], Hyp.''Fr.''205; τὰς ψυχὰς ἐπὶ τὴν ἀρχαίαν κ. ἄγειν Pl.''R.''547b; οὐ τὴν αὐτὴν ἔχει κ. [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''601b7; equiv. to [[διάθεσις]], Id.''Rh.''1370a2; [[state of affairs]], Isoc.4.115, D.18.62, Plb.2.71.2; also <b class="b3">τὴν προσήκουσαν ἔχειν κατάστασιν</b> the [[proper]] [[attitude]], Carneisc. ''Herc.''1027.10.<br><span class="bld">3</span> [[settled order]] or [[method]], [[system]], ἀπὸ φύσιος καὶ καταστάσιός τινος ἀρχαίης Democr.278; especially of political constitutions, ἐχρᾶτο καταστάσι πρηγμάτων τοιῇδε [[Herodotus|Hdt.]]2.173; Κορινθίοισι ἦν πόλιος κ. τοιήδε Id.5.92.β; ἡ κατάστασις τῆς πόλεως Pl.''R.''426c; κατάστασις πολιτείας Id.''Lg.''832d, Arist.''Ath.''42.1; <b class="b3">λέγεις δὲ… τὴν ποίαν κ. ὀλιγαρχίαν</b>; Pl.''R.''550c; ἡ παροῦσα κατάστασις Isoc.3.55, cf. 26, Arist.''Pol.''1292a35; τῆς περὶ τοὺς ἀγῶνας κ. ''CIG''2741 (Aphrodisias); ἡ πρώτη κατάστασις τῶν περὶ τὴν μουσικὴν ἐν τῇ Σπάρτῃ Plu.2.1134b.<br><span class="bld">4</span> [[position]] of [[troops]] in [[battle]], Plb.2.68.9.<br><span class="bld">5</span> Gramm., [[construction]], ἡ δέουσα κατάστασις A.D. ''Synt.''132.3 (but <b class="b3">τῆς καταστάσεως οὕτως ἐχούσης</b> [[the state of the case being as follows]], Id.''Adv.''157.1).

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1381.png Seite 1381]] ἡ, 1) trans., das [[Hinstellen]], [[Festsetzen]], [[anordnen]]; χορῶν Aesch. Ag. 23, wie Ar. Thesm. 958; Einsetzung, Bestallung zu einem Amte, ἡ ἐκλογὴ καὶ [[κατάστασις]] τῶν ἀρχόντων τε καὶ φυλάκων Plat. Rep. III, 414 a, δικαστῶν IV, 425 d, ἀρχῶν Legg. V, 735 a; Arist. pol. 4, 15 u. öfter; αἱ περὶ τὰς ἄλλας ἀρχὰς καταστάσεις Plat. Legg. VI, 768 d; absol., μετὰ τὴν κατάστασιν θύσας τοῖς θεοῖς, nach Antritt des Amtes, Pol. 3, 88, 7. – In Athen noch bes. die Wahl eines Bürgers zum Reiterdienst, und das ihm aus der Staatskasse zur Ausrüstung gegebene Geld, κατάστασιν ἀναπράττεσθαι Lys. 16, 6, παραλαβεῖν ibd. 7; vgl. Harpocr. u. Herm. griech. Staatsalterth. §. 152; für den Sold der Ritter in Friedenszeit nimmt es Böckh Staatshaush. I p. 269; B. A. 270, 33 steht ἡ ὑπὸ τῆς [[βουλῆς]] τῶν ἱππέων [[δοκιμασία]] [[κατάστασις]] ἐλέγετο. – Einführung fremder Gesandten in die Volksversammlung, Hdn. 3, 46. 8, 141. 9, 9; – ἐγγυητῶν, das Bürgenstellen, Dem. 24, 103; – das An-, Auf-, Zurückhalten, Unterdrücken, Hemmen, Stillen, Hippocr.; ἔστω δὲ [[πράϋνσις]] [[κατάστασις]] καὶ [[ἠρέμησις]] ὀργῆς Arist. rhet. 2, 3; vgl. Plat. defin. 412 d. – Bei den Rednern constitutio causae. – 2) intrans., Zustand, Beschaffenheit, Stand u. Lage der Dinge; νυκτὸς ἐν καταστάσει, zur Nachtzeit, Eur. Rhes. 111; ἐχρᾶτο δὲ καταστάσει πρηγμάτων τοιῇδε Her. 2, 173; ὅσα ἐν ἀνθρώπου φύσι καὶ καταστάσι ἐγγίνεται 8, 83; τοιαύτης καταστάσεως ἐπιθυμεῖν Isocr. 4, 115; τὴν ὑπάρχουσαν περὶ Μακεδόνας [[τότε]] καὶ τοὺς Ἕλληνας κατάστασιν, die Lage u. Verhältnisse der Macedonier u. Griechen, Pol. 2, 71, 2; Staatsverfassung, πόλιος Her. 5, 92; πολιτείας Plat. Legg. VIII, 832 d; πόλεως Rep. IV, 426 c; Xen. Hell. 2, 3, 17; ἡλικίας Hyperid. Stob. fl. 74, 33. – Von Krankheitszuständen, Medic.

|btext=εως (ἡ) :<br /><b><b>A.</b> I.</b> action d'établir, <i>d'où</i><br /><b>1</b> [[action d'établir]], [[d'installer]], [[d'instituer]] : τινος qqn <i>ou</i> qch (des magistrats, des danses, <i>etc.</i>);<br /><b>2</b> [[indemnité d'équipement aux cavaliers]], [[à Athènes]];<br /><b>3</b> [[présentation des ambassadeurs dans l'assemblée du peuple]];<br /><b>II.</b> action d'arrêter, <i>d'où</i><br /><b>1</b> action de réprimer, de contenir (la colère, la passion, <i>etc.</i>);<br /><b>2</b> action de restaurer, de ramener à l'état normal;<br /><b>B.</b> <b>I.</b> [[action de se maintenir]], [[fermeté]], [[fixité]] : νόμου SOPH de la loi;<br /><b>II.</b> [[état]], [[condition]], [[nature]] :<br /><b>1</b> <i>au sens phys.</i> [[κατάστασις]] ἀνθρώπου HDT condition d'homme;<br /><b>2</b> <i>au sens mor.</i> état, condition de l'âme;<br /><b>3</b> <i>au sens polit.</i> [[κατάστασις]] δημοκρατίας PLAT caractère de la démocratie;<br /><b>III.</b> [[manière d'être]] <i>ou</i> de se tenir, constitution, système, méthode : [[κατάστασις]] πόλιος HDT constitution d'une cité.<br />'''Étymologie:''' [[καθίστημι]].

|elnltext=κατάστασις καταστάσεως, ἡ &#91;[[καθίστημι]], [[καθίσταμαι]]] met bet. afgeleid van καθίστημι het neerzetten:. χορῶν κατάστασιν het opstellen van koren Aeschl. Ag. 23. het aanstellen:; κ. τῶν ἀρχόντων aanstelling van magistraten Plat. Resp. 414a; het instellen:; κ. τῆς δημοκρατίας instelling van de democratie Plat. Resp. 557a; milit., spec. in Athene, geld bij werving van militairen soldij:. τὰς καταστάσεις ἀναπράττειν παρ’ αὐτῶν hun soldij bij hen terugvorderen Lys. 16.6. pregn. het in een bepaalde toestand brengen, het in orde brengen, het regelen:; κ. δαιμόνων beschikking van de goden Eur. Phoen. 1266; geneesk. het zetten (van botten). met bet. afgeleid van καθίσταμαι het staan:. ὑγρῶν κατάστασις opeenhoping van vocht Hp. Vict. I.33. het aantreden, het zich presenteren:. οἱ δέ σφι τῇ πρώτῃ καταστάσι ὑπεκρίναντο zij antwoordden hun bij hun eerste optreden Hdt. 3.46.1. toestand, gesteldheid:; οὕτω δὴ ἀνθρώπου κ. zo is de situatie van de mens Hdt. 2.173.4; ὀμμάτων κατάστασις stand van de ogen Eur. Med. 1197; aard:; αἱ καταστάσιες τοῦ ἐνιαυτοῦ de weersgesteldheden van het jaar Hp. Aph. 3.15; stand van zaken:; ἡ παροῦσα κ. de huidige situatie Isocr. 3.55; geneesk. gezondheidstoestand; politiek inrichting, systeem:. ἦν πόλιος κατάστασις τοιήδε de staatsinrichting was als volgt Hdt. 5.92.β1; οὐκ ἂν ποτε κατάστασις γένοιτ’ ἂν οὐδένος νόμου er zou geen enkele gevestigde wetsorde kunnen ontstaan Soph. Ai. 1247. herstel, kalmering:. πραγμάτων... κ. πρώτη eerste herstel van de situatie Dem. 18.188; ἔστω δὴ πράϋσις κατάστασις... ὀργῆς laten we ‘kalmeren’ definiëren als het tot rust komen van boosheid Aristot. Rh. 1380a.

|elrutext='''κατάστᾰσις:''' εως ἡ<br /><b class="num">1</b> [[установление]], [[учреждение]], [[устроение]] (χορῶν Aesch.);<br /><b class="num">2</b> [[назначение]] или [[избрание]] (τῶν ἀρχόντων τε καὶ φυλάκων, δικαστῶν Plat.; τῶν βασιλέων Plut.): αἱ περὶ τὰς ἄλλας ἀρχὰς καταστάσεις Plat. назначения на другие руководящие посты; μετὰ τὴν κατάστασιν Polyb. после вступления в должность;<br /><b class="num">3</b> [[постановление]], [[решение]] (δαιμόνων Eur.);<br /><b class="num">4</b> [[прием послов]], [[аудиенция]]: τῇ προτεραίῃ τῆς ὑστάτης καταστάσιος Her. накануне последней аудиенции;<br /><b class="num">5</b> юр. [[представление]] (суду) (ἐγγυητῶν Dem.); предъявление (ἐμφανῶν Dem.);<br /><b class="num">6</b> [[успокаивание]], [[останавливание]] (τῆς ὀργῆς Plat., Arst.);<br /><b class="num">7</b> [[спокойствие]], [[покой]] (εἰς κατάστασιν [[ἐλθεῖν]], μετὰ συννοίας καὶ καταστάσεως Arst.);<br /><b class="num">8</b> [[восстановление]]: ἐν τῇ καταστάσει ἢ τῇ διαφθορᾷ Plat. в процессе восстановления или распада; κ. εἰς τὴν ὑπάρχουσαν φύσιν Arst. восстановление естественного состояния;<br /><b class="num">9</b> нормальное душевное состояние; ἐν καταστάσει Sext. (находясь) в здравом уме;<br /><b class="num">10</b> [[постоянство]], [[устойчивость]], [[твердость]] (νόμου Soph.);<br /><b class="num">11</b> [[положение]], [[состояние]], [[свойство]] (φύσεως Arst.; ἀνθρώπου [[φύσις]] καὶ κ. Her.): ἡ ὑπάρχουσα περὶ Μακεδόνας κ. Polyb. положение македонян; θαυμαστή τις εὐδίας κ. Luc. замечательно ясная погода; νυκτὸς ἐν καταστάσει Eur. ночною порой; οὐκ ὀμμάτων [[δῆλος]] ἦν κ. Eur. (ее) глаз нельзя было узнать;<br /><b class="num">12</b> [[степень]], [[характер]] (κακῶν Eur.);<br /><b class="num">13</b> [[устройство]], [[организация]] (τῆς δημοκρατίας, πολιτείας Plat.);<br /><b class="num">14</b> (в афинской коннице) отпущенные на экипировку воина деньги, амуниционная сумма: οἱ ἔχοντες τὰς καταστάσεις Lys. (афинские граждане), получившие амуниционные суммы.