γιγνώσκω: Difference between revisions

|Definition=Dor. (<span class="bibl">Epich.9</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>6.97</span>), Aeol., Ion., and after Arist. γινώσκω, but <b class="b3">γιγνώσκω</b> in early Att. Inscrr., as <span class="title">IG</span>12.127.19 (κατα-), etc.: fut. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> γνώσομαι <span class="bibl">Il.23.497</span>, etc., Dor. 3sg. γνωσεῖται Call.<span class="title">Lav. Pall.</span>123 (<b class="b3">γνώσω</b> is f.l. in Hp.<span class="title">Steril.</span>215); Cret. form <b class="b3">ἀνα-γνώοντι</b> dub. in <span class="title">GDI</span>5075 (for aor. 1, v. [[ἀναγιγνώσκω]]): pf. ἔγνωκα <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.287</span>, etc.: aor. 2 ἔγνων <span class="bibl">Il.13.72</span>, etc., Ep. dual γνώτην <span class="bibl">Od.21.36</span>, Dor. 3pl. ἔγνον <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.120</span>; imper. γνῶθι <span class="bibl">Epich.[264]</span>, etc.; subj. γνῶ, γνῷς, γνῷ <span class="bibl">Il.1.411</span>, etc., Ep. also γνώω, γνώομεν <span class="bibl">Od.16.304</span>, γνώωσι <span class="bibl">Il.23.610</span>; opt. γνοίην <span class="bibl">Il.18.125</span>, etc.; pl. γνοῖμεν Pl.<span class="title">Alc.</span>1.129a; inf. γνῶναι <span class="bibl">Od.13.312</span>, etc., Ep. γνώμεναι <span class="bibl">Il.21.266</span>; part. γνούς <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>731</span>, etc.:—Med., aor. 1 γνώσασθαι <span class="bibl">Man.2.51</span>:—Pass., fut. γνωσθήσομαι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>918</span>, <span class="bibl">Th.1.124</span>, etc.: aor. ἐγνώσθην <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span> 7</span> (lyr.), <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span>852</span>, <span class="bibl">Th.2.65</span>: pf. ἔγνωσμαι <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>1287</span>, <span class="bibl">Th.3.38</span>:— <b class="b2">come to know, perceive</b>, and in past tenses, <b class="b2">know</b>, c. acc., <span class="bibl">Il.12.272</span>, etc.; as dist. fr. <b class="b3">οἶδα</b> <b class="b2">know by reflection</b>, <b class="b3">γιγνώσκω</b>, = <b class="b2">know by observation</b>, γνόντες δὲ εἰδότας περιορᾶν <span class="bibl">Th.1.69</span>; ἐγὼ δ' οἶδ' ὅτι γιγνώσκετε τοῦτον ἅπαντες <span class="bibl">D.18.276</span>; <b class="b3">χαλεπόν ἐστι τὸ γνῶναι εἰ οἶδεν ἢ μή</b> it is hard to <b class="b2">perceive</b> whether one knows or not, Arist.<span class="title">AP</span>0.76a26; <b class="b2">discern, distinguish, recognize</b>, ὄφρ' εὖ γιγνώσκῃς ἠμὲν θεὸν ἠδὲ καὶ ἄνδρα <span class="bibl">Il. 5.128</span>; <b class="b3">ἀσπίδι γιγνώσκων</b> by his shield, ib.<span class="bibl">182</span>; ironically, <b class="b3">εὖ νύ τις αὐτὸν γνώσεται</b> he will <b class="b2">learn</b> him to his cost, <span class="bibl">18.270</span>; νῦν ἔγνων τὸν Ἔρωτα <span class="bibl">Theoc.3.15</span>: sts. c. gen., <b class="b3">γνώτην ἀλλήλων</b> <b class="b2">were aware of</b>... <span class="bibl">Od.21.36</span>, cf. <span class="bibl">23.109</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> folld. by relat. clauses, <b class="b3">γιγνώσκω δ' ὡς</b>… I <b class="b2">perceive</b> that... <span class="bibl">21.209</span>; ἔγνως ὡς θεός εἰμι <span class="bibl">Il.22.10</span>; ἔγνωκας ὡς οὐδὲν λέγεις <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>1095</span>; <b class="b3">γ. ὅτι</b>… <span class="bibl">Heraclit. 108</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>104</span>,<span class="bibl">379</span>, etc.; <b class="b3">ἵν' εἰδῆτε ὑμεῖς καὶ γνῶτε ὅτι</b>… <span class="bibl">D.21.143</span>; γνώμεναι εἴ μιν… φοβέουσι <span class="bibl">Il.21.266</span>; γ. τί πέπονθε πάθος <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phlb.</span>60d</span>: c. acc. and relat. clause, Τυδείδην δ' οὐκ ἂν γνοίης, ποτέροισι μετείη <span class="bibl">Il.5.85</span>; γ. θεοὺς οἵτινές εἰσι <span class="bibl">Heraclit.5</span>; Σωκράτην γ. οἷος ἦν <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>4.8.11</span>; <b class="b3">τοὺς Πέρσας γ. ὅτι</b>… <span class="bibl">Id.<span class="title">Cyr.</span>2.1.11</span>; also ἀλλοτρίας γῆς γ. ὅτι δύναται φέρειν <span class="bibl">Id.<span class="title">Oec.</span>16.3</span>: c. part., <b class="b3">ἔγνων μιν… οἰωνὸν ἐόντα</b> <b class="b2">perceived</b> that he was... <span class="bibl">Od.15.532</span>; γνόντες οὐδεμίαν σφίσι τιμωρίαν οὖσαν <span class="bibl">Th.1.25</span>; ἔγνωκα… ἠπατημένη <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>807</span>; <b class="b3">ἔγνων ἡττημένος</b> I <b class="b2">felt that</b> I <b class="b2">was</b> beaten, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>658</span>; χρυσῷ πάττων μ' οὐ γιγνώσκεις <span class="bibl">Id.<span class="title">Nu.</span>912</span>, cf. <span class="bibl">Antipho 5.33</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span> 7.2.17</span>: c. gen., <b class="b3">ὡς γνῶ χωομένοιο</b> when <b class="b2">he was aware of</b>... <span class="bibl">Il.4.357</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ap.</span>27a</span>: c. inf., ἵνα γνῷ τρέφειν τὴν γλῶσσαν ἡσυχεστέραν <span class="bibl">S. <span class="title">Ant.</span>1089</span>: c. acc. et inf., <b class="b2">recognize</b> that... <span class="bibl">Th.1.43</span>, etc.; <b class="b2">take</b> a thing <b class="b2">to mean</b> that... <span class="bibl">Hdt.1.78</span>: c. dupl. acc., <b class="b2">perceive</b> or <b class="b2">know</b> another to be... οἵους γνώσεσθε τοὺς ἀνθρώπους <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>1.7.4</span>: abs., <b class="b3">ὁ γιγνώσκων</b> <b class="b2">the perceiver</b>, opp. <b class="b3">τὰ γιγνωσκόμενα</b> <b class="b2">the objects perceived</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>508e</span>; also <b class="b3">ὁ γ</b>. <b class="b2">one who knows, a prudent person</b>, ib.<span class="bibl">347d</span>:—Pass., <b class="b3">εἰ γνωσθεῖεν ᾧ</b>… if <b class="b2">it were known of them</b> in what... <span class="bibl">Id.<span class="title">Prt.</span>342b</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">form a judgement, think</b>, ταὐτά <span class="bibl">Hdt.9.2</span>; τἀναντία τούτοις γ. <span class="bibl">X. <span class="title">HG</span>2.3.38</span>; οὕτω γ. <span class="bibl">Id.<span class="title">An.</span>6.1.19</span>; τὰ δίκαια γ. <span class="bibl">Lys.22.2</span>; <b class="b3">ἃ γιγνώσκω λέγειν</b>( = [[τὴν γνώμην λ]].) <span class="bibl">D.4.1</span>; περὶ τῆς βοηθείας ταῦτα γιγνώσκω <span class="bibl">Id.1.19</span>; <b class="b3">τοῦτο γιγνώσκων, ὅτι</b>… <span class="bibl">Men.572</span>, cf. <span class="bibl">648</span>; ὡς ἐμοῦ ἀγωνιουμένου οὕτω γίγνωσκε <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>2.3.15</span>: abs., <b class="b3">αὐτὸς γνώσῃ</b> <b class="b2">see</b> thou to that, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>505c</span>; esp. in dialogue, <b class="b3">ἔγνων</b> <b class="b2">I understand</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span> 36</span>; <b class="b3">ἔγνως</b> <b class="b2">you are right</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Tr.</span>1221</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>883</span>; <b class="b3">ἔγνωκας</b>; Lat. <b class="b2">tenes</b>? <span class="bibl">Nausicr.1.5</span>; <b class="b2">judge, determine, decree that</b>... c. acc. et inf., <span class="bibl">Hdt.1.74</span>, <span class="bibl">6.85</span>, <span class="bibl">Isoc.17.16</span>: c. inf., <b class="b2">determine</b> to... <span class="bibl">And.1.107</span>:— Pass., <b class="b2">to be pronounced</b>, of a sentence or judgement, <span class="bibl">Th.3.36</span>; παρανόμως γνωσθεῖσα δίαιτα <span class="bibl">D.33.33</span>, cf. <span class="bibl">59.47</span>; κρίσις ἐγνωσμένη ὑπό τινος <span class="bibl">Isoc.6.30</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> Pass., of persons, <b class="b2">to be judged guilty</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>7</span>; γνωσθέντα ζημιοῦσιν οἱ νόμοι <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.Al.</span>1431b30</span>; τεθνάτω ἐὰν γνωσθῇ, ἐὰν δὲ φυγὴ γνωσθῇ, φευγέτω <span class="title">IG</span>12.10.29. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> pf. Pass. with act. sense, <b class="b3">ὡμολόγηκεν ὑμᾶς ὑπάρχειν ἐγνωσμένους</b> are <b class="b2">determined</b>, <span class="bibl">D. 18.228</span> (sed leg. <b class="b3">ἡμᾶς</b>). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> <b class="b2">know carnally</b>, <span class="bibl">Men.558.5</span>, <span class="bibl">Heraclid. <span class="title">Pol.</span>64</span>, <span class="bibl">LXX <span class="title">Ge.</span>4.1</span>, al., <span class="bibl"><span class="title">Ev.Matt.</span>1.25</span>, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Galb.</span>9</span>, etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> <b class="b3">γ. χάριν</b>, = [[εἰδέναι χάριν]], <span class="bibl">D.C.39.9</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">B</span> causal, <b class="b2">make known, celebrate</b>, γνώσομαι τὰν ὀλβίαν Κόρινθον <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>13.3</span> acc. to Sch. ad loc., v. dub. (Root <b class="b3">γνω-</b>, cf. Skt. <b class="b2">jānāmi, jñātas</b>, Lat. <b class="b2">gnosco, gnotus</b>, etc.)</span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0492.png Seite 492]] erkennen, kennen; mit Reduplication von der Wurzel γνο, von der auch [[νόος]], entstanden aus γνώος, vgl. nosco, in compos. gnosco, cognosco, agnosco, dignosco; Sp. γινώσκω, als var. lect. auch im Hom., vielleicht sogar überall als Lesart Aristarchs, s. z. B. Scholl. Aristonic. Iliad. 15, 241; fut. γνώσομαι; aor. ἔγνων, [[γνῶναι]], γνούς; ἔγνων = ἔγνωσαν Pind. P. 9, 82 I. 2, 23; vgl. ἐπιγνώῃ; pf. ἔγνωκα, ἔγνωσμαι; aor. p. ἐγνώσθην; – 1) <b class="b2">kennen lernen</b>, erkennen, wahrnehmen, nach Plat. Theaet. 209 e = ἐπιστήμην [[λαβεῖν]]; Ggstz [[δοξάζω]] Rep. V, 476 d. Von Hom. an überall; absolut, [[γιγνώσκω]], [[φρονέω]]· τά γε δὴ νοέοντι κελεύεις, ich verstehe, ich begreife, Odyss. 16, 136. 17, 193. 281; mit accus., εὖ νύ τις αὐτὸν γνώσεται, er wird ihn (zu seinem Schaden) kennen lernen, Il. 18, 270; vgl. Theocr. 3, 15; τοὺς αἰτίους Plat. Phaed. 116 c; τὴν φωνήν, erkennen, Prot. 3100; οἵους αὐτούς, für was für Leute ihr sie ansehen, erkennen werdet, Xen. An. 1, 7, 4; τινός, Odyss. 23, 109 ἦ [[μάλα]] νῶι γνωσόμεθ' [[ἀλλήλων]] καὶ λώιον; 21, 36 οὐδὲ τραπέζῃ γνώτην [[ἀλλήλων]]; Iliad. 4, 357 ὡς γνῶ χωομένοιο, als er bemerkte, daß der Andere zürnte, s. Scholl. Aristonic. u. vgl. Sengebusch Ariston. p. 6 sq.; vgl. Xen. Oec. 16, 3; ἐμοῦ ποιοῦντος Cyr. 7, 2, 18. Gew. folgt ὅτι, auch ὡς, Od. 21, 209; εἰ Il. 21, 266; ἔγνω τὸνἩσίοδον ὅτι ἦν [[σοφός]] Plat. Rep. V, 466 c; c. partic., ἔγνων μιν ἐσάντα ἰδὼν οἰωνὸν ἐόντα Od. 15, 532; γνόντες οὐδεμίαν σφίσι τιμωρίαν οὖσαν, daß sie keine Hülfe bekämen, Thuc. 1, 25; Xen. Hell. 3, 1, 9; ἔγνων ἡττημένος, ich merkte, daß ich besiegt sei, Ar. Equ. 658; [[γιγνώσκω]] ἀπιστούμενος Xen. Cyr. 7, 2, 17. – S. v. a. <b class="b2">wiedererkennen</b>, ἀναγνωρίζειν, Hom. Iliad. 15, 241 νέον δ' ἐσαγείρετο θυμόν, ἀμφὶ ἓγιγνώσκων ἑτάρους, s. Scholl. Aristonic. – 2) Uebh. wissen, einsehen, πᾶς ὁ γιγνώσκων, jeder Kluge, Plat. Rep. I, 347 d, wie Sp. auch [[χάριν]] γιγνώσκειν für [[εἰδέναι]] sagen. – 3) <b class="b2">meinen, urtheilen</b>, εἴ τις οἴεται – οὐκ ὀρθῶς ἔγνωκεν Dem. 4, 29; ἐγνώκασι, τὸν θάνατον πᾶσι κοινὸν εἶναι Xen. An. 3, 1, 43; vgl. Cyr. 2, 2, 23; ὀρθῶς [[περί]] τινος Thuc. 2, 22; Isocr. 4, 139 u. sonst; von richterlicher Entscheidung, erkennen, Her. 6, 85; τὰ δίκαια Dem. 19, 240; ἡ παρανόμως γνωσθεῖσα [[δίαιτα]], widerrechtlich gefälltes Erkenntniß der Schiedsrichter, Dem. 33, 33; [[κρίσις]] ἐγνωσμένη ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν Isocr. 6, 30; bei Aesch. Suppl. 7 = verurtheilen; auch von den Beschlüssen des Raths u. der Gesetzgeber, χαλεπόν τι γ. [[περί]] τινος, hart gegen jem. verfahren, Dion. Hal. 54, 7; übh. beschließen, bestimmen, c. acc. u. inf., Her. 1, 74; vgl. Aesch. Spt. 632 σὺ δ' αὐτὸς γνῶθι [[τίνα]] πέμπειν δοκεῖς; ἐγνωσμένον ἐστί, es ist beschlossen, Luc. Nigr. 3. – 4) erkennen, vom Bei schlaf, Callim. ep. 58, 3; Plut. Alex. 21 u. öfter; N. T., z. B. Matth. 1, 25 u. a. Sp., bes. K. S. – 5) Pind. braucht factitiv γνώσομαι Κόρινθον, ich will bekannt machen, preisen, Ol. 13, 3, wie man auch 6, 89 erkl.: πρῶτον μὲν Ἥραν κελαδῆσαι γνῶναί τ' [[ἔπειτα]] – εἰ φεύγομεν.

|auten=fut. [[γνώσομαι]], [[γνώσεαι]], aor. [[ἔγνων]], subj. [[γνώω]], -ομεν, -ωσι, inf. [[γνώμεναι]]: [[come]] to [[know]], ([[learn]] to) [[know]], the [[verb]] of [[insight]]; γιγνώσκων ὅ τ' [[ἄναλκις]] [[ἔην]] [[θεός]], ‘perceiving,’ Il. 5.331 ; ἀμφὶ ἓ γιγνώσκων ἑτάρους, ‘recognizing,’ Il. 15.241 ; ὁμηλικίην [[ἐκέκαστο]] &#x007C; ὄρνῖθας [[γνῶναι]], in ‘[[understanding]]’ birds, Od. 2.159.

|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> dór., eol., jón. (pero Hom. γιγν-) y koiné [[γινώσκω]]<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [dór. pres. 1^aplu. γινώσκομες Sophr.102, 3^aplu. γινώσκοντι Epich.84.4; fut. γνώσεται <i>Il</i>.18.270, contr. γνωσεῖται Call.<i>Lau.Pall</i>.123, cret. 2^aplu. γνωσῆθε Orph.<i>Fr</i>.32b.4.6, pas. γνωσθήσομαι Ar.<i>Nu</i>.918, Th.1.124; aor. ind. ἔγνων <i>Il</i>.13.72, 3^a plu. ἔγνον Pi.<i>P</i>.4.120, ép. sin aum. γνῶ <i>Il</i>.16.119, du. γνώτην <i>Od</i>.21.36, el. opt. 3^a plu. γνοῖαν <i>IO</i> 16.19 (VI/V a.C.), subj. 3^a sg. γνῷ <i>Il</i>.1.411, γνώομεν <i>Od</i>.16.304, γνώωσι <i>Il</i>.23.610, tard. γνώσῃ <i>BGU</i> 824.8 (I d.C.), inf. ép. γνώμεναι <i>Il</i>.21.266, el. γνōμαν <i>IO</i> 10.6 (VI/V a.C.), rod. γνώμειν <i>Lindos</i> 2B.2 (I a.C.), part. γνώσας <i>POxy</i>.1874.6 (VI d.C.), med. inf. γνώσασθαι Man.2.51, pas. ind. ἐγνώσθην A.<i>Supp</i>.7, E.<i>El</i>.852, Th.2.65; perf. ἔγνωκα S.<i>Ai</i>.807, pas. ἔγνωσμαι E.<i>HF</i> 1287, Th.3.38]<br /><b class="num">I</b> gener.<br /><b class="num">1</b> [[conocer]]<br /><b class="num">a)</b> c. ac. de pers. [[γιγνώσκω]] σε, θεά <i>Il</i>.5.815, en la máxima délfica γνῶθι σαυτόν conócete a ti mismo</i>, <i>Septem</i> 3.1, cf. Pl.<i>Prt</i>.343b, Arist.<i>Rh</i>.1395^a21, ὀλεῖς με, [[γιγνώσκω]] σε causarás mi ruina, te conozco (sé que vas a perderme)</i>, S.<i>Ph</i>.1388, γιγνώσκετε τοῦτον ἅπαντες D.18.276, μαθόντες οὐδὲν πλεῖον ἢ 'μὲ γ. no habiendo aprendido otra cosa que a conocerme los plagiarios</i>, Babr.proem.2.12 (p.140), c. el ac. y un part. concert. ὅτε δὴ γίγνωσκε θεοῦ [[γόνον]] ἠΰν ἐόντα como iba conociendo que era el ínclito vástago de un dios</i>, <i>Il</i>.6.191, γίνωσκε δέ με ... εἰληφότα τὰ ζεύγη <i>PHamb</i>.27.13 (III a.C.), cf. Charito 1.4.6, c. el ac. prolép. y complet. οὔ τι γινώσκων θεοὺς ... οἵτινές εἰσι Heraclit.B 5, Σωκράτην γιγνωσκόντων, οἷος ἦν de los que conocían a Sócrates, cómo era</i> X.<i>Mem</i>.4.8.11, Πέρσας γιγνώσκων ὅτι οὕτως ὡπλισμένοι εἰσίν X.<i>Cyr</i>.2.1.11;<br /><b class="num">b)</b> c. ac. de abstr. [[conocer]], [[saber]] αὐτοὶ τόδε που γιγνώσκετε <i>Il</i>.12.272, οὐδάμα πὦσλον ... γινώσκοντες Alc.69.6, aplicado al verdadero conocimiento de algo, op. incluso a μανθάνειν: οὐδὲ μαθόντες γινώσκουσιν (τοιαῦτα) Heraclit.B 17, por parte de la divinidad ὁ Θεὸς τὰ ὄντα γινώσκει Dion.Ar.<i>DN</i> 7.2;<br /><b class="num">c)</b> c. or. complet. [[γιγνώσκω]] δ' ὡς ... ἱκάνω <i>Od</i>.21.209, γ. ὅτι σοφόν ἐστι Heraclit.B 108, cf. A.<i>Pr</i>.104, Pl.<i>Phlb</i>.60e, οἵους ... γνώσεσθε τοὺς ἐν τῇ χώρᾳ ὄντας ἀνθρώπους sabréis qué clase de hombres son</i> X.<i>An</i>.1.7.4, frec. en fórmulas epistolares γ. σε θέλω ὅτι quiero que sepas que</i>, te hago saber que</i>, <i>BGU</i> 824.6 (I d.C.), <i>SB</i> 10446.8 (III d.C.), <i>PLugd.Bat</i>.19.21.7 (VI d.C.), γνῶναί σε θέλω ὅτι <i>POxy</i>.3816.4 (III/IV d.C.);<br /><b class="num">d)</b> abs. πᾶς ... ὁ γιγνώσκων todo hombre sabio, prudente</i> Pl.<i>R</i>.347d, ὁ γιγνώσκων el que conoce</i> op. τὰ γιγνωσκόμενα ‘los objetos de conocimiento’</i> Pl.<i>R</i>.508e, ref. al conocimiento del hombre de fe εἰ δὲ λέγεις τὸν πιστεύοντα καὶ γ. Basil.<i>Ep</i>.234;<br /><b class="num">e)</b> en v. pas. c. or. complet. [[ser conocido]], [[saberse]] γνωσθήσει ποτ' Ἀθηναίοις οἷα διδάσκεις algún día se sabrá entre los atenienses qué cosas enseñas</i> Ar.<i>Nu</i>.918, εἰ γνωσθεῖεν ᾧ περίεισιν Pl.<i>Prt</i>.342b, ἡμᾶς ... ἐγνωσμένους ... λέγειν se ha sabido que nosotros hablamos</i> D.18.228, ἂν γνωσθῇ καθ' ὅν τινα τόπον si se supiera en qué lugar</i> Aen.Tact.37.5.<br /><b class="num">2</b> en aor. (a veces fut.) [[enterarse]], [[darse cuenta]], [[advertir]], [[reparar en]], [[aprender]]<br /><b class="num">a)</b> c. ac. compl. dir. sólo ὄφρα κ' ἔτι γνῶμεν Τρώων νόον <i>Il</i>.22.382, γυναικῶν γνώομεν ἰθύν descubramos la intención de las mujeres</i>, <i>Od</i>.16.304, cf. 1.3, Hes.<i>Fr</i>.43a.77, γνόντες τῶν συμφορῶν ... τὸ μέγεθος haciéndose conscientes de la dimensión de sus calamidades</i> And.<i>Myst</i>.107, o c. part. concert. ἔγνων ... οἰωνὸν ἐόντα advertí que era un águila</i>, <i>Od</i>.15.532, cf. Th.1.25, o prolép. y or. complet. οὐδέ νύ πώ με ἔγνως ὡς θεός εἰμι ni siquiera te diste cuenta de que soy una diosa</i>, <i>Il</i>.22.10, φιάλαν, ἃν οὐδεὶς ἐδύνατο γνώμειν ἐκ τίνος ἐστι <i>Lindos</i> l.c., en v. pas. ἐγνώσθη ἡ [[βουλή]] su plan fue descubierto</i> LXX 1<i>Ma</i>.9.60, φυλάττεσθαι ... μὴ γνωσθείη παρὰ τῆς δεσποίνης Hld.1.11.4;<br /><b class="num">b)</b> c. constr. de part. concert. c. un gen. ὡς γνῶ χωομένοιο al darse cuenta de su ira</i>, <i>Il</i>.4.357, [[ἆρα]] γνώσεται ... ἐμοῦ χαριεντιζομένου; Pl.<i>Ap</i>.27a, o c. el suj. παθὼν δέ τε νήπιος ἔγνω el simple aprende con el sufrimiento</i> Hes.<i>Op</i>.218, ὅτε δὴ 'γνων ... ἡττημένος Ar.<i>Eq</i>.658, ἐπειδὰν γνῶσιν ἀπιστούμενοι en cuanto se enteran que no se confía en ellos</i> X.<i>Cyr</i>.7.2.17<br /><b class="num">•</b>en v. pas. τετελευτηκότα γνωσθῆναι se le encontró muerto</i> Hld.7.11.4;<br /><b class="num">c)</b> c. inf. ἵνα ... γνῷ τρέφειν τὴν γλῶσσαν ἡσυχωτέραν para que aprenda a cultivar un lenguaje más moderado</i> S.<i>Ant</i>.1089;<br /><b class="num">d)</b> c. or. interr. indir. o complet. γνώμεναι εἴ μιν ἅπαντες ἀθάνατοι φοβέουσι <i>Il</i>.21.266, ἔγνων ὡς θεὸς ἦσθα <i>h.Ven</i>.186, cf. <i>Il</i>.23.610, Hp.<i>Fract</i>.3, ἵν' ... γνῶθ' ὅτι D.21.143, γνῶθι πῶς ἄλλῳ κέχρηται Epich.245, χαλεπὸν δ' ἐστὶ τὸ γνῶναι εἰ οἶδεν ἢ μή Arist.<i>APo</i>.76^a26, en fut. γνώσῃ πῶς aprenderás cómo</i> Arr.<i>Epict</i>.1.18.7;<br /><b class="num">e)</b> abs. ἔγνων, Ὀδυσσεῦ yo me dí cuenta, Odiseo</i> S.<i>Ai</i>.36;<br /><b class="num">f)</b> fig. [[advertir]] el efecto de una acción sobre la propia persona, [[comprobar]], [[experimentar sobre uno mismo]] εὖ νύ τις αὐτὸν γνώσεται <i>Il</i>.18.270, γνώσεται δὲ τὸν Διὸς Διόνυσον E.<i>Ba</i>.859, νῦν ἔγνων τὸν Ἔρωτα Theoc.3.15.<br /><b class="num">3</b> en perf. [[estar enterado]], [[saber]] εὖ νιν (καιρόν) ἔγνωκεν bien sabe (la ocasión propicia)</i> Pi.<i>P</i>.4.287, ἔλεγε καὶ αὐτὸς μὲν ἐγνωκέναι (τὸ πᾶν) dijo que estaba enterado (de todo)</i> Ach.Tat.2.4.1, del hombre bautizado que posee la verdad οὔκουν ἀτελὴς ὁ ἐγνωκὼς τὸ τέλειον Clem.Al.<i>Paed</i>.1.6.25, abs. οἱ ἐγνωκότες los que poseen la sabiduría</i> Plot.2.9.15, c. dif. constr. ἔγνωκα γὰρ δὴ φωτὸς ἠπατημένη me he dado cuenta, e.e., sé que he sido engañada por el hombre</i> S.<i>Ai</i>.807, [[ἆρα]] δῆτ' ἔγνωκας ὡς οὐδὲν λέγεις; ¿pero te das cuenta de que no dices nada?</i> Ar.<i>Nu</i>.1095.<br /><b class="num">4</b> ref. a palabras, pensamientos, situaciones [[entender]], [[comprender]] ἐγνωκέναι τὸ ῥηθέν Antiph.194.16, ἔδειξα ... οὕτω γινώσκοντα τὸν Ἱπποκράτην he demostrado que así lo entiende Hipócrates</i> Gal.15.744<br /><b class="num">•</b>abs. [[γιγνώσκω]], φρονέω <i>Od</i>.16.136, Ζεὺς δ' ἄφθιτα μήδεα εἰδὼς γνῶ Hes.<i>Th</i>.551, ἔγνως has comprendido</i>, estás en lo cierto</i> S.<i>Tr</i>.1221, E.<i>Andr</i>.883, γνοὺς δὲ [[ἐκεῖνος]] κελεύει ... Th.1.91, ἔγνωκας has acertado (un enigma)</i>, Nausicr.1.5.<br /><b class="num">II</b> en cont. que implican un conocimiento anterior<br /><b class="num">1</b> gener. en pres. o fut. en cont. o constr. disyuntiva [[distinguir]], [[discernir]] ὄφρ' εὖ γιγνώσκῃς ἠμὲν θεὸν ἠδὲ καὶ ἄνδρα para que distingas a un dios de un hombre</i>, <i>Il</i>.5.128, οἱ τά τε δεινὰ καὶ ἡδέα σαφέστατα γιγνώσκοντες Th.2.40, Τυδεΐδην δ' οὐκ ἂν γνοίης ποτέροισι μετείη no podrías distinguir con qué bando va el Tidida</i>, <i>Il</i>.5.85, cf. 23.497, en v. pas. ἐκ τῆς προκειμένης ἐφόδου γνωσθήσεται πότερον ... Vett.Val.19.22<br /><b class="num">•</b>medic., sólo pres. [[reconocer]], [[diagnosticar]] ἅπερ (τρώματα) ... ἐστὶν ὁρώντα γινώσκειν (heridas) que precisamente es posible reconocer con la vista</i> Hp.<i>VC</i> 10, ἢν ... γινώσκῃς ἔμπυον γινόμενον Hp.<i>Morb</i>.2.27, c. complet. ἢν δέ τι τῶν εἰρημένων πλεονάζῃ, χρὴ γινώσκειν ὅτι ... Hp.<i>Fract</i>.5.<br /><b class="num">2</b> gener. aor. (o fut.) [[reconocer]] c. ac. [[αὐτίκα]] δ' ἔγνω Παλλάδ' Ἀθηναίην <i>Il</i>.1.199, ἴχνια γὰρ ποδῶν ... ῥεῖ' ἔγνων ἀπιόντος <i>Il</i>.13.72, οὐδέ σ' [[ἐγώ]] γε πρὶν ἔγνων <i>Od</i>.19.475, τὸν μὲν ἐσελθόντ' ἔγνον ὀφθαλμοὶ πατρός Pi.<i>P</i>.4.120, ὄρνιθας γνῶναι reconocer los pájaros (que sirven para dar un presagio)</i> <i>Od</i>.2.159, cf. Call.<i>Lau.Pall</i>.123, γνῶ ... ἔργα θεῶν <i>Il</i>.16.119, ἵνα ... γνῷ ... ἣν ἄτην <i>Il</i>.1.411, τὴν φωνὴν γνοὺς [[αὐτοῦ]] Pl.<i>Prt</i>.310b<br /><b class="num">•</b>c. gen. ἀλλήλων [[reconocerse mutuamente]] οὐδὲ ... γνώτην ἀλλήλων <i>Od</i>.21.36, cf. 23.109<br /><b class="num">•</b>en v. pas. Ὀρέστης ... ἐγνώσθη δ' ὑπὸ γέροντος E.<i>El</i>.852, cf. <i>HF</i> 1287, ἐπὶ πλέον ἔτι ἐγνώσθη ἡ πρόνοια [[αὐτοῦ]] (pero cuando murió) todavía fue más reconocida su capacidad de previsión</i> Th.2.65, Κᾶρες ἐφάνησαν, γνωσθέντες τῇ τε σκευῇ Th.1.8<br /><b class="num">•</b>en v. med. del aor. sigm. sent. pas. ἀριφραδέες τελέθουσιν γνώσασθαι κύκλοι las órbitas resultan fáciles de reconocer</i> Man.2.51<br /><b class="num">•</b>en pres. c. matiz de repetición γίγνωσκε δ' [[ἄρα]] φρεσὶ πάσας y a todas (las criadas) las iba reconociendo en su corazón</i>, <i>Od</i>.22.501, πῶς ψε καὶ γινώσκομες; ¿cómo les reconocemos?</i> Sophr.l.c., c. dat. instrum. ἀσπίδι γιγνώσκων reconociendo (al Tidida) por el escudo</i>, <i>Il</i>.5.182.<br /><b class="num">III</b> rel. c. la opinión, el juicio<br /><b class="num">1</b> [[formarse una opinión]], [[pensar]], [[juzgar]] οἵ περ ... ταὐτὰ ἐγίνωσκον ellos precisamente pensaban lo mismo</i> Hdt.9.2, cf. Th.1.77, Longus 4.11.3, ὀρθῶς γιγνώσκειν περὶ τοῦ μὴ ἐπεξιέναι tener una opinión acertada sobre la negativa a partir</i> Th.2.22<br /><b class="num">•</b>c. part. concert. c. el suj. ἕως μὲν οὖν ... ἐγίγνωσκέ μου καταψευσάμενος mientras que él pensaba que me estaba engañando</i> Antipho 5.33<br /><b class="num">•</b>c. interr. indir. αἰ τὸ[ν] ὅρκον παρβαίνοιαν, γνōμαν τὸρ ἰ[α] ρομάορ que los hiaromaos de Olimpia juzguen si han violado el juramento</i>, <i>IO</i> 10.6 (VI/V a.C.)<br /><b class="num">•</b>c. doble ac. [[considerar como]] ταύτην γὰρ ἀγαθὸν πρῶτον ... ἔγνωμεν Epicur.<i>Ep</i>.[4] 129, ἔνθεα δ' ἔργα γνωσῆθ' ἀθανάτας ἄξια τῶδε ναῶ Orph.l.c., τὰ ἐκείνου σωφρόνως ἔγνωκεν ἀπαραίτητα πτώματα Hld.2.7.1.<br /><b class="num">2</b> [[tomar una decisión]], [[decidir]], [[decretar]] τὰ δίκαι' ... γινώσκειν tomar una decisión justa</i> Hes.<i>Op</i>.281, Lys.22.2, περὶ τῶν αἰτημάτων ... οὕτως γεινώσκω <i>PLond</i>.1912.52 (I d.C.)<br /><b class="num">•</b>abs. γινώσκειν δὲ ἀγαθοῦ del sabio es propio tomar una decisión</i> Democr.B 229, αὐτὸς γνώσῃ Pl.<i>Grg</i>.505c<br /><b class="num">•</b>c. interr. indir. σὺ δ' αὐτὸς ἤδη γνῶθι τίνα πέμπειν δοκεῖ decide ya tú mismo a quién quieres enviar</i> A.<i>Th</i>.650, γνῶναί τ' ἔπειτ', ἀρχαῖον ὄνειδος ... εἰ φεύγομεν, Βοιωτίαν ὗν y que decidan luego si nos libramos del viejo oprobio de la ‘cerda beocia’</i> Pi.<i>O</i>.6.89<br /><b class="num">•</b>c. inf. no concert. Ἀλυάττεα γὰρ ἔγνωσαν δοῦναι τὴν θυγατέρα decidieron que Aliates entregara a su hija</i> Hdt.1.74, cf. Isoc.17.16, D.C.36.46.1, tb. concert. ἔγνωσαν ... καταδέξασθαι And.<i>Myst</i>.107, cf. Ptol.<i>Geog</i>.1.1<br /><b class="num">•</b>en v. pas. [[ser decretado]], [[ser pronunciado]], [[ser tomada una decisión]] ὠμὸν τὸ [[βούλευμα]] καὶ μέγα ἐγνῶσθαι Th.3.36, (κρίσις) ὑπὸ μὲν τῶν ἐχθρῶν ἐγνωσμένη sentencia decretada por los enemigos</i> Isoc.6.30<br /><b class="num">•</b>impers. ἔγνωσται c. inf. [[está decidido]] ἀποθανεῖν μὲν οὖν ἔγνωσται X.Eph.3.10.3.<br /><b class="num">3</b> en v. pas. c. suj. de pers. [[ser encontrado culpable]] οὔτιν' ... δημηλασίαν ... γνωσθεῖσαι a ninguna suerte de destierro sentenciadas por el pueblo</i> A.<i>Supp</i>.7, cf. <i>IG</i> 1³.14.30 (V a.C.), Anaximen.<i>Rh</i>.1431^b31.<br /><b class="num">IV</b> sent. fís., c. ac. de pers. [[conocer carnalmente]], [[mantener relaciones sexuales]] euf. por [[poseer]] ὁ δέ μ' ἠκολούθησεν ... ἔπειτα ... ἔγνω μ' Men.<i>Fr</i>.382, τάς τε κόρας πρὸ τοῦ γαμίσκεσθαι αὐτὸς ἐγίνωσκεν Heraclid.Lemb.<i>Pol</i>.64<br /><b class="num">•</b>gener. Αδαμ δὲ ἔγνω Ευαν τὴν γυναῖκα [[αὐτοῦ]] LXX <i>Ge</i>.4.1, cf. Plu.<i>Galb</i>.9, <i>Eu.Matt</i>.1.25, Hsch.s.u. ἔγνω<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. εἰ δέ με γνώσεταί τις αἰσχρῶς Hld.1.8.3.<br /><b class="num">V</b> factit. [[dar a conocer]], [[celebrar]], [[cantar]] γνώσομαι τὰν ὀλβίαν Κόρινθον Pi.<i>O</i>.13.3.<br /><b class="num">VI</b> χάριν γνῶναι [[mostrar agradecimiento]], [[dar las gracias]], [[ser reconocido]] πολλὴν γνοῦσα χάριν X.Eph.3.5.11, cf. Charito 3.2.12<br /><b class="num">•</b>c. dat. χάριν τῇ τε βουλῇ καὶ τῷ δήμῳ ... ἔγνω D.C.39.9.1, cf. Charito 8.5.6, χάριν ἐγνωκέναι Clem.Al.<i>Strom</i>.3.3.12.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Pres. c. red. y suf. -σκ- de *<i>gnH^u̯</i>3- en grado ø alargado c. <i>ō</i> analóg., cf. lat. <i>nōscō</i>, que c. otros vocalismos ha dado gót. <i>kann</i>, lituan. <i>pažintas</i>, ags. <i>cnāwan</i>.

|mltxt=και [[γινώσκω]] (AM [[γιγνώσκω]] και [[γινώσκω]])<br /><b>1.</b> <b>φρ.</b> «γνῶθι σ’ αὐτόν» — γνώρισε, μάθε τον εαυτό σου<br /><b>2.</b> (μτχ. παθ. παρακμ.) <i>εγνωσμένος</i>, -η, -ο<br />[[γνωστός]], [[αποδεκτός]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />(με αρθρ. ως ουσ.) «το γνώθι σ’ αυτόν» — η [[αυτογνωσία]], η [[αυτεπίγνωση]]<br /><b>μσν.</b><br />[[είμαι]] [[συνηθισμένος]], [[συνηθίζω]] να...<br /><b>αρχ.</b><br />Ι. 1. [[αρχίζω]] να [[εννοώ]], [[καταλαβαίνω]], [[αντιλαμβάνομαι]], (και στους ιστορικούς χρόνους) [[ξέρω]], [[γνωρίζω]] παρατηρώντας, ύστερα από [[παρατήρηση]] (διακρίνεται από το [[οίδα]]<br />[[γνωρίζω]] ύστερα από συλλογισμό ή [[σκέψη]])<br /><b>2.</b> [[ξεχωρίζω]], [[διακρίνω]], [[αναγνωρίζω]]<br /><b>3.</b> [[αισθάνομαι]], [[συναισθάνομαι]], [[νιώθω]]<br /><b>4.</b> [[θεωρώ]] ως, [[εκλαμβάνω]]<br /><b>5.</b> (στους πεζογράφους [[κυρίως]]) [[σχηματίζω]] μια [[κρίση]], [[παρατηρώ]] και [[κρίνω]], έχω τη [[γνώμη]]<br /><b>6.</b> [[κρίνω]] κάποιον, [[δικάζω]], [[εκδίδω]] [[απόφαση]]<br /><b>7.</b> (και εκκλ.) [[γνωρίζω]] σαρκικώς, [[αποκτώ]] σαρκική [[πείρα]]<br /><b>8.</b> [[κάνω]] γνωστό, [[εξυμνώ]], [[εκθειάζω]]<br /><b>9.</b> «[[γιγνώσκω]] [[χάριν]]» — χρωστάω [[ευγνωμοσύνη]]<br />II. <b>παθ.</b><br /><b>1.</b> [[γίνομαι]] [[γνωστός]], γίνεται γνωστό για μένα ότι.<br /><b>2.</b> (για αποφάσεις δικαστικές ή προτάσεις) κηρύσσομαι, απαγγέλλομαι, γνωστοποιούμαι<br /><b>3.</b> (για πρόσωπα) κηρύσσομαι [[ένοχος]] ύστερα από [[δίκη]]<br /><b>4.</b> (ο παρακμ. με ενεργ. σημ.) <i>ἔγνωσμαι</i><br />[[είμαι]] αποφασισμένος, έχω πάρει [[απόφαση]]<br /><b>5.</b> (η μτχ. ουδ. πληθ. ως ουσ.) <i>τα γιγνωσκόμενα</i><br />αυτά που εννοεί [[κανείς]], το [[αντικείμενο]] της παρατήρησης<br />III. 1. (σε αντίθ. με την ενεργ. μτχ. ενεστ.) <i>ὁ γιγνώσκων</i><br />α) αυτός που γνωρίζει, αντιλαμβάνεται<br />β) <b>(επεκτ.)</b> αυτός που εννοεί τα πράγματα και τις περιστάσεις, [[φρόνιμος]], [[συνετός]]<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> (συνήθ. σε διάλογους) (αόρ. β) α) [[ἔγνων]]<br />[[καταλαβαίνω]]<br />β) <i>ἔγνως</i><br />έχεις δίκιο, σωστά.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο ενεστ. [[γιγνώσκω]] έχει [[θέμα]] <i>γνω</i> - (<span style="color: red;"><</span> ινδοευρ. [[ρίζα]] <i>gn</i><i>ō</i> - «[[ξέρω]], [[αναγνωρίζω]]») και χαρακτηρίζεται από ενεστ. αναδιπλασιασμό και [[επίθημα]] -<i>σκ</i> -, που εκφράζει την [[πραγματοποίηση]] της πράξεως [[έπειτα]] από επανειλημμένες προσπάθειες. Ο ενεστ. -[[αλλά]] [[χωρίς]] αναδιπλασιασμό (<b>[[πρβλ]].</b> επιδαυρ. <i>γνώσκω</i>)<br />απαντάται σε άλλες ινδοευρ. γλώσσες<br /><b>[[πρβλ]].</b> λατ. nōscō, αρχ. περσ. <i>xšn</i><i>ā</i><i>sa</i> (<i>hiy</i>) «να παρατηρείς». το β' ενικό πρόσ. της ευκτ. αορ. <i>γνοίης</i> (οριστ. <i>έγνων</i>) αντιστοιχεί με το αρχ. ινδ. <i>jney</i><i>ā</i><i>h</i>. To ρηματ. όνομα [[γνωτός]] <span style="color: red;"><</span> <i>gn</i><i>ō</i> -<i>tό</i> -<i>s</i> (του οποίου το <i>— </i><i>ō</i>- [[αντί]] -<i>ŏ</i>- <b>[[πρβλ]].</b> [[δίδωμι]]: <i>δο</i>-<i>τός</i>, [[τίθημι]]: <i>θε</i>-<i>τός—</i> [[είναι]] πιθ. υστερογενές από τους ρηματικούς τύπους) ταυτίζεται με λατ. <i>n</i><i>ō</i><i>tus</i>, αρχ. ινδ. <i>jn</i><i>ā</i><i>tά</i> -. To ίδιο [[θέμα]] εμφανίζεται και στον παρακμ. <i>έγνωκα</i>, λατ. <i>n</i><i>ō</i><i>v</i><i>ī</i>, αρχ. ινδ. <i>jajnau</i>. To ουσ. [[γνώσις]] <span style="color: red;"><</span> <i>gn</i><i>ō</i> -<i>ti</i> ταυτίζεται με λατ. <i>n</i><i>ō</i><i>ti</i> -<i>ō</i>, αρχ. ινδ. -<i>jn</i><i>ā</i><i>ti</i>-, [[αλλά]] ίσως η [[ταύτιση]] αυτή οφείλεται σε νεώτερο σχηματισμό. Μεταπτωτική [[σχέση]] της ρ. <i>γνω</i>- με άλλες βαθμίδες ρίζας (π. χ. <i>gon</i>-, <b>[[πρβλ]].</b> γερμ. γοτθ. <i>kann</i>, <i>gnƏ</i>-, λιθ. <i>pažintas</i> «[[γνωστός]]», <i>gnẽ</i>, αγγλοσαξ. <i>cn</i><i>ā</i><i>wan</i> «[[ξέρω]]») προϋποθέτει [[κοινή]] [[αναγωγή]] σε αρχική δισύλλαβη [[ρίζα]]. Η ομοηχία εξάλλου του ρ. [[γιγνώσκω]] με το ρ. [[γίγνομαι]]—στην οποία οφείλεται εν μέρει και η ευρύτερη [[διάδοση]] στην Ελληνική της ρίζας<i>gn</i><i>ō</i>— οδήγησε στην [[υπόθεση]] ετυμολογικής σχέσεως τών δύο ρημάτων, η οποία θα προϋπέθετε ομοίως [[αναγωγή]] σε αρχική δισύλλαβη [[ρίζα]] (<i>γενη</i>-) και η οποία εν πάση περιπτώσει δεν [[είναι]] δυνατόν να αποδειχθεί. Ο τ. <i>γῑνώσκω</i>, ο [[οποίος]] επικράτησε στις περισσότερες διαλέκτους [[κατά]] τους ιστορικούς χρόνους, προήλθε από το [[γιγνώσκω]], με ερρίνωση του δεύτερου -<i>γ</i>-, εξαιτίας ανομοιώσεως [[προς]] το πρώτο, και εν συνεχεία [[αποβολή]] [[αυτού]], με [[έκταση]] του φωνήεντος -<i>ι</i>, δηλ. <i>gĭgno</i>- > <i>gĭnno</i>- > <i>gĭyno</i>- > <i>g</i><i>ī</i><i>no</i> - (<b>[[πρβλ]].</b> και [[γίγνομαι]] / [[γίνομαι]]). Στις διάφορες ινδοευρ. γλώσσες δύο ήταν οι βασικές σημασίες που εκφράστηκαν με λέξεις αυτής της οικογένειας: α) «[[ξέρω]] ([[κάτι]]) ως [[γεγονός]]» <br />β) «[[γνωρίζω]], έχω [[γνώση]] (προσώπου ή πράγματος)». Οι λέξεις που δήλωναν τις σημασίες αυτές ήταν αρχικά, και σε ορισμένες γλώσσες εξακολουθούν να [[είναι]], διαφορετικές, [[αλλά]] πολλές φορές η [[διάκριση]] δεν [[είναι]] [[σαφής]] (<b>[[πρβλ]].</b> γαλλ. <i>savoir</i>, που σε μερικές φράσεις η [[σημασία]] του δύσκολα ή και [[καθόλου]] δεν διακρίνεται από αυτήν του <i>connaitre</i>). Οι λέξεις που εκφράζουν τη δεύτερη [[σημασία]] [[είναι]] πιο διαδεδομένες, με [[αποτέλεσμα]] σε αρκετές γλώσσες να χρησιμοποιούνται για να δηλώσουν και την πρώτη [[σημασία]]. Εξάλλου ορισμένες λέξεις με τη σημ. «[[ξέρω]]» εξελίχθηκαν σημασιολογικά από τη σημ. «[[ξέρω]] πώς (να [[κάνω]] [[κάτι]])» στη σημ. του «[[μπορώ]]» — <b>[[πρβλ]].</b> αγγλ. <i>can</i>, γερμ. <i>konnen</i> (π. χ. ich kann Deutsch «[[ξέρω]] γερμανικά»), λιθ. <i>moketi</i> «[[ξέρω]] πώς, [[μπορώ]]». Η αντίθετη [[εξέλιξη]] παρατηρήθηκε στο ελλ. [[επίσταμαι]] «[[γνωρίζω]] πώς να [[κάνω]] [[κάτι]]» (<b>Ομ.</b>) και αργότερα «[[γνωρίζω]] καλά, [[είμαι]] ειδήμων, [[ξέρω]]». Ο αρχ. παρακμ. [[οίδα]] (<span style="color: red;"><</span> <i>woida</i> «έχω δει» και [[μετά]] «[[ξέρω]]» <span style="color: red;"><</span> ινδοευρ. <i>weid</i> - «[[βλέπω]]») με σημ. ενεστώτα, του οποίου η β 'σημ. [[είτε]] ίσχυσε και για τους άλλους χρόνους [[είτε]] καθιερώθηκε μια ξεχωριστή [[κλίση]] γι' αυτή τη σημ. Στη Νέα Ελληνική [[αντί]] του [[γιγνώσκω]] και τών συνωνύμων του χρησιμοποιούνται τα [[γνωρίζω]] και [[ξέρω]]— <span style="color: red;"><</span> μσν. (<i>η</i>) <i>ξευρω</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[γνώμη]], [[γνώμονας]] (<i>Α [[γνώμων]]), [[γνώριμος]], [[γνώση]](-<i>ις</i>), [[γνώστης]], [[γνωστός]]<b>αρχ.</b> [[γνωστήρ]] - <b>αρχ.-μσν.</b> [[γνωτός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> [[αναγιγνώσκω]] (και <i>αναγινώσκω</i>), [[διαγιγνώσκω]], [[καταγιγνώσκω]], [[μεταγιγνώσκω]], [[προγιγνώσκω]] - <b>αρχ.</b> [[ανταναγιγνώσκω]], <i>απαναγιγνώσκω</i>, [[απογιγνώσκω]], [[διαγιγνώσκω]], [[διαναγιγνώσκω]], [[εγγιγνώσκω]] (και <i>εγγινώσκω</i>), [[εξαναγιγνώσκω]], [[επαναγιγνώσκω]], [[επιγιγνώσκω]] (και <i>επιγινώσκω</i>), <i>επιδιαγιγνώσκω</i> (και [[επιδιαγινώσκω]]), [[καταγιγνώσκω]] (και [[καταγινώσκω]]), [[καταναγιγνώσκω]], [[παραγιγνώσκω]] (και <i>παραγινώσκω</i>), [[προαναγιγνώσκω]], [[προαπογιγνώσκω]], [[προγιγνώσκω]], [[προδιαγιγνώσκω]], [[προεπιγιγνώσκω]], [[προκαταγιγνώσκω]], [[προσαναγιγνώσκω]], [[προσγιγνώσκω]], [[προσκαταγιγνώσκω]], [[συγγιγνώσκω]] (και <i>συγγινώσκω</i>), [[συγκαταγιγνώσκω]] (και <i>συγκαταγινώσκω</i>), [[συναναγιγνώσκω]], [[συνδιαγιγνώσκω]], [[συμπρογιγνώσκω]], [[υπαναγιγνώσκω]])].

|lsmtext='''γιγνώσκω:''' Ιων. και στα μεταγεν. ελλ. [[γινώσκω]], μέλ. [[γνώσομαι]], παρακ. [[ἔγνωκα]], αόρ. βʹ [[ἔγνων]] (όπως από [[ρήμα]] σε <i>-μι</i>), Επικ. [[γνῶν]], υποτ. [[γνῶ]], Επικ. [[γνώω]], [[γνώομεν]], <i>γνώωσι</i>, απαρ. [[γνῶναι]], Επικ. <i>γνώμεναι</i>· Παθ., μέλ. <i>γνωσθήσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐγνώσθην</i>, παρακ. <i>ἔγνωσμαι</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[μαθαίνω]] να [[γνωρίζω]], [[αντιλαμβάνομαι]], [[κατανοώ]], [[μαθαίνω]], [[σημειώνω]], και στους παρελθοντικούς χρόνους [[γνωρίζω]]· με αιτ., σε Όμηρ. κ.λπ.· επίσης, [[διαχωρίζω]], [[διαφοροποιώ]], [[διακρίνω]], <i>ὡς εὖ γιγνώσκῃς ἠμὲν θεὸν ἠδὲ καὶ ἄνδρα</i>, να διαχωρίζεις τους θεούς από τους ανθρώπους, σε Ομήρ. Ιλ.· με γεν., [[γνώτην]] [[ἀλλήλων]], γνώριζε ο [[ένας]] την ύπαρξη του άλλου, σε Ομήρ. Οδ.· [[γνῶ]] χωομένοιο, γνώριζε ότι ήταν θυμωμένος, σε Ομήρ. Ιλ.· με μτχ., [[ἔγνων]] μιν οἰωνὸν ἐόντα, αντιλήφθηκα ότι ήταν [[πτηνό]] ως [[ένδειξη]] οιωνού, σε Ομήρ. Οδ.· [[ἔγνων]] ἡττημένος, ένιωσα πως είχα ηττηθεί, σε Αριστοφ.· επίσης με απαρ., [[ἵνα]] γνῷ τρέφειν, για να μπορέσει να μάθει πώς να ανατρέφει, σε Σοφ.<br /><b class="num">II.</b> [[παρατηρώ]], [[σχηματίζω]] [[γνώμη]], [[κρίση]] για μια [[κατάσταση]], [[κρίνω]] ή [[σκέπτομαι]] μ' αυτόν τον τρόπο, σε Ηρόδ., Αττ.· στους διαλόγους: [[ἔγνων]], [[καταλαβαίνω]], σε Σοφ. — Παθ., εκφέρομαι, διακηρύσσομαι, [[γίνομαι]] [[γνωστός]], λέγεται για [[πρόταση]], [[απόφαση]] ή [[κρίση]], σε Θουκ. κ.λπ.· επίσης, [[κρίνω]], [[αποφασίζω]], [[ορίζω]], [[εκδίδω]] [[διάταγμα]], με αιτ. και απαρ., σε Ηρόδ. κ.λπ. (το [[γιγνώσκω]] είναι [[αναδιπλασιασμός]] από √<i>ΓΝΩ</i>, πρβλ. [[γνῶναι]], [[γνωτός]] κ.λπ.· όμοια με το Λατ. [[gnosco]]).

|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: <b class="b2">come to know, perceive</b> (Il.).<br />Other forms: Ion. etc. <b class="b3">γινώσκω</b> (cf. <b class="b3">γίνομαι</b> beside <b class="b3">γίγνομαι</b>), Epidaur. <b class="b3">γνώσκω</b>, aor. <b class="b3">γνῶναι</b>, perf. <b class="b3">ἔγνωκα</b>, fut. <b class="b3">γνώσομαι</b>, with analog. <b class="b3">-σ- γνωσθῆναι</b>, <b class="b3">ἔγνωσμαι</b>, later <b class="b3">σ-</b>aor. <b class="b3">γνώσασθαι</b> (Man.)<br />Compounds: Many compounds on which see the dictionaries.<br />Derivatives: <b class="b3">γνῶσις</b> [[inquiry]], [[knowledge]] (Ion.-Att.), often in comp., e.g. <b class="b3">ἀνά-γνωσις</b> [[recognizing]] to <b class="b3">ἀνα-γιγνώσκω</b> [[recognize]]; <b class="b3">γνώμη</b> [[thought]], [[judgement]] (Thgn.); rare <b class="b3">γνῶμα</b> [[token]], [[opinion]] (Hdt.); usual <b class="b3">γνώμων</b> m. (f.) <b class="b2">interpreter, expert etc.</b> (Ion.-Att.; from there Lat.-Etr. [[grōma]], Lat. [[norma]]); - <b class="b3">γνωτός</b> [[known]] (Il.), often with <b class="b3">-σ- γνωστός</b> (A.; <b class="b3">ἄγνωστος</b> Od.) as in <b class="b3">γνωστήρ</b> [[surety]], [[witness]] (X.), <b class="b3">γνώστης</b> <b class="b2">id.</b> (LXX), etc. - Separate with <b class="b3">ρ-</b>suffix <b class="b3">γνώριμος</b> <b class="b2">well-known, familiar</b> (Od.), <b class="b3">γνωρίζω</b> <b class="b2">make known, become acquainted with</b> (Ion.-Att.), <b class="b3">γνώρισις</b>, <b class="b3">γνώρισμα</b>, <b class="b3">γνωρισμός</b>, <b class="b3">γνωριστής</b> etc. - With unexplained vocalism <b class="b3">ἀγνοέω</b> <b class="b2">not perceive, recognize</b> (Il.; <b class="b3">ἠγνοίησα</b> with [[false]] <b class="b3">-οι-</b>; s. Chantr. Gramm. hom. 1, 99) with <b class="b3">ἀγνοία</b>, <b class="b3">ἄγνοια</b> (Att.), after <b class="b3">νοέω</b> and compounds?, <b class="b3">ἀνοία</b>, <b class="b3">ἄνοια</b> etc.; not from <b class="b3">*ἄγνο-Ϝος</b> beside <b class="b3">ἀγνώς</b>, <b class="b3">ἀγνῶτος</b> [[unknown]] (Od.).<br />Origin: IE [Indo-European] [376] <b class="b2">*ǵenh₃-</b> <b class="b2">recognize, get to know</b><br />Etymology: <b class="b3">γιγνώσκω</b> resembles Lat. (<b class="b2">g)nōscō</b>, OP <b class="b2">xšnāsa-</b> in [[xšnāsāhiy]] <b class="b2">you shall recognize</b> (subj.) etc., also Alb. <b class="b2">ńoh</b>, but these have full grade <b class="b2">*ǵneh₃-</b> whereas Greek probably has zero <b class="b2">*ǵn̥h₃-sk-</b>; so <b class="b3">γνωτός</b> resembles Lat. [[nōtus]], Skt. <b class="b2">jñātá-</b> (and OIr. [[gnāth]] [[known]], Toch. B <b class="b2">a-knātse</b> [[unknowing]]), but the Greek form is rather <b class="b2">*ǵn̥h₃tos</b>. Cf. further OCS <b class="b2">znajǫ</b>, [[znati]] [[recognize]]. On <b class="b3">ἀγνοέω</b> s. above; on [[γέγωνα]] s. v. Old ablaut e.g. in Goth. [[kann]], pl. [[kunnum]], ptc. [[kunÞs]] [[known]] (<b class="b2">*ǵnh₃-to</b>); (unclear OE. [[cnāwan]] [[know]]); Lith. <b class="b2">žénklas</b> [[token]] (with acute from <b class="b2">*ǵenh₃-</b>), <b class="b2">pa-žìntas</b> [[known]], Arm. aor. <b class="b2">can-eay</b> <b class="b2">I recognized</b> (zero grade). - With <b class="b3">γνώριμος</b> cf. Lat. <b class="b2">gnārus < *ǵnh₃-ro</b>. - <b class="b3">γνῶσις</b> = Lat. <b class="b2">nōti-ō</b> = Skt. <b class="b2">-jñāti-</b> can be independent formations.